«Նեթվորք արշավից» մինչև «գյուղ-քաղաք» յուրատեսակ հարթակ

Մեկ տարի առաջ Հայաստանում հիմք դրվեց, այսպես կոչված, «նեթվորք արշավին», երբ գործարար հաջողությունների հասած կամ հաջողությունների ձգտող մարդիկ հանդիպում են ոչ ֆորմալ միջավայրում` ակտիվ հանգիստը համատեղելով գործնական կապերի հետ: «Նեթվորք արշավը» ենթադրում է ծանոթություն, փորձի փոխանակում, հետագա համագործակցություն:

Նախագծի հեղինակ, գործարար ՄԱՅԻՍ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆՆ ընդգծում է, որ ոչ ֆորմալ միջավայրը կարևոր նախապայման է, քանի որ արշավի ժամանակ կոտրվում է ցանկացած կարծրատիպ: Օրինակ է բերում, որ ուսանողը կարող է ձեռքը մեկնել ու քարի վրայով անցկացնել միլիոնատիրոջը: Արշավի գնում են մեկ տրանսպորտով: Սա նույնպես «նեթվորք արշավի» կարևոր պայմաններից է: Տեղանքն ընտրում են հետևյալ սկզբունքով. ամենակարևորը` արշավն ինքնանպատակ չպետք է լինի: Ընտրվում է այն ուղղությունը, որը տուրիստական պոտենցիալ ունի, բայց անարդարացիորեն անտեսված է:

Հետաքրքրվեցի` ի՞նչն է պատճառը, որ պատմական միջավայրի շատ հրաշալիքներ` հնավայրեր, բնական հուշարձաններ, դուրս են մնում ուշադրությունից: Զրուցակիցս ասաց, որ հոսքերը շատ են այն վայրերում, որտեղ ճանապարհները քիչ թե շատ բարվոք վիճակում են, միաժամանակ նկատեց, որ գոյություն ունի արկածային զբոսաշրջություն. «Արշավը հենց այն կատեգորիան է, որ ասֆալտապատ ճանապարհ չի ենթադրում: Շատ հաճախ արշավականներն իջնում են X կետում և երկար ճանապարհ են անցնում սարերով, ձորերով, անտառներով, որ հասնեն նպատակակետին. դա կարող է լինել սար, ջրվեժ, անտառում կորած հնավայր»: Վերադառնալով «Նեթվորք արշավ» նախագծին, Մայիս Մարգարյանն ասաց, որ ակտիվ հանգիստն ընդմիջվում է սեմինարով, որն անցկացնելու համար հրավիրում են բիզնես շուկայում դեր ունեցող գործարարի: Նախագիծը նաև մեկ այլ գործառույթ է ստանձնել. արշավի մասնակիցների տվյալները` մասնագիտությունը, աշխատանքի բնույթը, պաշտոնը, տարիքը արձանագրում են, ինչը յուրատեսակ տեղեկատվական բազա է դառնում հետագա համագործակցության համար:

«Նեթվորք արշավը» նաև «գյուղ-քաղաք» յուրատեսակ հարթակ է ստեղծում. օրվա վերջում, նախնական պայմանավորվածության համաձայն, այցելում են գյուղական օջախ: Գյուղացի-արշավականներ հանդիպումը չի սահմանափակվում սուրճի սեղանի շուրջ հաճելի զրույցով: Արշավի կազմակերպիչները վերցնում են գյուղացիների տվյալները, տեղեկանում` ով ինչ գյուղմթերք ունի, նպաստում են այդ մթերքի իրացմանը, օգնում, որ Երևանում գյուղմթերքի առևտրով զբաղվով գործարարները կապ հաստատեն գյուղացիների հետ: Օրինակ, նպաստել են Վարագավան գյուղի մեղրի իրացմանը, պանրի, գինու կապուղիներ են հաստատել: Մայիս Մարգարյանի խոսքով` գյուղացիների շրջանում բիզնես մտածելակերպի ու ժամանակակից մոտեցումների մեծ բաց կա. որպեսզի բիզնես-մշակույթը տարածվի գյուղական վայրերում, նախ պետք է փոխվեն մարդկանց մոտեցումները, մտածելակերպը: «Գյուղացուն ասում ենք, որ քո բնակավայրից քիչ վերև արշավական երթուղի կա, այն կարող է դառնալ ապրուստի միջոց: Պարզապես պետք է ունենալ հեռախոս, հեռախոսի մեջ` այն հավելվածը, որով զբոսաշրջիկը կգտնի գյուղական տները»,- ասաց զրուցակիցս, նշելով, որ զբոսաշրջիկները, մանավանդ եվրոպացի երիտասարդ զբոսաշրջիկները, նախընտրում են փոքր խմբերով ճամփորդել, մնալ գյուղական տներում:

Նեթվորքցիները եղել են նաև Արցախում: Ասկերանցիները մոտեցել են նրանց, ասել, որ արցախյան զբոսաշրջային-հոսքերը երբեք կանգ չեն առնում իրենց շրջանում: «Նպատակ ունենալով Ասկերան գնացող խումբ ձևավորել` երեքօրյա հանգիստ կազմակերպեցինք` գիշերակացով, երեքանգամյա սննդով, և այդ ամենը` աննախադեպ ցածր գներով: Դրանցից հետո Ասկերանի սրճարաններն սկսեցին հաճախորդներ ընդունել տուրիստական հոսքերից,- ասաց Մայիս Մարգարյանը, հավելելով, որ Ասկերանում ձեռք են բերել հրաշալի ընկերներ` սկսած գյուղի տատիկներից:- Գյուղի տատիկները երևույթ էին, մենք նույնիսկ վիճում էինք` իմ տատիկը քո տատիկից լավն էր»:

Հավելենք, որ «Նեթվորք արշավը» սոցիալական նախագիծ է, և արշավից գոյացած շահույթն ուղղվում է զինհաշմանդամների կարիքներին: Կամավորության սկզբունքով են աշխատում նախագծի հեղինակը, թարգմանիչը (որը զինհաշմանդամ է), ուղեկցողը, մենեջերը, լուսանկարիչը, մոնտաժողը, տոմսերի առաքիչը:
Արշավի վերջում նեթվորքցիները տեսահոլովակ են պատրաստում և նվիրում տեղացիներին:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ