«Մարդիկ ներսից են հեղափոխվել»

Ժողովրդական շարժումը անտարբեր չի թողել մեր հասարակության ամենատարբեր ոլորտների ներկայացուցիչներին (մտավորականներ, բժիշկներ, հոգևորականներ, հոգեբաններ): Սոցիալական ցանցերում հոգեբանները տարաբնույթ գնահատականներ են հնչեցնում թե՛ երկրում տիրող վիճակի, թե՛ պետական այրերի, թե՛ մեծից փոքր փողոց դուրս եկող մարդկանց մասին: «Իրատեսի» զրուցակիցը հոգեբան ԻՆԳԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆՆ է:

-Ո՞րն է համաժողովրդական ընդվզման բուն պատճառը:
-Սա սոցիալական ընդվզում է, որը տեղի է ունեցել տևական սոցիալական անարդարության պատճառով: Ի՞նչ է դա նշանակում` երբ վերնախավն իրեն վերագրում է լրացուցիչ արտոնություններ, իրավունքներ և սկսում է ստորադասել, ընկճել մարդկանց, որոնց ինքը կոչված է ծառայելու: Չեմ ուզում ասածս քաղաքագիտական մեկնաբանություն դիտարկվի, բայց, որպես հոգեբան, ասեմ, որ այս ամենը մարդկանց մեջ, առաջին հերթին, առաջացնում է արժանապատվության, վիրավորանքի զգացում: Մանավանդ երեկվա խորհրդարանական լսումները շատերի մեջ նույն արձագանքն ունեցան, որ պատգամավորները ժողովրդին դիտարկում են որպես միջոց ու գործիք` ինչ-որ ձևով իրենց գիտակցական ու քաղաքական շահերը պաշտպանելու:
-Այս օրերին շատ է գործածվում էյֆորիա տերմինը, ինչը վերագրվում է շարժման անմիջական մասնակիցներին: Բայց եթե ընդհանուր առմամբ գնահատենք երկրում տիրող տրամադրությունները, մարդկանց մի մասը դեմ է շարժմանը, փակ փողոցներին, մի մասը կողմ է, ոմանք սատարում են, ոմանք տագնապած են, ոմանք` ընկճված: Ձեր գնահատմամբ` կա՞ համընդհանուր դեպրեսիա:
-Կարծում եմ` տարիներ շարունակ մենք ունեցել ենք ծանր դեպրեսիայի մեջ գտնվող ժողովուրդ (չեմ ուզում տարանջատել ազգային փոքրամասնություններին, միևնույն է, Հայաստանի ժողովուրդն է), որ ապրել է ընկճված հոգեվիճակում ու թվում էր, թե կորցրել է պայքարելու կարողությունը: Հիմա իրապես գիտակցության զարթոնք է տեղի ունեցել, ինչը վկայում է թեկուզ փողոց դուրս եկող մարդկանց քանակը, որոնք հետ քաշված չեն, ամեն մեկն իր տանը չի տառապում, դուրս են եկել միասին լինելու, մասնակից լինելու ինչ-որ բանի, դա, իհարկե, ստեղծել է միասնական պայքարի էյֆորիկ վիճակ: Որպես հոգեբան, կարող եմ ասել, որ էյֆորիկ վիճակը դիտարկվում է դրական սթրես: Մեր ազգը հիմա ցնցումի մեջ է, այո, սթրեսային վիճակ ենք ապրում: Ամեն րոպե ինչ-որ բան փոխվում է, ու դա մեր մեջ ստեղծում է հուզական վիճակ, նոր հույզեր է առաջացնում, նոր մտքեր, որոնք ստիպում են մարդկանց նոր վարքաձև դրսևորել։

-Որպես կանոն` ի՞նչ է հաջորդում էյֆորիային:
-Սթրեսը մեծ իմպուլս է և մարդուն մղում է գործողության։ Որքան էլ կառավարությունն ընդդիմանա, դրանից մարդկանց ուժն ավելանալու է: Ինչու՞, որովհետև պայքարը սթրեսը հաղթահարելու բնական պրոցեսներից է: Եթե դիտարկենք սցենարներ էյֆորիան անցնելուց հետո, այո, մարդիկ պետք է գիտակցեն, որ վերադառնալու են տուն, ու այսրոպեական փոփոխություն չի լինելու, քանի դեռ մեր երկիրն ունի տնտեսական, քաղաքական և այլ մարտահրավերներ, որոնցից ոչ մեկը դեռ չի լուծվել: Այստեղ շատ կարևոր է առաջնորդի դերը: Էյֆորիան, իհարկե, կարող է վերածվել հիասթափության, եթե նրանց տառապանքը, պայքարը չիմաստավորվեն արդյունքներով, եթե վերադառնան զրոյական վիճակի, ինչը, կարծում եմ, տեղի չի ունենա, որովհետև մարդիկ ներսից են հեղափոխվել և հին ձևով շարունակել չեն ուզում ու չեն կարող:

Զրուցեց Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ