Ապրիլի 24-ին Եղեռնի հուշահամալիր են այցելելու թուրք պատվիրակներ, որոնք Հայաստանում են Արևմտահայոց ազգային համագումարի խորհրդի հրավերով: Պատվիրակները, որ մասնակցելու էին արևմտահայերի պահանջերին վերաբերող գիտաժողովի, մինչ այդ պատասխանեցին լրագրողների հարցերին:
Արևմտահայոց ազգային համագումարի խորհրդի անդամ Սևակ ԱՐԾՐՈՒՆԻՆ նշեց, որ սա հրապարակային երկխոսության առաջին փորձն է Հայաստանում: Հյուրերը հայտնի են հայամետ դիրքորոշմամբ, նրանք պետականամետ են, բայց պայքարում են Թուրքիայում ավելի լավ ընթացքի համար ` ազատություների, փոքրամասնությունների իրավունքների տեսակետից: «ՈՒստի և համարձակվում են հայ հանրության առաջ, ի գիտության իրենց պետության, խոսել մեր իրավունքի մասին»,- նշեց Ս. Արծրունին:
«Փաստ է, որ 100 տարի առաջ հայ ժողվրդի նկատմամբ իրագործվել է ցեղասպանություն: Խնդրի մասին վերջին 20-30 տարիներին է թուրք հասարակությունը սկսել բաց խոսել»,- ասաց պատվիրակության անդամ, գրող-հրապարակախոս, ծագումով համշենցի ԱԴՆԱՆ ԳԵՆՉԸ, ով հայտարարել էր, որ 1915 թվականին հայերի նկատմամբ իրականցված ոճրի համար, ինքն ունի մեղքի զգացում և չի կարող անտարբեր նայել այդ ամենին: Անդրադառնալով Քեսաբում տեղի ունեցող իրադարձություններին, ասաց, որ հասարակության մեջ դրամատիկ լարվածություն կա, համոզմունք, որ Թուրքիայի կառավարությունն ունի իր ներդրումը: «Հարյուր տարի անց երկրորդ տեղահանությունն է ապրում հայությունը Քեսաբում»,- նկատեց գրողը:
«Թուրք հասարակությունը ընդունում է,որ հայերի նկատմամբ իրականցված բռնության, տեղահանություն փաստը, բայց երբ խոսվում է ցեղասպանության մասին, սկսում են ժխտել: Ի՞նչ կասեք սրա մասին»: Անդրադառնալով «Իրատես de facto»-ի այս հարցին՝ Ադնան Գենչն ասաց, որ Ճիշտ է դիտարկումը, ժխտողական քաղաքականությունը Թուրքիայի հանրապետության ստեղծումից մինչ օրս շարունակվում է` որպես պետական, պաշտոնական քաղաքականություն: «Այն փոխանցվում և արմատանում է հասարակության մեջ մինչև իսկ կրթական համակարգով: Եվ այսօրվա թուրք երիտասարդության համար թե՛ հայերը, թե՛ հույները, մինչև իսկ հրեաները օտարազգի են, ամերիկացիների նման կարծես թե ուրիշ երկրից տեղափոխված բնակչություն լինեն: Մենք ցեղասպանության գիտակցության բարձրացման համար վերջին 4-5 տարիներին Ստամբուլի քաղաքի կենտրոնական հրապարակում ապրիլքսանչորսյան ոգեկոչումներ ենք իրականացնում և մամուլի միջոցով բացատրում ենք ժողովրդին, որ իրենք ավելի տեղյակ լինեն: Այս տարի ապրիլի 24-ի միջոցառմանը կմասնակցեն նաև սփյուռքահայեր, քաղաքական գործիչներ»: Բանախոսը նկատեց նաև, որ ոչ կառավարական կազմակերպություները գալիս-գնում են Երևան և Ցեղասպանության խնդրի մասին երկխոսություններ են լինում երկու ժողովուրդներր միջև: Բայց ասօր Հայաստանում են Թուրքիայի քաղաքական գործիչներ, նրանք գիտաժողովի են մասնակցելու, Ծիծեռնակաբերդ են այցելելու և կուզենային իմանալ հայաստանյան մամուլի տպավորություներն իրենց այցի մասին:
Հարց հնչեց` ինչպե՞ս կընդունեն Ցեղասպանության հուշահամալիրում հարգանքի տուրք մատուցած թուրք պատվիրակներին իրենց երկրում:
«Այդ գլխացավանքը Թուրքիայում 30 տարուց ի վեր կա, նորություն չէ, այդպիսին է քաղաքականությունը Թուրքիայում»,- ասաց Ադնան Գենչը:
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ