Սա­կա­վա­հող Հա­յաս­տա­նի 450 հա­զար հեկ­տար վա­րե­լա­հո­ղե­րի ու­ղիղ կե­սը չի մշակ­վում, ուս­տի ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը գյու­ղատն­տե­սա­կան նշա­նա­կու­թյան վա­րե­լա­հո­ղերն ա­ռա­վել նպա­տա­կա­յին օգ­տա­գոր­ծե­լու հա­մար մտա­դիր է փո­փո­խու­թյուն­ներ կա­տա­րել Հա­յաս­տա­նի հո­ղա­յին օ­րենս­գր­քում, ո­րով չմ­շակ­վող հո­ղե­րը վար­ձա­կա­լու­թյամբ կտ­րա­մադր­վեն նրանց, ով­քեր կկա­րո­ղա­նան մշա­կել դրանք:

2015-ին տա­րած­քա­յին կա­ռա­վար­ման և ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյու­նը պատ­կա­ռե­լի մի գու­մար է ստա­նում «Հո­ղե­րի է­ռո­զիա­յի ին­տեգ­րաց­ված վե­րահս­կո­ղու­թյուն Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սի լեռ­նա­յին տա­րածք­նե­րում» ծրագ­րի ի­րաց­ման հա­մար:

Դեռևս նա­խորդ վար­չա­պետ­նե­րի կա­ռա­վար­ման տա­րի­նե­րից մտմ­տում էի այս վեր­նագ­րով հոդ­ված գրել հա­մա­կար­գի ինձ հե­տաք­րք­րող տն­տե­սա­կան բլո­կի և վեր­ջի­նիս անվ­տան­գու­թյունն ա­պա­հո­վող կա­ռույց­նե­րի մա­սին:

Այս նյու­թի հա­մար ա­ռիթ դար­ձավ պա­րոն Վա­հան Հա­մա­զաս­պյա­նի բաց նա­մա­կը՝ ուղղ­ված ՀՀ նա­խա­գա­հին, ՀՀ վար­չա­պե­տին, «Հա­յաս­տան» հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նադ­րա­մի տնօ­րե­նին: Բաց նա­մա­կում ներ­կա­յաց­ված մտա­հո­գու­թյուն­նե­րի և խն­դիր­նե­րի մա­սին մեկ ան­գամ չէ, որ հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի ծրագ­րի հե­ղի­նա­կը ար­տա­հայտ­վել է մա­մու­լով և լրատ­վու­թյան մյուս մի­ջոց­նե­րով:

Փոր­ձեմ տրա­մա­բա­նա­կան կապ ստեղ­ծել վար­չա­պե­տի դի­տարկ­ման և հոդ­վա­ծիս վեր­նագ­րի միջև վի­ճա­կագ­րա­կան մի­ջին հա­յի դիր­քե­րից:

Ազատ գետի ջրամբարի ջուրը հարակից գյուղերի բնակիչներին չի ծառայում։ «Իրատեսի» աղբյուրը հայտնում է, որ ջրամբարի ջուրն առատորեն հոսում է մեր հարևաններին, ու դրա դեմը ոչ ոք չի առնում։

Հա­յաս­տա­նի սահ­մա­նա­մերձ հա­մայ­նք­նե­րի ցան­կում նե­րառ­ված Սյու­նի­քի մար­զի Մեղ­րի խո­շո­րաց­ված հա­մայն­քի Տաշ­տուն բնա­կա­վայ­րը Ստե­փա­նոս Օր­բե­լյա­նի վկա­յու­թյամբ հի­շա­տակ­վում է դեռևս Տաթևի վան­քին պատ­կա­նող (10-րդ դար) գյու­ղե­րի ցու­ցա­կում։

Սյու­նի­քի մար­զի Լիճք հա­մայն­քի միակ խա­նու­թը պատ­կա­նում է հա­մա­գյու­ղա­ցի ԽԱՉԻ­ԿԻՆ, որ թեև ըն­տա­նի­քի հետ ապ­րում է Մեղ­րիում, սա­կայն գյու­ղում մնա­ցած ծնող­նե­րին չի ցան­կա­նում մե­նակ թող­նել, եր­բեմն գա­լիս է գյուղ, նրանց հետ ապ­րե­լու, միա­ժա­մա­նակ էլ խա­նութ է բա­ցել:

Սյու­նի­քի մար­զի Տավ­րուս (նախ­կին` Դով­րուս) գյու­ղը 1989-90 թթ. վե­րաբ­նա­կեց­վել է Ադր­բե­ջա­նից բռ­նա­գաղ­թած հա­յե­րով ու Կա­պա­նի տա­րա­ծաշր­ջա­նի այլ բնա­կա­վայ­րե­րից ե­կած բնա­կիչ­նե­րով:

Յոթ տաս­նյա­կից մի քիչ անց էր, ու Վա­յոց ձո­րի տաք արևի լույ­սը կա­րող էր վա­յե­լել, ե­թե սիր­տը դի­մա­նար մինչև սեպ­տեմ­բե­րի 20-ը, քա­նի որ հե­ռա­վոր Ռու­սաս­տա­նից զա­վակ­ներն ու թոռ­նե­րը շնոր­հա­վո­րե­լու էին հեր­թա­կան տա­րե­դար­ձը, իսկ Հա­յաս­տա­նում ապ­րող դուստ­րը, թոռ­ներն ու հա­րա­զատ­նե­րը հեր­թա­կան ա­նակն­կա­լով նրա օ­րը լց­նե­լու էին խին­դով: