Լուիս Բունյուել. սանդուղքն այս այգում բարձրանում է վեր

Ռուբեն ԱՆԳԱԼԱԴՅԱՆ

ԿԻՐԱԿԻ, 24 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ
Իկարոսը, քանի դեռ չէր ընկել, թռչում էր: Ինչ-որ մեկին թվաց, թե նա բախտավոր է, և կիրականանա մարդկության երազանքը. արևը կնվաճվի: Ինչ-որ մեկը թաքուն նախանձում էր, և ինչպես ամեն մի նախանձոտ` սպասում ու ցանկանում էր, որ մի վատ բան լինի: Ինչ-որ մեկն ուրախանում էր, որ վերջապես մարդը ցույց է տալու իր ոգու ուժը և ստիպելու է արևին հարգել իրեն: Ինչ-որ մեկն այդ ժամանակ պատրաստում էր վերջ չունեցող սանդուղք, որ բարձրանա դեպի արևը և պատմի երկրային ուրախությունների ու անարդարությունների մասին: Ինչ-որ մեկը` սկեպտիկորեն տրամադրված, անգամ չէր նայում երկնքին, տնկում էր այգի ու սպասում, թե երբ կհասունանան երկրային պտուղները: Ինչ-որ մեկը բնատուր թևեր ուներ թիկունքին, բայց բավարար չէր ոգին. մյուսն ուներ ոգի, բայց չէր վստահում մեղրամոմին. իսկ երրորդն սպասում էր, թե երբ իրեն կխնդրեն քաղաքը, երկիրը կամ մարդկությունը, երբ ծնկի կգան իր առաջ, ու այդ ժամանակ ինքը կթռչի, ի ցույց կդնի իր առավելությունն ուրիշների նկատմամբ: Բոլոր թևավորները չէ, որ համարձակ ու անշահախնդիր թռչուններ են, կան նաև հավեր, սիրամարգեր, բադեր… Շատերն էին նայում Իկարոսին, իսկ նա դեռևս ջանք էր թափում, որ ավելի վեր բարձրանա, թեկուզ և զգում էր, որ ժամանակ առ ժամանակ տաք օդն այրում է դեմքը: Ներքևում հողն էր: Դրանից ոչ մեծ հեռավորության վրա նա տեսավ մարդուն` ծերացած և ուժասպառ. նա դժվարությամբ վեր էր բարձրանում սանդուղքով: Դա իր նախապապն էր, որը շատ ու շատ տարիներ առաջ հեռացել էր տնից ու չէր վերադարձել: Նա, ուրեմն, ողջ է: Ահա նա: Եվ ինչո՞վ է նա սնվում, եթե մինչև հիմա չի գլորվել այդ դյուրաբեկ աստիճաններից: Ի՞նչ ուժեր են նրան հուսադրում, թե ինքը կհասնի արևին: Այդ ի՞նչ հույս է, որ չի խելագարվել ու սնում է նրան իր կենարար ուժով: Իսկ գուցե այն ցինի՞կ է, և լիակատար ձախողման սպասմամբ` հրահրում է նրան դեպի խենթ մտքերը, ցանկությունները` ուժ տալով առաջանալ դեպի այդ աբսուրդային նպատակակետը… Լուսինն ավելի մոտ թվաց, քան ներքևում մնացած պապը, որը, ի դեմս անծանոթի, ճանաչեց հետնորդին. բայց նա վաղուց մոռացել էր բառերը, այդ պատճառով էլ միայն ժպտաց ալեհեր փարթամ բեղերի միջից: Լուսինն արձակում էր դյութիչ հնչյուններ, և աշխարհը նրան ներկայանում էր որպես գիշերային մղձավանջ` սարսափելիորեն մարդազուրկ: Բայց այդ աշխարհին պետք չէին մարդիկ: Իկարոսը դեռ լավ էր հիշում հարևանների, հասակակիցների, ինժեներական հաշվարկ անող արհեստավորների, Իկարոսի դերի հավակնորդների և երկրային կյանքի շատ այլ ներկայացուցիչների ցինիկ հարցերը: Կային և բարի կամեցողներ, որոնք հետ էին պահում փորձությունից. կային և այնպիսիք, որոնք, ընդհակառակը, դրդում էին նրան խելահեղության` վստահ լինելով, որ ամեն բան անհույս է. կային և ծնողները, որոնք սիրում էին նրան և չէին ցանկանում բաց թողնել որևէ տեղ: Չէ՞ որ, ըստ ավանդությունների, նաև պապն էր գնացել դեպի վեր ինչ-որ տեղ և անհետացել էր կա՛մ այնտեղ` երկնքում, կա՛մ մեկ այլ տեղում: Նաև այն ժամանակ կային այս ծովը, այս ծաղիկները և Լուսնի այս նուրբ ուրվագիծը` կլոր, ինչպես նարինջը և նման սխտորի պճեղի` ամսվա ուրիշ օրերին: Ժամանակն իրապես գոյություն ուներ, կարելի է ասել` ապրում էր մարդկանց մեծամասնության համար` հաշվելով վայրկյանները, րոպեները, ժամերը, տասնամյակներն ու դարերը նրանց կյանքի, իրադարձությունների: Ժամանակն արարում էր անցյալը, ներկան և ապագան: Ժամանակը դարձել էր բանբեր` յուրաքանչյուր դարի հետ վերաճելով համակարգի ծառի: Բայց կային և այնպիսիք, որոնց համար այն պարզապես գոյություն չուներ: Նրանք կասկածում էին ժամանակին, ինչպես և տարածությանը: Ասում էին պարզ և հստակ. չկա ո՛չ տարածություն, ո՛չ ժամանակ: Եվ բանբերը ժամանակը չէ, այլ ցավը, որ սլանալով հասնում է իր նպատակակետին: Իկարոսն առջևում տեսավ էլի ինչ-որ մարդկանց, որ թռչում էին անհասկանալի մեխանիզմների վրա. ինչ-որ մեկն իր սանդուղքը կառուցել էր սեփական տեխնոլոգիայով. տարածությունը Լուսնից անդին բնակեցված էր և յուրացված: Նա տեսավ մեծ աչք` սևացող անհունության մեջ, որ տիեզերքի հսկայական աղիներին էր նման, և ցանկացավ հասկանալ` ի՞նչ է տեսնում այդ աչքը, և տեսնո՞ւմ է արդյոք իրեն` Իկարոսին: Իսկ եթե անգամ տեսնում է, ապա ո՞ւմ է հարկավոր այդ ամբողջ ինֆորմացիան: Եվ ինչպիսի՞ն է այդ ինֆորմացիայի էներգետիկ պոտենցիալը, և կրո՞ւմ է այդ ինֆորմացիան ինչ-որ մի պիտանի բան, և արդյո՞ք այդ էներգետիկ պոտենցիալը գիտակցության հիմքն է, թե՞ այն գործում է կործանելու համար: Նա չհասկացավ, թե ինչ միտք ծագեց իր գլխում: Այդ միտքը մի տեսակ երկրայնորեն որոշակի թվաց այն ժամանակ, երբ այստեղ տեսավ նրանց` դժբախտներին: Այդ ճանապարհը դարձել էր դեպի արևը գնացող տաժանակրություն մարդկանց համար: Եվ տեսավ Իկարոսը նրանցից բաժան ինչ-որ տարածություն, որն ընդգրկել էր այդ ձգտումները, այդ կյանքերը, բայց այն ողջ այդ համայնապատկերի մեջ չէր: Տարածությունը պահպանում էր իր անկախ գոյությունը: Քանի՜-քանի միտք է անհրաժեշտ արթնացնելու մարդուն իր գիտակցության մեջ, որպեսզի հասկանա այն աշխարհը, որում իրեն հատկացված է ինչ-որ հանգուցային, բայց ոչ կենտրոնական տեղ այն ամենի մեջ, որ ինքը տեսնում է, հավանում է և իր երևակայության մեջ կարող է ստեղծել ու վերստեղծել: Չէ՞ որ մարդկային աշխարհը միայն կիսով չափ է նրա գիտակցության, երևակայության ներսում, նրա աշխարհի մնացած մասն իր մեջ չէ, և նա փորձում է կապվել դրա` այդ աշխարհի հետ` հայտնաբերելով մի դեպքում երազներն ու երազանքները, մեկ այլ դեպքում` մեղրամոմ ու թևեր, երրորդ դեպքում` հույս և որոնում: Միֆն ասես հայելի լինի, հույս, տուն, որում դու ապրում ես, և տունն է ապրում` քեզ հետ միասին: Բայց դու գնում ես, և քեզ հետ տունը դադարում է ապրելուց, լռում է և քո սպասումով ինչ-որ պատուհանի մեջ վառում է հույսի անտեսանելի մոմը: Ահա և բոլորս հայտնվեցինք անազատության մեջ: Ինչո՞ւ ես պիտի կապեմ սեփական կյանքս այս տան հետ: Ինչո՞ւ պիտի հարազատ կոչեմ այս տունը, և ի՞նչ տուն է սա, որ ինձ սպասելով` վառում է հույսի մոմը:

ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ, 25 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ
Նա արթնացավ քամու աղմուկից: Թևերը կախվել էին, աչքը հատված էր ածելիով. իմացումի աչքը` ինֆորմացիայի ածելիով: Մարդը դադարեց Իկարոս լինելուց, որովհետև այդ ամենը եղել էր երազում: Ո՞ր մարդը երազում Իկարոս չէ, Հերոս չէ, Խենթ չէ: Ո՞ր երազը մարդուն չի դարձնում հոգեպես հարուստ: Ի՞նչ մտքերով է ապրում մարդն իր առօրյա վանդակում, ինչպես բնակեցված տանը: Ինչպիսի՞ն է ներկայանում սեփական կյանքի ապագան, երբ մարդը քուն է մտնում կամ խոսում է: Ի՞նչ է հույսը, եթե ոչ` խաբված լինելու ևս մեկ առիթ: «Հրաշալի՛ է,- կասեք դուք,- խաբվե՛ք»: Ո՞վ ասաց, որ բոլոր այն մարդիկ, որոնց դիմանկարները զարդարում են աշխարհի թանգարանները, եղել են այնպիսին, ինչպիսին այսօր տեսնում ենք նրանց այդ նկարներում: Իրականությունը, ստացվում է, քիչ է հետաքրքիր: Կամ գուցե իրականությունը պետք չէ՞ մարդուն: Կամ գուցե իրականությունը միշտ դո՞ւրս է սողոսկում մարդու մածուցիկ, միամիտ ձեռքերից: Չէ՞ որ անգամ պատմությունն են այսօր պատմաբաններն այնպես գրում, ասես ելույթ են ունենում հեռուստաբանավեճերի ժամանակ, որոնք հիանալի բեմադրված շոու են: Ասա և գրիր` ինչ կուզես. կարևորը` հետաքրքիր լինի: Մակերեսային հետաքրքրությունը ծիծաղեցնում է, ինչպես խուտուտը, բայց ձանձրացնող է, քանզի օրինաչափ չէ ժամանակին ու տեղին: Նա վեր կացավ ու նայեց պատուհանին. անձրևում էր, պատուհանն ամբողջովին ողողված էր անձրևի կաթիլներով: Մարդն արտացոլվեց յուրաքանչյուր կաթիլում: Միայն թե մարդը չնկատեց, որ քամին ուշադիր հետևում է իրեն: Ստացվում է, որ մարդը և քամին շաղկապված են, ինչպես ինքն ու իր հույսը մարդու ներսում, ինչպես ինքն ու իր հետաքրքրասիրությունը, ինչպես ինքն ու իր համառությունը… Ինչպես այն ամենը, որ կա և կարող է լինել իր երևակայության աշխարհում: Ի՞նչ է իր մարմինը. ժամանակավոր նշան, որը պետք է կարողանալ վերծանել, որպեսզի այն մնա դարերում` որպես խրատ… Մարմինն էլ հենց մեր հայրենիքն է, կամ հայրենիքը մեկ ուրիշ մարմին է, առավել ընդհանրական, որում մենք` ժողովրդի հետ միասին, կազմում ենք նույն այն նշանը, ինչ անհատականի դեպքում: Ի՞նչ է հայրենիքը ստեղծագործողի համար, որը դուրս է գալիս սեփական տան շրջանակներից: Մի՞թե աշխարհն այդքան փոքր է ու այդքան վիթխարի: Եվ արդյո՞ք կարևոր է, թե որտեղ ես դու. այստե՞ղ` մարդկանց մե՞ջ, թե՞ այնտեղ` երկնքում` թիկունքիդ թևեր: Ինչո՞ւ է այս Երկիրն այսպես մեզ հուզում, և ինչո՞ւ ենք մենք ցանկանում տեսնել այն բազմաթիվ այլ կետերից: ՈՒ նախ և առաջ այնտեղից` տիեզերքից: Եվ հատկապես. փոխակերպումների այդ անվերջությունը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ` մեր երևակայությունը: Դա այն եզակի տեղն է, որը կարող է ճշգրտորեն որոշել և խեղաթյուրել աշխարհը` դարձնելով այն իրականից իրական` ապագայի համար, նրանց համար, որ դեռ գալու են այստեղ, որպեսզի փորձության ենթարկեն սեփական հույսը: Դա պատահեց նաև այն մարդուն` արագոնյան գյուղից: Հենց դա էր նրա ուզածը` ամեն ինչ տեսնել այգու պրիզմայի միջով, այգու, որն իրեն իբրև արարող էր մեծացրել, թեկուզ և ինքը չէր տնկել ծառերը. բացի այդ` բոլոր ծառերը չէ, որ պտղատու էին: Այգին` իբրև սանդուղք, փորձում էր մարդուն:

ԵՐԵՔՇԱԲԹԻ, 26 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ
«Պատանության գեղեցկությունը նման է վանդակում փակված թռչնի: Ծերության գեղեցկությունը թռչուն է` ազատության մեջ,- նա այդպես մտածեց:- Ստացվում է` ծերության մեջ կա գեղեցկություն: Թե՞ չկա: Թե՞ ազատությունը հենց ծերությունն է: Իսկ գուցե ծերությո՞ւնն է հենց ազատությունը, կամ մա՞հն է ազատություններից բարձրագույնը»: Նա նստած էր պատշգամբում, առջևում ծովն էր ծփում, բարձրում թռչուններն էին թռչում, միայն երգեցիկները չէին երևում: Լուսնի հսկայական բարակ սկավառակը ծովի անծայրածիր ոսպնյակի վրա հայտնվեց անսպասելի: Թռչունը, որ դուրս էր թռել վանդակից, գտել էր իր տեղը երամակեռում: Նա աննկատ է այդ շարժման մեջ: Ի՜նչ նազանք կա այդ ընդհանուր երգում, դեպի ակունքներն այդ ընթացքի մեջ: Եվ այս դեպքում հարց է ծագում. իսկ ազա՞տ է թռչունն ազատության մեջ: Թե՞ ազատությունը կարելի է զգալ միայն երամում: Իսկ երամի կյանքը վանդակ չի՞ դառնա թռչնի համար: Թե՞ երամն է հենց թռչունն ինքը` ողջ ծավալով: Լուսնի սկավառակը կարմրում ու դառնում է չարագույժ: Ծովը վերածվում է սև անհատակ անդունդի, իսկ մարդը գնում է տուն: Նա սիրում է իր տունը, կարծես մեկ ուրիշ տեղում ինքը կլիներ խոցված ու դժբախտ: Նա նույնիսկ քթի տակ ինչ-որ մեղեդի է դնդնում: Սա նրա սեղանն է ու նրա սպիտակ թուղթը, որի վրա իր ձեռքով արդեն մի քանի բառ են գրված: Բայց ծովը խանգարում է իր ներկայությամբ, և Լուսնի բարակ արնակարմիր ծնծղան է խանգարում. զարմանալի ծաղիկները` ասես Կլեեի նկարներից, ևս խանգարում են: Խանգարում է անգամ գրիչը, որը սեղանին է և կարծես ողջ տեսքով հուշում է իր ներկայությունը: Իբր. «Ես այստեղ եմ, և դու պարտավոր ես, պիտի հաշվի նստես իմ քմահաճույքների հետ»: Այո՛, գրիչն առավոտյան վատ էր գրում, թանաքը բծեր էր թողնում, ձեռագիրը տգեղ ու կտրտված թվաց, դա վկայում էր մարդու նյարդային վիճակի կամ նրա բռնկուն, էքսցենտրիկ բնավորության մասին: Սանդուղքը ճռճռաց: Նա անգամ չշրջվեց սանդուղքի կողմը. չէ՞ որ տանը ոչ ոք չկար: Ինչո՞ւ պիտի ճռճռար: Սպիտակ թուղթը, որի վրա առանձնացված էր մի քանի բառ, սեղանին էր` իր հայացքի առջև: Նրա համար դժվար էր հասկանալ, թե ինչ են ուզում իրենից դրանք` այդ պարզ բառերը… Բառերը լռում էին: Շատ բացառիկ դեպքերում է հաջողվում լսել բառերի լռությունը: Բայց և մյուս կողմից` բառերը բառեր են, բոլորի շուրթերին են, իսկ ինքն ուզում է նրանցից բոլորովին առանձնահատուկ ինչ-որ բան լսել: Այդպես բանաստեղծը կորզում է բառերից մի այնպիսի բան, որ բանաստեղծություն է ստացվում:

ՉՈՐԵՔՇԱԲԹԻ, 27 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ
Մահվան վիթխարիությունը նրա փորձի բացակայության մեջ է: Միայն քո ըմբռնումը, քո, եթե կուզեք, անձնական ծանոթությունն է հասկանալի և ընդունելի նրա կողմից: Բայց այն պահին, երբ ուշադիր հետևում եք տարածության էությանը սեփական մարմնի հակազդումին, որը տրված է ձեզ ժամանակավորապես, դուք կորցնում եք իսկական վերամարմնավորման կապը: Դուք հասկանում եք, որ հոգին և ձեր ողջ կենսական ու ինտելեկտուալ փորձառությունը, ձեր գիտելիքները ստեղծում են այն բարոյականությունը, որը դուք նախընտրել եք հենց կյանքում: Եվ այդ բարոյականությունը պատկերում է ձեզ համար ձեր ճանապարհը դեպի վեր: Դուք պիտի հանդիպեք մահվանը դեմ առ դեմ, և այդ ժամանակ կհասկանաք, որ միևնույն է, ոչինչ չեք հասկացել նրա գոյության վերաբերյալ: Իսկ այն հենց արդարությունն է: Իսկ ինչպե՞ս վերաբերվել դժբախտներին կամ, ասենք, վաղաժամ մահերին: Ինչպե՞ս վերաբերվել կյանքի բազմազանությանը: Ինչպե՞ս վերաբերվել ճակատագրին: Ինչպե՞ս զարդարենք այս կյանքը նաև այնպիսի թանկարժեք քարով, ինչպիսին ողբերգությունն է կամ դրաման: Նա թերթում էր օրացույցը: Ահա ավելի քան երեք ամիս առաջ գրված նախադասությունը: Ամռանը, տապին. «Ոչ ոք իրականորեն չի տեսնում ու հասկանում արդարությունը: Յուրաքանչյուրն ունի իր շահը: Նույնիսկ ինքը` արդարությունը»: Անձրևը զարկվում էր պատուհանին, ինչպես թռչնի թևը: Թռչունները ցածր էին թռչում: Որևէ չարություն չկա անձրևի, տերևների, թռչունների ¥անգամ` մարդու` հայացքը քամուն, ծառերին կամ ծովին¤, բնության և հիշողության մեջ: Միայն մարդն է կարողացել բաժանել աշխարհի ամբողջությունը բարու և չարի: Մարդը ցանկացավ գրել, որ կա արդարություն ¥որտեղի՞ց մարդուն այդ հավակնոտ խնդիրը¤, բայց կանգ առավ և միտք արեց: Գլխում հարց ծագեց. «Արդարությունը բոլորին հասկանալու իմաստնությո՞ւնն է, թե՞ բոլորին լսելու անտարբերությունը: Արդարությունը կապ ունի՞ բարոյականության հետ, թե՞ արդարությունը բարոյականությանը մատնել է ինքնազարգացման: Եթե այդպես է, ապա դժբախտությունը մարդկության կյանքում յոթ սարից այն կողմ չէ: Իռացիոնալի՞զմը, թե՞ ռացիոնալիզմն է ծնել ¥կամ` են ծնել¤ բարոյականությունը, թե՞ կյանքն ինքն է մարդուն աճեցրել բարոյականության այգում. բարոյականություն, առանց որի մարդու մեջ չկա ներդաշնակություն»:

ՀԻՆԳՇԱԲԹԻ, 28 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ
Ինչ-որ բան դուր չէր գալիս մարդուն: Նա գնում էր դեպի սենյակների խորքը, և նրան թվում էր, թե չկա ծովը, չկա երկինքը, չկա անգամ այն օդը, որն ինքը շնչում է: Նա ձգտում էր ստվերին, հնամյա հայելիներին, որոնց բյուրեղյա մակերեսն արտացոլում էր սենյակում գտնվող ինչ-որ բանի կամ ինչ-որ մեկի մասնիկը: Դա, իհարկե, ինքն էր: Եվ ծովը կողքին չէր. իրենից հազարավոր կիլոմետրերով հեռու էր: Լա՛վ, իսկ ո՞ւր էր այդ դեպքում երկինքը: Այնտե՞ղ` տան տանիքից վեր ինչ-որ տեղո՞ւմ, ամպերից վե՞ր, տաղտկալի անձրևից ու խորամանկ քամուց վե՞ր: Չէ՞ որ երկինքը մոտակայքում չէր, չկային ստվերներն ու բառերը. որքան էլ տարօրինակ է, չկային… ՈՒրեմն ի՞նչ կար: Ի՞նչն էր թպրտում նրա ձեռքերում, հոգում, աչքերում, երազներում` երեք ժամով առաջ ընկած… Չէ՞ որ նա արթնացել էր տագնապեցնող տարակուսանքից, իբր այդ ի՛նքն է պառկած անկողնում և իբր քնած է: Այո՛, հնարավոր է` կյանքը հարկադրված փոխզիջում է, բայց ստեղծագործությունը` երբե՛ք: Արդյոք այս մի քանի բա՞ռն էր հանձնված թղթին: Թե՞ ինչ-որ այլ բառեր էին: Թուղթը սենյակի այն հատվածում էր, որտեղ փոքր գրասեղանն էր: Նա տառացիորեն մի քանի րոպե առաջ մեծ կլոր սեղանի վրայից մեքենայաբար վերցրեց թուղթը և տարավ դրեց գրասեղանին, որն ինչ-որ ժամանակ` 19-րդ դարի սկզբին, հատուկ պատրաստվել էր «Սանտա Մարիա» առագաստանավի կապիտանի կնոջ համար: Երեկ, քրքրելով իր երրորդ պորտի մորաքրոջ արխիվը, նա իր համար անսպասելի բացահայտեց այդ գրասեղանի պատմությունը: Իսկապես, սեղանի պատմությունը հուզիչ էր: 18-րդ դարի վերջին, երբ կառուցում էին այդ առագաստանավը և սկսել էին կահավորել կապիտանի նավախուցը, պատրաստեցին նրա համար ընտիր գրասեղան: Հենց այդ ժամանակ էլ, նրա կնոջ խնդրանքով, պատրաստեցին ճիշտ դրա կրկնօրինակը, բայց իհարկե` ավելի փոքր, տիկնոջ` կապիտանի կնոջ համար: Մտահղացումն այն էր, որ գրասեղանը կապիտանի կնոջ ննջարանում հիշեցներ սիրելիին. դրա վրա նա օրագիր էր գրում` ամուսնուն չուղարկված նամակների տեսքով: Գրասեղանը նաև կապիտանի համար էր խաղաղ հանգրվան, փարոս, հուսո աստղ, թեթև ժպիտի առիթ, խորհրդածումների անդորրավետություն: Այդ ամենն այդպես է, բայց սեղանին հիմա թուղթն է` վրան մի քանի բառ: Նա ելնում է այգի: Անձրևը կտրվել է: Սանդուղքը խոյանում է երկինք: Այգին լի է պտուղներով. այդքան խնձոր երբեք չի եղել այս կողմերում: Մարդը վեր կացավ լուսաբացի միջում, կանգնեց երկա՜ր-երկար. շուրջը փոթորկվում էր աշխարհը, որը կկոչեն իր անունով, քանզի ի՞նչ է կինոն, եթե ոչ` նուրբ ձվակճեպի քայքայումը` լոկ մեկ նպատակով` ասելու համար. ես հենց այն եմ, ինչ դուք մտածում եք: Այդպիսի մարդկանց անունն է Վարպետ:

25-26 հոկտեմբերի, 2010 թ.
Սանկտ Պետերբուրգ

Թարգմանիչ`
Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»
• «Տգետ­նե­րին շատ ա­վե­լի հեշտ է կա­ռա­վա­րել ամ­բողջ աշ­խար­հում, քան գի­տա­կից մարդ­կանց»

Մեկնաբանություններ