Անկաշառ ապրելու կինոբանաձև՝ «Ոսկե ծիրանի» ֆիլմացանկում

«Ոսկե ծիրան» ՄԿՓ-ի Միջազգային խաղարկային մրցույթում ընդգրկված է պարսիկ ռեժիսոր Մոհամադ Ռասուլոֆի «Անկաշառը» ֆիլմը, որն այս տարի Կաննի «Հատուկ հայացք» ծրագրի գլխավոր մրցանակակիրն է: Այն պատմում է 35-ամյա Ռեզայի մասին, որը կաշառակերության համատարած ճահճում փորձում է հետևել անկաշառ ապրելու իր բանաձևին՝ ենթարկվելով տարատեսակ փորձությունների Իրանի հեռավոր գյուղերից մեկում խմորվող անազնիվ բարքերում:

Այսօր կայացած մամուլի ասուլիսի ընթացքում, որը վարեց կինոգետ Կարեն Ավետիսյանը, պարսիկ ռեժիսորը ներկայացրեց իր դիտարկումները թե «Անկաշառը» ֆիլմի, թե պարսկական կինոյի մասին: Նա նշեց, որ Կաննի կինոփառատոնում հաջողություն ունենալը հանրաճանաչ դառնալու միակ ու ամենակարևոր ուղին չէ կինոգործչի համար, քանի որ աշխարհում կան նաև այլ կինոփառատոներ, որոնք նույնպես դռներ են բացում արվեստագետների առաջ: Նա հավաստիացրեց, որ Իրանում չկա կինոարտադրություն՝ այդ բառի բուն իմաստով: Կա ընդամենը կինոշուկա: Ու թեև տարեկան նկարահանվում է 100 իրանական ֆիլմ, դրանց մեջ գերակշռող են այնպիսիք, որոնք չեն հակասում երկրի իշխանությունների տեսակետներին: Իսկ դրանց հետ անհամաձայնություն ունեցող ռեժիսորները մշտապես ունենում են խնդիրներ: Եվ խնդիրները նաև արտահայտվում են քաղաքական հետապնդումների տեսքով, ինչպես իր և պարսիկ մեկ այլ ռեժիսորի՝ Ջաֆար Փանահիի դեպքում: Ավելին, այսպիսի ռեժիսորների հանդեպ չի փոխվում վերևների վերաբերմունքը անգամ միջազգային նվաճումների պարագայում. Իրանում այն համոզմանն են, որ «Անկաշառը» ֆիլմի կաննյան մրցանակը պայմանավորված է ոչ թե դրա գեղարվեստական արժանիքներով, այլ քաղաքական ուղղվածությամբ:

«Իրատեսի» հարցին, թե կա՞ն արդյոք ընդհանրություններ իր և իր ֆիլմի հերոսի՝ Ռեզայի ճակատագրերում, ռեժիսորը պատասխանեց, որ իրենից ինչ-որ բաներ կան կերպարի մեջ, բայց դժվարանում է ասել, թե հատկապես ինչ:

-Ըստ Ձեզ՝ «Անկաշառը» ֆիլմն ի՞նչ վերջնարդյունքի կհանգեցնի իրական կյանքում, Դուք ձգտում եք նպաստե՞լ, որպեսզի Ռեզայի նման մարդիկ առավել ինքնավստահ ու անկոտրում լինեն իրենց կեցվածքում, թե՞ կարծում եք, որ այն կարող է հուսահատեցնել համարձակ անհատներին,- հարցրինք Մոհամադ Ռասուլոֆին:
-Ես կարծում եմ՝ ֆիլմի ավարտը բավականին հուսադրող է: Հանդիսատեսն ինքն է իր համար որոշողը, թե երկու ճանապարհներից որն ընտրել: Իմ պարտականությունն է ոչ թե հույս ներշնչել, այլ հարցեր առաջադրել: Եթե մարդը գիտի, թե ինչպիսի կառույցի մեջ է ինքն ապրում, բնականաբար, կարող է ավելի ճիշտ պայքարել և հասկանալ իր առջև դրված խնդիրները: Այնուհադերձ, կարծում եմ, որ այս ֆիլմը հանդիսատեսին պիտի ավելի պնդացնի,- պատասխանեց Մոհամադ Ռասուլոֆը:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»
• «Տգետ­նե­րին շատ ա­վե­լի հեշտ է կա­ռա­վա­րել ամ­բողջ աշ­խար­հում, քան գի­տա­կից մարդ­կանց»

Մեկնաբանություններ