Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Սեր­ժի «Կա­զա­նը» և Նի­կո­լի «Դեյ­թո­նը»

Սեր­ժի «Կա­զա­նը» և Նի­կո­լի «Դեյ­թո­նը»
17.12.2019 | 00:52
Ի­հար­կե, կա­րե­լի էր ընկ­նել «դա­վադ­րու­թյուն­նե­րի տե­սու­թյան» գիր­կը և պն­դել՝ այս իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը, ո­րոնց մե­քե­նան «ար­տադր­վել» է ա­ռանց ար­գե­լակ­նե­րի և այն­պես, որ ղե­կա­վար­ման վա­հա­նա­կը մեկն է, և այն ա­մենևին էլ օր­վա անձ­նիշ­խա­նի ձեռ­քում չէ, և հա­մա­ձայ­նել տե­սա­կե­տին, թե Զոհ­րապ Մնա­ցա­կա­նյա­նի ՝ «Hard Talk»-ի շա­րու­նա­կու­թյուն դար­ձած հան­դի­պում­նե­րը այ­սու­հետ կազ­մա­կեր­պում է կլոու­նա­դա­յի իս­կա­կան «պրո­ֆե­սիո­նալ» Իո­նի­սյա­նը, բա՞յց… Թույլ տվեք ձգել պաու­զան և հար­ցադ­րել՝ ե­թե նա կա­րող է «դի­տել» ղա­րա­բա­ղյան ընտ­րու­թյուն­նե­րը, ին­չու՞ նաև չկազ­մա­կեր­պի Ա­լիևի հետ հան­դի­պում­նե­րը, ա­ռաջ գնա­լով էլ ա­վե­լի զար­գաց­նե­լով կլու­նա­դա­յի ժան­րը։ Կա­րե­լի է և եզ­րա­կաց­նել` այս իշ­խա­նու­թյու­նը, փաս­տո­րեն, փո­խում է բա­նակ­ցա­յին ֆոր­մա­տը։ Այն է՝ ԵԱՀԿ ՄԽ-ն փո­խա­րի­նում է Իո­նի­սյա­նով, ի­մա՝ սո­րո­սյան մե­քե­նա­յով։ Բայց սա շա՜տ «դա­վա­դիր» կլի­ներ, նաև ան­լուրջ, ուս­տի անց­նենք լուրջ խո­սակ­ցու­թյան՝ ամ­րագ­րե­լու, թե ինչ նկա­տի ու­ներ Սերժ Սարգ­սյա­նը.
ա) երբ ա­սում էր` ին­քը սխալ էր, Նի­կո­լը՝ Ճիշտ:
բ) Ի՞նչ էին բա­նակ­ցում «թա­լան­չի» նախ­կին­նե­րը, ի՞նչ են բա­նակ­ցում «թավշ­ված» նո­րե­րը:
Պա­տաս­խա­նենք շատ ամ­փոփ ու կարճ (որ­պես­զի կա­րո­ղա­նանք ա­մե­նին անդ­րա­դառ­նալ). Սերժ Սարգ­սյա­նը «ճիշտ ու սխալ» ա­սե­լով նկա­տի ու­ներ, որ Նի­կոլն ա­մեն ին­չի ու­նակ է, նաև Ղա­րա­բա­ղի հար­ցում, հա­նուն իշ­խա­նու­թյան և ա­պօ­րի­նի ճա­նա­պար­հով իշ­խա­նա­զավթ­ման՝ ընդ­հուպ չխու­սա­փե­լով ա­րյու­նա­հե­ղու­թյու­նից, ին­չը թույլ չտ­վեց Սերժ Սարգ­սյա­նը:
Հա­ջոր­դա­բար, այ­սօր Իո­նի­սյան-նյու ֆոր­մատ­նե­րը շատ են խո­սում այն մա­սին, թե բա չե՞ք ա­սի՝ Սերժ Սարգ­սյա­նը բա­նակ­ցում էր 7 (յո՜թ) շր­ջան­նե­րի շուրջ և պատ­րաստ էր դրանք վե­րա­դարձ­նե­լու: Ա­սել է` «ղա­րա­բա­ղա­գետ» Դա­նիլ մեծն-ա­բու-ռահ­ման-Ի-ն` նկա­տի ու­նի «կա­զա­նյան» փաս­տա­թուղ­թը:
Մեկ (և վեր­ջին) ան­գամ ևս ներ­կա­յաց­նում ենք «կա­զա­նյա­նի» բո­լոր դե­տալ­նե­րը և պատ­ճա­ռա­բա­նու­թյու­նը, թե ին­չու այն չս­տո­րագր­վեց. ամ­րագր­մամբ` գրա­վյալ տա­րածք­նե­րը Ար­ցա­խի հա­մար անվ­տան­գու­թյան գո­տի են, դրանք գրավ­վել են Ար­ցախն ա­նա­ռիկ պա­հե­լու, մինչև նրա մի­ջան­կյալ և վերջ­նա­կան կար­գա­վի­ճա­կի ճա­նաչ­ման` աշ­խար­հի կող­մից, ին­չի ան­մի­ջա­կան միջ­նորդն է ԵԱՀԿ ՄԽ-ն:
Եվ այս­պես, կա­զա­նյան հայ­տա­րա­րու­թյուն… իսկ այն մնաց այդ­պես էլ հայ­տա­րա­րու­թյուն, ո­րով­հե­տեւ Ա­լիևն ա­սաց. «Փակ դռ­նե­րի հետևում ԵԱՀԿ ՄԽ-ն ու Հա­յաս­տա­նը ստի­պում էին ինձ ճա­նա­չել Ար­ցա­խի ան­կա­խու­թյու­նը», և ցա­վա­լիո­րեն, այն ու­ղարկ­վեց դե­պո­զի­տո­րիա` դամ­բա­նա­կան դառ­նա­լու այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի` «զրո» կե­տի և «զրո» կոն­ցեպ­տի վրա, ո­րի հա­տա­կը լի է «դեյ­թո­նով» (այդ մա­սին` քիչ անց):
Եվ ու­րեմն. կա­զա­նյա­նը նա­խա­տե­սում էր.
ա) մադ­րի­դյան սկզ­բունք­նե­րի վրա հա­մա­պար­փակ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյամբ ղա­րա­բա­ղյան կող­մի մաս­նակ­ցու­թյուն` ա­ռանց ադր­բե­ջա­նա­կան հա­մայն­քի:
բ) Ա­ռա­ջին կե­տով, ի տար­բե­րու­թյուն Մա­մե­դյա­րո­վի հայ­տա­րա­րու­թյան (թե ա­ռա­ջին կե­տով հայ­կա­կան զոր­քե­րի դուրս­բե­րում է ար­ձա­նագր­ված), ամ­րագր­ված էր. «Ար­ցա­խի ա­զատ կա­մար­տա­հայ­տու­թյուն, որն ու­նի պար­տա­դիր ի­րա­վա­կան ուժ և ո­րի օ­րա­կար­գը որևէ բա­նով չի սահ­մա­նա­փակ­վում»: Վեր­ջին` «չի սահ­մա­փակ­վում» եզ­րու­թա­բա­նու­թյու­նը նշա­նա­կում էր՝ հայ­տա­րա­րու­թյուն ըն­դու­նել-դե­տալ­նե­րի վրա աշ­խա­տե­լու-պայ­մա­նա­գիր դարձ­նե­լու դեպ­քում Ադր­բե­ջա­նը մե­կընդ­միշտ չի կա­րող իր Սահ­մա­նադ­րու­թյունն ու օ­րենք­նե­րը վկա­յա­կո­չել` տոր­պե­դա­հա­րե­լով պայ­մա­նա­գի­րը` տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյան մա­սով: Ա­ռա­ջին կե­տով Ար­ցախն ու­նե­նում էր ան­կախ բա­նակ, նա­խա­գահ, վար­չա­պետ, ԱԺ` բո­լոր ինս­տի­տուտ­նե­րը, ան­դա­մակ­ցում մի­ջազ­գա­յին այն կա­ռույց­նե­րին, ո­րոնք լիար­ժեք ան­կա­խու­թյուն չեն պա­հան­ջում:
գ) Երկ­րորդ կե­տով, ա­յո, ո­րո­շա­կի, տա­րածք­նե­րի հանձ­նում էր ամ­րագր­վում, բայց միայն այն դեպ­քում, երբ պար­տա­դիր կեր­պով կա­տար­վել էր ա­ռա­ջին կե­տը: Խոս­քը հինգ շր­ջա­նի մա­սին էր, իսկ վերջ­նա­կան հան­րաք­վեից հե­տո ևս եր­կու շր­ջա­նի մա­սին:
դ) Հա­ջոր­դա­կան կե­տե­րով ստեղծ­վում էին հա­մա­պա­տաս­խան հանձ­նա­ժո­ղով­ներ, ո­րոնք վե­րը նշ­ված այս գոր­ծըն­թաց­նե­րը պետք է ի­րա­կանաց­նեին:
Ադր­բե­ջա­նը բնա­կա­նա­բար չէր կա­րող հա­մա­ձայ­նել, ա­սա­ցինք՝ Ար­ցա­խին ան­կախ կար­գա­վի­ճակ տա­լու հետ, ուս­տի մեր­ժեց, մտա­ծե­լով` ռազ­մա­կան ու­նե­ցած հուժ­կու զի­նա­նո­ցով ճեղ­քում ա­պա­հո­վել, ԵԱՀԿ-ին ու Հա­յաս­տա­նին կա­յա­ցած փաս­տի առջև կանգ­նեց­նել:
Ե­ղավ ապ­րի­լյա­նը, ուր Ադր­բե­ջա­նը հաս­կա­ցավ` ինքն ան­զոր է ճեղ­քե­լու Ղա­րա­բա­ղը:
Նախ­կին­նե­րին հա­ջող­վեց ոչ միայն հաղ­թել ապ­րի­լյա­նում, այլև նույն ԵԱՀԿ-ի հետ պայ­մա­նա­վոր­վել` տե­ղո­րո­շիչ սար­քե­րի, այն է` հրա­դա­դա­րի խախտ­ման մե­խա­նիզմ­նե­րի շուրջ (տես` Ժնև-Սանկտ Պե­տեր­բուրգ-Վիեն­նա), ին­չը բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցում խո­շո­րա­գույն ձեռք­բե­րում էր:
Ին­չի՞ց հրա­ժար­վեց նոր իշ­խա­նու­թյու­նը. վե­րե­լակ­նե­րում ան­հայտ պայ­մա­վոր­վա­ծու­թյուն­ներ ձեռք բե­րե­լով «կիրթ» Ա­լիևի հետ` հա­նուն… Դեյ­թո­նի՞, այն է` նոր պա­տե­րազ­մի, ո­րում, ինչ­պես Դեյ­թո­նի ժա­մա­նակ ՆԱ­ՏՕ-ն ռմ­բա­կո­ծեց բոս­նիա­կան սեր­բե­րի դիր­քե­րը, այս դեպ­քում էլ Ադր­բե­ջանն ու Թուր­քիան օ­դա­յին հար­ձակ­մամբ կա­րող են Դեյ­թոն ի­րա­կա­նաց­նել Ար­ցա­խում, ան­գամ` Հա­յաս­տա­նում, ո­րով­հետև հաս­կա­նում են` ի­րենց դեմ բա­նակ­ցող չկա, իսկ հա­յաս­տա­նյան և ար­ցա­խյան ներ­քա­ղա­քա­կան օ­րա­կար­գը վեր է ած­վել «էլ­չի­բե­յյան» օ­րա­կար­գի…
Բայց այս մա­սին` հա­ջոր­դիվ:
Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 4877

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ