«Եվրասիական միության մեջ կա մեկ հիմնական խաղացող. մյուսների հետ համագործակցությունը կայանալու է, երբ շահավետ է հիմնական խաղացողին»

Եվրամիությունում Լիտվայի նախագահության` Հայաստանում Լիտվայի դեսպանության և Գլոբալացման ու տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի կազմակերպած քննարկմանը մասնակցում էր Վիլնյուսի համալսարանի միջազգային հարաբերությունների և քաղաքագիտության ինստիտուտի փորձագետ ՎԻՏԻՍ ՅՈՒՐԿՈՆԻՍԸ: Նախքան քննարկումը նրան հարցրի, թե որո՞նք են Լիտվայի նախագահության գերակայությունները:
-Գերակայությունները կապված են և՛ ԵՄ ներքին քաղաքականությանը` գործազրկության վերացմանը, տնտեսական զարգացմանը, և՛ բաց Եվրոպայի քաղաքականությանը` Արևելյան գործընկերությանը, հիմա շեշտադրվում է ասոցացման համաձայնագրի ստորագրումը ՈՒկրաինայի հետ:
-Հարավկովկասյան երկրները Եվրամիությանը չե՞ն հետաքրքրում:
-Հիմնական նպատակը համարվում է ՈՒկրաինան, բայց ես կարծում եմ, որ Արևելյան հարևանության ցանկացած երկիր, որ քայլ առաջ կանի, արդեն հաջողություն է, և պետք չէ կենտրոնանալ միայն ՈՒկրաինայի վրա:
-Դուք ակներևաբար գիտեք` ինչ իրավիճակում է Հայաստանը, և ինչ ճնշում է գործադրում Ռուսաստանը, որպեսզի Հայաստանը նոյեմբերին չնախաստորագրի համաձայնագրերը, ի՞նչ է ստանալու Հայաստանը այդ համաձայնագրի ստորագրումով:
-Իբրև քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչ` ես պիտի կարևորեմ մարդկային կապերը երիտասարդների, մասնագիտական խմբերի, հասարակական կազմակերպությունների միջև: Իհարկե, հարցը տարբեր կողմեր ունի, և կարևորը տնտեսականն է: Եթե Հայաստանը կողմնորոշվի, որ իր ապագան Եվրոպայի հետ է, վիլնյուսյան համաձայնագրերի ստորագրումը համագործակցության նոր մակարդակ ու նոր որակ կբերի:
-Եվրոպան ի՞նչ կարող է տալ Հայաստանին, եթե համարյա 20 տարի չի բացվում հայ-թուրքական սահմանը:
-Ամենակարևորը` չմոռանանք, որ ԵՄ-ն օգտագործում է փափուկ ուժի քաղաքականությունը, որը պակաս ազդեցիկ չէ, կոշտ ուժի միջոցներ ԵՄ-ն չունի, բայց չմոռանանք նաև, որ ԵՄ անդամ երկրների մեծ մասը ՆԱՏՕ-ի անդամ է:
-Ի՞նչ եք կարծում` Հայաստանը կնախաստորագրի՞ համաձայնագրերը:
-Այդ հարցը պիտի ուղղեք Հայաստանի իշխանություններին, ես միայն կարող եմ ասել, որ Եվրամիությունը լավատես է:
-Ես այդ հարցը տալիս եմ, որովհետև Ռուսաստանը միշտ շեշտում է, որ ԵՄ-ում Հայաստանին առանձնապես չեն սպասում:
-Իսկ ի՞նչ պիտի ասի Ռուսաստանը: Լիտվայի մասին էլ շատ էր խոսվում և շարունակում են խոսել: Ռուսաստանը Եվրասիական միություն է ուզում ստեղծել: Եվրասիական միությունը և Եվրամիությունը շատ տարբեր կառույցներ են` և՛ գաղափարախոսությամբ, և՛ ինտեգրման աստիճանով: Արևելյան հարևանության քաղաքականությունը առայժմ ավելի շատ նման է ժամադրության, պիտի հանդիպեն ու ճանաչեն իրար:
-Այսինքն` խոսքը սիրո մասին չէ՞:
-Խոսքը դեռ ամուսնության մասին չէ` հարաբերությունների սկիզբ է ընդամենը: Եվրասիական միությունը նահանջի տեղ չի թողնում:
-Հնարավո՞ր է համադրել անդամակցությունը Եվրամիությանը և Եվրասիական միությանը:
-Կարծում եմ` ոչ, հատկապես տնտեսության մասով:
-Քաղաքակա՞ն, թե՞ տեխնիկական ստանդարտների անհամատեղելիության պատճառով:
-Դրանք միմյանցից շատ ու շատ տարբեր նախագծեր են, Արևելյան հարևանությունը գործընկերություն է, Եվրասիական միության մեջ կա մեկ հիմնական խաղացող. մյուսների հետ համագործակցությունը կայանալու է, երբ շահավետ է հիմնական խաղացողին, չի կայանալու, եթե շահավետ չէ:
-Չե՞ք կարծում, որ Եվրասիական միության ստեղծման բուն պատճառն այն փաստն է, որ Ռուսաստանը Եվրամիության անդամ չդարձավ:
-Թերևս ոչ, որովհետև Եվրամիության հետ համագործակցության շատ ձևաչափեր ունի Ռուսաստանը, հիմնական խնդիրը ՌԴ նախագահի` ԽՍՀՄ-ը վերականգնելու հավակնություններն են: Այդ պատճառով էլ Լիտվայում համոզված են, որ Եվրասիական միությունը առանց ՈՒկրաինայի չի կայանա: Եթե ՈՒկրաինան որոշում ընդունի Եվրամիության հետ ճանապարհ անցնելու, Եվրասիական միությունը ծրագրված մասշտաբները չի ունենա: Եվրասիական միությունը ապագայի նախագիծ է: Մենք գիտենք, թե ինչքան խնդիրներ ունի Ռուսաստանը իր ներսում, ինչքան խնդիրներ կան Բելառուսում ու Ղազախստանում, ես այնքան էլ վստահ չեմ, որ Եվրասիական միության անդամ երկրներն իրենց ներքին խնդիրները այդքան արագ հաղթահարելու են ու այդքան հեշտ համագործակցելու են միմյանց հետ: Իսկ պարզ ենթակայության ժամանակներն անցել են:

Զրույցը` Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ