Սկրիպալի գործը. Մոսադը չի հաստատում Լոնդոնի վարկածը

ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան ու Գերմանիան հայտարություն արեցին, որով միացան բրիտանական դատապարտումին ՊՀՎ-ի նախկին գնդապետ Սկրիպալի ու դստեր Ռուսաստանի կողմից ենթադրյալ թունավորման հարցով: Դատելով ամերիկացիների խոսքերից` նրանք սեփական տեղեկություններ չունեն և լիակատար վստահում են անգլիացիներին: Արդեն խոսում են, որ աշխարհի բոլոր խոշորագույն հետախուզությունները միասնական են իրենց գնահատականներում, թե ով է թունավորման հետևում: Միասնությունը խախտեց Իսրայելի հայտարարությունը: Անգլիացիների ակտիվ ճնշման մի քանի օրերից հետո Իսրայելի ԱԳՆ-ն հայտարարեց, որ դատապարտում է թունավորումը Լոնդոնում:

Բայց պաշտոնական դատապարտման մեջ, որ հիշեցնում է արևմտյան գործընկերների հայտարարությունները, չկա Ռուսաստան բառը: Դատապարտել են փաստը և Ռուսաստանին չեն հիշատակել բոլորովին: Իսրայելի տեղեկատվական ռեսուրսները երեկոյան ամբողջ պատմություն էին պատմում` ինչպես է Լոնդոնը ակտիվորեն պնդում, որ Իսրայելը պետք է հստակ ու կտրուկ դատապարտի Ռուսաստանին: Երուսաղեմից հետևեց հնչեղ ՙՈչ՚-ը: Ո՞րն է բրիտանական համառության պատճառը: Իսրայելը ոչ միայն Անվտանգության խորհրդի անդամ չէ, այլև ՄԱԿ-ի ու այլ միջազգային կառույցների մշտական հարձակումների թիրախ է: Երուսաղեմի ձայնը աշխարհում հազիվ թե ծանրակշիռ ու հեղինակավոր է, երբ խոսքը գլոբալ քաղաքականությանն է վերաբերում: Բայց հատուկ ծառայությունների ու հետախուզության հարցերում քչերն ունեն այն հեղինակությունը, ինչ իսրայելյան Մոսադը: Ամենաճգնաժամային պահին, երբ Օբամայի վարչակարգը ծրագրում էր հարվածել Սիրիային, Մոսադի փորձագիտական եզրակացությունը նպաստեց տրամադրությունների մեղմացմանը Վաշինգտոնում ու փոխեց ուղիղ հարվածի ծրագիրը: Այն ժամանակ դա սիրիական ընդդիմության դրդումով էր: Իսրայելում շատ թանկ են գնահատում Մոսադի հեղինակությունն ու վարկը` մերձավորարևելյան գործերում իրավիճակային ճշգրիտ գնահատականների առումով: Իսրայելական հետախուզության ռազմավարական կանխատեսումները գերադասելի են նրանից, ինչ ունեն գործընկերները, բայց նրանք հեռու են իրական ճշգրտությունից ու խորաթափանցությունից: Յուրաքանչյուր առանձին վերցրած դեպքում իսրայելցիները կարողանում են կարևորն ու գլխավորը գտնել: Մեկ տարի առաջ Սիրիայում քիմիական զենքի կիրառման ժամանակ ուժերի կողմից, որ նույնացվում են նախագահ Ասադի հետ, իսրայելցիները կասկած հայտնեցին, որ Սիրիայի նախագահը նման հրաման է տվել և վստահ ավելացրին` Ռուսաստանը դրա հետ ոչ մի կապ չունի: Դա հնչեց վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի պաշտոնական հայտարարության մեջ: Դատապարտման ընդհանուր խմբերգին Իսրայելի չմիանալը չափազանց կարևոր է փորձագիտական հանրության համար: Այս հարցում մեր գնահատականը համարվում է ամենահեղինակավորներից ու գլխավորներից մեկը: Եթե Իսրայելը պատրաստ չէ վստահորեն ընդունել Ռուսաստանի վաղ դատավճռի ու դատապարման մոտեցումը, Մեծ Բրիտանիայի, ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի ու Գերմանիայի դիրքորոշման հիմնավորվածության կասկածները դառնում են առավել ակնհայտ: Դա հատկապես էական է Սպիտակ տան հետ հարաբերությունների աննախադեպ լուսավոր մթնոլորտում: Գործերի այդ ընթացքում անկասկած է իր դիրքորոշումները ԱՄՆ-ի դիրքորոշման հետ համակարգելու Երուսաղեմի ձգտումը: Տեսակետների այդ ընդհանրության պարագայում անգամ Իսրայելը ցույց է տալիս իր անկախությունը: Դա պետք է մտածելու տեղիք տա Մոսկվայի բոլոր գիտունիկներին, որ դատողություններ են անում ամբողջ աշխարհում «սուբյեկտության՚ չգոյության մասին: Քննարկվող օրինակը վկայում է, որ աշխարհն այլ կերպ է կառուցված, քան կարծում են ռուս քաղաքագետներից շատերը:

Դժվար է ասել` որո՞նք են իսրայելական կասկածները Ռուսաստանին ներկայացված մեղադրանքների հիմնավորվածության հարցում: Առաջինը թերևս անհամաձայնությունն է հապճեպ եզրակացությունների հետ: Բրիտանական հարձակման կոպտության աստիճանը զարմացնում է: Բայց անգլո-ռուսական ներկա կոնֆլիկտին չխառնվելու այլ պատճառ էլ կարող է լինել: Թունավորման օբյեկտը Լոնդոնում գրող ու իրավապաշտպան, կրոնական գործիչ ու այլախոհ չէր, այլ ՊՀՎ-ի նախկին գնդապետ: Հեռվից դժվար է հասկանալ, թե նա ինչ հարաբերություններ ուներ իր պետերի ու ընկերների հետ, որոնց դավաճանել է: Չենք կարող իմանալ` ինչպես է նա աշխատել իր անգլիացի գործընկերների հետ: Այդ պատճառով` ավելի լավ է ընդհանրապես չխառնվել: Ավելի շուտ` անգլիացիների հետ բաց կոնֆլիկտի գնալու Իսրայելի պատրաստակամությունը բացատրվում է և առաջին, և երկրորդ պատճառով` Լոնդոնի վարկածին լիակատար վստահության բացակայություն և ներգերատեսչական ռուսական «պարզաբանումների» մեջ չմտնելու ցանկություն: Այս կամ այն կերպ` Մոսադը պատրաստ չէ հաստատել Ռուսաստանի դեմ բրիտանական մեղադրանքների ճշմարտացիությունը: Դա կարևոր նորություն է:
Ավիգդոր ԷՍԿԻՆ, REGNUM

Հ.Գ. Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Թերեզա Մեյը հայտարարել է ռուս 23 դիվանագետների արտաքսման մասին: Ի պատասխան ՌԴ ԱԳՆ-ն կարտաքսի 23 բրիտանացի դիվանագետների: Ռուսաստանը նաև դադարեցնում է Սանկտ Պետերբուրգում Մեծ Բրիտանիայի հյուպատոսության և Ռուսաստանում Բրիտանական խորհրդի աշխատանքը: Թերևս դա էլ ՄԲ ԱԳ նախարար Բորիս Ջոնսոնի պատասխանն է, որ հայտարարել է` Սկրիպալների սպանության հրամանը անձամբ Պուտինն է տվել: Եվ, այնուամենայնիվ, մարտի 4-ից` Սկրիպալների թունավորման օրից, քաղաքականից բացի այլ փաստարկներ չեն հնչում ոչ մի կողմից: Իսկ հոխորտանքը ավելի շատ բրիտանական է, քան ռուսական:
ՈՒրեմն` ո՞վ է պարզելու, թե ինչպես են Սկրիպալները թունավորվել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ