Ամեն ինչ լավ կլինի

«Ֆլեշ» ընկերության բենզալցակայանների պահեստի ռեզերվուարի հրդեհին չէի անդրադառնա, եթե դրա մեջ խորհուրդ չտեսնեի:

Լուրն առնելուն պես անմիջապես մտաբերեցի բոլոր ժամանակների խոշորագույն հայ ձեռնարկատեր ու բարերար Ալեքսանդր Մանթաշյանցին, որովհետև նրա հետ էլ էր այդպիսի մի դեպք պատահել: Մեջբերում կատարեմ Ա. Սարուխանի հուշագրությունից. «Վարշավայում կառավարիչը համալսարանական կրթությամբ հայ էր, իսկ Օդեսայում` պարզ, անուս, բայց վերին աստիճանի գործունյա հայ վաճառական, որը Մանթաշյանցի երկարամյա հավատարիմ գործակատարն էր: Այս ներկայացուցչի հետ պատահեց մի դեպք, որը պատկերացում է տալիս Մանթաշյանցի վեհանձնության մասին: Անզգուշության պատճառով Օդեսայի նավթակայանում հրդեհ բռնկվեց, բոլոր ռեզերվուարներն իրենց միջի պարունակությամբ ամբողջովին այրվեցին: Վնասը կազմում էր վեց հարյուր հազար ռուբլի: Ոչ ռեզերվուարները և ոչ էլ կերոսինը ապահովագրված չէին, դրանք առհասարակ չէին ապահովագրվում, որովհետև չափազանց մեծ ծախս էին պահանջում, և Մանթաշյանցը բյուջեում հատուկ գումար էր նախատեսել հրդեհի հետևանքները վերացնելու համար: Օդեսայի ներկայացուցիչը սարսափել էր և Մանթաշյանցին հուսահատական, աղերսալի նամակ գրել: Մանթաշյանցն անձամբ պատասխանեց նրան վրացերենով, որովհետև նա ևս վիրահայ էր, նամակն սկսելով իր սովորական «եղբայր այսինչ»-ով: Մանթաշյանցը ոչ միայն հանդիմանանքի որևէ խոսք չուղղեց, որովհետև իրականում անզգուշությունը թույլ էր տվել մի մանր պաշտոնյա, այլև մխիթարեց ու հորդորեց չվհատվել, եռանդը չկորցնել ու հրահանգեց, թե ապագայում ինչպես էր պետք վարվել: Ապա անմիջապես անհրաժեշտ գումարը փոխադրելով` վերաշինեց այրված կայանը»:
Հիմա զուգահեռ անցկացնեմ: «Ֆլեշի» սեփականատեր Բարսեղ Բեգլարյանը «Իրատեսին» պատասխանել է. «Աստված տվել էր, Աստված էլ տարավ։ Փառք եմ տալիս Աստծուն, որ զոհեր չկան: Մարդկային կյանքը անգնահատելի արժեք է, նյութական վնասը` վերականգնելի: Թե ինչ ծավալի վնաս է պատճառվել, այս պահին կդժվարանամ ասել, հետաքննությունը բոլոր հարցերի պատասխանը կտա, այդ թվում` դիտավորությո՞ւն էր տեղի ունեցածը, թե՞ պատահականություն: Ես հակված եմ կարծելու, որ պատահականություն է, անզգուշության հետևանք: Չեմ զլանա կրկին ու կրկին փառք տալ Աստծուն, որ փորձանքի ժամին իր ամենակարող աջով հեռու է վանել մեզնից ողբերգությունը: Իսկ նյութական կորուստը, մեկ անգամ էլ ասեմ, կվերականգնվի: Դա էլ է Աստծո ձեռքին»:
Ա. Մանթաշյանցն ամբողջ կյանքում եղել էր ազգի, եկեղեցու և հասարակ հայ մարդու պատվարը։ Բարսեղ Բեգլարյանն առաջին հերթին փառք է տալիս Աստծուն, որ մարդկային զոհ չի եղել, թեպետ բոլորին էլ մոտավորապես հասկանալի է ֆինանսանյութական կորստի ահռելիությունը:
Ա. Մանթաշյանցը խորապես Աստվածապաշտ մարդ էր, նրա բոլոր կորուստները (այդ թվում` Բաքվի նավթադաշտերի հրդեհների պատճառով) փոխհատուցվեցին հազարապատիկ: Որքանով հետևել եմ Բ. Բեգլարյանի հրապարակային արտահայտություններին` նա էլ է ապավինում Տիրոջը, հետևաբար (կասկած չունեմ) նրա նյութական կորուստն էլ բազմապատիկ կվերականգնվի: Որովհետև ունի մարդավայել Աստվածընկալում և անսասան հավատք:
Այ, կտեսնեք, ամեն ինչ լավ կլինի:

Խաչատուր ԴԱԴԱՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Գաբրիել Սունդուկյանի զայրույթը
• Աներևակայելի կանայք
• Հայկական նավերը Կասպից ծովում
• Նիկոլ. բայց ոչ Սա, մեկ ուրիշը․․․ (հոկտեմբերի 5-ին ընդառաջ)
• Այսօր նրա ծննդյան օրն է՝ 150-ամյակը, և ես կատարեցի ուխտս (2019 թ. սեպտեմբերի 26-ին գրած հուշերից)
• Բարերարյալը՝ Արմենակ Մուրադյան (հատված ինքնակենսագրությունից)
• Բարերարյալը՝ Տիգրան Նալբանդյան
• Արմեաշկա (Յ․ Տէր-Գրիգորեանի՝ Վանօյի, հուշերից)
• Թիֆլիսի կուսանաց անապատը
• Երախտիք
• «Զի ուր գանձն ձեր է, անդ եւ սիրտք ձեր եղիցին»
• «Նա չէր մոռանում մեր ազգային հիմնարկները»
• «Հայ վաճառականնե՛ր, ձեր փառքի տունը, ուր անմահ կը մնաք, ձեր տառապեալ հայրենիքն է»
• «Նավթարքան» և Անմահը
• Երեք Ալեքսանդր. Խաչատուր Դադայան
• Ռուսաց Պյոտր I ցարը և հայ վաճառական Պետրոս Ապրոն
• «Հացի արքան»՝ ռուսների Մանթաշյանցը
• «Քո քսակը ազգի շտեմարանն է»
• Պատվո Լեգեոնի շքանշանը և հայերը
• Ալեքսանդր Մանթաշյանց - 180

Մեկնաբանություններ