Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հիմ­քեր ու­նեմ Նի­կոլ Փա­շի­ն­յա­նին մե­ղադ­րե­լու պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թ­յան մեջ

Հիմ­քեր ու­նեմ Նի­կոլ Փա­շի­ն­յա­նին մե­ղադ­րե­լու պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թ­յան մեջ
01.12.2020 | 01:40

(Նախորդ մասը)

Պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թյան մեջ ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի, նշ­ված կամ (և) այլ հան­ցանք­նե­րում թերևս նաև ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նախ­կին նա­խա­րար Դա­վիթ Տո­նո­յա­նի, նշ­ված նա­խա­րա­րու­թյան նախ­կին ու ներ­կա հա­մա­պա­տաս­խան պաշ­տո­նա­տար ան­ձանց մեղ­քը հիմ­նա­վոր­վում է նաև հետևյալ փաս­տե­րով:


Ա­ռա­ջին. «Հա­յե­լի» ա­կում­բում նո­յեմ­բե­րի 19-ին հրա­վիր­ված մա­մու­լի ա­սու­լի­սում Հա­յաս­տա­նի և ԼՂՀ ռազ­մա­կան գոր­ծիչ, գե­նե­րալ-գն­դա­պետ, ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նախ­կին փոխ­նա­խա­րար, ՀՀ ԶՈՒ գլ­խա­վոր շտա­բի նախ­կին պետ, ՀՀ ՊՆ ռազ­մա­կան վե­րահս­կո­ղա­կան ծա­ռա­յու­թյան նախ­կին պետ, ՊՆ նյու­թա­տեխ­նի­կա­կան ա­պա­հով­ման դե­պար­տա­մեն­տի նախ­կին պետ Մով­սես Հա­կո­բյա­նի` ստորև ներ­կա­յաց­վող հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րով:


Ըստ պա­րոն Հա­կո­բյա­նի, ՀՀ ԶՈՒ գլ­խա­վոր շտա­բի պե­տի պաշ­տո­նում իր ծա­ռա­յու­թյան ժա­մա­նակ կազմ­ված զին­ված ու­ժե­րի կա­տա­րե­լա­գործ­ման պլա­նը, ո­րը նե­րա­ռում է նաև ԶՈՒ օպ­տի­մա­լա­ցու­մը, հե­տա­գա­յում, ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նոր նա­խա­րա­րի և ԶՈՒ գլ­խա­վոր շտա­բի նոր պե­տի պաշ­տո­նա­վար­ման ըն­թաց­քում են­թարկ­վել է փո­փո­խու­թյան հա­կա­ռակ ուղ­ղու­թյամբ, այ­սինքն` Զին­ված ու­ժե­րի ղե­կա­վար կազ­մը, հատ­կա­պես օ­պե­րա­տիվ օ­ղա­կի (թուղթ գրող­նե­րը, ո­րո­շում­ներ կա­յաց­նող­նե­րը, կար­գադ­րու­թյուն պատ­րաս­տող­նե­րը, ա­պա­հո­վում ի­րա­կա­նաց­նող­նե­րը) կա­ռույց­նե­րը կր­ճա­տե­լու և մար­տա­վա­րա­կան օ­ղա­կում ա­վե­լաց­նե­լու փո­խա­րեն, որ­տեղ մար­դիկ անհ­րա­ժեշտ են կռ­վե­լու հա­մար, ար­վել է ճիշտ հա­կա­ռա­կը` մար­տա­վա­րա­կան օ­ղա­կը կր­ճատ­վել է, օ­պե­րա­տիվ օ­ղակն ա­վե­լաց­վել:


«Ես փաս­տեր կբե­րեմ, ո­րոնք ան­հեր­քե­լի են,- հի­շյալ ա­սու­լի­սի ըն­թաց­քում ա­սել է Մով­սես Հա­կո­բյա­նը:- Գլ­խա­վոր շտա­բի և պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան կա­ռույ­ցը հա­մա­րյա կրկ­նա­պատկ­վել է` անձ­նա­կազ­մի թվա­քա­նա­կը 95 տո­կո­սով ա­վե­լա­ցել է բա­րե­փոխ­ման ըն­թաց­քում: Հրա­մա­նը (նկա­տի ու­նի վե­րոն­շյալ փո­փո­խու­թյան հրա­մա­նը.- Ա.Հ.) շատ վատ հրա­ման է, հա­մա­րը` 0038: Դրա փո­խա­րեն կր­ճատ­վել է մար­տա­վա­րա­կան օ­ղա­կը` սկ­սած վաշ­տից, ա­վարտ­ված գն­դե­րով: Կր­ճա­տել են 5 գունդ, որ­տեղ կար ամ­բողջ սպա­յա­կան կազ­մը` իր հրե­տա­նիով, իր կա­պի մի­ջոց­նե­րով, իր ա­մեն ին­չով, բա­ցի զին­վոր­նե­րից, ո­րով­հետև մեր զին­վոր­նե­րի քա­նա­կը քիչ է և չի բա­վա­րա­րում»:
Մով­սես Հա­կո­բյա­նի հա­վաստ­մամբ, այդ զո­րա­մա­սե­րը պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ պետք է լրա­հա­մալր­վեին, ներ­դաշ­նակ­վեին, ծա­ռա­յեին այն ո­րո­շա­կի նպա­տակ­նե­րին, ին­չի հա­մար նա­խա­տես­ված էին:


«Դրա­նից զատ, բո­լոր պաշտ­պա­նա­կան շր­ջան­նե­րում (Ար­ցա­խին է դա վե­րա­բե­րում), որ­տեղ պետք է ձևա­վոր­վեին ևս մե­կա­կան գու­մար­տակ­ներ, կր­ճատ­վել են,- նույն ա­սու­լի­սում հայ­տա­րա­րել է ՀՀ ԶՈՒ գլ­խա­վոր շտա­բի նախ­կին պե­տը:- Դրա­նից ներքև սկզ­բում մե­կա­կան վաշ­տեր են կր­ճատ­վել, այ­նու­հետև իմ պնդ­մամբ վեր են ա­ծել դա­սակ­նե­րի` մի-մի դա­սակ են կր­ճա­տել բո­լոր վաշ­տե­րում, և այս­պես շա­րու­նակ, ո­րը բե­րել է պա­տե­րազ­մի այ­սօր­վա ի­րա­վի­ճա­կին»:
Նույն ա­սու­լի­սի ըն­թաց­քում գե­նե­րալ-գն­դա­պե­տը տե­ղե­կաց­րել է նաև, որ պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ մեր ջո­կե­րը, ո­րոնք ե­ղել են 11 հո­գուց բաղ­կա­ցած, կր­ճա­տել, վե­րա­ծել են 9 զին­ծա­ռա­յո­ղից բաղ­կա­ցած ջո­կե­րի:
Նկա­տի ու­նե­նա­լով Մով­սես Հա­կո­բյա­նի վե­րոն­շյալ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, պետք է ար­ձա­նագ­րել, որ պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թյու­նը կա­տար­վել կամ դրսևոր­վել է ոչ միայն պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քում և ա­վար­տին, այլև նա­խա­պատ­րաստ­վել է վա­ղօ­րոք, դեռ մինչև պա­տե­րազ­մը, ընդ ո­րում, շատ լավ գի­տակ­ցե­լով հան­դերձ, որ Ար­ցախն ու Հա­յաս­տա­նը թշ­նա­մու կող­մից ցան­կա­ցած պա­հի կա­րող են ներ­քաշ­վել լայ­նա­ծա­վալ պա­տե­րազ­մի մեջ:


ՀՀ ԶՈՒ գլ­խա­վոր շտա­բի նախ­կին պե­տի մեկ այլ հայ­տա­րա­րու­թյան հա­մա­ձայն, մեր զո­րա­հա­մալ­րու­մը, զո­րա­հա­վա­քը չի կա­տար­վել (ա­սու­լի­սի բա­նա­խո­սը, ինչ­պես նրա հե­տա­գա խոս­քից է բխում, նկա­տի է ու­նե­ցել զո­րա­հա­մալր­ման ան­բա­վա­րար տո­կո­սը), դրա պա­տաս­խա­նա­տուն երկ­րի ղե­կա­վարն է, պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը, զին­վո­րա­կան կո­մի­սա­րիա­տը և տա­րած­քա­յին կա­ռա­վար­ման նա­խա­րա­րը:
«Ամ­սի 30-ի դրու­թյամբ Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան լրա­հա­մալր­ման (չշ­փո­թել զո­րա­հա­մալր­ման հետ, լրա­հա­մալ­րու­մը զո­րա­մա­սե­րի թա­փուր պաշ­տոն­նե­րի հա­մալ­րումն է.- Ա. Հ.) պլանն ի­րա­կա­նաց­վել է 78 տո­կո­սով, Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյունն ի­րա­կա­նաց­րել է 52 տո­կո­սով,- նույն ա­սու­լի­սում ա­սել է Մով­սես Հա­կո­բյա­նը:- դա պետք է ի­րա­կա­նաց­վեր 40 ժամ­վա ըն­թաց­քում, ես ա­սում եմ 5-րդ օրն է այդ­պես ե­ղել»:
Գե­նե­րալ-գն­դա­պե­տի տե­ղե­կաց­մամբ, երկ­րորդ մի­ջո­ցառ­ման` զո­րա­հա­մալր­ման տո­կոսն ա­վե­լի ցածր է ե­ղել:


«Եվ այս­տեղ ևս մի հան­ցա­գոր­ծու­թյուն է կա­տար­վել, որ երկ­րի ղե­կա­վա­րը կանգ­նեց­րել է լրա­հա­մալ­րու­մը»,- դար­ձյալ նույն ա­սու­լի­սում հայ­տա­րա­րել է Մով­սես Հա­կո­բյա­նը և հա­վե­լել, որ զին­վո­րա­կան­ներն օ­բյեկ­տիվ բնույ­թի սխալ­նե­րից բա­ցի, թույլ են տվել նաև սու­բյեկ­տիվ բնույ­թի սխալ­ներ, ու ման­րա­մաս­նել, թե ինչ նկա­տի ու­նի:
Ըն­դգ­ծեմ, որ զո­րա­հա­մալ­րու­մը կամ զո­րա­հա­վա­քը կա­տար­վել է խիստ մաս­նա­կի և Ար­ցա­խի ու Հա­յաս­տա­նի պատ­շաճ պաշտ­պա­նու­թյու­նը կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար խիստ ան­բա­վա­րար, ա­վե­լին` կա­տար­վել է ձևա­կա­նո­րեն` հեր­թա­պահ ցու­ցա­նիշ­ներ ու­նե­նա­լու և հե­տա­գա­յում հնա­րա­վոր մե­ղադ­րանք­նե­րից ա­պա­հո­վագր­վե­լու, պաշտ­պան­վե­լու հա­մար (մո­տա­վո­րա­պես այս­պի­սի հա­կա­դարձ­մամբ` ո՞վ է ա­սում, թե զո­րա­հա­վաք չենք ի­րա­կա­նաց­րել, ի­րա­կա­նաց­րել ենք, ա­հա թվե­րը, փաս­տե­րը):


Հի­շենք, որ դա­վա­ճան Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ու նրա վար­չա­խում­բը ժա­մա­նա­կին ճիշտ նույն կերպ, այ­սինքն` խիստ մաս­նա­կի, ան­բա­վա­րար ու ձևա­կան մի­ջո­ցա­ռում­նե­րով տա­պա­լե­ցին ՀՀ-ում նոր կո­րո­նա­վի­րու­սի ներ­թա­փանց­ման, իսկ հե­տա­գա­յում նաև տա­րած­ման դեմ պայ­քա­րը, ո­րի հետևանք­ներն այ­սօր ուղ­ղա­կի ա­հա­վոր են; Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի կող­մից ի­րա­կա­նաց­վող մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի ան­բա­վա­րար ու ձևա­կան բնույ­թի վե­րա­բե­րյալ տո­ղե­րիս հե­ղի­նակն ա­միս­ներ ա­ռաջ հայ­տա­րա­րել է հրա­պա­րա­կայ­նո­րեն, օ­րի­նակ, մար­դիկ ա­ռանց շն­չա­դի­մակ­նե­րի մտ­նում էին ու մինչև այ­սօր էլ մտ­նում են խա­նութ­ներ, երթևե­կում հա­սա­րա­կա­կան տրանս­պոր­տով, իսկ Նի­կո­լի ոս­տի­կա­նու­թյու­նը (այ­սու­հետ ոչ թե ՀՀ, այլ Նի­կո­լի ոս­տի­կա­նու­թյուն), ան­շուշտ, ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նո­ղի ե­թե չա­սեմ հանձ­նա­րա­րու­թյամբ, ա­պա գի­տու­թյամբ ու հա­մա­ձայ­նու­թյամբ, տու­գա­նում էր ու տու­գա­նում է նրանց սոսկ չն­չին մա­սին` դար­ձյալ ըն­դա­մե­նը հեր­թա­պահ ցու­ցա­նիշ­ներ ու­նե­նա­լու և վա­րա­կի տա­րած­ման դեմ պայ­քա­րի երևու­թա­կա­նու­թյուն ստեղ­ծե­լու նպա­տա­կով:


Երկ­րորդ. «Соловьев LIVE-Смерш»-ի ե­թե­րում Սե­մյոն Բաղ­դա­սա­րո­վի հետ զրույ­ցում «Wargonzo» նա­խագ­ծի հիմ­նա­դիր, ռուս ռազ­մա­կան լրագ­րող Սե­մյոն Պե­գո­վի այն հայ­տա­րա­րու­թյամբ, որ Հա­յաս­տա­նի ԶՈՒ լրա­ցու­ցիչ, լիա­կազմ մեկ կոր­պու­սի ա­ջակ­ցու­թյու­նը շատ հար­ցեր կլու­ծեր:

«Ար­ցա­խում պա­տե­րազ­մին Հա­յաս­տա­նի բա­նա­կը մաս­նակ­ցել է բա­ցա­ռա­պես միջ­նոր­դա­վոր­ված,- ա­սել է Սե­մյոն Պե­գո­վը:- Ե­ղել են ռազ­մա­կան մաս­նա­գետ­ներ, ո­րոնք խոր­հր­դատ­վու­թյուն են կա­տա­րել, Ար­ցա­խի պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի և Հա­յաս­տա­նի բա­նա­կի միջև փոխ­գոր­ծակ­ցու­թյու­նը շատ սերտ էր, բայց ես չեմ տե­սել, որ, օ­րի­նակ, Հա­յաս­տա­նի բա­նա­կի որևէ կոր­պուս ա­ռաջ շարժ­վեր և փա­կեր ճա­կա­տի ինչ-որ հատ­ված։ Ես տե­սել եմ աշ­խար­հա­զո­րա­յին­նե­րի, նրանք տե­ղի բնա­կիչ­ներն էին, ո­րոնք զենք էին վերց­նում և ուղ­ղա­կի պաշտ­պա­նում ի­րենց տնե­րը, և ես տե­սել եմ Ար­ցա­խի Պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կը։ Բա­ցար­ձա­կա­պես ակն­հայտ է, որ ե­թե ևս մեկ մար­տու­նակ կոր­պու­սի ա­ջակ­ցու­թյուն լի­ներ, ա­պա այն կկա­րո­ղա­նար շատ բա­ցեր փա­կել»:


Այս­պի­սով, ըստ Պե­գո­վի, չնա­յած նրան, որ Հա­յաս­տա­նի ԶՈՒ լրա­ցու­ցիչ, լիա­կազմ մեկ կոր­պու­սի ա­ջակ­ցու­թյու­նը շատ հար­ցեր կլու­ծեր, պա­տե­րազ­մին Հա­յաս­տա­նի բա­նա­կը, ըստ էու­թյան, չի մաս­նակ­ցել: Եզ­րա­կա­ցու­թյու­նը, ո­րը բխում է «Wargonzo» նա­խագ­ծի հիմ­նադ­րի նշ­ված հայ­տա­րա­րու­թյու­նից, հետևյալն է. Հա­յաս­տա­նի բա­նակն Ար­ցա­խը, ար­ցախ­ցի­նե­րին և ԱՀ պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կը, նույ­նիսկ Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րին Թուր­քիա­յի բա­նա­կի ան­մի­ջա­կան և էա­կան ա­ջակ­ցու­թյան պայ­ման­նե­րում, փաս­տո­րեն թո­ղել է թշ­նա­մու դեմ միայ­նակ, այ­սինքն` ՀՀ ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վա­րու­թյու­նը Փա­շի­նյա­նի գլ­խա­վո­րու­թյամբ դա­վա­ճա­նել է Ար­ցա­խի անվ­տան­գու­թյան ե­րաշ­խա­վո­րը լի­նե­լու Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան դե­րին ու կար­գա­վի­ճա­կին:


Եր­րորդ. Շու­շիի հան­ձն­ման առն­չու­թյամբ Երևան-Մոսկ­վա տե­սա­կամր­ջի ըն­թաց­քում Սե­մյոն Պե­գո­վի այն հայ­տա­րա­րու­թյամբ, որ «Դա ա­վե­լի շատ քա­ղա­քա­կան ո­րո­շում էր, քա­նի որ հա­մա­ձայ­նագ­րի ստո­րագր­ման պա­հին Շու­շիում ե­ղել են Ար­ցա­խի ՊԲ ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը»։
«Ես չեմ պն­դի, որ քա­ղաքն ամ­բող­ջու­թյամբ ե­ղել է Ար­ցա­խի ՊԲ-ի վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ, քա­նի որ Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րը ևս այն­տեղ են ե­ղել, բայց քա­ղա­քի հա­մար մար­տեր են ըն­թա­ցել ստո­րագր­ման պա­հին,- նույն տե­սա­կամր­ջի ըն­թաց­քում ա­սել է «Wargonzo» նա­խագ­ծի հիմ­նա­դի­րը:- Շու­շիում ե­ղել են Ար­ցա­խի բա­նա­կի զին­վոր­նե­րը, ին­չը նշա­նա­կում է, որ քա­ղաքն ամ­բող­ջու­թյամբ Ադր­բե­ջա­նի վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ չէր»:


«Որ­պես ի­րա­վի­ճա­կը ներ­սից տե­սած մարդ, կա­րող եմ ա­սել՝ վս­տահ եմ, որ հնա­րա­վոր էր շա­րու­նա­կել պայ­քա­րը Շու­շիի հա­մար,- հա­վաս­տել է Պե­գո­վը:- Ան­գամ հայտ­նի հայ­տա­րա­րու­թյան հրա­պա­րա­կու­մից հե­տո Շու­շիում շա­րու­նա­կում էին մնալ Ար­ցա­խի ՊԲ-ի ո­րո­շա­կի ստո­րա­բա­ժա­նում­ներ, ո­րոնք և՛ մար­տեր էին վա­րում, և՛ պատ­րաստ էին պաշտ­պա­նե­լու քա­ղա­քը այն խմ­բա­վո­րում­նե­րից, ո­րոնք այն­տեղ հայ­տն­վել էին «Դժոխ­քի ձո­րով»»:
Ռազ­մա­կան լրագ­րո­ղը հա­վե­լել է, որ «Դժոխ­քի ձո­րի» հետ կապ­ված մտահ­ղա­ցումն աշ­խա­տում էր, և հայ­կա­կան ու­ժե­րը կա­րո­ղա­նում էին վե­րահս­կել այդ ճա­նա­պար­հով ա­ռաջ շարժ­վել փոր­ձող ադր­բե­ջա­նա­կան ու­ժե­րի տե­ղա­շար­ժը:


«Շու­շին իս­կա­պես բա­վա­կա­նին եր­կար էին պա­հում,- պատ­մել է «Wargonzo» նա­խագ­ծի հե­ղի­նա­կը:- Երբ Ադր­բե­ջա­նը 40 կմ ձգ­վող նեղ կիր­ճով իր ստո­րա­բա­ժա­նում­ներն էր փոր­ձում ա­ռաջ տա­նել, հրե­տա­նին աշ­խա­տում էր նրանց ուղ­ղու­թյամբ, հե­տա­խու­զու­թյու­նը ևս վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ էր պա­հում այդ գոր­ծըն­թա­ցը: Չգի­տես ին­չու ինչ-որ պա­հի կա՛մ հրա­ման էր տր­վել, կա՛մ տե­սա­դաշ­տից բաց էին թո­ղել ի­րա­վի­ճա­կը, գու­ցե երբ քա­ղաք կա­րո­ղա­ցել էին մտ­նել ո­րոշ խմ­բեր, սա­կայն ինչ-որ պա­հի ա­հա­բե­կիչ­նե­րի և թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան ու­ժե­րի դեմ դա­դա­րե­ցին պայ­քա­րել: Ինձ հա­մար դա մեծ հարց է, և բարդ է ա­սել, թե ում մե­ղա­վո­րու­թյամբ է դա տե­ղի ու­նե­ցել»:
Հի­շյալ տե­սա­կամր­ջի ըն­թաց­քում, անդ­րա­դառ­նա­լով ար­ցա­խյան պա­տե­րազ­մի ար­դյունք­նե­րին, Շու­շիում տե­ղի ու­նե­ցա­ծին, Պե­գովն ա­սել է.
«Գի­տեմ, վս­տահ եմ, ա­պա­ցույց­ներ ու­նեմ, որ նույ­նիսկ հա­մա­ձայ­նագ­րի (հա­մա­տեղ հայ­տա­րա­րու­թյան.- Ա.Հ.) կնք­ման պա­հին, Ադր­բե­ջա­նի դրո­շի օր­վան ըն­դա­ռաջ, ո­րին այդ­քան պատ­րաստ­վում էին պաշ­տո­նա­կան Բա­քուն և Ա­լիևը, հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, թե «Շու­շին վերց­վել է ռազ­մա­կան ճա­նա­պար­հով», ի­րա­կա­նու­թյա­նը չեն հա­մա­պա­տաս­խա­նում: Սա բա­ցար­ձակ ճշ­մար­տու­թյուն է: Շու­շիում գտն­վել են Ար­ցա­խի Պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի զին­ծա­ռա­յող­նե­րը»:
«Wargonzo»-ի հե­ղի­նա­կը հա­վե­լել է, որ, իր տվյալ­նե­րով, խոս­քը քա­ղա­քի տար­բեր հատ­ված­նե­րում գտն­վող մինչև 400 հո­գու մա­սին է, ո­րոնք ան­գամ նո­յեմ­բե­րի 9-ի գի­շե­րը պատ­րաստ են ե­ղել ա­ռաջ շարժ­վե­լու և գրո­հե­լու: Պե­գո­վի խոս­քով՝ ա­ռա­վո­տյան 5-ի սահ­ման­նե­րում հա­րյու­րա­վոր զին­ծա­ռա­յող­ներ պատ­րաստ­վել են օգ­նու­թյան հաս­նե­լու Շու­շիում գտն­վող­նե­րին՝ քա­ղա­քը ադր­բե­ջա­նա­կան խմ­բե­րից ա­զա­տե­լու հա­մար, սա­կայն ժա­մը 5-ին նրանք ար­դեն նա­հան­ջի հրա­ման են ստա­ցել ու շու­տով ի­մա­ցել են հա­մա­տեղ հայ­տա­րա­րու­թյան մա­սին:


«Շու­շիում մար­տեր են ըն­թա­ցել, ամ­սի 6-ին մենք հայ­տն­վել էինք գրո­հի կի­զա­կե­տում, այն­տե­ղից դուրս է մղ­վել 20 հո­գուց կազմ­ված խմ­բա­վո­րու­մը, ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, ադր­բե­ջա­նա­կան հա­տուկ ջո­կա­տա­յին­նե­րից կազմ­ված»,- ա­սել է Պե­գո­վը և հա­վե­լել, որ ամ­սի 7-ի ա­ռա­վո­տյան 6 դի­պու­կա­հա­րի է հա­ջող­վել ներ­թա­փան­ցել Շու­շի, ո­րոնց դեմ նույն­պես հա­մա­պա­տաս­խան պայ­քար է մղ­վել, նրանց մի մա­սը վե­րաց­վել է:
«Նո­յեմ­բե­րի 8-ին Ստե­փա­նա­կեր­տի կող­մից Շու­շիի մուտ­քի մոտ ար­դեն ադր­բե­ջա­նա­կան ու­ժեր ե­ղել են, մար­տե­րը շա­րու­նակ­վել են, ադր­բե­ջան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րին շա­րու­նա­կել են վե­րաց­նել,- պատ­մել է մար­տե­րին ա­կա­նա­տես ռազ­մա­կան լրագ­րո­ղը:- Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ա­ռան­ձին խմ­բե­րի հա­ջող­վել է ներ­խու­ժել Շու­շի: Սա­կայն այն հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, որ Շու­շին գրավ­վել է, ի­րա­կա­նու­թյա­նը չեն հա­մա­պա­տաս­խա­նում: Ար­ցա­խի պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի զին­վոր­նե­րը քա­ղա­քից դուրս են ե­կել միայն ռուս խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի գա­լով»:


Չոր­րորդ. 5-րդ ա­լի­քի «Հար­ցազ­րույց» հա­ղոր­դա­շա­րի ե­թե­րում «Հայ­րե­նիք» կու­սակ­ցու­թյան ղե­կա­վար, ՀՀ ԱԱԾ նախ­կին տնօ­րեն Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նի այն հայ­տա­րա­րու­թյամբ, որ պա­տե­րազ­մի օ­րե­րին Ար­ցա­խի հե­րոս, գե­նե­րալ-մա­յոր Վի­տա­լի Բա­լա­սա­նյա­նը Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հետ հան­դիպ­մա­նը խոս­տա­ցել է պաշտ­պա­նել Շու­շին, ին­չին Փա­շի­նյա­նը հա­մա­ձայ­նել է, պայ­մա­նա­վոր­վել են, բայց Բա­լա­սա­նյա­նին թույլ չեն տվել դա ա­նել:
«Հոկ­տեմ­բե­րի 25-ին կամ 26-ին Ար­ցա­խի հե­րոս, գե­նե­րալ-մա­յոր Վի­տա­լի Բա­լա­սա­նյա­նը Երևա­նում հան­դի­պել էր Փա­շի­նյա­նի հետ, այդ հան­դի­պու­մը բո­լո­րի հա­մար տա­րօ­րի­նակ էր, ո­րով­հետև Բա­լա­սա­նյա­նը այն ան­ձան­ցից է, ո­րը շատ խիստ քն­նա­դա­տում է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին»,- հի­շյալ հա­ղոր­դա­շա­րի ե­թե­րում ա­սել է Վա­նե­ցյա­նը և հա­վե­լել, որ հենց այդ հան­դի­պու­մից հե­տո Վի­տա­լի Բա­լա­սա­նյա­նը հան­դես ե­կավ մար­տա­կո­չով՝ զի­նա­կից ըն­կեր­նե­րին կոչ ա­նե­լով գալ Ար­ցախ ու միա­նալ պայ­քա­րին։


«Վի­տա­լի Բա­լա­սա­նյա­նը Փա­շի­նյա­նին հարց­րել է՝ ո՞րն է ա­մե­նա­ծանր ուղ­ղու­թյու­նը, որն ու­նենք ռազ­մա­ճա­կա­տում, Փա­շի­նյա­նը ա­սել է՝ Շու­շին,- Բա­լա­սա­նյան-Փա­շի­նյան հան­դի­պու­մից ման­րա­մաս­ներ ներ­կա­յաց­նե­լով, տե­ղե­կաց­րել է Վա­նե­ցյա­նը:- Բա­լա­սա­նյանն ա­սել է՝ հանձ­նա­րա­րեք ինձ Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյու­նը և, ե­թե ես չհա­ջո­ղեմ, դա ա­ռիթ է, որ հրա­պա­րա­կա­յին ա­սեք՝ Վի­տա­լի Բա­լա­սա­նյա­նը չկա­րո­ղա­ցավ ի­րա­կա­նաց­նել Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյու­նը, Շու­շին ըն­կավ, կհռ­չա­կեք ինձ դա­վա­ճան, Փա­շի­նյա­նը հա­մա­ձայն­վել է և Բա­լա­սա­նյա­նին ա­սել է՝ գնա­ցեք և ան­ցեք Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյա­նը»:
Սա­կայն, ինչ­պես ըն­դգ­ծել է Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նը, Ար­ցա­խում Բա­լա­սա­նյա­նին թույլ չեն տվել միա­նալ Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյա­նը։
«Բա­լա­սա­նյա­նը մինչև վեր­ջին օ­րը այդ­պես էլ չան­ցավ Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյա­նը, նրան Ար­ցա­խում ա­սա­ցին, որ նման ցու­ցում մենք չենք ստա­ցել,- ա­սել է Վա­նե­ցյա­նը:- Հարց է ա­ռա­ջա­նում՝ ին­չու՞ չթույ­լատ­րե­ցին Բա­լա­սա­նյա­նին ի­րա­կա­նաց­նել Շու­շիի պաշտ­պա­նու­թյու­նը»։
Նկա­տի ու­նե­նանք, որ 7 շր­ջան­նե­րից բա­ցի, նաև Շու­շին հանձ­նե­լու առն­չու­թյամբ Փա­շի­նյա­նը վեր­ջերս ստե­լով, կր­կին փոր­ձել է մեղ­քը բար­դել նա­խորդ­նե­րի վրա, ո­րոնք իբր քն­նար­կել են Շու­շին հանձ­նե­լու հար­ցը։ Սա­կայն դրա­նից ան­մի­ջա­պես հե­տո նույ­նիսկ ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րու­թյու­նը հս­տակ հայ­տա­րա­րեց, որ Շու­շիի հարցն օ­րա­կար­գում եր­բեք չի ե­ղել։


Հին­գե­րորդ. Փա­շի­նյա­նը մի քա­նի ան­գամ հրա­ժար­վել է ստո­րագ­րե­լուց շատ ա­վե­լի մեղմ պայ­մա­նագ­րեր, ո­րոնց դեպ­քում չէինք կորց­նի Շու­շին, ա­վե­լին` Մեղ­րիով մի­ջանցք չէինք տա հա­յոց մի նոր ցե­ղաս­պա­նու­թյուն փա­փա­գող ու ծրագ­րող մեր թշ­նա­մի­նե­րին` Թուր­քիա­յին և Ադր­բե­ջա­նին, ճա­նա­պա՛րհ, ո­րով Ադր­բե­ջա­նը հնա­րա­վո­րու­թյուն է ստա­նում եր­կա­թու­ղա­յին, մի­գու­ցե նաև ավ­տո­մո­բի­լա­յին ու­ղիղ կապ հաս­տա­տե­լու Նա­խիջևա­նի ու Նա­խիջևա­նով՝ Թուր­քիա­յի հետ, ա­ռա­վել հզո­րա­նա­լու և նա­խա­պատ­րաստ­վե­լու մի նոր պա­տե­րազ­մի: Ադր­բե­ջա­նի հետ այն պայ­մա­նագ­րե­րում կամ հա­մա­ձայ­նագ­րե­րում, ո­րոնց ստո­րագ­րու­մից ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Փա­շի­նյա­նը ժա­մա­նա­կին հրա­ժար­վել է, ո­չինչ նշ­ված չի ե­ղել Տա­վու­շի մար­զի մի քա­նի գյու­ղեր հանձ­նե­լու մա­սին, ո­րոնք կորց­րինք:


«Նի­կո­լը սպա­սել է, որ վի­ճա­կը մաք­սի­մալ ծան­րա­նա, հե­տո միայն թուղթ ստո­րագ­րի,- «Ֆեյս­բուք»-ի իր է­ջում գրել է քա­ղա­քա­գետ Ա­նի Կա­րա­պե­տյա­նը:- Այ­սինքն, չի ե­ղել դի­վա­նա­գի­տա­կան ու ռազ­մա­կան սխալ կամ թե­րա­ցում, ե­ղել է պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թյուն»:
Հենց այս հետևու­թյունն է, որ ակն­կալ­վում է ՀՀ հա­մա­պա­տաս­խան ի­րա­վա­պահ մար­մին­նե­րից: Նրան­ցից ու նրանց ղե­կա­վար­նե­րից պա­հան­ջում եմ սույն հա­ղորդ­մամբ ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին և այ­լոց ներ­կա­յաց­վող մե­ղադ­րանք­նե­րը գնա­հա­տել մինչ այժմ հրա­պա­րակ­ված ու հրա­պա­րակ­վե­լիք փաս­տե­րի հա­մակ­ցու­թյամբ:
ՀՀ գլ­խա­վոր դա­տա­խազ Ար­թուր Դավ­թյա­նը, ՀՀ ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան ծա­ռա­յու­թյան տնօ­րեն Ար­մեն Ա­բա­զյա­նը, ՀՀ հա­տուկ քնն­չա­կան ծա­ռա­յու­թյան պետ Սա­սուն Խա­չատ­րյա­նը ՀՀ քրեա­կան դա­տա­վա­րու­թյան և ՀՀ քրեա­կան օ­րենս­գր­քե­րից բխող հա­մա­պա­տաս­խան մի­ջոց­ներ չձեռ­նար­կե­լու պա­րա­գա­յում կրե­լու են անձ­նա­կան պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն: Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի իշ­խա­նու­թյու­նը հա­վեր­ժա­կան չէ:

(շա­րու­նա­կե­լի)

Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ

Դիտվել է՝ 22401

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ