Իմ հետաքրքրությունների ծիրում չի տեղավորվում հաշվետար-ցրիչի գործառույթը

«Իրատեսի» նախորդ երկու համարում քննարկման թեմա է դարձել Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանի նկուղին առնչվող թնջուկը: Բնավ չցանկանալով խորանալ մանրամասների և կնճռոտ հարցերի մեջ, այնուամենայնիվ, ստիպված եմ անել որոշ պարզաբանումներ՝ պարտադրված նախորդիվ հրապարակված նյութերի բովանդակությամբ:

Քանի որ նկուղը տասնյոթ-տասնութ տարի տրամադրված է Երվանդ Մանարյանի ղեկավարած «Ագուլիս» տիկնիկային թատրոնին, և թատրոնը չունի ո՛չ պետռեգիստրի գրանցում, ո՛չ էլ կադաստրի վկայական, բնականաբար, այդ հաստատության փաստաթղթային և ֆինանսական որոշակի պարտավորություններ իրականացվում են Ե. Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի (ԳԱԹ) իրավասության ներքո, քանզի այդ թանգարանի մասնաճյուղ Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանին է պատկանում հիշյալ նկուղը:

Այս հանգամանքի բերումով Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանի վարիչը կամ աշխատակիցները երբեմն սիրահոժար համաձայնել են «Ագուլիս» թատրոնին առնչվող ինչ-ինչ ձևաթղթեր կամ 2-3 հազար ՀՀ դրամի չափ գումար տանել-հասցնել ԳԱԹ՝ հարգելով Երվանդ Մանարյանի տարիքը և ցանկանալով նրան ազատել Աբովյան 29 (որտեղ գտնվում է Դեմիրճյանի տուն-թանգարանը) հասցեից Արամի 1 (որտեղ գտնվում է ԳԱԹ-ը) հասնելու հոգսից: Իհարկե, գումարը մուտքագրվել է ԳԱԹ հաշվապահություն, իսկ ձևաթղթերը հանձնվել են համապատասխան բաժիններին: Եվ ավելորդ է ասել, որ ես ուրախ կլինեի զերծ մնալ երբեմն-երբեմն ինձ վիճակված և իմ աշխատանքային պարտականությունների հետ որևէ առնչություն չունեցող այդ գործառույթից, եթե Երվանդ Մանարյանի մերձավոր շրջապատում գտնվեր որևէ մեկը, որը կստանձներ այն: Եվ ասեմ, որ դա եղել է ոչ թե ամենամսյա կանոնակարգված գործընթաց, այլ ընդամենը երկու-երեք դեպք: Այլ կերպ չէր էլ կարող լինել, որովհետև տուն-թանգարանի վարիչն ունի ավելի լուրջ աշխատանքային պարտավորություններ, և նրա անձնական հետաքրքրությունների ծիրում չի տեղավորվում հաշվետար-ցրիչի գործառույթը, ինչպես և չգործող «Ագուլիսի» ռադիոգովազդը լսած և իրենց երեխաների հետ ներկայացման եկած մարդկանց ընդունող-ճանապարհողինը:

Մանավանդ որ այդ մարդկանց հետ հանդիպելով՝ ռադիոգովազդի իսկության հարցում կասկած ունեցողները գուցե փարատեին դրանք: Թեև այս դեպքում էլ, հնարավոր է, մտածեին, որ տուն-թանգարանի վարիչը, թատրոնի դռների բացվելուն անհույս սպասողները, վերջիններիս վրդովմունքին ականատես և ականջալուր՝ տուն-թանգարանի մյուս աշխատակիցները, իրարից անկախ, ասում են միևնույն սուտը, որովհետև բախտ չեն ունեցել մեծանալու «պարկեշտ ու ազնիվ ընտանիքում»:

Եվս մեկ դիտարկում՝ ստի ու ճշմարտության համատեքստում: Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության կազմալուծումից հետո հայաստանցիներս ստացանք նոր նմուշի՝ անկախ Հայաստանի Հանրապետության անձնագրեր: Նույն գործընթացը կիրառվեց նաև մեր երկրի պետական հաստատությունների նկատմամբ: Եվ Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանի տարածքը՝ ներառյալ նկուղը, 2010 թվականին ստացավ նոր նմուշի սեփականության վկայականներ: Բայց սա չի ենթադրում, որ տարածքը տուն-թանգարանին է պատկանում այդ վկայականն ստանալու տարվանից, ինչպես մեր ունեցած անկախհայաստանյան անձնագրերը չեն վկայում, որ մենք՝ ՀՀ բոլոր քաղաքացիներս, 25 տարեկան ենք: Բնականաբար, տուն-թանգարանում և ԳԱԹ-ում պահպանվում են նկուղի խորհրդային շրջանի փաստաթղթի՝ օրդերի պատճենները: Հակառակ պարագայում կարելի էր ուղղակի «պրիմիտիվ» մի հարց տալ. ինչո՞ւ էր հարգարժան Երվանդ Մանարյանը Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանին չպատկանող այդ տարածքում «Ագուլիս» թատրոնի համար տանիք փնտրելու նպատակով դեռևս 1990-ական թվականների վերջին դիմել ԳԱԹ-ի տնօրենությանը: Դերենիկ Դեմիրճյանն այս դեպքում կասեր. «Հարցեր, հարցեր և հարցեր, որոնց պատասխանը շատ պարզ է նրանց համար, ովքեր չեն վախենում տրամաբանությունից»:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ
Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարանի վարիչ

Հ.Գ. Սա այս թեմայով իմ վերջին հրապարակային խոսքն է. արդեն երկար ժամանակ զերծ եմ մնում Դերենիկ Դեմիրճյանի հիշատակն ու նրա տունը զանազան շահարկումների ենթարկողների հետ բանավիճելուց: Ինձ հոգնեցրել են պոնչիկ թխողները, տուն-թանգարանի առջև աղբ թափողները, ծառ հատողները, կենցաղային գովազդ կախողները, գրողի պղծված շիրմաքարի շուրջ դատարկ աղմկողները, այլք: Ես չեմ ցանկանում այդպիսիների պատճառով իջեցնել իմ հրապարակային (և ոչ միայն հրապարակային) խոսքի նշաձողը:

Հեղինակի նյութեր

• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»
• «Տգետ­նե­րին շատ ա­վե­լի հեշտ է կա­ռա­վա­րել ամ­բողջ աշ­խար­հում, քան գի­տա­կից մարդ­կանց»

Մեկնաբանություններ