Օգտակար իրեր՝ թափոններից

Քաղաքը մաքուր պահելու բազմաթիվ միջոցառումները, դժվար է ասել, արդյունք տալի՞ս են, թե՞ ոչ: Գաղտնիք չէ, որ հատկապես քաղաքի ոչ տեսանելի, բանուկ հատվածներն անբարեխիղճ բնակիչները հետևողականորեն վերածում են աղբանոցի: Այնթապի Բյուզանդ Մարգարյանի անվան թիվ 2 միջնակարգ դպրոցի կենսաբանության ուսուցիչ, «Բնասերներ» խմբի ղեկավար ՆԱՐԻՆԵ ՓԻԼՈՅԱՆԻ կարծիքով՝ բնապահպանական տարաբնույթ միջոցառումները, այնուամենայնիվ, արդյունք են տալիս: Նրա համոզմամբ՝ փոփոխություն կա, թեև բավարար չէ, ելքը մարդկանց գիտակցական մակարդակի բարձրացումն է դեռ փոքր հասակից:

Նարինեն թափոնների դեմ պայքարելու իր եղանակն ունի: Փոքրիկ այնթապցիները, Նարինեի ղեկավարությամբ, թափոններից (պլաստմասսայե շշեր, թղթեր, չորացած ծառի ճյուղեր, պոլիէթիլենային տոպրակներ) պատրաստում են օգտակար իրեր:
«2013-ից գործում էր խմբակը: 2014-ին մասնակցեցինք «Թափոնների կառավարում. նվազեցրու՛, վերաօգտագործի՛ր, վերամշակի՛ր» խորագրով մրցույթին և հաղթող ճանաչվեցինք, որից հետո որոշեցինք «Բնասերները» դարձնել խումբ, որը կունենա շարունակական գործառույթ,- ասաց մեր զրուցակիցը:- Մրցույթը թափոնների կառավարման թեմայով էր. պլաստմասսայե շշերից պատրաստել էինք ոռոգման համակարգ, որ օգտագործելի լինի, նաև թափոնները կառավարենք: Դրանից հետո սկսեցինք ավելի շատ զբաղվել բնապահպանական խնդիրներով, հիմնական նպատակը գործնական աշխատանքը իրեղեն արդյունքի վերածելն էր: Արդեն երկու-երեք տարի է` թափոններից պատրաստում ենք «Կարմիր գրքում» գրանցված կենդանատեսակներ, բարձրացնում վտանգված, խոցելի և այլ կատեգորիաներում գտնվող կենդանիների խնդիրը: Ընթացքում մասնակցում ենք տարբեր բնապահպանական միջոցառումների»: «Բնասերները» ներկայումս ուշագրավ նախագծով են ներկայանում: «Դու՛րս Կարմիր գրքից» խորագրով ցուցահանդես են նախատեսում. ցուցադրելու են թափոններից պատրաստած կենդանատեսակներ: Ցուցահանդեսից առաջ և հետո մոտակա դպրոցներում հարցում են անցկացնելու՝ ճանաչու՞մ են արդյոք «Կարմիր գրքում» գրանցված կենդանիներին, և ինչպիսի՞ն է պատկերը ցուցահանդեսից հետո: Նախատեսում են նաև վարպետության դաս, որի ընթացքում այնթապցիները իրենց փորձը կփոխանցեն այլ դպրոցների երեխաներին: Երևանի կենդանաբանական այգու ղեկավարության հետ նախնական համաձայնությունից հետո հանդես կգան ընդհանուր ցուցահանդեսով:

Բնասերների խմբում ընդգրկված են 7-րդ և բարձր դասարանների աշակերտներ, սակայն, տեսնելով փոքրերի հետաքրքրությունը, աշխատանքներին միանալու պատրաստակամությունը, խմբի ղեկավարը որոշել է նրանց էլ ընդգրկել: Նարինեն պատմում է, որ խմբի երեխաները բարձրաձայնում են գյուղի տարբեր խնդիրներ, երբ որևէ մեկը սխալ է վարվում բնության հետ, դժգոհում են, երբ աղբ են տեսնում թափված փողոցներում, դիտողություն են անում:

«Բնասերները» իրականացնում են տարբեր միջոցառումներ՝ ծառատունկ, աղբահավաք, թափոնների վերամշակում, թռչնադիտարկում, պատրաստում և տեղադրում են թռչնաբներ, կերամաններ: Մասնակցում են տարբեր մրցույթների, ծրագրերի, ցուցահանդեսների: Գերմանիայի միջազգային համագործակցության ընկերության (ԳՄՀԿ, GIZ), «Կենսաբազմազանության կայուն կառավարում» ծրագրի շրջանակում կազմակերպած մրցույթներում երկու տարի անընդմեջ հայտնվել են հաղթողների շարքում: 2016-ին «Մոլորակի ժամը» ակցիայի շրջանակներում մասնակցել են «Տապան» էկոակումբ ՀԿ-ի և WWF հայաստանյան գրասենյակի կազմակերպած «Կանաչ մոլորակ» մրցույթին և կրկին տեղ զբաղեցրել հաղթողների շարքում: 2017-ին Կենտրոնական բանկի հայտարարած «Խնայում ենք փողը՝ խնայելով բնությունը» խորագրով վերամշակման մրցույթում երկրորդ տեղն են զբաղեցրել: Համագործակցում են տարբեր կազմակերպությունների հետ՝ Հայաստանի թռչունների պահպանման միություն, «ԷՅ-ԹԻ-ՓԻ» բարեգործական հիմնադրամ, «Տապան» էկոակումբ, Վեդիի «Կենաց ծառ» էկոակումբ, Գերմանիայի բնության պահպանության միության հայաստանյան մասնաճյուղ (NABU), Երևանի կենդանաբանական այգի, Կալավանում գործող «Թայմ Լենդ» գիտաուսումնական հիմնադրամ, Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամ (FPWC):

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ