«Սերժ Սարգսյանը կողմնակից է «գռքաշի» քաղաքականությանը»

Հայաստանի քաղաքական կյանքի ամառային անդորրը խանգարվեց «օֆշորային գոտիների» հետ կապված հայտնի պատմությամբ: Ի դեպ, մեր թերթն առաջինն էր, որ այս խնդիրը հրապարակայնացրեց. «Ակվամարին լայկ» ՍՊԸ նախագահ Փայլակ Հայրապետյանը «Իրատես de facto» ակումբում ԶԼՄ-ներին տեղեկացրեց, թե ինչ գործարքների արդյունքում է հայտնվել ծուղակում և վստահեցրեց, որ առաջիկայում նամակով դիմելու է գլխավոր դատախազին, ու եթե դրական պատասխան չստանա, «աստիճանական» կարգով դիմելու է երկրի վարչապետին ու նախագահին: Միայն ավելի ուշ «գաղտնազերծվեց», որ Տիգրան Սարգսյանն էլ է կապված այդ պատմության հետ։ «Օֆշորային» թեմաների շուրջ իր դիտարկումներն է ներկայացնում «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ ԱՐԱՄ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԸ:

-Այս տարի քաղաքական «մեռյալ» շրջանին բավականին մեծ աշխուժություն հաղորդեց «օֆշորային» սկանդալը: Ինչո՞ւ հենց հիմա սա հրապարակային դարձավ, արդյոք դա նաև իշխանական տարաձայնությունների արդյունք չէ՞ր:
-Այս հարցում մի քանի փաստեր են համընկել: Առաջին. աշխարհում միտում է նկատվում Կիպրոսի ներքին գործարքները բացելու, ցույց տալու: Ներքին տարաձայնությունները կարող էին հանգեցնել նրան, որ այս ամենը ճիշտ ժամանակին, ճիշտ տեղում հայտնվեր: Սա ընդհանուր գործընթաց է, այսօր շատ երկրներում են նման սկանդալներ բացահայտվում: Որքան ես եմ տեղյակ, նպատակ կա նաև այլ երկրների օֆշորները բացահայտելու: Աշխարհը կքած է ծախսերի, բավականաչափ մեծ սոցիալական խնդիրների տակ: Տարբեր մասնագետների հետ իմ զրույցից ակնհայտ դարձավ, որ տարբեր հաշվարկներով շուրջ 100 տրիլիոն դոլար «պահված» է հենց օֆշորներում: Սա ընդհանուր խնդիր է, բայց երկրորդեմ` ճիշտ ժամանակին, ճիշտ տեղում, ճիշտ ազգանուն հրապարակելը ներքին խնդիր է:
-Ի դեպ, տեղեկություններ կան, որ վարչապետին ժամանակ և առաջադրանք է տրվել, ըստ որի մինչ աշուն, եթե ԵՄ-ի հետ համաձայնագիրը չստորագրվի, նրան հրաժարական է սպասում, իսկ մինչ այդ «օֆշորային» սկանդալը նրան չի սպառնում:
-Տիգրան Սարգսյանին և իր կառավարությանը հրաժարական էր սպասում երեկ: Այս ամենը Սերժ Սարգսյանի անմիտ քաղաքականության վրա է կառուցվել: Բոլորս էլ հասկանում ենք, որ Հայաստանում կառավարությունը միայն կատարող է: Ի սկզբանե սխալ էր նրա նշանակումը, կուսակցականացումը, կենտրոնացումը: Այս ամենը խոսում է Սերժ Սարգսյանի տնտեսական սխալ քաղաքականության մասին: Ինչ վերաբերում է Ձեր հարցին, Տիգրան Սարգսյանն իրեն սպառել է: Նրա հիմնական իմիջը (թողնենք տնտեսական խնդիրները) քաղաքի դաստիարակված, ինտելիգենտ, Սանկտ Պետերբուրգում կրթություն ստացած, հրաշալի անգլերեն խոսող մարդն է, որն օլիգարխ չէ, կոպիտ չէ, բավականաչափ կրթված է: Եվ սա ճշմարտություն է: Սակայն այս պարագայում մարդը թույլ է տալիս իրեն ներքաշել այսպիսի օֆշորային սկանդալի մեջ: Եթե անգամ ապացուցվի, որ ինքը դրա հետ ոչ մի կապ չի ունեցել, չնայած գնալով դա ավելի բարդանում է, կարծում եմ, հասարակությանը շատ դժվար է համոզել, որ դա իրականությանը չի համապատասխանում: Դրա համար փլվեց ամբողջությամբ այդ իմիջը:
-Սակայն առնվազն տարօրինակ չէ՞, որ նման կրթվածություն ունեցող, տնտեսական գործընթացներում «եփված» անձը կարող էր հենց այնպես հայտնվել նման սկանդալում: Այն դեպքում, որ երկրում կան օլիգարխներ, գործարարներ, չինովնիկներ, ովքեր ևս կարող էին «պոտենցիալ» օֆշորային «հավակնորդ» լինել:
-Տրամաբանությունը հասկանալի է և կարող է կյանքի կոչվել: Նայած ինչ է ակնկալվում վերջում: Օֆշոր չեն ստեղծում միայն նրա համար, որ փողերը պահեն: Գոյություն ունեն նաև քնած, ոչ գործունյա օֆշորներ, երբ փողը դրվում է բանկերում և կապիտալը կուտակվում է: Սակայն կան նաև գործնական քայլերի համար նախատեսված օֆշորներ, ինչը գործել է այս պարագայում, քանի որ խոսքը նաև ադամանդների արտադրության մասին է: Եթե հավատանք այդ ամենին, մարդիկ պատրաստ են դա իրենց անուններով գրանցելու, որ հետագայում խնդիրներ չծագեն: Խոսքը մեծ գումարների մասին է, և պետք չէ իրավաբանական խնդիրներ ստեղծել: Մյուս կողմից էլ, եթե փողը սեփական չէ և օգտագործվում է ինչ-որ «փակ ակումբի» համար, դրա մենեջմենթն այնպես է արվում, որ հենց սկզբից կոմպրոմատն ի հայտ գա: Անպայման չէ, որ հասարակությունն այդ մասին իմանա: Ի սկզբանե մարդուն ստիպում են գործընթացն այնպես տանել, որ միանգամից կոմպրոմատի հարվածի տակ լինի: Սեփական անունով գրանցելը կարող է նաև առանձնահատուկ ցինիզմի արդյունք լինել: Ենթադրենք, որ գրանցողները դա ոչ թե իրենց, այլ զոքանչների, կանանց, բարեկամների, աներների անուններով էին անում: Եթե սա ջրի երես դուրս գար, Տիգրան Սարգսյանն ավելի մեծ հարվածի տակ կհայտնվեր, քան հիմա է: Պատկերացրեք, որ Տիգրան Սարգսյանը գրանցեր դա զոքանչի անունով: Գիտեք, փողն ու իշխանությունը ահավոր գլխապտույտ են առաջացնում:
-Նկատեցիք, որ օֆշորային խնդիրները աշխարհում ընդհանուր բնույթ են կրում: Եթե ավելի տեղայնացնենք խնդիրը, ակնհայտ է, որ մեր հարևան երկրում` Վրաստանում, այս պահին ևս լուրջ գործընթացներ են: Ձերբակալում են նախկին վարչապետին: Մեզանում «Հակակոռուպցիոն» ՀԿ-ն Ռոբերտ Քոչարյանի հետ կապված բավականին ուշագրավ փաստեր դրեց ՌԴ նախագահ Պուտինի «սեղանին»: Ի՞նչ եք կարծում, Հայաստանում Սերժ Սարգսյանը ե՞րբ է սկսելու իր խոստացած բարեփոխումների «ժամանակաշրջանը»:
-Երկու տարի առաջ ձեր թերթով ասել էի, որ համաշխարհային կացութաձևերի մեջ փոփոխությունների խնդիր կա: Այսպես կոչված, բյուրոկրատիան այնպիսի կապիտալի տեր է դարձել, որ լուրջ խնդիրների լուծման բանալիներ է իր վրա վերցրել, ինչը նշանակում է, որ գործող նախագահները, վարչապետերը, բյուրոկրատիան որևէ բան չեն կարող փոխել: Իսկ ի՞նչ պիտի անի Սերժ Սարգսյանը: Նա դեռ երեկ պիտի ամեն ինչ աներ, բայց իրականում ոչինչ էլ չի անում: Կարևոր է հասկանալ` Սերժ Սարգսյանն այս համակարգի մե՞ջ է, թե՞ ոչ: Քայլեր կարող է անել այն մարդը, որը համակարգից դուրս է: Համակարգ ասելով` միայն կոռուպցիան նկատի չունեմ: Այսինքն, կա բուրգ, որի գլխին ես, բայց համակարգից դուրս ես: Դու կարող ես բուրգը շրջել, փորձել փոփոխություններ անել: Իմ տեսանկյունից` Սերժ Սարգսյանը համակարգի մեջ է: Եթե դու համակարգի մեջ ես ու փոփոխություններ պիտի սկսես լայն շրջանակով, ո՞ւմ վրա ես հենվում: Սերժ Սարգսյանը չունի հասարակական լայն զանգվածների աջակցությունը, չունի բյուրոկրատիա, որի վրա կարող է հենվել: Այս պարագայում լուրջ գործընթաց տանել անհնար է: Հիմա բռնեց-հանեց մեկին, ո՞վ է նրան փոխարինելու, այլընտրանքը չկա: Հաջորդ խնդիրը մարդու բնավորությունն է: Մարդիկ կան, ովքեր կողմ են կտրուկ փոփոխությունների, մյուսներն էլ «գռքաշ» քաղաքականության կողմնակից են, այսինքն, ոչ մի բանի ձեռք չտանք, որ քանդվի, խնդիրներ առաջանան: Սերժ Սարգսյանը կողմնակից է «գռքաշի» քաղաքականությանը, նույն դեմքերն են իր շուրջը, նույն ասելիքն է: Կիրառվում է, կներեք, Կաշպիրովսկու մեթոդը: Լավ է, ամեն ինչ հանգիստ է, լավ է, էլի:
-Օրերս ՎՊ-ի նախագահի բացահայտած փաստերը դժվար է տեղավորել «ամեն ինչ լավ է» տրամաբանության մեջ: Բայց, ինչպես միշտ, դրա համար պատիժ կրողներին հասարակությունը չի տեսնում:
-Ի՞նչ է նշանակում վարչապետի ասածը նախարարներին` ով համաձայն չէ, դիմեք դատախազություն: Դու կառավարության ղեկավարն ես, վերցրու այդ զեկույցն ամբողջությամբ և կարճ նամակով ուղարկիր դատախազություն: Ես նրա փոխարեն կգրեի` քանի որ ՎՊ-ի այս բացահայտումները մեծ հարվածի տակ են դնում իմ ու կառավարության վարկը, պահանջում ու խնդրում եմ վերից վար այդ փաստերը ստուգել: Ի՞նչ է նշանակում, ով համաձայն չէ, դիմի դատախազություն: Չհասկացա, դու վարչապե՞տ ես, թե՞ այնտեղ նստած մի նախարար էլ դու ես: Ինչո՞ւ ես ուրիշների վրա գցում այդ ամեն ինչը: Առաջին հերթին քեզ են, չէ՞, մեղադրել:
-Սովորաբար քաղաքական վերադասավորումներ, փոփոխություններ ակնկալվում են աշնանը: Ինչպիսի՞ ներքաղաքական զարգացումներ են հնարավոր:
-Այս պահին չեմ կարող այդ հարցին պատասխանել: Չեմ ուզում բաներ ասել, որ չեն լինելու: Եթե նկատել եք, իմ գնահատականները հիմնականում համընկնում են իրականությանը: Մի բան հստակ է. Հայաստանը կանգնած է լուրջ փոփոխությունների շեմին: Չգիտեմ` Սերժ Սարգսյա՞նը դա կանի, թե՞ ներքևից սոցիալական բունտի ձևով կլինի: Նման էլիտայով Հայաստանը ճահճացած վիճակում է, սա երկար չի ձգի: Իմ տպավորությամբ` այս ամենն ավարտվելու է նոր ընտրություններով:
-Արտահե՞րթ:
-Այո, նոր խորհրդարանական ընտրություններ. այնտեղ կհավաքվեն իսկական քաղաքականությամբ զբաղվող մարդիկ, ԱԺ-ն կլինի քաղաքական մարմին: Դրանից հետո նոր կառավարություն կլինի, որը, իմ կարծիքով, պիտի լինի մասնագիտական, ոչ կուսակցական, ոչ կոալիցիոն:
-Խոսեցինք իշխանության ու նրա թերությունների մասին, իսկ որտե՞ղ է ընդդիմությունը: Ստացվում է, որ ընտրությունից ընտրություն է Հայաստանում ընդդիմությունը «երևում»: Ինչո՞ւ է «մարաղ» մտել:
-Ճիշտ է արել: Առաջին անգամ Հայաստանի ընդդիմությունը ճիշտ քաղաքականություն է վարում, որովհետև Հայաստանում ընդդիմությունը միշտ եղել է հույզերի մեջ: Հայտարարությունների, գործողությունների մեջ միշտ հույզեր են եղել: Լուրջ ընդդիմությունը պիտի ունենա իր տակտիկան: Տեսնելով, որ իշխանությունը քաղաքականությունը ձախողում է, դրան չի մասնակցում: Հիմա ընդդիմության խառնվելու ժամանակը չէ: Հիմա իշխանության քայլերի ժամանակն է: Եթե նայենք ֆորմալ առումով, ՀՀԿ-ն ու Սերժ Սարգսյանն ընտրություններին ստացել են հասարակության քվեների գերակշիռ հատվածը, հիմա ի՞նչ եք ուզում ընդդիմությունից: Մենք գոյություն չենք ունեցել, իրենց են ձայն տվել, թող իրենք էլ անեն, իրենցից էլ պահանջեն: Ընտրություններից ամիսներ են անցել, ի՞նչ ընդդիմություն: Հասարակություն և իշխանություն. սա է այսօրվա թնջուկը: Խելոք ընդդիմությունը ճիշտ ժամանակին ճիշտ տեղում իր գործը կանի:

Զրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ