«Քսանմեկերորդ դարում իրականացվեց այնպիսի ոճիր, որ ամենաահավոր երազներում հնարավոր չէ տեսնել»

Երևանում կառուցվել է եզդի ժողովրդի անմեղ զոհերի հիշատակը հավերժացնող աշխարհում առաջին հուշարձան-կոթողը: «Միդիա-Շանգալ» եզդիների ազգային միավորում ՀԿ-ի խորհրդի նախագահ ԱՄՈ ՇԱՐՈՅԱՆԸ «Իրատեսի» հետ զրույցում ասաց, որ հուշարձան-կոթողի հանդիսավոր բացումը տեղի կունենա ապրիլի 21-ին՝ ժամը 12:00-ին, Երևանի Օղակաձև զբոսայգում (երրորդ հատված, Նալբանդյան-Իսահակյան փողոցների հատույթ):
Հուշարձան-կոթողը կառուցվել է «Միդիա-Շանգալ» եզդիների ազգային միավորում ՀԿ-ի նախաձեռնությամբ, ճարտարապետն Ասլան Մխիթարյանն է, հովանավորը՝ Կամչատկայում բնակվող եզդի բարերար Ռաշիդ Շամոյանը:

-Հուշակոթողը վկայում է, որ հայ, եզդի, հույն, ասորի ժողովուրդների ցեղասպանությունը ծրագրավորված քաղաքականության հետևանք է,- ասաց Ամո Շարոյանը։- Խոսքն Առաջին աշխարհամարտի տարիներին օսմանյան Թուրքիայի իրականացրած ցեղասպանության մասին է, որը պետք է ճանաչվի ու դատապարտվի: Հուշակոթողին կից փոքրիկ ցայտաղբյուրը հավերժացնում է Շանգալում «Իսլամական պետություն» խմբավորման զոհ դարձած եզդիների հիշատակը: 21-րդ դարում իրականացվեց այնպիսի ոճիր, որ ամենաահավոր երազներում հնարավոր չէ տեսնել: Մոր աչքի առաջ երեխային են սպանել, երեխայի աչքի առաջ՝ մորը: Վերջերս ազատագրված Շանգալի տարածքում գտել են գերեզմանոցներ, պարզվել է՝ մորը սպանել են, գրկի երեխային կենդանի-կենդանի թաղել հողի մեջ:
-Ինչո՞ւ որոշվեց Հայաստանում տեղադրել հուշակոթողը:
-Եզդիների մեծամասնությունն իր երկրորդ հայրենիքը համարում է Հայաստանը: Մեր մշակութային բոլոր հաջողությունները, ձեռքբերումները կապված են Հայաստանի հետ: Արմավիրի Ակնալիճ գյուղում կա «Եզդիների սրբատեղի» (Զիարատ), բայց որպես հուշակոթող` նվիրված եզդի ժողովրդի անմեղ զոհերի հիշատակին, սա աշխարհում առաջինն է:
-Հուշակոթողի բացմանը դրսի՞ց էլ հյուրեր կլինեն:
-Այո, ժամանելու են Իրաքում մեր հոգևոր առաջնորդարանի ներկայացուցիչները` եզդիների հոգևոր առաջնորդ Միրե-Միրա Թահսին Բեգի ղեկավարությամբ, ինչպես նաև բարձրաստիճան հյուրեր` Ռուսաստանից, Գերմանիայից, Վրաստանից:
-Ազգային ժողովի «Ասորիների և հույների ցեղասպանությունը դատապարտող» օրինագծում տեղ չգտավ եզդիների դեմ գործված ցեղասպանությունը՝ պատմական փաստերի բացակայության պատճառով, սակայն հուշակոթողի տեղադրումը Հայաստանում չե՞ք կարծում, որ արդեն իսկ որոշակի վերաբերմունք է եզդի ժողովրդի և նրա դեմ իրագործված ցեղասպանության նկատմամբ:
-Կարծում եմ, եզդիների ցեղասպանությունը Հայաստանն ընդունել է դեռևս 1914-15 թվականներին, երբ մենք միասին կոտորածից փախել, լքել ենք մեր բնօրրանն ու անցել Արազի այս կողմը, երբ առջևում ջուր էր, հետևում` սուր, երբ հայ գաղթյալների հետ եզդի գաղթյալները հավաքվել էին Էջմիածնում:
-Կարելի՞ է ասել, որ դեռևս շարունակվում է եզդիների ցեղասպանությունը:
-Այո, Շանգալում շարունակվում է եզդիների ցեղասպանությունը: Դեռևս հինգ հազար եզդի աղջիկներ ու կանայք գերության մեջ են, և ԻՊ-ը հպարտանում է, որ նրանց վաճառում է ստրկության: Մենք դիմել ենք միջազգային ատյաններին, որ կանխվի ցեղասպանությունը, ազատագրեն մեր կանանց ու աղջիկներին և ամբողջ Շանգալը: Մխիթարական է այն, որ եզդիական ջոկատները զինված են և թույլ չեն տալիս այլևս գրավել մեր բնակավայրերը, եզդիներին արտաքսել իրենց բնօրրանից:
-Ի՞նչ կասեք զրույցի վերջում:
-Կոչ եմ անում թուրքական իշխանություններին առճակատ, ազնվորեն ընդունել իրենց անցյալը: Ցեղասպանություն իրականացրած երիտթուրքական կառավարության ներկայացուցիչները սովորական ռազմական հանցագործներ են: Պետք է ճանաչել ու դատապարտել եզդի, հայ, հույն, ասորի ժողովուրդների ցեղասպանությունը:

Ճեպազրույցը`
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ