Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ամա­տու­նի Վի­րա­բ­յա­նի ամ­բողջ մեղ­քը ազ­գա­յին մտա­ծո­ղու­թ­յուն ու­նե­ցող պե­տա­կան պաշ­տո­ն­յա լի­նելն Է

Ամա­տու­նի Վի­րա­բ­յա­նի ամ­բողջ մեղ­քը ազ­գա­յին մտա­ծո­ղու­թ­յուն ու­նե­ցող պե­տա­կան պաշ­տո­ն­յա լի­նելն Է
15.09.2020 | 01:33

Նա ախր դրա բո­լոր ա­ռիթ­ները տվել է, և ա­մե­նա­կարևո­րը` իր և իր են­թա­կա­նե­րի «բեսպ­րե­դե­լով» տվել է դրա բա­րո­յա­կան հիմ­քը:
Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի տնօ­րեն Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նից ի՞նչ էր ու­զում, ի՞նչ էր ա­րել Փա­շի­նյա­նին այդ հա­մեստ մարդն ու պաշ­տո­նյան, պե­տա­կան պաշ­տո­նյա­նե­րի շար­քում այն հազ­վա­գյուտ­նե­րից մե­կը, ո­րին կա­րե­լի է մտա­վո­րա­կան ան­վա­նել, և ոչ թե նրա հա­մար, որ գի­տա­կան աս­տի­ճան ու­նի, պատ­մա­կան գի­տու­թյուն­նե­րի դոկ­տոր է: Ին­չո՞վ էր խան­գա­րել կամ խան­գա­րում նա Փա­շի­նյա­նին:


Հե­տո ի՞նչ, որ նրա կամ նրա օ­րոք նշա­նակ­ված պաշ­տո­նյա­նե­րից չէր, նախ­կին­նե­րի ժա­մա­նակ նշա­նակ­ված­նե­րից ու դեռ մնա­ցած­նե­րից էր (Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյանն այդ հաս­տա­տու­թյան ղե­կա­վարն էր ար­դեն շուրջ 20 տա­րի, 2001 թվա­կա­նից ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյանն ա­ռըն­թեր ար­խի­վա­յին գոր­ծի վար­չու­թյան պետն էր, 2003 թվա­կա­նից` Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի տնօ­րե­նը): Պետք է ան­պայ­ման հե­ռաց­նեի՞ն Վի­րա­բյա­նին: Նա էլ հո կո­ռում­պաց­ված կամ կող­քից հան­քեր, բիզ­նես ու­նե­ցող պաշ­տո­նյա­նե­րից չէ՞ր:
Ոչ էլ իր գոր­ծից ան­տե­ղյակ, ոչ պրո­ֆե­սիո­նալ մեկն էր, ո­րոնք Փա­շի­նյա­նի նշա­նա­կած ու նրա օ­րոք նշա­նակ­ված կադ­րե­րի շար­քե­րում բա­զում են: Մար­դիկ, ո­րոնք ինչ­պես և Նի­կո­լը, Քաջ­նա­զա­րի պես են հայ­տն­վել ի­րենց պաշ­տոն­նե­րում, և ո­րոնց կա­րե­լի է աչ­քերն ա­ռանց թար­թե­լու հե­ռաց­նել մաս­նա­գի­տա­կան հա­մա­պա­տաս­խան ո­րա­կա­վո­րում չու­նե­նա­լու կամ ի­րենց մաս­նա­գի­տու­թյա­նը չտի­րա­պե­տե­լու հա­մար:


Ի­հար­կե, գի­տեմ վե­րը տր­ված հար­ցի պա­տաս­խա­նը. Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նի ամ­բողջ մեղքն ազ­գա­յին մտա­ծո­ղու­թյուն ու­նե­ցող պե­տա­կան պաշ­տո­նյա լի­նելն էր, այդ­պի­սիք Փա­շի­նյա­նի պաշ­տո­նա­վար­ման օ­րոք ուղ­ղա­կի չեն կա­րող հան­դուրժ­վել:
Բա­ցի այդ, հնա­րա­վոր է, Փա­շի­նյա­նը կամ փա­շի­նյա­նա­կան իշ­խա­նու­թյու­նից ո­մանք` սո­րո­սա­կան­նե­րի շր­ջա­նա­կից, Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի հետ կապ­ված ինչ-որ մութ նպա­տակ­ներ ու­նեն: Օ­րի­նակ, հա­մա­պա­տաս­խան տե­ղե­կու­թյուն­ներն Արևմուտ­քի հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րին կամ գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րին փո­խան­ցե­լու նպա­տակ, ո­րը Վի­րա­բյա­նի ձեռ­քով հնա­րա­վոր չէր ա­նել: Գու­ցե Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վից տա­րի­ներ ա­ռաջ մոր­մոն­նե­րի ա­ղան­դի մի­ջո­ցով ԱՄՆ տար­ված տե­ղե­կու­թյուն­նե­րից բա­ցի, է­լի՞ հե­տաք­րք­րող տե­ղե­կու­թյուն­ներ կան, ո­րոնց հա­մար գնորդ­ներ են հայ­տն­վել, կամ էլ, գու­ցե, Միա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րից, Մեծ Բրի­տա­նիա­յից կամ Իս­րա­յե­լից այդ տե­ղե­կու­թյուն­նե­րը փո­խան­ցե­լու վե­րա­բե­րյալ հրա­մա՞ն է ստաց­վել… Փա­շի­նյանն ին­քը կի­մա­նա այս հար­ցե­րի պա­տաս­խա­նը:
Հա­մե­նայն դեպս, սոսկ միա­միտ­նե­րը կմ­տա­ծեն, կկար­ծեն, թե Փա­շի­նյա­նը Վի­րա­բյա­նի պաշ­տո­նան­կու­թյան հետ որևէ կապ չու­նի, և Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի տնօ­րե­նը հե­ռաց­վել է միայն ՀՀ ար­դա­րա­դա­տու­թյան նա­խա­րա­րի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Ռուս­տամ Բա­դա­սյա­նի հրա­մա­նով:
Սկզ­բում Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նի դեմ ինչ-որ մե­կը հան­ցա­գոր­ծու­թյան մա­սին հա­ղոր­դում ներ­կա­յաց­րեց, մի­գու­ցե տե­սան, որ բան չի ստաց­վում, ե­թե նույ­նիսկ քրեա­կան գործ հա­րուց­վի, հե­ռան­կար չի ու­նե­նա, հի­մա էլ ո­րո­շե­ցին շին­ծու պատր­վա­կով աշ­խա­տան­քից հե­ռաց­նել: Օ­գոս­տո­սին NEWS.am-ի հետ զրույ­ցում Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյանն ա­սել է, որ իր դեմ հան­ցա­գոր­ծու­թյան մա­սին հա­ղոր­դում ներ­կա­յաց­նե­լը զր­պար­տու­թյուն է:


Ա­վե­լի վաղ, «Ժո­ղո­վուրդ» օ­րա­թեր­թի տե­ղե­կու­թյուն­նե­րի հա­մա­ձայն, Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նի առն­չու­թյամբ ՀՀ գլ­խա­վոր դա­տա­խա­զու­թյուն հան­ցա­գոր­ծու­թյան մա­սին հա­ղոր­դում էր ներ­կա­յաց­վել, որն ա­վե­լի ուշ ու­ղարկ­վել էր ՀՀ ոս­տի­կա­նու­թյան Երևան քա­ղա­քի Ա­րաբ­կի­րի բա­ժին` հե­տաքն­նու­թյուն ի­րա­կա­նաց­նե­լու հա­մար:
«Մաս­նա­վո­րա­պես, Ռու­սաս­տա­նում բնակ­վող հայ քա­ղա­քա­ցի Ար­մեն Գրի­գո­րյա­նը դի­մել է ՀՀ գլ­խա­վոր դա­տա­խա­զու­թյա­նը և հայտ­նել, որ իր թո­շա­կի և իր աշ­խա­տան­քա­յին ստա­ժի հար­ցով դի­մել է Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի տնօ­րեն Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նին, և վեր­ջինս ի­րե­նից իր աշ­խա­տան­քա­յին գոր­ծու­նեու­թյան մա­սին տե­ղե­կու­թյուն­ներ տրա­մադ­րե­լու հա­մար գու­մար է պա­հան­ջել»:


«Ոս­տի­կա­նու­թյու­նում է գոր­ծը, նյու­թեր են նա­խա­պատ­րաստ­վում։ Ես դեկ­տեմ­բե­րին եմ իբրև ի­րե­նից ինչ-որ բան պա­հան­ջել։ Ես պաշ­տո­նա­կան 2 տե­ղե­կանք ՌԴ ու­ղար­կել եմ, որ իր մա­սին փաս­տա­թուղթ չկա և չենք կա­րող տրա­մադ­րել. մե­կը ու­ղար­կել եմ հու­լիս ամ­սին, մյու­սը՝ դեկ­տեմ­բեր։ Երևի ի­րեն թո­շակ չեն նշա­նա­կել, ո­րո­շել է՝ ես եմ մե­ղա­վոր»,- ա­սաց նա»։
Եվ, ա­հա, օ­րերս հայտ­նի դար­ձավ, որ Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նին ՀՀ ար­դա­րա­դա­տու­թյան նա­խա­րա­րի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Ռուս­տամ Բա­դա­սյա­նի հրա­մա­նով հե­ռաց­րել են աշ­խա­տան­քից: Հե­ռաց­րել են ոչ թե չե­ղած փաս­տա­թուղ­թը ոմն Ար­մեն Գրի­գո­րյա­նի չտ­րա­մադ­րե­լու հա­մար, այլ բո­լո­րո­վին այլ և շին­ծու պատր­վա­կով:
«Պրն. Վի­րա­բյա­նը Yerkir.am-ի հետ զրույ­ցում ա­սաց, որ ո­րո­շու­մը հա­մա­րում է ան­հիմն, քա­նի որ աշ­խա­տան­քից ա­զատ­ման պատ­ճա­ռը նշել են այն, թե 2016-2018 թթ. Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վը հար­կեր չի վճա­րել և պե­տու­թյա­նը հասց­րել է վնաս։ Մինչ­դեռ ի­րա­կան պատ­մու­թյունն այն է, որ 2016-ին պե­տու­թյու­նը ո­րո­շել է, որ բո­լոր ՊՈԱԿ-նե­րը պետք է ԱԱՀ վճա­րեն, բայց բյու­ջեից այդ նպա­տա­կով գու­մար չի հատ­կաց­րել։ Այ­սինքն՝ այդ պա­հին բո­լոր ՊՈԱԿ-նե­րը չեն վճա­րել այդ հար­կը։ Ա­վե­լի ուշ պե­տու­թյու­նը պա­հուս­տա­յին ֆոն­դից բո­լոր ՊՈԱԿ-նե­րին այդ գու­մա­րը հատ­կաց­րել է, այդ թվում՝ Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վին՝ մոտ 800 մի­լիոն դրամ, և ի­րենք վճա­րել են հար­կե­րը։


Հար­կեր չվ­ճա­րե­լու հա­մար քրեա­կան պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն է հաս­նում, բայց ինձ քրեա­կան պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան չեն են­թար­կել, ո­րով­հետև այդ­տեղ ես ոչ մի մեղք չեմ ու­նե­ցել։ Այդ հար­կե­րը չեն վճա­րել Հա­յաս­տա­նի բո­լոր ՊՈԱԿ-նե­րը, և հե­տո կա­ռա­վա­րու­թյու­նը պա­հուս­տա­յին ֆոն­դից գու­մար է հատ­կաց­րել, այդ թվում՝ մեզ, և մենք այդ գու­մար­նե­րը վճա­րել ենք»,- վս­տա­հեց­րեց Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նը»։
Yerkir.am-ի հետ զրույ­ցում Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյանն ա­սել է, որ Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի այս ո­րոշ­ման մեջ ին­քը հե­տապն­դում և մի­տում է տես­նում, քա­նի որ 2018-ին ևս՝ իշ­խա­նա­փո­խու­թյու­նից ան­մի­ջա­պես հե­տո, փոր­ձել են ստի­պել, որ աշ­խա­տան­քից ա­զատ­ման դի­մում գրի, բայց ին­քը հրա­ժար­վել է։


Կա­տար­վա­ծի հան­դեպ ան­տար­բեր չի կա­րո­ղա­ցել լի­նել նաև Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի Ար­խի­վի և Թան­գա­րան­նե­րի տնօ­րեն հայր Ա­սո­ղիկ Կա­րա­պե­տյա­նը: Ֆեյս­բու­քյան իր է­ջում նա օ­րերս մաս­նա­վո­րա­պես գրել է.
«Սր­տի ցա­վով և հո­գե­կան խո­րին վր­դով­մուն­քով տե­ղե­կա­ցա Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վի տնօ­րեն Տիար Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նի պաշ­տո­նազ­րկ­ման մա­սին:
Ա­նար­դար և նվաս­տա­կան ո­րո­շում, իսկ հիմ­քը՝ խա­խուտ:
2003 թ. ճա­նա­չել եմ և աշ­խա­տել Ա. Վի­րա­բյա­նի հետ: Նա մի անձ է, ով ձոն­ված է ար­խի­վա­յին գոր­ծին և փայ­լուն գի­տակ Հա­յոց նոր և նո­րա­գույն շր­ջան­նե­րի պատ­մու­թյան: Անձ, ով ար­գո գիտ­նա­կան է, դա­սա­խոս և մեծ վաս­տա­կի տեր: Անձ, ով իր տնօ­րե­նու­թյան օ­րոք նաև ջա­նա­սի­րա­բար կա­ռու­ցեց ու բա­րե­զար­դեց մեր Հայ­րե­նիի կարևո­րա­գույն հաս­տա­տու­թյուն­նե­րից Ազ­գա­յին ար­խիվն իր մաս­նա­ճյու­ղե­րով: Վեր­ջա­պես, անձ, ով ապ­րում և իր մեջ կրում է Հայ­րե­նի­քը, Ազ­գը, Ե­կե­ղե­ցին, վառ­վում Հա­յոց ան­ցյա­լի ու ներ­կա­յի խն­դիր­նե­րով ու հոգ­սե­րով, ցո­լաց­նում պատ­մու­թյան դասն ու պատ­գա­մը վասն գա­լի­քի:


Եվ, ա­հա, այս­պես ա­նար­դար և տմար­դի կեր­պով հե­ռաց­վում է. ա­վա՜ղ, հե­ռաց­վում է ողջ աշ­խա­տա­կազ­մի և նրանց ար­դար ու շի­տակ բո­ղոք-դի­մու­մի հան­դեպ մեղկ ար­հա­մար­հան­քով...
Դա­տա­պար­տե­լի է նման մտայ­նու­թյունն ու այս մո­տե­ցու­մը:
Կսի­րեմ հու­սալ, որ պե­տա­կան պատ­կան այ­րե­րը չեն վտան­գի Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին ար­խի­վը՝ այդ նվի­րա­կան հաս­տա­տու­թյու­նը վս­տա­հե­լով ան­հայտ ծագ­ման պաշ­տո­նյա­յի:
Կսի­րեմ հու­սալ, որ Ազ­գա­յին ար­խի­վի ողջ անձ­նա­կազ­մը բա­րո­յա­կան ուժն ու քա­ջու­թյու­նը կու­նե­նա պայ­քա­րե­լու և ըն­դու­նե­լու այն­պի­սի ա­ռաջ­նոր­դի, ով կշա­րու­նա­կի Տիար Ա­մա­տու­նի Վի­րա­բյա­նի հայ­րե­նան­վեր ու ազ­գա­շահ ծա­ռա­յու­թյու­նը»:
Իս­կա­պես, Նի­կո­լը պատ­կե­րաց­նո՞ւմ է այն կադ­րա­յին ջար­դը, որ սկս­վե­լու է ի­րե­նից հե­տո ի­րենց կամ յու­րա­յին­նե­րի դեմ, Ռուս­տամ Բա­դա­սյա­նից սկ­սած, վեր­ջաց­րած… Եվ այդ օ­րը հե­ռու չէ:


Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ

Դիտվել է՝ 8582

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ