«Եղիցի լույս» մրցանակ` Քշիշտոֆ Զանուսսիին (տեսանյութեր)

Հայ եկեղեցու «Եղիցի լույս» ամենամյա մրցանակն այս տարի գտավ իր երրորդ հասցեատիրոջը: Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն հայոց կաթողիկոսը մրցանակը հանձնեց լեհ անվանի ռեժիսոր Քշիշտոֆ Զանուսսիին:
Ռեժիսորի և «Ոսկե ծիրան» Երևանի միջազգային կինոփառատոնի մասին իրենց գնահատանքի խոսքն ասացին Տեր Նաթան արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը, փառատոնի տնօրեն Հարություն Խաչատրյանը, կինոգետ Դավիթ Մուրադյանը, Տեր Գևորգ եպիսկոպոս Սարոյանը, Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն:
Դավիթ Մուրադյանն ու կաթողիկոսը առանձնահատուկ շեշտեցին լեհ ռեժիսորի երկարամյա ջերմ բարեկամությունը հայ ժողովրդի և Հայաստանի հետ` մասնավորապես նշելով, որ 1960-ական թվականներին, գտնվելով Հայաստանում, Զանուսսին կարողացել է փրկել և իր նկարահանած ժապավենների հետ Լեհաստան հասցնել Խորհրդային Հայաստանի գրաքննիչների կողմից արգելված Փարաջանովի «Նռան գույնը» ֆիլմը: Այդուհետ կազմակերպել է ֆիլմի պրեմիերան Լեհաստանում և այն ճանաչելի դարձրել համաշխարհային հանդիսատեսին ու կինոքննադատներին: Երբ վերջիններս հիացել ու արժևորել են «Նռան գույնը», այն ստիպված են եղել ընդունել նաև հայրենիքում:
Քշիշտոֆ Զանուսսին իր խոսքում երախտագիտություն հայտնեց ստացած բարձրարժեք մրցանակի համար, հավաստիացրեց, որ իր վերաբերմունքը ջերմ է Հայաստանի և հայ ժողովրդի հանդեպ, կարևորեց քրիստոնեության դերը մարդկության ողջ պատմության հոլովույթում և հավելեց, որ «Նռան գույնը» փրկելու հարցում իր առաքելությունը չափազանց համեստ է եղել: Ինքը փրկել է կինոժապավենի մի փոքր հատվածը միայն: Իրականում այն փրկելու և հետագա ճանաչումն ու հռչակն ապահովելու պատիվը, իր խոսքով, մեր հայրենակցինն է` Եժի Կավալերովիչինը:
Նույնը օրը` երեկոյան, «Մոսկվա» կինոթատրոնում կայացավ լեհ ռեժիսորի «Հաստատուն գործոն» ֆիլմի պրեմիերան: Այն նախկին Խորհրդային Միության տարածքում ցուցադրվում էր առաջին անգամ: Թեև ֆիլմը Կաննի կինոփառատոնի մցանակակիր է, սակայն Խորհրդային Միությունում եղել է արգելված և երբեք չի ցուցադրվել նախկինում:
Ֆիլմը դիտելուց հետո միանգամայն հասկանալի դարձավ, թե ինչու խորհրդային գրաքննիչները չեն կարողացել հանդուրժել այդ ֆիլմը: Դա պատմություն է մարդկային ազնիվ հատկանիշների կրող, բարոյական բարձր չափանիշներ դավանող մի սովորական անձնավորության մասին, որը չի հարմարվում իր շուրջը տիրող անարդարությունների հետ ու միջավայրի կողմից մերժվելուց հետո նաև դառնում է դժբախտ պատահարի զոհ: Ֆիլմի ցուցադրությունից առաջ ռեժիսորն ասաց, որ իր ֆիլմն այն կեղտի մասին է, որում ապրում ենք բոլորս:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Տեսանյութ

Հեղինակի նյութեր

• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»
• «Տգետ­նե­րին շատ ա­վե­լի հեշտ է կա­ռա­վա­րել ամ­բողջ աշ­խար­հում, քան գի­տա­կից մարդ­կանց»

Մեկնաբանություններ