ԵՄ 23 երկրներ ստեղծում են եվրոպական բանակ

Ռուսաստանի քաղաքականությունը` մի կողմից, Մեծ Բրիտանիայի դուրս գալը ԵՄ-ից` մյուս կողմից, արագացրին ԵՄ երկրների ռազմական ինտեգրումը: Նոյեմբերի 13-ին ԵՄ 23 երկրներ ռազմական համագործակցության համաձայնագիր ստորագրեցին: Որոշ լրատվամիջոցներ ու քաղաքական գործիչներ սիրում են նման քայլերն անվանել «եվրոպական բանակի ստեղծում»: Համաեվրոպական զինված ուժերի ստեղծումը դեռ հեռու է, համաձայնագիրը քայլ է այդ ուղղությամբ: Երկուշաբթի ստորագրված Մշտական կառուցվածքային համագործակցության (Permanent Structured Cooperation, PESCO) ծրագրի շրջանակներում ԵՄ երկրները պարտավորվում են միավորել ջանքերը սպառազինության և այլ ռազմական նախագծերի մշակման, հետագայում` իրավական ու ռազմական նախապատրաստությունից հետո` ԵՄ-ի տնօրինությանը հանձնել մարտական ստորաբաժանումներ` ի հավելումն արդեն գոյություն ունեցող խաղաղարար ուժերի: ԵՄ դիվանագիտության ղեկավար Ֆեդերիկա Մոգերինին ստորագրված համաձայնագիրն անվանեց պատմական իրադարձություն: «Ես այսօր հետևում էի` ինչպես էիք դուք բոլորդ ստորագրում մի փաստաթուղթ, որ ընդամենը մեկ տարի առաջ ձեր մեծամասնությունը և մնացած աշխարհի մեծ մասը համարում էին անհնար»` ասաց Ֆեդերիկա Մոգերինին: Համաձայնագրի ստորագրումը հնարավոր դարձավ, մասնավորապես, բրեկզիտից հետո: ԵՄ զինված ուժերի ստեղծման կողմնակից են Ֆրանսիան (ԵՄ ամենահզոր ռազմական տերությունը), Գերմանիան և նրանց դաշնակիցները: «Եվրոպայի բանակի» կողմնակից է նաև Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ժան Կլոդ Յունկերը: Մեծ Բրիտանիան մշտապես արգելակում էր այդ ծրագրերը` բացատրելով, որ պետք չէ պատճենել ՆԱՏՕ-ին և խարխլել նրա դերը:

«ՆԱՏՕ-ն պետք է մնա մեր պաշտպանության և Եվրոպայի պաշտպանության անկյունաքարը»` սեպտեմբերին ԵՄ երկրների պաշտպանության նախարարների հանդիպումից առաջ ասում էր Մեծ Բրիտանիայի պաշտպանության նախարար Մայքլ Ֆելոնը: Երբ պարզ դարձավ, որ PESCO-ն ստորագրվելու է, Մեծ Բրիտանիան ձգտում է մասնակցել նախագծին: Դիվանագետների խոսքով` Լոնդոնը զգուշանում է, որ իր ռազմական ու օդատիեզերական արդյունաբերությունը կկորցնի շուկան: PESCO-ն չեն ստոագրել Դանիան, Իռլանդիան, Պորտուգալիան և Մալթան: Ռազմական ինտեգրման ծրագրի հնարավորությունը տրված է «ԵՄ Սահմանադրության»` Լիսաբոնի համաձայնագրի մեջ, որը նախատեսում է կամավոր մասնակցություն: Եվրոպացի շատ քաղաքագետներ ասում են, որ ԵՄ-ի ներսում ռազմական համագործակցությունը և PESCO-ի ստորագրումը խթանեցին Ղրիմի անեքսիան և Ռուսաստանի մյուս գործողությունները:
BBC

Հ.Գ. Հանուն ճշմարտության` եվրոպացի քաղաքագետներն ու փորձագետները նաև պիտի ասեին, որ երկար տարիների խոսակցություններից հետո PESCO-ի ստորագրումը խթանեց ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի ընտրությունը և ՆԱՏՕ-ի անպաշտպանությունը եվրոպական մայրաքաղաքներում ահաբեկչությունների առաջ: Այս քայլով ԵՄ-ն անում է ԱՄՆ-ից անկախանալու իր հրապարակային առաջին քայլը: Պատահական չէ, որ PESCO-ի ստեղծմանը դեմ է եղել Մեծ Բրիտանիան, որ ԱՄՆ-ի առաջին դաշնակիցն ու գործընկերն է Եվրոպայում: Ֆրանսիային ու Գերմանիային հաջողվեց հնարավոր դարձնել մի փաստաթղթի ստորագրում, որ ինչպես Ֆեդերիկա Մոգերինին էր ասում` ԵՄ-ում ու աշխարհում համարվում էր անհնար: Հարցն ունի նաև ֆինանսական արժեք և չի բացառվում, որ եվրոպական պետությունները ժամանակի հետ նվազեցնեն ՆԱՏՕ-ին ֆինանսական հատկացումները «Եվրոպական բանակի» ձևավորման ու կայացման զուգահեռ:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ