Թրամփի ռուսական մոտիվները

Թրամփի ու Ռուսաստանի պատմության գաղտնիքի բանալին ԱՄՆ նախագահի դրդապատճառներն են՝ գրում է The New York Times-ում Դևիդ Լեոնհարդտը: Ես հաշվել եմ Ռուսաստանին Թրամփի սիրո բացատրության հինգ հնարավոր տարբերակ, որ միմյանց չեն բացառում: Առաջին բացատրությունը Թրամփն է ներկայացրել: Նա ասում է, որ Ռուսաստանի հետ լարվածության թուլացումը ձեռնտու է ԱՄՆ-ին, որը խելացի դիրքորոշում է և այդքան էլ չի տարբերվում Ջոն Քերիի տեսակետից, որ պետքարտուղար էր Բարաք Օբամայի նախագահության օրոք: Քերին Ռուսաստանի՝ սիրիական քաղաքացիական պատերազմում նախագահ Բաշար Ասադի առանցքային դաշնակցի, մասնակցությունը անհրաժեշտ էր համարում՝ Ասադի սպանդին վերջ դնելու համար:

Հաջորդ երեք բացատրությունները դավադրությունների տեսությունից են: Երկրորդ բացատրությունը գործարք է բիզնեսի հողի վրա: ԱՄՆ-ում շատ բանկեր հրաժարվեցին գումարներ տալ Թրամփի պարտքերի մեջ խրված ընկերություններին, նա ստիպված էր այլ տեղ ֆինանսներ որոնել, օրինակ, Ռուսաստանում: Լավագույն բացատրությունը, որ Թրամփը չհրապարակեց իր հարկային հայտարարագիրը, կարող է լինել ենթադրությունը, որ նա բիզնես կապեր ունի Ռուսաստանի հետ և չի ցանկանում բացահայտել:

Երրորդ բացատրությունը քաղաքական գործարքն է, որ հետաքննության առարկա է: Եթե պարզվի, որ Պուտինի կառավարության հաքերային հարձակումը հօգուտ Թրամփի համակարգվում էր նրա նախընտրական թիմի հետ՝ կլինի վատագույն սկանդալը, ավելի, քան ՈՒոտերգեյթը:

Չորրորդ բացատրությունը ամենաերերունն է՝ խոսքը գաղափարի մասին է, որ մասնավոր խուզարկուների կազմած դոսյեում է՝ Ռուսաստանն ունի Թրամփին վարկաբեկող նյութեր: Եթե կոնկրետ ապացույցներ չհայտնվեն, այս գաղափարը մոռացեք: Վերջին հնարավոր դրդապատճառը գաղափարական դաշինքն է, որ ամենատագնապահարույցն է: Պուտինը ոչ միայն «իր երկրում իրավիճակը շատ լավ վերահսկող նախագահ է»՝ ինչպես ոգևորված նկատել էր Թրամփը, Պուտինը նաև «սպիտակների» ազգայնականություն է «վաճառում»՝ ոգևորված քրիստոնեական հավատով, որ իսլամն ու «գլոբալ էլիտաներին» թշնամի է ներկայացնում: ՌԴ-ում ԱՄՆ նախկին դեսպան Մայքլ Մակֆոլն ասում էր, որ Թրամփի երդմնակալության ելույթը «համահունչ էր այն ամենին, ինչ ես բազմիցս լսել եմ ռուս ազգայնականներից»: Սթիվեն Բենոնը, որ Սպիտակ տան ամենաազդեցիկ խորհրդականն է, բացահայտ հավատում է գաղափարական միություններին և ինքը՝ Թրամփը, բաց է դրանց առաջ: Պետք չէ կարծել, որ մենք գիտենք Թրամփի ու Ռուսաստանի հարաբերությունների ողջ պատմությունը, բայց այն ամենը, ինչ արդեն հայտնի է, ամերիկյան շահերի համար շոկային վտանգ է: Սենատի հանրապետական մեծամասնությունը և ՀԴԲ-ն պետք է շարունակեն իրենց հետաքննությունն առանց բարեկամական ակնածանքի, որ մինչև հիմա դրսևորել են Թրամփի նկատմամբ: Այլապես ճշմարտությունը բացահայտելը կմնա հայրենասեր լրատուների ու լրագրողների հույսին:
Դևիդ ԼԵՈՆՀԱՐԴՏ, The New York Times

Հ.Գ. ԱՄՆ-ՌԴ հարաբերությունները, այնուամենայնիվ, չեն ստացվում: Պատժամիջոցները մնում են, Թրամփ-Պուտին հանդիպումը չի կայացել դեռ, տարբերվում են ԱՄՆ-ի ու ՌԴ-ի տեսակետները ՈՒկրաինայի ու Սիրիայի ապագայի հարցում: Հանգստյան օրերին Մյունխենում Ռուսաստանի համար Թրամփի բարենպաստ հայտարարությունները սրբագրեց ԱՄՆ փոխնախագահը՝ գրում է Le Figaro-ում Իզաբել Լասերը: Դա Թրամփի թիմի առաջին եվրոպական բեմելն էր և ամեն տարի Մյունխենի անվտանգության կոնֆերանսում հավաքվող դիվանագետներն ու մարտավարությունները մշակողները անհամբեր սպասում էին: Խորհրդակցությունների, երկկողմ հանդիպումների, Bayerischer Hof հյուրանոցում փակ հանդիպումների երեք օրերից հետո պետք է արձանագրել, որ ԱՄՆ իրավասու անձինք ոչ կարողացան համոզել իրենց եվրոպացի դաշնակիցներին, ոչ իրենց մտադրությունները բացատրել իրենց հակառակորդներին: Եվրոպայի ու ԱՄՆ-ի միջև վստահության ճգնաժամը Մյունխենում բնավ չթուլացավ՝ մի կողմից նախագահի վարքագծի աչք ծակող հակասությունները, մյուս կողմից` նրա նախարարների ու խորհրդականների, տպավորություն են ստեղծում, որ Վաշինգտոնում իշխում է քաոսը: Անկասկած, ամենավշտացած հեռացողը Մյունխենից Ռուսաստանն էր: Թրամփի Սպիտակ տուն գալով Կրեմլը արմատական փոփոխությունների հույս ուներ ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում, պատժամիջոցների վերացում, Ղրիմի անեքսիայի ճանաչում և նույնիսկ հրաժարում ՆԱՏՕ-ից, որ Դոնալդ Թրամփը համարել էր «հնացած»: Սակայն Կոնգրեսի և Թրամփի շրջապատի դիմադրությունը, Ռուսաստանի միջամտությունը նախընտրական արշավին և Մայքլ Ֆլինի՝ ազգային անվտանգության հարցերով նախկին խորհրդականի հրաժարականի սկանդալը չափավորեցին ամերիկյան խոստումները: Այս պահին ռուսական հույսերի վրա սառը ցնցուղ բացվեց:

Ոչ միայն դեռ ոչ մի «գործարք» չի առաջարկվել Վլադիմիր Պուտինին, այլև հակառակը՝ Մայք Փենսը զգուշացրեց, որ Ռուսաստանը «պատասխանատու» է համարվում ՈՒկրաինայում իր գործողությունների համար և Վաշինգտոնը չի ճանաչում Ղրիմի անեքսիան: Իսկ հանրապետական կուսակցության սենատոր Լինդսի Գրեմը խոստացավ, որ 2017-ը ԱՄՆ Կոնգրեսում կդառնա Ռուսաստանին աքացիների տարի: «ԱՄՆ նոր ղեկավարները սկսում են նախորդ վարչակարգի բացասական հրահանգները վերարտադրել»՝ տրտնջաց Կոնստանտին Կոսաչևը՝ Դաշնային խորհրդի միջազգային գործերով հանձնաժողովի նախագահը: Անթաքույց հիասթափություն կար և Սերգեյ Լավրովի պահվածքում, նրա խոսքը անսովոր կարճ էր ու սովորական: Պուտինի դիվանագիտության ղեկավարը մի քիչ ոգևորվեց, երբ հայտարարեց, որ սկսվել է «հետարևմտյան աշխարհակարգ» ու մեղադրեց ՆԱՏՕ-ին, որ ալյանսը մնում է «սառը պատերազմի ինստիտուտ», «ամբողջ աշխարհի նկատմամբ էլիտար խմբի իշխանության» սիմվոլ: Մոսկվան իր համար պարզել է գլխավոր գաղափարը՝ ԱՄՆ նոր վարչակարգի ընդերքում Դոնալդ Թրամփը միակն է, որ ցանկանում է իրական մերձեցում Պուտինի Ռուսաստանի հետ, խորհրդականներն ու նախարարները շատ ավելի հոռետես են: ԱՄՆ նոր նախագահի անտեղի թվիթների հասցրած դիվանագիտական կորուստները հաղթահարելու՝ Թրամփի խորհրդականների փորձերը իրականում հաջող չէին: Ֆրանսիացի դիվանագետներից մեկը նկատեց՝ եթե Մյունխենում ամեն ինչ այդքան խճճված էր, նաև այն պատճառով էր, որ Մյունխենում չէին երկու մարդ, որ ընդունում են վերջին ատյանի որոշումները և ռուսական արտաքին քաղաքականության և ամերիկյան դիվանագիտության, և ՆԱՏՕ-ի ապագայի հարցում՝ Պուտինն ու Թրամփը:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ