«Փոքր շարժումները չեն կարող փոփոխություններ առաջացնել Իրանի նման մեծ և խոր ավանդույթներ ունեցող երկրում»

«Մամուլի արձագանքները 2018-ի առաջին օրերին Իրանում տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ ավելին էին, քան այն, ինչ իրականում տեղի ունեցավ 80 միլիոն բնակչություն ունեցող այդ երկրում։ Եվ հասկանալի է, թե դա որտեղից է գալիս»,- մեզ հետ զրույցում նշեց պատմական գիտությունների թեկնածու ԳԵՎՈՐԳ ՄԵԼՔՈՆՅԱՆԸ։ Ինչ վերաբերում է զանգվածային ցույցերից հետո տարածաշրջանում Իրանի դերի թուլացմանը, ապա, նրա համոզմամբ, տեղի ունեցածը չի անդրադառնա այդ երկրի դիրքերի վրա։

«Իրականում ցույցերը տևեցին ընդամենը մի քանի օր։ Կանխատեսելի էր, որ ընդվզումները շատ արագ մարվելու են։ Այդ իրադարձությունները բացարձակապես չթուլացրին Իրանի դիրքերը տարածաշրջանում։ Հատկապես 2017 թվականին սիրիական բանակի հաջողություններն ավելի են ամրապնդել Իրանի և իրանամետ ուժերի դիրքերը տարածաշրջանում։ Բայց վերջին դեպքերը Սիրիայում, Ասադի բանակի մեծ կորուստները, այդ թվում՝ չորս գեներալների կորուստը, վկայում են, որ իրականում սիրիական հակամարտությունում դեռևս խաղաղությունը շատ հեռու է, և Իրանը շարունակելու է պահպանել իր ազդեցությունն այդ տարածաշրջանում։ Իհարկե, դրա պատասխան արձագանքը եղավ այն, որ արևմտյան երկրները սկսեցին օգտագործել Իրանում սկսված սոցիալական խնդիրները»,- նշեց մեր զրուցակիցը։

Գևորգ Մելքոնյանի փոխանցմամբ` ոմանք իրանյան զարգացումների հետևում տեսնում են Արևմուտքի ստվերը, սակայն Արևմուտքը նշում է, որ եթե ինքն Իրանում նման բան ձեռնարկեր, ապա դեպքերն այլ զարգացում կունենային. «Շատ դժվար է հասկանալ բուն ակունքը՝ սա սոցիալական ընդվզու՞մ էր, թե՞ սոցիալականի տակ թաքնված քաղաքական խնդիր։ Կարծում եմ՝ փորձ արվեց օգտագործել սոցիալական խնդիրը։ Սակայն ԱՄՆ-ի փորձառու վերլուծաբանները նույնպես հասկանում էին, որ նման փոքր շարժումները չեն կարող փոփոխություններ առաջացնել Իրանի նման մեծ և խոր ավանդույթներ ունեցող երկրում։ Շատ դժվար է ասել՝ շարժման ակունքներում կա՞ր Արևմուտքը, թե՞ շարժումը սկսելուն պես Արևմուտքը փորձեց այն օգտագործել»։

Պատմաբանի դիտարկմամբ` Իրանը Հայաստանի համար ռազմավարական նշանակություն ունի։ Հայաստանն այս երկրի հետ ունի շատ սերտ հարաբերություններ, և մեծ հնարավորություն ու անհրաժեշտություն կա այդ հարաբերությունները խորացնելու. «Իրանում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր ցնցում մեզ համար անցանկալի է, քանի որ կարող է հանգեցնել անկանխատեսելի գործընթացների։ Բացի այդ, մենք Իրանում ունենք շատ կազմակերպված մեծ համայնք, որը դարերի ավանդույթներ ունի։ Այն, հատկապես սիրիական համայնքի կորստից հետո, Մերձավոր Արևելքում մեր եզակի համայնքներից մեկն է մնացել։ Իրանը նաև մեր հարավային դարպասն է, հետևաբար մեր քաղաքական իշխանության ընտրած չեզոք դիրքորոշումը շատ ճիշտ էր։ Մեզ հարկավոր է առաջին հերթին կայուն հարևան, և դա վերաբերում է ոչ միայն Իրանին, այլև Թուրքիային, Ադրբեջանին և Վրաստանին»։

Լիլիթ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• «451° ըստ Ֆարենհայթի»
• ՈՒրիշ տեղ չկա՞ր
• «24 ժամ ե­ղել ենք տար­բեր զեն­քե­րի հրե­տա­կոծ­ման տակ»
• «Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
• «Մեր բո­լո­րի ճա­կա­տա­գի­րը սահ­մա­նին կանգ­նած հայ զին­վո­րա­կա­նի ձեռ­քում է»
• Կա­րե­նին անհ­նար էր չհար­գել, նույ­նիսկ հա­կա­ռա­կորդ­նե­րը նրան ըն­դու­նում էին որ­պես լե­գենդ, որ­պես ժայռ, որ­պես հե­ղի­նա­կու­թ­յուն
• Եկե­ղե­ցին գո­յութ­յուն ու­նի 2000 տա­րի և գո­նե ա­ռա­ջի­կա 2000 տար­վա հա­մար պետք է ա­պա­հո­վի ե­կող սե­րունդ­նե­րի հոգևոր կա­րիք­նե­րը
• «Լճա­շեն­ցի­նե­րի միա­վոր­ման» դռ­նե­րը բաց են բո­լոր լճա­շեն­ցի­նե­րի առջև
• «Ար­տա­կարգ դրու­թ­յու­նը կանց­նի, բայց բո­լոր ծնող­նե­րի, ա­շա­կերտ­նե­րի, ու­սու­ցիչ­նե­րի հա­մար կմ­նա մի շատ լավ նո­րա­մու­ծու­թ­յուն՝ հե­ռա­վար ու­սու­ցու­մը»
• «ՌԴ-ն կա­րող է գնալ հա­րա­բե­րու­թ­յուն­նե­րի վատ­թա­րաց­ման ճա­նա­պար­հով, ե­թե Թուր­քիան շա­րու­նա­կի ազ­դե­ցու­թ­յան գո­տին ընդ­լայ­նե­լու քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը»
• «Ռա­յա­նէյր»-ը հա­տուկ սպա­սար­կում է ի­րա­կա­նաց­նում
• Յա­կուտս­կի հայ­կա­կան կի­րակ­նօ­ր­յա դպ­րո­ցի սա­նե­րը նշե­ցին Ա­մա­նո­րը
• «Հա­յաս­տա­նը եր­գող ժայ­ռե­րի եր­կիր է, և ես ե­րա­զանք ու­նեմ նվա­գելու այդ ժայ­ռե­րի մեջ»
• Նպա­տա­կը դիր­քա­պահ զին­վո­րի անվ­տան­գու­թ­յունն է
• «Ադր­բե­ջա­նում պետք է տե­ղի ու­նե­նա հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թ­յուն, որ­պես­զի կա­ռու­ցո­ղա­կան երկ­խո­սու­թ­յուն ակն­կա­լենք»
• Յակուտսկի հայերն ակտիվ մասնակցություն են ունենում եկեղեցական բոլոր տոներին
• Ստամբուլում հաղթանակ է տարել ընդդիմությունը. ի՞նչ կանի Էրդողանը
• Քրիստոնեական և հոգևոր գիտելիքների ճիշտ ուղղորդում դասընթացի միջոցով
• «Ինձ համար Արամ Իլյիչը սրբություն է»
• «ԱԳՆ-ն պետք է ավելի շատ կենտրոնանա հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման, քան Ցեղասպանության ճանաչման խնդրի վրա»

Մեկնաբանություններ