«Փաստ չէ, որ ռուս խաղաղապահների հեռանալը Լեռնային Ղարաբաղից նույնական է Ռուսաստանի դուրս գալուն կովկասյան աշխարհաքաղաքական խաղից։ Անդրկովկասի նշանակությունը չափազանց մեծ է Եվրասիայի և, մասնավորապես, Մոսկվայի համար: Կարելի՞ է խոսել Ռուսաստանի նահանջի մասին, թե՞ իրականում մենք խոսում ենք կովկասյան տարածաշրջանային անվտանգության ողջ համակարգի վերագործարկման մասին: Մոսկվայի վիճակն ամենևին էլ այդքան անհուսալի չէ»,- ասել է ռուս քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը։

Նորություններ » «Ռոբերտ Քոչարյանը բոլոր իրավունքներն ունի առաջադրվելու և ընտրվելու ՀՀ նախագահ»

«Ռոբերտ Քոչարյանը բոլոր իրավունքներն ունի առաջադրվելու և ընտրվելու ՀՀ նախագահ»

12.09.2014 | 00:27

«Իրատես de facto»-ի զրուցակիցն է «Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ ԳԱՌՆԻԿ ԻՍԱԳՈՒԼՅԱՆԸ:

-Ինչպե՞ս եք գնահատում ներքաղաքական իրավիճակը Հայաստանում:
-Արտաքուստ ներքաղաքական իրավիճակը թվում է բավականին հանգիստ, բայց վստահաբար` խորքային առումով կան բավականին լուրջ խնդիրներ, որոնց նկատմամբ խիստ տարբերվում են իշխանությունների և ազդեցիկ այլ քաղաքական ուժերի մոտեցումները, որը կարող է ցանկացած պահի հանգեցնել ներքաղաքական իրավիճակի բացահայտ լարման` հնարավոր բոլոր հետևանքներով:
-Հնարավոր համարո՞ւմ եք հանրահավաքային բուռն աշուն, ինչպես ամռանը խոստանում էին ոչիշխանական ուժերից մի քանիսը:
-Այդ մասին նախնական հայտարարություն արել է քառյակը: Վստահ եմ` նրանց կմիանան նաև ուրիշ քաղաքական և հասարակական կազմակերպություններ, ու կախված իշխանությունների պահվածքից` աշունը կարող է լինել ինչպես բուռն, այնպես էլ նոր բուրմունք բերող:
-Ձեր կարծիքով` Հայաստանում կա՞ իրական ընդդիմություն, որ պատրաստ է համակարգային փոփոխություններ իրականացնելու:
-Ես չգիտեմ, թե ինչ եք հասկանում իրական ընդդիմություն ասելով։ Եթե նկատի ունեք իշխանություններին ընդդիմադիր լինելու հանգամանքը, առանց վարանելու կարելի է ասել, որ, բացի ՀՀԿ վերնախավից ու մի շարք անձանցից, ովքեր օգտվում են ՀՀԿ վերնախավի «բաժնեմասից», մնացած ողջ քաղաքական, հասարակական շերտը, ՀՀ քաղաքացիների բացարձակ մեծամասնությունը հանդիսանում են իրական ընդդիմություն և պատրաստ են համակարգային լուրջ փոփոխության: Այս պարագայում ավելի տեղին է հարցը ձևակերպել այսպես. «ՀՀ ներկա իշխանություններին իրական իմաստով կարելի՞ է համարել իշխանություն, թե՞ նրանք մարդկանց խումբ են, որ բռնազավթել են իշխանությունը»:
-Սահմանադրական բարեփոխումները Հայաստանի քաղաքական օրակարգում անհրաժեշտություն համարո՞ւմ եք: Ի՞նչ կտա կառավարման մոդելի փոփոխությունը:
-Ըստ էության, հիմա, երբ գնում ենք սահմանադրական փոփոխությունների, հիմնական շեշտադրումն այն է, որ գնում ենք խորհրդարանական կառավարման համակարգի, որ այդ համակարգն ավելի լավն է Հայաստանի Հանրապետության համար, քան նախագահական համակարգը կամ կիսանախագահականը, որը հիմա է: Մինչդեռ, կիսանախագահական ներկա համակարգը հնարավորություն է տալիս, որ քաղաքական ուժերը շատ ակտիվ լինեն թե՛ նախագահական, թե՛ խորհրդարանական ընտրություններին, որովհետև կախված այն բանից, թե խորհրդարանում մեծամասնությունն է ընդդիմությունը, թե նախագահի կողմնակիցները, երկիրը կարող է դառնալ կամ խորհրդարանական կառավարման, կամ նախագահական կառավարման երկիր: Երկու մոդելն էլ առկա է, և կյանքը պետք է թելադրի, թե որ համակարգը որ պահին պետք է ավելի ուժեղ լինի: Երբ գործող նախագահը ասում է, որ որևէ հակափաստարկ չկա, թե ինչու չպետք է փոխել Սահմանադրությունը, նույնն է թե` մեղադրյալին ասել, որ ինքը պետք է ապացուցի իր անմեղությունը: Լավ, թող իշխող քաղաքական ուժը, հանրապետության նախագահը բերեն այն փաստարկները, որոնց հիման վրա անհրաժեշտություն էր առաջացել սահմանադրական փոփոխությունների: Այսինքն` ինչո՞ւ պետք է ընդդիմախոսները փաստարկ ներկայացնեն, որ չկա սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն, այդ նախաձեռնության հեղինակները պետք է փաստարկեն, թե գործող Սահմանադրությունն ինչո՞վ է խոչընդոտում բոլոր այն խնդիրների լուծմանը, որ իրենց առջև դնում են կառավարող ուժը, կառավարությունը և նախագահը: Ի վերջո, մեր Սահմանադրության մեջ շատ հստակ գրված է և՛ իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի, և՛ մարդու իրավունքների, և՛ դատարանների անկախության մասին: Էլ ի՞նչ խնդիր կար, որո՞նք էին Սահմանադրությունից բխող այն խոչընդոտները (թող իրենք բերեն այդ փաստարկները), որոնք թույլ չէին տալիս երկրի տնտեսության, քաղաքացիական հասարակության, ժողովրդավարության կամ այլ խնդիրների լուծումը, որի պատճառով պետք է Սահմանադրությունը փոփոխել: Այլապես վաղը կարող է մեկ ուրիշը` ցանկացած նոր նախագահ, գալ և նույն կերպ վարվել: Այս առումով, կարծում եմ, ամենևին քննության չեն դիմանում նախագահի բերած փաստարկները սահմանադրական փոփոխությունների վերաբերյալ:
-Ամռան վերջին օրը ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը նշեց իր 60-ամյակը: Այդ առիթով նկարահանված ֆիլմն ու վերջին հարցազրույցը հիմք տվեցին խոսելու նրա նախագահական հավակնությունների մասին: Ի՞նչ հանգամանքներ են պետք, Ձեր գնահատականով, որ երկրորդ նախագահը առաջադրի իր թեկնածությունը նախագահական ընտրություններում:
-ՀՀ Սահմանադրությունը հստակ պատասխանում է այդ հարցին, ըստ որի` «Հանրապետության նախագահ կարող է ընտրվել երեսունհինգ տարին լրացած, վերջին տասը տարում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող, վերջին տասը տարում հանրապետությունում մշտապես բնակվող և ընտրական իրավունք ունեցող յուրաքանչյուր ոք: Նույն անձը չի կարող ավելի քան երկու անգամ անընդմեջ ընտրվել հանրապետության նախագահի պաշտոնում»: Այս տեսանկյունից Ռոբերտ Քոչարյանը բոլոր իրավունքներն ունի առաջադրվելու և ընտրվելու ՀՀ նախագահ:
Ռոբերտ Քոչարյանը 25.12.2012 թ. «Մեդիամաքսին» տված հարցազրույցում նշել էր երեք հիմնական պատճառները` ինչու ինքը չմասնակցեց 2013 թ. նախագահական ընտրություններին, այժմ այդ պատճառները, կարծում եմ, այլևս չկան, և նրա գործնական վերադարձին մեծ քաղաքականություն որևէ խոչընդոտ չկա:
-Ինչո՞ւ է Ռոբերտ Քոչարյանը գերադասում հանրության հետ շփվելու մենահարցազրույցների ձևաչափը` խուսափելով ասուլիսներից կամ տարբեր լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների հետ ուղղակի շփումներից:
-Ես չգիտեմ, թե ինչից ելնելով եք Դուք նման եզրահանգման եկել, բայց ես վստահ կարող եմ ասել, որ պարոն Քոչարյանը երբեք չի խուսափել և չի խուսափում լրատվամիջոցների ներկայացուցիչներից, կամ ասուլիսներից, պարզապես ամեն մարդ ինքն է որոշում դրանց անհրաժեշտությունը` կախված տարբեր գործընթացներից, հասարակական պահանջից և իր ծրագրերից:
-Օբյեկտի՞վ եք համարում կառավարության հասցեին Ռոբերտ Քոչարյանի քննադատությունը, եթե իր նախագահության տարիների տնտեսական աճն այդպես էլ կենսամակարդակում չարտահայտվեց:
-Հարցը համարում եմ անտեղի, կամ Դուք չեք տիրապետում այն թվերին ու ցուցանիշներին, որոնք բազմիցս հրապարակվել են, այդ թվում նաև` ձեր թերթում: Եթե աղքատության նվազման աստիճանը, տնտեսական երկնիշ աճը, պետական պարտքի նվազումը, սկսվող ներգաղթը, ներքաղաքական կայունությունը Ձեզ համար տեսանելի չեն եղել, կարելի է ենթադրել, որ այդ ժամանակաշրջանում Դուք ուղղակի Հայաստանում չեք եղել:
-Ձեր գնահատականով` ո՞ր քաղաքական ուժերը կարող են աջակցել Ռոբերտ Քոչարյանին, եթե նա որոշի առաջադրել իր թեկնածությունը: Հավանակա՞ն է, որ ՀՀԿ-ից կանջատվեն նրա կողմնակիցները:
-Կապրենք, կտեսնենք:
-Հայաստանում կա՞ արտահերթ ընտրությունների հավանականություն, եթե այո, ո՞ր ուժերը կարող են դոմինանտ լինել:
-Այս հարցին արդեն իսկ պատասխանել եմ Ձեր երրորդ հարցադրման մեջ:
-Ե՞րբ Հայաստանի քաղաքական կյանքը դուրս կգա նախկին նախագահների եռանկյունուց, քաղաքական էլիտայի փոփոխության անհրաժեշտություն չե՞ք տեսնում:
-Երբ ընտրվի չորրորդ նախագահը: Ինչ մնում է քաղաքական էլիտային, ցավոք, այն մինչև վերջին շրջանը փոփոխվում էր արհեստականորեն, այժմ քառյակի ակտիվացմամբ և հատկապես ԲՀԿ-ի գործոնի շնորհիվ քաղաքական վերնախավում տեղի են ունենում փոփոխություններ, որոնք անպայման կհանգեցնեն քաղաքական նոր դեմքերի ի հայտ գալուն` բերելով նաև Հայաստանի քաղաքական միջավայր միանգամայն նոր գործելաոճ:
-Ինչո՞վ է տարբերվում 2014-ի աշունը 2004-ի աշունից:
-2004-ի աշնանը բոլորս տասը տարով ավելի երիտասարդ էինք: