Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Աբգարի թագը

Աբգարի թագը
06.03.2018 | 11:46

Եվ երբ ժամանակը շատ առաջ գնաց, մարդկանց տրվեց ամեն «ազատություն»: Այդ «ազատությունը» մարդիկ օգտագործում էին իրենց մեղավոր բնույթին հագուրդ տալու համար: Եվ ամեն ինչ ծառայեցնում էին իրենց հաճույքներին, ամբարտավան էին, եսասեր, այդ պատճառով փորձությունները և հիվանդությունները անպակաս էին նրանցից: Բայց շատ քիչ մարդիկ կային, որոնք ազատվել էին հաճույքների, գոռոզության և եսասիրության գերությունից: Նրանց կյանքն անցնում էր սիրո, ուրախության և խաղաղության մեջ: Նրանք ինչ ձեռնարկում էին, հաջողում էին և շատ հարուստ էին: Մյուսները նախանձում էին նրանց և իրենց փորձությունների, դժբախտությունների և հիվանդությունների համար մեղադրում ազատներին: Եվ նրանք որոշեցին քշել իրենց երկրից ազատներին ու տիրանալ նրանց հարստությանը:


Այդ ժամանակ Աբգար անունով մի երիտասարդ էր ապրում ազատների ընտանիքում: Եվ մի օր նա խոսեց իր հայրիկի հետ:
-Հայրիկ, միգուցե գնանք մեր երկրից օտար մի երկիր, որ փրկվենք:
-ՈՒ՞ր գնանք, մեզնից առաջ շատերը գնացին և ուր եղան, այնտեղ էլ են հալածվում,- պատասխանեց հայրիկը:
-Հապա ինչ անենք, որ մենք էլ, բոլորն էլ փրկվեն:
-Դու պետք է գնաս ժամանակի մոտ և խնդրես, որ նա քեզ տանի Վաղեմի թագավորություն: Հավիտենից առաջ ծնված Վաղեմի թագավորը կարող է տալ փրկություն:
Եվ Աբգարը գնաց ժամանակի մոտ:
-Գիտեմ, ուզում ես, որ 5000 տարով հետ տանեմ քեզ,- ասաց ժամանակը:- Ես դա կանեմ, եթե պատասխանես իմ հարցին: Ինչո՞վ կարող ես գնել ինձ՝ ոսկո՞վ, արծաթո՞վ:
-Բարի գործերով միայն,- անմիջապես պատասխանեց Աբգարը:
-Դու ճիշտ պատասխան տվիր, կարդու՞մ ես գրքերի գիրքը:
-Այո, ամեն օր,- պատասխանեց Աբգարը:- Եվ ժամանակը նրան 5000 տարով հետ տարավ:
Աբգարը տեսավ, որ շատ գեղեցիկ էր Վաղեմը, և շատ արմավենիներ կային, որ իր երկրում չէին աճում: Վաղեմ քաղաքը պարսպապատ էր: Աբգարը վազեց, որ շուտ հասնի քաղաքի դարպասներին, բայց մի կրակի բոց փակեց նրա ճանապարհը: Նա փորձեց ճեղքել անցնել, բայց կանգ առավ, երբ բոցերի մեջ մի մարդ տեսավ կանգնած, որ նրան ասում էր.
-Աբգար, ես քեզ կօգնեմ, եթե պատասխանես իմ հարցին և ասես, թե ինչն է կրակից առավել զորեղ:
-Խոսքն է, Տեր,- պատասխանեց Աբգարը:
-ՈՒրեմն դու կարդացե՞լ ես գիտության գիրքը:
-Ամեն օր, Տեր,- պատասխանեց Աբգարը:
-Ես եմ Խոսքը, Աբգար, արի և մի վախենա:- Եվ Աբգարը անվնաս անցավ բոցերի միջով ու հայտնվեց Վաղեմի դարպասների մոտ: Բայց դարպասները փակ էին և պահապաններ ունեին, որ չորս աժդահաներ էին՝ տարօրինակ դեմքերով: Եվ նրանք ասացին Աբգարին.
-Գիտենք, որ շտապ ուզում ես մտնել քաղաք, բայց դու պետք է պատասխանես մեր հարցին` ո՞րն է ամենամեծ սերը:
-Ամենամեծ սերն այն է, որ մեկն իր անձը զոհի իր ժողովրդի փրկության համար,- պատասխանեց Աբգարը:
-Դու կարդացե՞լ ես գրքերի գիրքը,- հարցրին նրանք:
-Այո, ամեն օր եմ կարդում:
Դարպասները բացվեցին, և Աբգարը քայլեց դեպի թագավորի պալատը։ Նա սաստիկ զարմացավ, երբ տեսավ, թե ինչպես պալատի չորսբոլորը սփռված մարգագետնում նստած գայլերն ու գառները միասին արածում էին, առյուծներն արջառի պես խոտ էին ուտում:
Երբ մտավ պալատ, խոնարհվեց և երկրպագեց թագավորին:
-Գիտեմ, սիրելի Աբգար, խնդրանքդ։ Տեսնու՞մ ես ծառը այգու մեջտեղում. գնա և վերցրու ծառի թագերից մեկը:
Աբգարը մոտեցավ ծառին և տեսավ, որ ծառից աղավնիների փետուրներով պատրաստված թագեր էին կախված: Աբգարը վերցրեց թագերից մեկը և ամուր սեղմեց կրծքին:
-Աբգար, տար այդ թագը քո երկիրը, և քո երկիրը կբժշկվի, մարդիկ կփոխվեն և այլևս չեն պարծենա իրենց անձը բարձրացրած մարդկանցով, այլ կպարծենան իրենց անձը խոնարհեցրած մարդկանցով:
Եվ Աբգարի վրա հանգիստ քուն իջավ: Երբ արթնացավ, արդեն տանն էր: Բոլորը հավաքվել էին նրա շուրջը և սպասում էին, թե էլ ինչ հրաշք է լինելու: Աբգարի հայրիկը վերցրեց թագը, գոհացավ՝ երկնքին նայելով… և բաց թողեց ձեռքից: Թագը սկսեց բարձրանալ դեպի երկինք, և քիչ անց միլիոնավոր փետուրներ, ասես ձյան փաթիլներ, երկնքից թափվեցին մարդկանց վրա: Եվ մարդիկ փոխվեցին ու դարձան բոլորովին նոր մարդ, նրանց միջից իսպառ վերացավ չարությունը, և սեր-ուրախությունը լցվեց նրանց մեջ:


-Այ սա հրաշք է,- անընդհատ կրկնում էր Աբգարի պապիկը, որը շատ ծեր էր և այդպիսի բան չէր տեսել: Իսկ Աբգարը ծիծաղում էր ու կարոտով ասում.
-Պապիկ, հրաշքը դու դեռ չես տեսել, այ, երբ կտեսնես առյուծներին, եղնիկներին, գայլերին ու գառներին միասին դաշտում արածելիս, այն ժամանակ կզարմանաս իսկապես:

Լևոն ԲԵԳԼԱՐՅԱՆ

Դիտվել է՝ 2192

Մեկնաբանություններ