Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Ծրագ­րե­րը կար­ճա­ժամ­կետ ա­ռու­մով դրա­կան է­ֆեկտ կտան, եր­կա­րա­ժամ­կետ ա­ռու­մով` բա­ցա­սա­կան»

«Ծրագ­րե­րը կար­ճա­ժամ­կետ ա­ռու­մով դրա­կան է­ֆեկտ կտան, եր­կա­րա­ժամ­կետ ա­ռու­մով` բա­ցա­սա­կան»
21.04.2020 | 00:17

Մոտ մեկ ա­միս է կա­ռա­վա­րու­թյու­նը COVID-19-ից ա­ռա­ջա­ցած սո­ցիա­լա­կան և տն­տե­սա­կան խն­դիր­նե­րը լու­ծե­լու նպա­տա­կով ծրագ­րեր է ի­րա­կա­նաց­նում։ Ապ­րի­լի 19-ին հաս­տատ­վեց ա­ջակ­ցու­թյան 14-րդ ծրա­գի­րը։ Ինչ խոսք, պան­դե­միա­յին զու­գա­հեռ նման ծրագ­րե­րը անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն են, սա­կայն ոչ պա­կաս կարևոր է, թե այդ ծրագ­րե­րը որ­քա­նով կծա­ռա­յեն նպա­տա­կին և գործ­նա­կա­նում ինչ­քա­նով կն­պաս­տեն տն­տե­սու­թյան զար­գաց­մա­նը։ Այս հար­ցե­րի շուրջ զրու­ցե­ցինք ԱԺ ԲՀԿ խմ­բակ­ցու­թյան ան­դամ ԱՐ­ԹՈՒՐ ԳՐԻ­ԳՈ­ՐՅԱ­ՆԻ հետ։

-Մենք ու­նենք եր­կու խն­դիր՝ ա­ռա­ջի­նը մար­դու կյանքն ու ա­ռող­ջու­թյունն է, երկ­րոր­դը՝ տն­տե­սու­թյու­նը, ո­րը զու­գակց­ված է ա­ռա­ջին խնդ­րի հետ և նույն­չափ կարևոր,- ա­սաց պատ­գա­մա­վո­րը։- Անհ­րա­ժեշտ է ա­մեն հնա­րա­վո­րը ա­նել, որ­պես­զի տն­տե­սու­թյունն այն աս­տի­ճա­նի չհի­վան­դա­նա, որ հետևանք­ներն ան­դառ­նա­լի լի­նեն։ Աշ­խա­տանք­ներն ա­րագ և օ­պե­րա­տիվ կազ­մա­կերպ­վե­լուց բա­ցի պետք է դրանք նպա­տա­կա­յին և ար­դյու­նա­վետ լի­նեն։ Գաղտ­նիք չէ, որ այս ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ճգ­նա­ժա­մը իր բա­ցա­սա­կան ազ­դե­ցու­թյու­նը պետք է թող­ներ տն­տե­սու­թյան վրա։ Այն բազ­մա­թիվ մի­ջո­ցա­ռու­մա­յին ծրագ­րե­րը, ո­րոնք ի­րա­կա­նաց­վում են այ­սօր, մեծ մա­սամբ ուղղ­ված են սո­ցիա­լա­կան ա­ջակ­ցու­թյա­նը։ Ե­թե կոնկ­րետ անդ­րա­դառ­նամ Ձեր հար­ցին, թե ինչ տե­ղի կու­նե­նա, ե­թե այդ ծրագ­րե­րը նպա­տա­կա­յին չլի­նեն...
-Ձեզ ընդ­հա­տեմ, ե­կեք սկզ­բում հաս­կա­նանք` ըստ Ձեզ, տն­տե­սու­թյան ա­ռող­ջաց­ման հա­մար ի­րա­կա­նաց­նվող ծրագ­րե­րը հե­տա­գա­յում կկա­րո­ղա­նա՞ն կան­խել խն­դիր­նե­րը, հե­տո նոր անց­նենք հար­ցին, թե որ­քա­նով են սո­ցիա­լա­կան ա­ջակ­ցու­թյան ծրագ­րե­րը նպա­տա­կա­յին։
-Այս­տեղ ևս խն­դի­րը եր­կու հատ­վա­ծի պետք է բա­ժա­նել։ Ա­ռա­ջի­նը` պետք է ցու­ցա­բեր­վի սո­ցիա­լա­կան հաս­ցեա­կան ա­ջակ­ցու­թյուն, քա­նի որ մենք ու­նենք սո­ցիա­լա­կան տար­բեր խմ­բեր, ո­րոնց խն­դիր­նե­րը տար­բեր են։ Սո­ցիա­լա­կան ա­ջակց­ման ծրագ­րե­րի ի­րա­կա­նաց­ման ժա­մա­նակ շատ կարևոր է նաև, որ դրանք բո­լոր շա­հա­ռու­նե­րին հա­սա­նե­լի լի­նեն։ Օ­րի­նակ ԲՀԿ-ն պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րա­րել էր այն 7 կե­տե­րը, ո­րոնք ա­ռաջ­նա­յին են տն­տե­սու­թյան հա­մար։ Քա­նի որ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ճգ­նա­ժա­մից են տն­տե­սու­թյու­նում ա­ռա­ջա­նում խն­դիր­ներ, մենք ա­ռա­ջար­կել էինք հի­վան­դու­թյան ա­րագ հայտ­նա­բեր­ման և վա­րա­կի տա­րա­ծու­մը կան­խե­լու նպա­տա­կով ընդ­լայ­նել թես­տա­վոր­ման շր­ջա­նա­կը։ Երկ­րորդ՝ 1 մլն 680 հա­զար վար­կա­ռու­նե­րի հա­մար, ո­րոնք չեն աշ­խա­տում և չեն կա­րո­ղա­նում սպա­սար­կել ի­րենց վար­կե­րը, ա­ռա­ջար­կել էինք 3 ա­միս ժամ­կե­տով սա­ռեց­նել պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րը։ Եր­րորդ փոքր և մի­ջին ձեռ­նար­կա­տի­րու­թյա­նը տրա­մադ­րել սուբ­սի­դիա։
-Բայց կա­ռա­վա­րու­թյունն ար­դեն սուբ­սի­դա­վո­րում է գոր­ծա­րար­նե­րին։
-Ե­թե ա­սենք, որ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը ա­ջակ­ցու­թյուն չի ցու­ցա­բե­րում, ինք­ներս մեզ խա­բած կլի­նենք, սա­կայն այդ ծրագ­րե­րը բա­վա­րար չեն։ Կար­ծում եմ, որ անհ­րա­ժեշտ է բարձ­րաց­նել ի­րա­կանաց­վող ծրագ­րե­րի ար­դյու­նա­վե­տու­թյունն ու նպա­տա­կաուղղ­վա­ծու­թյու­նը։
-Ի՞նչ ձևով։ Ի՞նչ եք ա­ռա­ջար­կում։
-Ե­կեք հի­շենք կա­ռա­վա­րու­թյան 11-րդ քայ­լը, ըստ ո­րի պե­տու­թյու­նը 50 %-ով փոխ­հա­տու­ցում է միչև 5000 դրամ սպառ­ված է­լեկտ­րաէ­ներ­գիա­յի և 10000 դրամ սպառ­ված գա­զի վճար­նե­րը։ Մի կող­մից, սա սո­ցիա­լա­կան ա­ջակ­ցու­թյուն է, մյուս կող­մից, այն չի լու­ծե­լու խն­դի­րը։ Ե­թե այդ սահ­մա­նա­չա­փը բարձ­րաց­վեր, ա­ջակ­ցու­թյու­նը կդառ­նար հաս­ցեա­կան, իսկ այս ձևով այն չի կա­րող հաս­ցեա­կան լի­նել։ Հա­մոզ­ված եմ, որ սպա­ռող­նե­րի գե­րա­կա մա­սը փետր­վար ամս­վա կո­մու­նալ վճար­նե­րը վա­ղուց վճա­րել է։ Այն հատ­վա­ծի հա­մար, ո­րը դեռևս վճա­րում չի ա­րել, պետք է վեր­լու­ծել խն­դիր­նե­րը, հաս­կա­նալ ի­րա­վի­ճա­կը և ընդ­լայ­նել ցան­կը։ Այ­սինքն, ե­թե այս ծրագ­րի հա­մար պե­տու­թյու­նը պայ­մա­նա­կա­նո­րեն նա­խա­տե­սել է 2 մլն դրամ, ա­պա այդ գու­մա­րը ա­վե­լի նպա­տա­կա­յին կծախս­վեր, ե­թե վե­րը նշ­ված վեր­լու­ծու­թյու­նը ի­րա­կա­նաց­վեր։
-Իսկ վար­կե­րի սուբ­սի­դա­վոր­ման ծրա­գի­րը նպա­տա­կա­յին կլի­նի՞։
-Այս­տեղ էլ խն­դիր կա։ Շատ ձեռ­նար­կու­թյուն­ներ չեն աշ­խա­տում, գոր­ծա­րար­նե­րը հայ­տն­վել են ա­նո­րո­շու­թյան մեջ։ Ա­սենք, աշ­խա­տա­վար­ձե­րի հա­մար գոր­ծա­րա­րը վարկ վերց­րեց և հե­տո պարզ­վի, որ վա­ղը նույն­պես չի աշ­խա­տե­լու, ինչ­պե՞ս է մա­րե­լու այդ վար­կը, թե­կուզ և դրա 50 %-ը սուբ­սի­դա­վո­րել է պե­տու­թյու­նը։ Ստաց­վում է, որ մի կող­մից ե­կա­մուտ չի ու­նե­նա­լու, մյուս կող­մից պար­տա­վոր­ված է լի­նե­լու այդ վար­կը մա­րել, քա­նի որ լրա­ցու­ցիչ բե­ռը մնում է գոր­ծա­րա­րի ու­սե­րին։
-Այ­սինքն, կա­րե­լի ա­սել, որ պե­տու­թյու­նը, գոր­ծա­րար­նե­րին ուղ­ղոր­դե­լով առևտրա­յին բան­կեր, նպաս­տում է ոչ թե տն­տե­սու­թյան, այլ բան­կե­րի՞ զար­գաց­մա­նը:
-Չէի ա­սի, որ պե­տու­թյու­նը մտա­ծում է առևտրա­յին բան­կե­րի մա­սին, ես խո­սում եմ ծրագ­րե­րի ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նից։ Նմա­նա­տիպ ծրագ­րեր կա­րե­լի էր ա­նել, սա­կայն այն­պես որ դրանց ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը բարձր լի­ներ։ Ըստ իս, այդ նպա­տա­կով ճիշտ կլի­ներ ու­սում­նա­սի­րել և հետևել մի­ջազ­գա­յին փոր­ձին, միևնույն ժա­մա­նակ, հաշ­վի առ­նե­լով մեր երկ­րի ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյուն­նե­րը, այդ փոր­ձը կի­րա­ռել մեզ մոտ։ Այն ծրագ­րե­րը, ո­րոնք մեզ մոտ այ­սօր ի­րա­կա­նաց­վում են, կար­ճա­ժամ­կետ ա­ռու­մով դրա­կան է­ֆեկտ են ու­նե­նա­լու, եր­կա­րա­ժամ­կետ ա­ռու­մով ՝ բա­ցա­սա­կան։
-Այս օ­րե­րին մեր ա­ռա­ջա­տար տն­տե­սա­գետ­նե­րը ի­րենց ա­ռա­ջարկ­ներն են ներ­կա­յաց­նում լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րով, սա­կայն միևնույն ժա­մա­նակ նկա­տում են, որ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը գործ­նա­կան լուրջ խոր­հուրդ­նե­րը չի ըն­դու­նում՝ ա­կան­ջա­լուր չի լի­նում դրանց։ Ըստ Ձեզ, ին­չո՞վ է դա պայ­մա­նա­վոր­ված։
-Այս խն­դի­րը նկա­տե­լի է ոչ միայն տն­տե­սա­գետ­նե­րի, այլև ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան ո­լոր­տում։ Մենք ու­նենք բա­վա­կա­նին բա­նի­մաց բարձ­րա­կարգ բժիշկ­ներ, պրո­ֆե­սոր­ներ, ո­րոնց տե­սա­կետ­ներն ու խոր­հուրդ­նե­րը խիստ անհ­րա­ժեշտ են այ­սօր։ Օ­րի­նակ, ես կա­ռա­ջար­կեի ձևա­վո­րել այդ մաս­նա­գետ­նե­րի խմ­բից բաղ­կա­ցած կենտ­րոն, որ­տեղ կմեկ­տեղ­վեին նրանց ա­ռա­ջարկ­նե­րը` դառ­նա­լով մեկ կար­ծիք և կի­րառ­վե­լով այս ի­րա­վի­ճա­կում։ Այս նույն մո­դե­լը ճիշտ կլի­ներ կի­րա­ռել նաև տն­տե­սա­կան հատ­վա­ծում։
-ՈՒ­րեմն ին­չու՞ խե­լա­ցի խոր­հուրդ­նե­րը չեն ըն­դուն­վում։
-Այդ հար­ցին դժ­վար է պա­տաս­խա­նել։ Հատ­կա­պես մենք` հա­յերս մի վատ սո­վո­րու­թյուն ու­նենք՝ յու­րա­քան­չյուրս գի­տու­նիկ ենք և խոր­հր­դի կա­րիք չու­նենք։ Հա­մոզ­ված եմ, որ Հա­յաս­տա­նում կա տն­տե­սա­գետ­նե­րի լավ բա­զա, և այս պա­հին հար­կա­վոր է հաշ­վի առ­նել նրանց կար­ծիքն ու ա­ռա­ջարկ­նե­րը։ Ե­թե մաս­նա­գետ­նե­րը նկա­տել են, որ ի­րենց կար­ծի­քը հաշ­վի չի առն­վում, կար­ծում եմ սխալ են ա­նում, պետք է հաշ­վի նս­տել մաս­նա­գետ­նե­րի տե­սա­կետ­նե­րի հետ։ Կամ էլ գու­ցե կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հա­մոզ­ված է, որ բո­լոր խն­դիր­նե­րը հաղ­ թա­հա­րե­լու է, այդ պատ­ճա­ռով չի ցան­կա­նում ա­կան­ջա­լուր լի­նել խոր­հուրդ­նե­րին, որ­պես­զի հե­տո ա­սեն, որ ի­րենք լու­ծե­ցին հար­ցե­րը։
Զրու­ցեց Ժաս­մեն ՎԻ­ԼՅԱ­ՆԸ

Դիտվել է՝ 17861

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ