Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ձևաչափը, որ առավելագույնս պաշտպանում է Հայաստանի շահերը

Ձևաչափը, որ առավելագույնս պաշտպանում է Հայաստանի շահերը
11.09.2013 | 11:25

Ազգային ժողովի փոխնախագահ Հերմինե Նաղդալյանը գտնում է, որ ԵՄ անդամակցության և ազատ, խորն ու համապարփակ առևտրի գոտու ստեղծման հարցերը Հայաստանի քաղաքական օրակարգում մնում են. «Խոսքը երկարատև, գլոբալ օրակարգի մասին է, իհարկե: Բնականաբար, մենք ձգտում ենք և ամեն ինչ անելու ենք, որ եվրոպական համագործակցության պորտալարը ոչ միայն չկտրվի, այլև ամրապնդվի և ուժեղանա»:

-Սեպտեմբերի մաքսային սկիզբն անակնկա՞լ էր, թե՞ ծրագրված քայլ:
-Շատ պարզամիտ է այն պատկերացումը, որ նման հարցի լուծումը կարող էր լինել անակնկալ, կամ պահի թելադրանք: Երկրի, պետության ճակատագրի համար կարևոր նշանակություն ունեցող բոլոր խնդիրները լրջագույն, խորքային ուսումնասիրության են ենթարկվում՝ բազմաչափ ու բազմավեկտոր համակողմանի վերլուծության, որ արդյունք է նույնքան մանրակրկիտ քննարկումների քաղաքական ուժերի, հասարակական կազմակերպությունների ու փորձագետների հետ: Միայն այդ ամենից հետո է որոշում կայացվում, ինչը բնական և տրամաբանական է: Մաքսային միությանն անդամակցելու մասին որոշումը նույնպես նման որոշումներից է: Բազմաթիվ քննարկումներ են եղել ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ տարբեր միջազգային հարթակներում: Հիշեցնեմ ԱՊՀ-ի հետ ազատ առևտրի պայմանագրի ստորագրումը և վավերացումը, որի գործընթացում Հայաստանը եղել է ամենաակտիվներից, ինչպես նաև խորհրդարանական համագործակցության հայ-ռուսական հանձնաժողովի մայիսյան նիստը Մոսկվայում, հանդիպումները Պետական Դումայի հանձնաժողովներում ու տարբեր պաշտոնյաների հետ: Նույնը նաև եվրոպական հարթակներում: Որոշ աղբյուրներ ապարդյուն ջանում են հանրության մեջ տպավորություն ստեղծել, որ գիշերը քնեցինք, առավոտյան արթնացանք որոշած, դա բացարձակապես անհիմն է: Նրանք ոչ թե լավատեղյակ չեն, այլ անազնիվ ձևով փորձում են ուղղորդել հանրային կարծիքը: Մենք բազմիցս ասել ենք, որ մեր քայլերը թելադրված են մեկ դրդապատճառով՝ Հայաստանի ազգային, պետական շահով: Բոլոր քննարկումների արդյունքում մենք փորձել ենք հասկանալ՝ ո՞րն է այն ձևաչափը, որի ժամանակ Հայաստանի շահերն առավելագույնս պաշտպանված են:
-Ո՞րն է այս դեպքում Հայաստանի շահը:
-Հայաստանի շահը արտահայտված է մի քանի չափումներով: Առաջինը, անկասկած, անվտանգության խնդիրն է, որովհետև հայտնի է, թե ինչ աշխարհագրական ու աշխարհաքաղաքական դիրքում ենք մենք, ամեն ինչ հայտնի է մեր բարեկամների ու հարևանների մասին, բոլորն ամեն ինչ գիտեն, պարզ է, թե ովքեր ու ինչ զինամթերք ունեն: Բնական է, որ ելնելով նաև ղարաբաղյան խնդրից, Հայաստանի պետական շահն առաջին հերթին թելադրում է անվտանգության ապահովման անհրաժեշտությունը: Քսան տարուց ի վեր մեր անվտանգության համակարգը կապված է ՀԱՊԿ-ի հետ, մենք եղել ենք այդ կառույցի հիմնադիրներից և ամենաակտիվ անդամներից մեկը, հիշեցնեմ, օրինակ, որ ՀԱՊԿ-ի արագ արձագանքման ուժերը ստեղծվել են մեր առաջարկով ու էական մասնակցությամբ: Մենք ՀԱՊԿ-ում ոչ ձևական իմաստով ենք և ոչ էլ երկրորդական նշանակություն ունենք: Այս համապատկերում շատ անտրամաբանական կլիներ այլ համակարգում որոնել մեր անվտանգությունը: Բնականաբար առաջնային նշանակության խնդիր է նաև տնտեսական զարգացումը, Հայաստանի համար գլխավոր խնդիր է պետության հզորացումը: Ազգի և պետության առջև դրված բոլոր խնդիրները լուծվում են, երբ դու ունես ուժեղ պետություն, քաղաքական և տնտեսական ամրության ու դիմադրունակության պաշար: Տնտեսական խնդիրները նույնպես ենթարկվել են բազմակողմանի վերլուծության, վերլուծվել են ոչ միայն Հայաստանի հնարավորությունները Մաքսային միության ու Եվրամիությանն ասոցացման շրջանակներում, թեպետ երբևէ չենք ասել, որ գնում ենք դեպի ԵՄ: Այն փաստաթուղթը, որ պատրաստվել է նախաստորագրման, ԵՄ մուտքի համաձայնագիր չէ, այլ ընդամենը նախաստորագրումն է ասոցացման համաձայնագրի: Մենք նաև ուսումնասիրել ենք ԵՄ-ին անդամակցած այլ երկրների անցած ուղին, մեր տնտեսական վիճակին փոքրիշատե նման երկրների փորձը: Վստահեցնում եմ Ձեզ, որ բազմաթիվ մասնագիտական վերլուծություններ են արվել, որոնք ընկած են որոշումների հիմքում: Երբ մենք աշխատել ենք ԵՄ-ի հետ ասոցացման համաձայնագրի վրա, բազմիցս ընդգծել ենք, որ այդ աշխատանքը կատարում ենք Հայաստանի ներքին զարգացումը կարևորելով: Որքան արագ կարողանանք բարեփոխել մեր տնտեսությունը, տեխնոլոգիական փոփոխությունների ենթարկել մեր արտադրական ֆոնդերը, հիմնական միջոցները, որքան արագ նորմատիվային դաշտը փոփոխենք և դարձնենք եվրոպական ստանդարտներին ավելի համահունչ, այնքան լավ մեզ համար: Մենք դա անում ենք մեր տնտեսության, մեր տնտեսվարողների հնարավորություններն ընդլայնելու, մեր արտադրանքն ավելի մրցունակ դարձնելու համար աշխարհի շուկաներում: Նախաստորագրումն ավելի շատ մեզ է պետք, մենք Եվրոպայի համար չէինք անում այդ ծավալուն աշխատանքը:

Աժ փոխնախագահ Հերմինե Նաղդալյանի հետ հարցազրույցը կարող եք կարդալ «Իրատես de facto»-ի սեպտեմբերի 13-ի համարում:


Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 1773

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ