«Հայաստանում ընդդիմություն գոյություն չունի»

Թանկացումների շղթան շարունակվում է, իսկ պատկան մարմինները դեռ չեն շտապում բացահայտել դրա իրական «մեղավորներին»: Մինչդեռ նախօրեին երկրի ղեկավարը հայտարարել է, որ պետք է պարզել՝ թանկացումներն օբյեկտի՞վ իրականություն են, թե՞ ոմանց ագահության դրսևորում: Անշուշտ, առաջիկայում կպարզվի, որ գների բարձրացումն օբյեկտիվ է, իսկ իշխանության ներկայացուցիչներից ոմանք էլ կհորդորեն ոչ միայն կարագ ու միս չուտել, այլև տրանսպորտի գինը բարձրանալու պարագայում էլ՝ ոտքով քայլել (իսկ որ սեղմված գազի թանկացման պատճառով ուղեվարձի բարձրացման խնդրի առաջ ենք կանգնելու, կասկածից վեր է): Ով է ասել, որ աղքատը պետք է ամեն օր երթուղային տրանսպորտից օգտվի, կասեն նրանք ու կշարունակեն իրենց գերթանկարժեք հերթական մեքենան վարել և օգտվել իշխանության «համադամ խորտիկներով» կերակրատաշտից: Թանկացումների բեռը, ինչպես միշտ, կմնա շարքային քաղաքացու ուսերին: ԱԺ նախկին պատգամավոր, ՀՀԿ-ական ՀԱՄԼԵՏ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ «Իրատեսի» հետ զրույցում չբացառեց, որ հնարավոր է ոմանց ագահության պատճառով է որոշ ապրանքատեսակների գները բարձրանում:

«ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԲՈՒՆՏ ՉԼԻՆԻ, ՔԱՆԻ ՈՐ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ ՀԱՄԱԿԵՐՊՎԵԼ Է ԻՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ»

-Պարոն Հարությունյան, այսօր Հայաստանի յուրաքանչյուր քաղաքացու մտահոգում են թանկացումները: Սերժ Սարգսյանը, անդրադառնալով այս խնդրին, հրահանգել էր պարզել՝ թանկացումներն օբյեկտի՞վ իրողություն են, թե՞ ոմանց ագահության արդյունք: Ձեր դիտարկմամբ, Հայաստանում ո՞ր պարագան է ավելի շատ հանդիպում:
-Կարծում եմ՝ ագահությունը: Թանկացումներն այդ աստիճանի չպետք է լինեն, գերշահույթ ստանալը մեր գործարարների կարծես սուրբ նպատակն է: Նույնիսկ միջազգային ստանդարտներին չեն համապատասխանում այս թանկացումները: Հետևապես այս ամենի հետևում մարդկանց ագահությունն է, ոչ թե միջազգային գների տատանումները:
-Իսկ ագահության դեմ ինչպե՞ս պայքարենք:
-Ագահության դեմ պետք է պետությունը պայքարի: Անհրաժեշտ է պետական միջամտություն: Չնայած ասում են՝ մեզ մոտ ազատ շուկայական հարաբերություններ են, և պետության միջամտությունը նվազագույնի է հասցված, այդուհանդերձ, երբ արհեստականորեն գները բարձրանում են, պետությունը շատ խիստ միջամտություն պետք է ցուցաբերի:
-Մեր իշխանությունը կգնա՞ միջամտելու ճանապարհով:
-Եթե չգնա, սոցիալական բունտ կառաջանա, ինչպես Իրանում և մնացած այլ երկրներում, որտեղ սոցիալական մեծ խլրտումներ են առաջանում: Հայաստանում ևս բունտի մեծ հավանականություն կա:
-Մինչև ապրիլ սոցիալական բունտը իշխանություններին հազիվ թե ձեռնտու լինի, դա կարող է վերադասավորումների նախապես գծած նրանց սցենարը վտանգել:
-Նշանակություն չունի՝ բունտն ապրիլին կլինի, սեպտեմբերին, թե հոկտեմբերին, միևնույն է, եթե գերշահույթ հետապնդելու համար են այդ թանկացումները, այսինքն, ագահության դրսևորում են, ուրեմն բունտ լինելու է:
-Հայաստանում պարբերաբար նման թանկացումներ լինում են, սակայն հասարակությունը ոչ միայն բունտ չի անում, նույնիսկ բողոքի ցույցերի էլ դուրս չի գալիս: Ինչու՞, համակերպվե՞լ է, թե՞ բողոքն այնքան չի հասունացել, որ բունտի վերածվի:
-Դժվարանում եմ ասել, թե ինչու բողոքը բունտի չի հասնում: Թանկացումները շատ դեպքերում նաև միջազգային գներով են պայմանավորված, սակայն հաճախ էլ չհիմնավորված են: Այո, հնարավոր է սոցիալական բունտ չլինի, քանի որ ժողովուրդը համակերպվել է այդ իրողություններին:
-«Ելքը» որոշել է բողոքի երթ անցկացնել: Այդ քայլը կարո՞ղ է ազդել իրողությունների վրա: Նման ճանապարհով հնարավո՞ր է զսպել թանկացումների ալիքը:
-Ընդհանրապես ժողովուրդն ընդդիմությանը հավատում է, երբ նա ոչ թե դեպքից դեպք է հանդես գալիս, այլ միշտ իր դիրքորոշումն ունի բոլոր հարցերում: Իսկ դեպքից դեպք ընդդիմադիր լինելն արդեն հավատ չի ներշնչում և հաճախ նրանց նման ակցիաները ժողովրդի աջակցությունը չեն ստանում: Եթե գերշահույթ ստացողները ընդդիմությունից վախենային, գների այդպիսի թռիչք չէր կարող լինել: Հետևապես չեմ կարծում, որ «Ելքի» նախաձեռնությունը հաջողության կհասնի:
-Բայց ընդդիմության հանդեպ անվստահությունը հենց այնպես չէ: Օրերս Սերժ Սարգսյանը ԱԺ ղեկավար կազմի հետ էր հանդիպել, որին մասնակցում էր նաև խորհրդարանի թվաքանակով երկրորդ ուժը՝ իրեն ընդդիմադիր համարող «Ծառուկյան» խմբակցությունը՝ իր ղեկավարով: Գագիկ Ծառուկյանը նիստերին չի ներկայանում, բայց նախագահի մոտ գնում է: Ի՞նչ եք կարծում՝ սա հանրության մեջ այլ պատկերացում չի՞ ստեղծում նման ընդդիմադիր ղեկավարի առնչությամբ: Ի դեպ, այս խմբակցության «իշխանասիրության» բացահայտ օրինակները բազմաթիվ են, սա հազիվ թե հանրությանը հավատ ներշնչի այդ ուժի հանդեպ:
-Չեմ ցանկանում ծայրահեղ լինել, բայց կարծում եմ՝ Հայաստանում ընդդիմություն գոյություն չունի:
-Իսկ իրենց ընդդիմություն համարող ուժերը որոնք են:
-Չեմ կարող որևէ քաղաքական ուժ այսօր ընդդիմություն համարել, որովհետև կլասիկ ընդդիմադիր ուժեր, այլ կերպ ասած՝ ընդդիմություն, Հայաստանում այսօր գոյություն չունեն: Անունով ընդդիմություն են, բայց նրանք համակերպվել են իրավիճակին և արմատական քայլերի չեն դիմում, ընդամենը պատեհ առիթով քննադատում են: Եթե կլասիկ ընդդիմություն լիներ, այս թանկացումների առնչությամբ երթեր անցկացնելու փոխարեն հասցեական քննադատություն կհնչեր: Այսինքն, այսինչ օլիգարխը, այսինչ ներմուծողը գերշահույթ է հետապնդում: Բայց նման բան չենք տեսնում, ասում են թանկացման մեղավորները ներմուծողներն են, գործարարները, բայց հստակ անուններ չեն հնչեցնում: Եթե ընդդիմությունը հասցեական չի քննադատում, ուրեմն դա քննադատություն է քննադատության համար:
-Վախենու՞մ են անուններ տալուց:
-Չգիտեմ, դա նրանց պետք է հարցնել: Գուցե ոչ թե վախենում են, այլ իրենց ձեռք չի տալիս: Հիմա բոլորը գիտեն, թե ովքեր են «ներմուծողները»: Ասում են՝ թանկացումների մեղավորը օլիգարխներն են, բայց մեկի անունը չեն տալիս: Ասացիք, որ ընդդիմությունը մասնակցում էր նախագահականի խորհրդակցությանը, լավ առիթ էր, թող այնտեղ պարզաբանեին, թե ովքեր են թանկացման մեղավորները, բարձրաձայնեին խնդիրը:

«ՊԵՏՔ ՉԷ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՊԱՇՏՈՆԸ ՀԱՍԱՐԱԿԱՑՆԵԼ»

-Պարոն Հարությունյան, այս տարի իշխանությունում լուրջ վերադասավորումներ են սպասվում, պետք է նախագահ ու վարչապետ ընտրել: ԱԺ ղեկավար կազմի հետ հանդիպմանը Սերժ Սարգսյանը կարևորեց այն հանգամանքը, որ նախագահը պետք է ընտրվի խորհրդարանի «ընդարձակ համաձայնության պայմաններում»: Հայտնի է, որ նախագահի թեկնածու առաջադրել է միայն «Ելքը»` Արտակ Զեյնալյանին: Ըստ օրենքի, նախագահը պետք է լինի անկուսակցական: ՀՀԿ-ն ինչպիսի՞ թեկնածու պետք է առաջադրի, որ ոչ միայն խորհրդարանի «ընդարձակ համաձայնությունը» շահի, այլ ընդունելի լինի հանրության համար:
-Նախ՝ նախագահի պաշտոնը մնում է առանցքային կարևոր պաշտոններից մեկը, չնայած նրա որոշ գործառույթներ կրճատվել են: Այնուամենայնիվ, նախագահը պետք է լինի հանրության կողմից ճանաչված, բարձր հեղինակություն ունեցող անձնավորություն: Էական չէ, թե նա որ կուսակցության կողմից է առաջադրված: Քաղաքական մեծամասնությունը կունենա իր թեկնածուն, և նախագահ կդառնա նա, ում պաշտպանելու է իշխող կուսակցությունը: Նախագահի համար կարևոր չափորոշիչներ են անբասիր քաղաքական կենսագրությունը, անբասիր մարդկային հատկանիշները, որոնք ամբողջովին տեղավորվում են պետական գործչի իմ պատկերացումների մեջ: Արտակ Զեյնալյանին հարգում եմ, բավականին լավ կենսագրություն ունի, բայց ովքեր կլինեն նրա մրցակիցները, դժվարանում եմ ասել: Սակայն պարզ է, որ կհաղթի մեծամասնության թեկնածուն:
-Ընդունված ձևակերպում է դարձել, թե նախագահն ընդամենը «արարողակարգային» պաշտոնյա է լինելու, վճռորոշ գործառույթներ չի ունենալու, այդ պարագայում հետաքրքիր է, թե ինչու է երկրի ղեկավարը կարևորում, որ նա ընտրվի «ընդարձակ համաձայնությամբ»:
-Չեմ ընդունում այդ ձևակերպումը, թե նախագահը «արարողակարգային» պաշտոնյա է, չգիտեմ, թե ինչու են դա շրջանառության մեջ դրել: Անգամ վիրավորական է, որ նախագահին համարում են «արարողակարգային» պաշտոնյա: Այդպես չէ, հանրապետության նախագահը երկրի սիմվոլներից մեկը կլինի և բավական մեծ դերակատարում կունենա պետության կյանքում: Պետք չէ նախագահի պաշտոնը հասարակացնել, երկրորդական համարել:
-Ողջ խնդիրն այն է, որ նրա գործառույթները կրճատվելու են, և նա քիչ հարցերում կարող է վճռորոշ դերակատարում ունենալ:
-Նայած ով է լինելու նախագահ: Շատ դեպքերում որոշումների վրա ազդում են նաև անձնական հեղինակությամբ: Եթե այդ մարդը վայելում է իշխող կուսակցության վստահությունը, հետևաբար որոշակի դերակատարում կունենա նաև որոշումներ կայացնելու վրա: Բացի սահմանադրորեն նրան վերապահված լիազորություններից, կա նաև քաղաքական միջամտություն, անձնական հեղինակություն: Ասել է՝ հանրապետության նախագահը պետք է վայելի հանրային մեծ վստահություն և հեղինակություն:
-Սերժ Սարգսյանը հայտարարել է, որ խորհրդարանը պետք է իր ձեռքը պահի երկրի զարկերակի վրա: Այս խորհրդարանը կարո՞ղ է նման հետևողականություն ցուցաբերել, երբ այն վաղուց դարձել է կառավարության որոշումների դակողը:
-Երկար տարիներ խորհրդարանի անդամ եմ եղել, և այսօրվա իմ գնահատականն այս խորհրդարանին կոռեկտ չի լինի: Եթե խորհրդարանն օժտված է նման լիազորություններով, կարող է շատ լուրջ դերակատարություն ունենալ երկրում: Ինչ վերաբերում է այս խորհրդարանի որակին, ապա նույն խորհրդարանն է, պարզապես սերնդափոխություն է տեղի ունեցել: Դեռ այնքան չեն աշխատել, որ գնահատական տամ, նոր են հունի մեջ մտել: Բայց ակնհայտ է, որ այս խորհրդարանն էականորեն տարբերվում է նախորդներից, քանի որ մեծ լիազորություններ ունի և կարող է ակտիվ մասնակցել երկրի կառավարման գործընթացին:
-Անկախ լիազորությունների ավելացումից, իշխանության մեկ կենտրոնից է ամեն ինչ թելադրվում, և ընդունվում են այն բոլոր որոշումները, որոնց մեծամասնությունն է կողմ լինում:
-Դա օբյեկտիվ իրականություն է: Քաղաքական մեծամասնությունը ինչպես որոշի, այդպես էլ կլինի, որովհետև այդ ուժն է և՛ խորհրդարանում, և՛ գործադիրում մեծամասնություն կազմում: Որ քաղաքական ուժն էլ դոմինանտ լինի, անցնում են նրա որոշումները:
-Քաղաքագետներից ոմանք պնդում են, թե Հայաստանի քաղաքական դաշտը ճգնաժամի մեջ է, և բեմահարթակում «քայլող» այսօրվա լիդերները պետք է հեռանան: Համաձա՞յն եք այս դիտարկմանը:
-Նախ՝ սկսենք այդ քաղաքագետներից: Հեռուստատեսությամբ տեսնում եմ բավական երիտասարդ, անփորձ մարդկանց, որոնց որպես քաղաքագետ են ներկայացնում: Պարզվում է` մեր երկրում բոլորը քաղաքագետներ են, ամեն մեկը մի բան է ասում: Փաստն այն է, որ այսօր կա հզոր քաղաքական թիմ, հանձին ՀՀԿ-ի, իր բոլոր բաղադրիչներով, և թույլիկ ընդդիմություն: Քաղաքական դաշտը ոչ մի ճգնաժամ էլ չի ապրում: Իշխանությունն այնքան հզոր է, իսկ ընդդիմությունն էլ այնքան թույլ, որ ոմանց թվում է, թե քաղաքական դաշտը ճգնաժամի մեջ է: Սա ճգնաժամ չէ, սա դժբախտություն է:
-Պարոն Հարությունյան, նորմա՞լ է, որ քաղաքական բաղադրիչներից այդ երկուսը նման ծայրահեղ վիճակում են:
-Բայց իշխանությունն ի՞նչ անի, իր ուժերի մի մասը տեղափոխի ընդդիմադի՞ր դաշտ: Ընդդիմությունն է մեղավոր, քանի որ տեղավորվել է իրեն հարմար դաշտում: Տեսեք, որքան ընդդիմադիր նախկին գործիչներ շատ նուրբ ձևով անցան իշխանական դաշտ, իշխանությունը դրանում մեղավո՞ր է: Կլասիկ ընդդիմությունը մշտապես զրկանքների մեջ է լինում, իշխանությունը նրանց անընդհատ ճնշում է: Հիմա այդ մարդկանց դուր չի գալիս դա, նրանք ուզում են իշխանական թևում լինել կամ առնվազն վայելել իշխանության հովանավորությունը: Իշխանությունն այնպիսի օրգանիզմ է, որ ամեն միջոցի դիմում է իր իշխանությունը պահելու համար, դրանում իշխանությանը մեղադրելը սխալ է:

Զրույցը՝
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ