Սյու­նի­քի մար­զի Լիճք հա­մայն­քի միակ խա­նու­թը պատ­կա­նում է հա­մա­գյու­ղա­ցի ԽԱՉԻ­ԿԻՆ, որ թեև ըն­տա­նի­քի հետ ապ­րում է Մեղ­րիում, սա­կայն գյու­ղում մնա­ցած ծնող­նե­րին չի ցան­կա­նում մե­նակ թող­նել, եր­բեմն գա­լիս է գյուղ, նրանց հետ ապ­րե­լու, միա­ժա­մա­նակ էլ խա­նութ է բա­ցել:

Սյու­նի­քի մար­զի Տավ­րուս (նախ­կին` Դով­րուս) գյու­ղը 1989-90 թթ. վե­րաբ­նա­կեց­վել է Ադր­բե­ջա­նից բռ­նա­գաղ­թած հա­յե­րով ու Կա­պա­նի տա­րա­ծաշր­ջա­նի այլ բնա­կա­վայ­րե­րից ե­կած բնա­կիչ­նե­րով:

Յոթ տաս­նյա­կից մի քիչ անց էր, ու Վա­յոց ձո­րի տաք արևի լույ­սը կա­րող էր վա­յե­լել, ե­թե սիր­տը դի­մա­նար մինչև սեպ­տեմ­բե­րի 20-ը, քա­նի որ հե­ռա­վոր Ռու­սաս­տա­նից զա­վակ­ներն ու թոռ­նե­րը շնոր­հա­վո­րե­լու էին հեր­թա­կան տա­րե­դար­ձը, իսկ Հա­յաս­տա­նում ապ­րող դուստ­րը, թոռ­ներն ու հա­րա­զատ­նե­րը հեր­թա­կան ա­նակն­կա­լով նրա օ­րը լց­նե­լու էին խին­դով:

ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան 2019 թվա­կա­նի ապ­րի­լի 4-ի ո­րոշ­մամբ հաս­տատ­վեց «Փոքր և մի­ջին «խե­լա­ցի» ա­նաս­նա­շեն­քե­րի կա­ռուց­ման կամ վե­րա­կա­ռուց­ման և դրանց տեխ­նո­լո­գիա­կան ա­պա­հով­ման պե­տա­կան ա­ջակ­ցու­թյան» ծրա­գի­րը:

Ա­րա­գա­ծոտ­նի մար­զի Ա­րուճ գյու­ղի գյու­ղա­պե­տա­րա­նի շեն­քը եր­կար փնտ­րե­լու հարկ չկա, քա­նի որ գյու­ղի ա­ռա­ջին շի­նու­թյունն է՝ շր­ջա­պատ­ված մր­գա­տու այ­գի­նե­րով: Գյու­ղա­պե­տա­րա­նի օ­պե­րա­տոր-հաշ­վա­պահ ԱՍՏՂԻԿ ՀՈՎՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ­Ն ա­ռա­ջին զրու­ցա­կիցս է:

Արմավիրի մարզի 2 համայնքում ցորենի արտեր են այրվում: Ինչպես դեպքի վայրից հաղորդում է «Արմենպրես»-ի թղթակիցը, հրդեհներից մեկը բռնկվել է Արմավիրի մարզի Տարոնիկ համայնքում, երկրորդը՝ Արմավիր-Էջմիածին ավտոճանապարհին հարակից տարածքում:

Աշոցք համայնքի Սիզավետ բնակավայրի համար արտագաղթը սերնդեսերունդ փոխանցվող կյանքի բնականոն ընթացք է. թոռը սովորել է հորն ու պապին տարիներով չտեսնել: Սիզավետը պատմություն ունեցող համայնքներից է:

Գյուղի տարեցները արդեն համակերպվել են այն մտքին, որ ավելի լավ է ջահելներն առանձին ապրեն, միայն թե չլքեն գյուղը:

Նախորդ հրապարակմամբ («Իրատես», թիվ 25) ես փորձել էի ցույց տալ, որ «Գյուղատնտեսության մեքենայացման ԳՀԻ»-ի մշակած տեխնոլոգիայի և մեքենայի ներդրմամբ արտերկիր «փախչող» 8 մլրդ խմ մակերևութային ջրով այսօր արդեն չնչին ծախսումներով կարելի է լուծել ոռոգման ջրի մշտական պակասի վերացման, համայնքներում ստորգետնյա խմելու ջրի աղբյուրները վերաբացելու, երաշտը, ջրհեղեղները, հողատարման (հումուսատարման) երևույթները, տարածքային հրդեհները կանխելու, արոտների և խոտհարքների բերքատվությունը բազմապատկելու խնդիրները` ակնկալելով միլիարդ դոլարի հասնող օգուտ:

Հավանաբար քչերին է հայտնի, որ Սյունիքի մարզի ներկայիս աղքատ ու համեստ կյանքով ապրող, Նախիջևանին սահմանակից Շաղատ համայնքը ժամանակին եղել է հարուստ կենսագրություն ունեցող Սյունիքի մայրաքաղաք, որտեղ գտնվել են Սյունիքի իշխանական գահն ու հայրապետական աթոռը: