Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Ջինը շշից դուրս կգա՞

Ջինը շշից  դուրս կգա՞
17.05.2013 | 01:12

Նախօրեին կատարվեց այն, ինչը մանրակրկիտ նախապատրաստվում էր վերջին շաբաթվա ընթացքում, երբ «նոն ստոպ» տարբերակով Քերին այցելում էր Ռուսաստան, Քեմերոնն ու Նեթանյահուն` նույնպես, երբ նույն Քեմերոնը թռչում էր Վաշինգտոն, «Հըզբոլլահը» գնում էր դեպի Գոլանի բարձունքներ` ռմբակոծելու Իսրայելը, իսկ ՄԱԿ-ը նախապատրաստվում էր «ժողովի»:
Այո, արդեն կատարված իրողություն է` ՄԱԿ-ը Սիրիայի «իրավատեր» ճանաչեց ապստամբ ընդդիմությանը: Սցենարը գրեթե չի տարբերվում Եգիպտոսի, «արաբական գարունների» մնացյալ երկրներում խաղարկված սցենարից: Միակ առանձնահատկությունն այն է, որ այս մի գործընթացն անչափ երկար տևեց, անչափ շատ մարդկանց կյանք տարավ: Շարունակությունն էլ նույնը կլինի: Մինչ Իրանի ընտրություններին զուգահեռ կորոշվի` Սիրիայի նկատմամբ «պլան-ա՞»-ն, թե՞ «պլան-բ»-ն է կիրառվում. այն է` ռմբակոծո՞ւմ է ՆԱՏՕ-ն, թե՞ երկարատև «մաշման» են տանում Ասադի ռեժիմը:
Այս ամենում, սակայն, հետաքրքիր է Ռուսաստանի դիրքորոշումը: Նման դեպքերում նա չի փորձում «բզի գլխին ձեռքով խփել»` առաջ տանելով իր սեփական շահերն ու առևտուրը, հանդես է գալիս, ինչպես երեկ, ՄԱԿ-ի որոշման դեմ, բայց ոչ ավելին, պատրաստվում է աննկատ նահանջի:
Այդպես մտածելու պատճառը ռուսական վերլուծական ծրագրերում ՄԱԿ-ի որոշման նկատմամբ արձագանքն էր: Լուրն առաջին «պոլոսայում» չէր, իսկ թվում էր, որ տեղի է ունեցել ժամանակակից աշխարհի ամենակարևոր, պայթուցիկ իրադարձությունը: Չի բացառվում, որ Ռուսաստանը պարզապես զգուշավորություն է դրսևորում, փորձելով առաջ չընկնել իրադարձություններից, հասկանալ, թե ինչպիսին կլինի մյուսների արձագանքը ՄԱԿ-ի «դարակազմիկ» որոշմանը, իսկ որ ամենակարևորն է, ինչպես կպահեն իրենց շիաները` ողջ արաբական աշխարհով մեկ, արդյոք այդ որոշումը տարածաշրջանը վերջնականապես կվերածի՞ վառոդի տակառի, թե՞ ոչ:
Հայաստանի համար այս հարցը կրկնակի հետաքրքրություն ունի. մի կողմից` սիրիա-իրանական թնջուկի, մյուս կողմից` Ղարաբաղի նկատմամբ գերտերությունների արթնացող շահագրգռությունների առումով: Երբ կրկին «ռասկրուտկայի» մեջ է հայտնվել հոկտեմբերի 27-ը` Գոբլի ծրագրի «շրջանակներում», ինչպես նաև «կայծակնային պատերազմի» կոնտեքստում, որի առանցքը եղել է ոչ միայն Մեղրին Լաչինով փոխարինելու գոբլյան ֆանտազիան, որը «27» արժեցավ մեզ (ըստ որոշ տեսաբանների), այլև խաղաղապահների տեղակայման խնդիրը` Իրան-Ղարաբաղ սահմանագծում: Իր հարցերի հարցով` ի՞նչ գույնի սաղավարտով են լինելու այնտեղ «տեղակայվելիք» խաղաղապահները: Արևմտյա՞ն: Ռուսակա՞ն: Խա՞ռը: Թե՞…
Բոլոր դեպքերում, դեռ վաղ է եզրահանգումներ անելը, բայց որ կրկին փորձ է արվում զանազան-զարմանազան շշերից դուրս հանելու «ջինը», խիստ ակնհայտ է։ Սակայն պետք է դեռ սպասել` հասկանալու, թե վերջնական ինչ է խաղարկվում ընդհանուր տարածաշրջանային բեմի վրա, մանավանդ մեր` հայաստանյան ենթակուլիսներում:
Մեկ դիտարկմամբ` Հայաստանում ոմանց ձեռքով, կարծես, յուղ է ածվում սպասվող այդ զարգացումների վրա` սոցիալական բունտ կազմակերպելու, հեղափոխական հերթական իրավիճակ ստեղծելու «տեսքով»:
«Ждем-с!»:


Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 1897

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ