Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Թրամփը պաշտոնանկեց Թիլերսոնին, երբ նա Աֆրիկայում էր

Թրամփը պաշտոնանկեց Թիլերսոնին, երբ նա Աֆրիկայում էր
14.03.2018 | 12:37

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարեց պետքարտուղար Ռեքս Թիլերսոնի պաշտոնանկության մասին: Պետդեպարտամենտը կգլխավորի ԿՀՎ տնօրեն Մայք Պոմպեոն: ԿՀՎ-ն առաջին անգամ կին կղեկավարի` ԿՀՎ-ի տնօրենի նախկին տեղակալ Ջինա Հասպելը: Թրամփը Թվիթերում հաղորդեց, որ պետդեպարտամենտի ղեկավարին աշխատանքից հանել է և նրան կփոխարինի ԿՀՎ-ի ղեկավարը: «Մայք Պոմպեոն` ԿՀՎ-ի տնօրենը, կլինի մեր նոր պետքարտուղարը: Նա հիանալի կկատարի իր աշխատանքը: Շնորհակալություն Ռեքս Թիլերսոնին ծառայության համար: Ջինա Հասպելը կլինի ԿՀՎ-ի նոր տնօրենը և առաջին կինն այդ պաշտոնում: Շնորհավորանքներ բոլորին»` գրել էր Թրամփը:


Ջինա Հասպելը ԿՀՎ-ի փոխտնօրեն դարձավ 2017-ին, առաջ գլխավորում էր ԿՀՎ-ի գաղտնի ծառայությունը: Լրագրողներին Թրամփն ասաց, որ Թիլերսոնի հետ վատ չէին, բայց մի շարք հարցերում միմյանց հետ համաձայն չէին: «Ես կարծում եմ, որ Իրանի գործարքը սարսափելի է, նա նորմալ էր համարում: Ես ուզում էի կասեցնել կամ փոխել, նա այլ կերպ էր մտածում»` ասել է ԱՄՆ նախագահը: Երեքշաբթի օրը Թիլերսոնի պաշտոնանկության մասին հաղորդել էր Washington Post-ը: Թերթի տեղեկություններով` անցած ուրբաթ Թրամփը խնդրել է Թիլերսոնին հրաժարական տալ, և նա ստիպված է եղել ընդհատել այցերը Աֆրիկայում: Պետդեպարտամենտում ասել են, որ Թրամփը Թիլերսոնի հետ անձամբ չի խոսել և պաշտոնանկության մասին թվիթը Թիլերսոնի համար անակնկալ է եղել` գրել է «Բլումբերգը»: Պաշտոնանկությունից մի քանի ժամ առաջ Թիլերսոնը համերաշխություն է հայտնել Մեծ Բրիտանիային Սոլսբերիում Գլխավոր հետախուզական վարչության նախկին գնդապետ Սերգեյ Սկրիպալի ու դստեր թունավորման հարցում:


ԱՄՆ ԶԼՄ-ները ավելի վաղ գրում էին Թրամփի ու Թիլերսոնի տարաձայնությունների մասին: Պետքարտուղարը վստահեցնում էր, որ նորմալ հարաբերություններ ունի նախագահի հետ: Թիլերսոնի մոտալուտ հրաժարականի լուրերը հաճախակի դարձան անցյալ աշնանը: Հոկտեմբերին ԶԼՄ-ներում լուրեր էին պտտվում, որ Թիլերսոնն իբր Թրամփին հիմար (moron) է անվանել: «Ես կարծում եմ, որ դա ֆեյք է,-այդ լուրերը մեկնաբանեց Թրամփը:- Բայց եթե նա իրոք ասել է, երևի մենք պետք է համեմատենք մտավոր զարգացման մեր գործակիցները: Ես կարող եմ գուշակել` ով կհաղթի»: Այն ժամանակ Թիլերսոնը հերքում էր իր հնարավոր պաշտոնանկության լուրերը: Նոյեմբերի վերջին «Ասոշեյտեդ պրեսը»` հղում անելով իր աղբյուրներին, հաղորդեց, որ Սպիտակ տանը քննարկում են Թիլերսոնին Պոմպեոյով փոխարինելու հարցը: Այդ տեղեկությունը հաստատեցին New York Times-ն ու Vanity Fair-ը: ԶԼՄ-ները գրում էին, որ Թիլերսոնն ու Թրամփը լուրջ տարաձայնություններ ունեն Հյուսիսային Կորեայում հրթիռային փորձարկումների ու Իրանի միջուկային ծրագրի հարցերում: Նախագահի ու պետքարտուղարի առաջին հրապարակային տարաձայնությունը Փարիզի Կլիմայի հարցով համաձայնագիրն էր, որից Թրամփը որոշել էր դուրս գալ: Ռեքս Թիլերսոնը կադրային դիվանագետ չէ: 42 տարի նա աշխատել է աշխարհի ամենամեծ նավթային ընկերություններից մեկում` Exxon Mobil-ում: Նա լավ ծանոթ է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ, պատասխանատու էր Exxon-ի ու «Գազպրոմի» հարաբերությունների համար և պարգևատրվել էր ՌԴ Բարեկամության շքանշանով: Մայք Պոմպեոն մինչև 2016-ի փետրվարին ԿՀՎ-ի տնօրեն նշանակվելը ԱՄՆ Կոնգրեսում ներկայացնում էր Կանզաս նահшնգը: 2016-ի նախագահական ընտրություններում նա սկզբում աջակցում էր հանրապետական Մարկո Ռուբիոյին, բայց հետո միացավ միլիարդատեր Թրամփին: Նախընտրական արշավի ժամանակ Պոմպեոն քննադատում էր Թրամփին, մասնավորապես` 2005-ի ձայնագրությունը, երբ Թրամփը պատմում է` ինչպես էր հետամտում կանանց, անվանել է «ահավոր, վիրավորական ու աններելի»: Մայք Պոմպեոյի ու Ջինա Հասպելի թեկնածությունները պետք է հաստատի ԱՄՆ Սենատը: Իր թվիթից մի քանի րոպե հետո Թրամփը պաշտոնական հայտարարություն արեց` բացատրելով, թե ինչու է ընտրել Պոմպեոյին: ԱՄՆ նախագահը ասում էր, որ նա գերազանցությամբ ավարտել է Վեստ Պոինտի ռազմական ակադեմիան, Հարվարդի իրավաբանական դպրոցը և ԿՀՎ-ի տնօրենի պաշտոնում ուժեղացրել է հետախուզական գործը, նորացրել ԱՄՆ-ի պաշտպանական ու հարձակողական ունակությունները: Թրամփը խնդրեց Սենատին արագացնել Պոմպեոյի հաստատումը նոր պաշտոնում:

«Նրա փորձը զինված ուժերում ու ԿՀՎ-ի տնօրենի պաշտոնում լավ նախապատրաստել են նրան այդ դերին: Պետքարտուղարի պաշտոնում նա կշարունակի վերականգնել Ամերիկայի դիրքերն աշխարհում, ամրապնդել դաշնակցային հարաբերությունները, դիմակայել մեր թշնամիներին և հասնել Կորեական թերակղզու ապամիջուկայնացմանը»` ասվում է Սպիտակ տան հայտարարության մեջ:
ВВС


Հ.Գ. Թրամփը մնում է Թրամփ` պատշաճության համար կարող էր գոնե սպասել, որ պետքարտուղարը Աֆրիկայից Վաշինգտոն վերադառնա: Թրամփը լրագրողներին նաև ասել է. «Այդ որոշումը միայն ես եմ կայացրել, կարծում եմ՝ Ռեքսը հիմա շատ ավելի երջանիկ կլինի»: Կուլիսային զրույցներում Սպիտակ տան պաշտոնյաները որոշ փակագծեր են բացել: «Թրամփը տևական ժամանակ բանավեճերի մեջ էր Թիլերսոնի հետ և նրան համարում էր չափազանց ավանդապաշտ»,- The Washington Post-ին ասել են նախագահականի աղբյուրները, մանրամասնելով՝ Թրամփը նպատակահարմար գտավ այս քայլին գնալ հենց հիմա՝ Հյուսիսային Կորեայի առաջնորդ Կիմ Չեն Ինի և ԱՄՆ-ի առևտրային գործընկերների հետ բանակցություններից առաջ:


Պետքարտուղարության բարձրաստիճան պաշտոնյան պնդում է՝ Թիլերսոնը տեղյակ չէ՝ ինչու է նախագահն իրեն պաշտոնանկել: «Պետքարտուղարը նախագահի հետ չի խոսել այս առավոտ և անտեղյակ է պատճառներից, սակայն շնորհակալ է ծառայելու՝ իրեն տրված հնարավորության համար»,- Թվիթերում գրել է պետդեպարտամենտի խոսնակ Սթիվ Գոլդսթեյնը՝ հավելելով․ «Թիլերսոնը մտադիր էր մնալ իր պաշտոնում, քանի որ կարծում էր, որ առաջընթաց է արձանագրում ազգային անվտանգության առանցքային հարցերում»:
Փաստացի` Դոնալդ Թրամփը կոշտացնում է քաղաքականությունը Հյուսիսային Կորեայի հետ հնարավոր բանակցություններից առաջ ու Իրանի միջուկային գործարքը խզելու համար: Նա ցանկանում է նոր թիմով սկսել այդ գործերը:


Մարտի 13-ը իր գործն արեց` Ռեքս Թիլերսոնը դարձավ ԱՄՆ նախագահի աշխատակազմի պաշտոնանկված ամենաբարձր պաշտոնյան: Որքա՞ն կպաշտոնավարի Մայք Պոմպեոն և ո՞ր երկրում կիմանա իր պաշտոնանկության մասին: Միայն Թրամփը գիտի, բայց այդ թվիթը նա դեռ չի գրել:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 1691

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ