«Մենք սխալներ ենք թույլ տվել ոչ թե թղթի վրա, այլ հենց քաղաքի սրտում»

Հանրապետության հրապարակի, այսպես կոչված, «վերակառուցման» շուրջ ծավալված վերջին իրադարձությունները սուր քննադատությունների տեղիք են տվել: Դժգոհությունների ալիքը մեծ է նաև ճարտարապետների շրջանում: Միության ղեկավար ՄԿՐՏԻՉ ՄԻՆԱՍՅԱՆԸ «Իրատես de facto»-ի հետ զրույցում ներկայացրեց իր դիրքորոշումը:
-Հրապարակի վերակառուցման հայեցակարգը ճարտարապետական հանձնաժողովում քննարկվել է, բայց վերջնական որոշում չի եղել,- ասաց Մինասյանը:- Այսինքն, պայմանավորվածության համաձայն` վերջնական քննարկում չի եղել: Այնինչ հիմա մի տեքստ է հրապարակվել, որը շատ վտանգավոր միտումներ ունի:
-Խնդրում եմ, մանրամասնեք` ո՞րն է վտանգավորությունը:
-Տեքստում նշված է, որ հրապարակը վերածվել է տրանսպորտային գերբեռնված հանգույցի: Յուրաքանչյուր քաղաքում էլ հրապարակներն այդպիսին են լինում: Ոչ թե տրանսպորտային «հանգույցը» հենց այդտեղ պիտի լուծել, այլ դրանից դուրս տարածքներում հոսքերն այնպես պիտի ուղղորդել, որ հրապարակը չգերբեռնվի: Մեր հրապարակը քաղաքի սրտում է, և նման վիճակ սպասելի է: Ինչ վերաբերում է հրապարակի «օգտագործմանը», պիտի փաստել, որ մեր հրապարակը օգտագործվում է տրանսպորտի, զբոսաշրջիկների համար, մեքենաներ են կայանում, իսկ երբ տոն օրեր են լինում` նաև միջոցառումներ կազմակերպելու համար: Ամեն օր չի կարող հրապարակն աշխատել այնպես, ինչպես տոն օրերին:
-Հրապարակված հայեցակարգի կետերից մեկում էլ անդրադարձ կա հրապարակի շուրջ ձևավորված «սիլուետներին»:
-Այո, տեքստում նշված է, որ «Հանրապետության հրապարակին անմիջականորեն հարող տարածքների կառուցապատման արդյունքում ակտիվ սիլուետներ են ձևավորվել հրապարակի շուրջ` էականորեն աղճատելով համալիրի մասշտաբայնության և դոմինանտության կարևոր պայմանները»: Նախ` այս հարցը մի քանի շերտեր ունի, որովհետև գնահատականներ չտրվեցին` ինչպես առաջացավ այդ դոմինանտությունը: Չի կարելի քաղաքի կենտրոնում այնպիսի բարձրահարկ շենքեր կառուցել, ինչպիսին մենք ունենք: Անընդհատ ասել ենք, որ պետք է զգույշ լինել այս հարցում: Հաջորդ վտանգավորությունը տեսնում եմ հետևյալ նախադասությունում. «Հրապարակը ձևավորող որոշ մասնաշենքեր գործառնական նշանակությամբ վերափոխվել են»: Սակայն ոչ մի կետ չկա, որ Հանրապետության հրապարակը հանրապետական կարգի հուշարձան է, և նրա շուրջ եղած շենքերը պահպանվում են պետության կողմից, որպեսզի որևէ մեկը հայեցակարգ ներկայացնելուց առաջ իմանա, որ դրանք անձեռնմխելի են: Նրանց չի կարելի ձեռք տալ օրենքով:
-Լենինի արձանի «թափուր» տեղի մասին ևս քննարկումներ են ընթանում, հարցի առնչությամբ ի՞նչ կարծիք ունեք:
-Միշտ էլ մրցույթներ են եղել, բայց լոկալ: Դա չի կարող տարածվել ամբողջ հրապարակի վրա: Ամսական հնարավոր է հարյուրից ավելի առաջարկ, բայց հապշտապ այդտեղ ինչ-որ բան պետք չէ անել: Այս հարցի առնչությամբ առավել մտահոգում է ինձ այն պարբերությունը, որտեղ ասվում է. «Մրցույթի արդյունքների քննարկման ընթացքում հատուկ ուշադրության կարժանանան հատկապես այն առաջարկությունները, որոնք առավել հիմնավոր լուծումներ կառաջադրեն հրապարակի և հարող տարածքների վերակառուցմանը»: Ի՞նչ է սա նշանակում. մեր քննարկումների ժամանակ նման պարբերություն չկար: Ո՞ր տարածքների վերակառուցման մասին է խոսքը: Դրանք արդեն ավարտուն վիճակում գտնվող, պետության կողմից պաշտպանվող հուշարձաններ են: Այս պարբերությունները մեզ վախեցնում են: Ճարտարապետական միասնականության ապահովման խնդիր կա:
-Այսպիսի շտապողականությունը ինչո՞վ է պայմանավորված, արդյոք հրապարակը վերակառուցելու խնդիրն այսօր այդքան արդիակա՞ն է:
-Չեմ կարծում, որ այստեղ շտապողականություն պետք է: Հրապարակն ինքնին առողջ օրգանիզմ է, շատ լավ աշխատում է` գեղեցիկ շենքերով, ընդունված մասնագետների կողմից: Այսպես են Երևանը ճանաչում դրսում, ներսում: Չեմ կարծում, որ սա քաղաքին օդի ու ջրի պես անհրաժեշտ է: Եթե հապշտապ մոտեցանք հրապարակին հարող տարածքներին, երբ բարձրացան այդ սիլուետները, Աստված չանի, որ բուն հրապարակին այդպիսի մոտեցում ցույց տանք: Մենք կկորցնենք մեր արժեքը: Վերջին հաշվով մենք ենք այս ամենի համար պատասխանատու: Մենք սխալներ ենք թույլ տվել ոչ թե թղթի վրա, այլ հենց քաղաքի սրտում: Սրանք հրապարակը նսեմացնող սխալներ են: Հրապարակը փորձառնական տեղ չէ:
-Ի դեպ, լուծումներից մեկն էլ ավտոկայանատեղի կառուցելն է:
-Գիտե՞ք` ինչից եմ ես վախենում. հրապարակի տարածքը լավ ուսումնասիրված չէ: Երբ աշխատում էի հուշարձանների պահպանության վարչությունում, այնտեղ մենք տեսանք տասնիններորդ դարի հետքերը: Կարծում եմ, ներքևում ավելի կարևոր հետքեր ունենք: Ավելորդ անգամ հասարակությանը դժգոհությունների առիթ ենք տալու, առանց ուսումնասիրելու չպետք է ամեն ինչ սրբենք-տանենք: Չի կարելի անուղղելի, անդառնալի սխալներ թույլ տալ հրապարակի պարագայում:
-Փակ շուկայի պարագայո՞ւմ…
-Այ, հրատապ խնդիրը հենց դա է, ինչո՞ւ այդ մասին չեն խոսում քաղաքապետարանը, գլխավոր ճարտարապետը:
-Շարունակեմ հարցս. հասարակությունն էլ, միությունն էլ բարձրաձայնեցին խնդիրը, սակայն այսօր էլ շինաշխատանքները դադարեցված չեն: Ի՞նչ եք կարծում, հրապարակի պարագայում ձեր մտահոգությունները պատկան մարմիններն ուշադրության կարժանացնե՞ն։
-Մենք մեր դժգոհությունը մամուլով ենք բարձրաձայնում: Ես ինքս արդեն անհարմար եմ զգում անընդհատ նամակով դիմել նախագահին: Չի կարելի այդպես: Նախագահը դրա համար ստեղծել է նախարարություններ, օրենքներ, որոնք եթե չեն գործում` չի նշանակում, որ անընդհատ նախագահին պիտի նամակ ուղղել: Էդ դեպքում ինչի՞ համար են այդ նախարարությունները: Չեմ կարող հասկանալ, չէ՞ որ նրանք իրենց ուղղակի գործառույթներն ունեն: Նախագահին` այդքան ծանրաբեռնված մարդուն, որ միշտ նամակ գրենք, չի՞ ասի` ես մասնագետ չեմ, դրա համար կան նախարարություններ: Մենք դեֆոլտացնում ենք նաև այդ ինստիտուտը:
-Լավ, իսկ այս ամենի մեջ որտե՞ղ է հասարակությունը: Ինչո՞ւ հանրային քննարկման չեն դրվում այս հարցերը:
-Հասարակության դերն այսօր բավականին մեծ է: Էքսցեսներից խուսափելու համար հասարակությունը պետք է տեղեկանա, թե ինչ է կատարվում: Հասարակությունն ասում է իր խոսքը, մասնագետները` իրենց: Օրինակ, նման փորձ եղել է Վիեննայում: Հրապարակում, երբ երկու հարկ պիտի շենքը բարձրանար, ֆաներայից սարքում են շենքը, ոչ թե միայն մակետով են ցույց տալիս, հետո դնում են մի արկղ, գրում են բացատրությունը, թե դրանով ինչ հարց են լուծում: Հավելում, թե դա հասարակության դատին ենք ներկայացնում, արկղի մեջ կարող եք գցել առաջարկությունները: Պարզվում է` հասարակությունը դեմ է եղել այդ փոփոխությանը, ինչն էլ քաղաքապետարանն ընդունել է: Մենք դեռ այդ աստիճանի չենք հասել, բայց գոնե գրած օրենքները պիտի՞ պահպանենք: Կամ այդ օրենքները չպետք է գրեինք ու լիներ ամենաթողություն, ինչպես Սարալանջի պարագայում` ով շատ կտա, նա էլ ինչ կուզի, կանի: Այնտեղ երկու հարկից բարձր տներ չպետք է լինեին: Կամ գրած օրենքները պետք է պահպանել:

Զրուցեց
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ