«Օգտագործվող հուշարձանն ավելի լավ է պահպանվում. դա չգրված օրենք է»

Սյունիքի մարզի Կապան համայնքի Խդրանցի եկեղեցու փլուզման լուրը շատ արագ տարածվեց սոցցանցերում: Դեպքը տեղի է ունեցել ապրիլի 20-ին, ժամը 20:00-ի սահմաններում։ Փլուզվել է եկեղեցու կողային պատը՝ մոտ 180 քմ մակերեսով: Մշակույթի նախարարի տեղակալ ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԼՍՏՅԱՆԸ «Իրատեսի» հետ զրույցում նշեց, որ Խդրանցի եկեղեցին կառուցվել է 1899-ին, ոչ սրբատաշ քարերից, հիմնականում` կավահողով: Կենտրոնում` պատի կտրվածքի կենտրոնում կրահող է, արտաքին և նեքին մասերում՝ ոչ սրբատաշ քար:Եկեղեցին չէր գործում, քանի որ վթարային վիճակում էր:

«Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ն ունի մարզային ծառայություններ, որոնք իրենց մարզերում շրջայցեր են կատարում և մոնիթորինգ անում, թե որ հուշարձանն ինչ վիճակում է: Նախարարությունն ունի անհապաղ միջամտության կարիք ունեցող հուշարձանների ցանկ, որը ներկայացվում է մոնիթորինգից հետո: Վերջին անգամ եկեղեցի ապրիլի 10-ին են այցելել, լուսանկարներ են արել (կից ներկայացնում ենք լուսանկարները-Ա. Ս.), և փլուզման վտանգի մասին նախարարությունը տեղեկություն չի ստացել: Բայց 10-11 օր հետո եկեղեցին փլուզվել է: Տիգրան Գալստյանը նշեց նաև, որ Սյունիքի փոխմարզպետ Նարեկ Բաբայանի հետ հեռախոսազրույց է ունեցել, համատեղ այցի պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, բայց ճանապարհները բարվոք վիճակում չեն, ուստի փոխմարզպետն ինքը կայցելի եկեղեցի, տեղում կծանոթանա խնդրին:

«Մենք 25 հազար գրանցված հուշարձան ունենք հանրապետությունում։ Հուշարձանների ամրակայման, նորոգման համար բյուջեով նախատեսված է ընդամենը 250 միլիոն դրամ, իսկ այդ գումարը հնարավոր է բավարար չլինի անգամ մեկ հուշարձանի վերականգնման համար»,- պարզաբանեց Տիգրան Գալստյանը, տեղեկացնելով, որ փորձելու են տեղի բարերարների հետ համատեղ վերականգնել եկեղեցին, իհարկե, ոչ կավահողով, այլ ավելի ամուր նյութերով: Վերականգնման աշխատանքներից հետո Խդրանցի եկեղեցին կդառնա գործող:

«Ինչու՞ չեն կարողացել ժամանակին կանխատեսել, զգուշացնել ու կանխել փլուզումը. պատահարն անփութության հետևա՞նք է»,- հարցրինք։ Տիգրան Գալստյանն ասաց, որ չէր ուզենա նման որակում տալ, պարզապես կա խնդիր. մարզերում ունենք բազմաթիվ հուշարձաններ, մասնագետների կարիք կա, մարզային ծառայություններն այդքան հզոր չեն: Տեղի բնակիչների հասցեին հնչող մեղադրանքները նույնպես նախարարի տեղակալը տեղին չի համարում, ուրախ է, որ հասարակության շրջանում մտահոգություն է տեսնում, պայքար հուշարձանների համար, ինքն էլ տարիներ շարունակ այդ պայքարի մասնակիցն է եղել, բայց հուշարձանների մասին հոգ տանելը պետության պարտականությունն է: Փաստեց նաև, որ եկեղեցին վերականգնելուց և շահագործման հանձնելուց հետո ավելի լավ կպահպանվի. «Օգտագործվող հուշարձանն ավելի լավ է պահպանվում, դա չգրված օրենք է հուշարձանների պահպանության բնագավառում: Կարևոր է, որ զոհեր չունենք, այն, ինչ փլուզվել է, վերականգնելի է»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ