«С корабля на бал»

07.06.2016 | 01:10

Կարելի էր ըստ արժանվույն գնահատել Սամվել Բաբայանի էքսցենտրիկությունը: Այն է` ոչ միայն ուզել, այլև ինքնամատուցվել, որպես ԼՂ պաշտպանության նախարար` ոտը դեռ ղարաբաղյան հողի վրա չդրած, իրենց տուն չմտած, ղարաբաղցոց հալ ու հարցմունք չարած, դիրքերից չտեղեկացված: Ընդ որում, կարելի էր հիանալ նրա դրսևորած այդ սյուրինքնատիպությամբ, եթե հարցը չվերաբերեր Ղարաբաղին, և ամեն ինչ այնքան նուրբ ու վտանգավոր չլիներ` ապրիլյան քառօրյայից հետո:

Նախ կարևորենք` «Կամանդույուշչին», ինչպես Քոչարյանը, Օսկանյանը, դրանից առաջ էլ` Գագիկ Ծառուկյանը, խելացի խորհրդականներ, «հաշվողներ» չունի. նրա կողքին եղողները ևս «մինչև մեկը հաշվել» չկարողացան:

Հասկանալի է, «հաշվիչ»-տղերքը շտապում են. «դիմացը» ղարաբաղյան բանակցություններն ու Սարգսյան-Ալիև հանդիպումն են, ու որքան հնարավոր է, կամ, եթե շատ անկեղծ, որքան Ռուսաստանին պետք է` Հայաստանը թույլ պետք է լինի այդ բանակցային սեղանի շուրջ, որպեսզի, մեկ էլ ու, հետաքննող սարքերը չտեղակայվեն շփման գծում, իսկ Կասպրշիկը «չընդարձակվի»: Այլապես Ռուսաստանը կկորցնի իր «կարգավորիչ» դերը ղարաբաղյան խնդրում. այս մասին շատ ենք ասել:

Բայց դեռ` «Կամանդույուշչիից»: Պետք է միանշանակորեն արձանագրել՝ ո՛չ ինքը, ո՛չ իր կողքինները բացարձակապես քաղաքականությունից չեն հասկանում, որովհետև միայն քաղաքականությունից մղոններով հեռու մեկն այդպես կհողանցեր «Կամանդույուշչիի» էներգետիկան` հենց առաջին «ֆազով». միայն անհույս դիլետանտը կելներ, կգնար Ղարաբաղ, թե՝ եկել եմ նախարար դառնամ: Պաշտպանությա՛ն: Ընդ որում, այն, որ Սամվել Բաբայանը մնացել է իննսունականների մտայնության-մտահորիզոնի ծալքերում, ակնհայտ է ոչ միայն նրա ամբիցիաների, նեյրոլինգվիստիկայի, պահվածքի դրսևորումներում, բայց մի՞թե նրա կողքին չկար գեթ մեկը, որ բացատրեր գեներալին՝ պարո՛ն, նույն գետը երկու անգամ չեն մտնում, ավելին, պատմության և կյանքի անիվը, գրողը տանի, հետ չի՜ պտտվում: Եթե անգամ դա պետք է Սամվել Բաբայանին: ՈՒ էլի` մի քանիսին:

Սամվել Բաբայանը պետք է իր տառապանքից փորձ ձեռք բերած լիներ, քանզի նրա բոլոր փորձերը` քաղաքականապես հիմնավորվել Ղարաբաղում, Հայաստանում` կուսակցության «տեսքով», դրանից առաջ` հոկտեմբերի 27-ի «տեսքով», երբ լուրեր կային, որ Սամվելը տանկերը Ղարաբաղից դեպ Երևան է ուզում քշել (Նաիրի Հունանյանն իր ցուցմունքում ասում է, որ ինքն սպասում էր Սամվել Բաբայանին, պայմանավորվածությունն այդպիսին էր):
Մի՞թե հնարավոր չէր դասեր քաղել անցյալից ու հասկանալ.

-Պարոն «Կամանդույուշչի», երբ ասում եք, որ Ղարաբաղը իրենց հոր բողչեն չի (երևի բախչեն նկատի ունեք), թույլ տվեք համաձայնել, որ, այո՛, իրենց հոր բախչեն չի, բայց և` Ձեր հոր բախչեն էլ չի, պարոն գեներալ:

-Պարոն գեներալ, Ղարաբաղը փխրուն, ամեն րոպե պատերազմի մեջ հայտնվելու վտանգի տակ գտնվող երկիր է, որը անչափ դժվար, Ձեր, մեր, Վազգենի, մնացած հերոս տղերքի արյամբ կայացած` սահմանադրություն, պետական ինստիտուտներ ունեցող, թեկուզ չճանաչված, սակայն դեմոկրատական բարձր նորմերով հանրապետություն է:
Ընդ որում` սիրելու ու հարգանքի արժանի: Փողոցից այնտեղ պաշտոնների չեն գնում: Եթե անգամ դա ցանկանում է «մեծն» Հայկ Խանումյանը: Կամ` իր հետևում կանգնած այլք: Ընդ որում, Հայկ Խանումյանը «գործիքակազմ» է, որը կիրառվում է խիստ անգրագետ:
Հա, քանի չեմ մոռացել, Ժիրայր Սէֆիլյանը, ով, ի դեպ, զանգել էր նույն Նաիրի Հունանյանին` հոկտեմբերի 27-ին, նույնպես ցանկանում էր գնալ Ղարաբաղ, բայց ավելի մեծ առաքելությամբ` Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի առնչությամբ: Սա` ի միջի այլոց:
Մի խոսքով, պարոն գեներալ, նման հարցերը նման ձևով չեն լուծվում: Բան ունեիք ասելո՞ւ Բակո Սահակյանին, առանձին դիմեիք, հանդիպեիք, շարադրվեիք, փորձեիք քաղաքակիրթ ձևով հասկացվել:

Թե չէ, պատերազմող երկրում փողոցում հարցեր լուծելը… Կարծում եմ, հասկացաք` ինչ է:

Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 4685