Նիկոլ Փաշինյանի մայիսի 9-ը

Երկրորդ օրվա վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մայիսի 9-ին գնաց Ստեփանակերտ: Պաշտոնական հանդիպումներից հետո ասուլիսում նրան հարցրին` ինչու՞ առաջին այցը որևէ գերտերություն չէր և ստացան դասական պատասխան` «Ո՞վ ասաց, որ Արցախը գերտերություն չէ»: Իսկապես` ո՞վ ասաց: Հայաստանի համար` հաստատ:

Երեկ Ստեփանակերտում հասկանալի դարձավ, թե հայկական կողմը ինչ տեսակետ է ներկայացնելու ԼՂ հարցով բանակցություններում: Ոչ մի նորություն` պետք է ջանքեր գործադրել ԼՂ հիմնախնդրի էությունը միջազգային հանրությանը ներկայացնելու համար. «Մենք երկար տարիների բանակցությունների ընթացքում ոնց որ թե ինչ-որ մի տեղ համարել ենք, որ միջազգային հանրությանն արդեն իսկ պարզ է, թե ինչ խնդիր է Արցախի խնդիրը, բայց կարևոր չենք համարել ներկայացնել խնդրի էությունը: Ես կարծում եմ, որ շատ կարևոր է, որ մենք նոր ջանքեր գործադրենք՝ խնդրի էությունը միջազգային հանրությանը ներկայացնելու համար»,- ասուլիսում ասաց Փաշինյանը: Մանավանդ, դա պետք է անել ապրիլյան պատերազմից հետո, երբ Ադրբեջանի զինված ուժերը անմարդկային վայրագություններով աչքի ընկան: Հենց այդ վայրագությունների մեջ է արտահայտվում Ղարաբաղի հարցի էությունը: «Կոնֆլիկտն սկսել է այն պահից, երբ ԼՂ ժողովուրդն այդ վայրագություններից պաշտպանվելու կարիք է ունեցել: Եվ այստեղ տերիտորիան ընդհանրապես կապ չունի»,- ասաց Փաշինյանը:

Նա նշեց, որ բանակցությունները պատկերացնում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափի շրջանակներում: Ըստ այդ մանդատի՝ Արցախը հակամարտության լիիրավ կողմ է:
«Հետևաբար, ես համարում եմ, որ բանակցությունները պետք է տեղի ունենան Մինսկի խմբի համանախագահության ֆորմատով՝ լիարժեքության պայմաններով»,- նշեց նա և հիշեցրեց, որ Վիեննայում ձեռք բերված համաձայնության շրջանակներում շփման գծում պետք է հետաքննության մեխանիզմներ ներդրվեն, որոնք կպարզեն, թե որ կողմն է խախտում հրադարադի ռեժիմը: Փաշինյանն ասաց, որ Հայաստանն այսօր էլ պատրաստ է ջանքեր գործադրել այդ մեխանիզմի ձևավորման համար, դրանից հրաժարվում է Ադրբեջանը:

Հատուկ կարևորություն ենք տալիս Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի Հանրապետության հարաբերություններին` տեղական և արտասահմանյան լրատվամիջոցներին տված առաջին մամուլի ասուլիսում հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ Արցախում։ «Որևէ կասկած չկա, որ այդ հարաբերությունները կզարգանան, ձեռք կբերեն նորանոր դրսևորումներ, և կարծում եմ՝ նոր շունչ ու թափ կտրվի Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչմանը»,-ասաց նա: Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ հանդիպումներ է ունեցել ԱՀ ՊԲ բարձրագույն հրամանատարական կազմի հետ, ՊԲ հրամանատարի և ՀՀ ԶՈւ գլխավոր շտաբի պետի հետ, լսել է զեկույցներ, ստացել անհրաժեշտ տեղեկություններ և պայմանավորվել են՝ ինչ քայլերով են գնալու առաջ: «Այսօրվա քննարկումների արդյունքում բոլորս համոզվեցինք, որ ԱՀ և ՀՀ անվտանգության ապահովումը կլինի արդյունավետ»,-ասաց նա: Նիկոլ Փաշինյանը հաստատեց, որ ԱՀ նախագահ Բակո Սահակյանի հետ հանդիպմանը հայտարարել էր, թե ամեն ինչ անելու է Արցախը բանակցային սեղան վերադարձնելու համար, իսկ թե ինչ քայլերի շնորհիվ, պատասխանեց. «Պետք է հստակ պատասխանել հարցի, ուզո՞ւմ ենք լուծել հարցը, թե՞ չենք ուզում։ Եթե միջազգային հանրությունը, այդ թվում՝ Ադրբեջանը, ուզում են լուծել Ղարաբաղյան հարցը, անտրամաբանական է հարցը քննարկել մի ֆորմատով, որում չի կարող լուծվել: Ինչպե՞ս կարող է բանակցային ֆորմատը լուծել մի հարցը, որի առանցքային մասնակիցներից մեկը մաս չէ։ Այսինքն՝ սա էմոցիաների խնդիր չէ, պրագմատիկ խնդիր է՝ լուծո՞ւմ ենք, թե ոչ: ՀՀ անունից կարող է խոսել ՀՀ իշխանությունը, ՀՀ-ն հակամարտության կողմ է, և լիարժեք կխոսի իր անունից, իսկ Արցախի Հանրապետության անունից պետք է խոսի Արցախը»,-ասաց նա:

Փաշինյանը նշեց, որ հայկական կողմերը խաղաղ հանգուցալուծման կողմնակից են: «Բայց փաստն այն է, որ Ադրբեջանը շարունակաբար օգտագործում է ռազմատենչ հռետորաբանություն, ինչը խնդրի կարգավորմանը չի կարող նպաստել»,-ասաց նա և նշեց, որ Ադրբեջանի ռազմաշունչ հռետորաբանության առաջ որևէ կերպ չեն ընկրկի, առավել ևս հիմա, երբ ժողովուրդն ու ազգը միասնական է առավել քան երբևէ:

Փոխզիջումների հարցով` քանի դեռ Ադրբեջանն օգտագործում է ռազմատենչ հռետորաբանություն և բարձրաձայնում է Երևանը, Զանգեզուրը, Սևանը գրավելու մասին, փոխզիջումների մասին խոսքն անիմաստ է: «Փոխզիջումների մասին կարող է խոսք լինել միայն այն պարագայում, երբ Ադրբեջանից ստանանք հստակ ուղերձ, որը Բաքուն պատրաստ է ճանաչել Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը»,-ասաց նա: Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ միջազգային հանրությունը պետք է հստակ արձանագրի, որ Արցախի հարցի էությունը մարդու իրավունքների պաշտպանության խնդիր է: «Որովհետև Արցախի խնդիրը ծագել է, երբ Ադրբեջանը ոչ միայն ի վիճակի չի եղել ապահովել ԼՂ ինքնավար մարզի հայ բնակչության նվազագույն իրավունքները, այլ ուղիղ սպառնալիք է ստեղծել նրանց կյանքին ու անվտանգության իրավունքին, իրենց ինքնության իրավունքին: Այսինքն՝ սպառնալիք է ստեղծել Արցախի ժողովրդի գոյության համար, որն արտահայտվել է կոնկրետ գործողություններով, խաղաղ բնակչության դեմ ռազմական պայքար մղելով»,-ասաց նա:
Հիմնականում այսքանը: Սկզբի համար` ոչինչ: Եթե ընտրվել է ռազմավարությունը մաս-մաս ներկայացնելու ու բուն բանակցության համար անակնկալ պահելու քաղաքականությունը, նույնիսկ լավ է:

Իսկ ընդհանրապես Լեռնային Ղարաբաղի հարցում բանակցող փոխվելու պարագան` այն էլ այսպիսի իրավիճակում, պետք էր գտնել շատ ավելի ազդեցիկ տարբերակ, քան Ստեփանակերտին բանակցային սեղան վերադարձնելը և բանակցության պատասխանատուն դարձնելը` Հայաստանին վերապահելով լիարժեք խոսքի իրավունք: Առավելապաշտական ձգտումների մասին չէ խոսքը` իսկզբանե մերժելով որևէ փոխզիջում: Ակնհայտ է, որ Ալիևը ու Մամեդյարովը նորից խոսելու են ՄԱԿ-ի ԱԽ բանաձևերից ու Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության սկզբունքից` միայն «օկուպացված» տարածքների վերադարձից հետո համաձայնելով ինչ-որ քննարկման: Դա նրանց «պրագմատիզմն» է, որին հայկական կողմը պետք է հակադրի ոչ այն պատասխանը, որ շրջանառվում է տարիներով` Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի ճանաչում: Մայիսի 14-ին Սոչիում կլինի առաջին փորձությունը:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Իսկ ընդհանրապես Ստեփանակերտից տեղեկացանք, որ ԱԺ քաղաքական ուժերի հետ կսկսվեն քննարկումներ՝ կառավարության ձևավորման շուրջ, որ արդեն այսօր ստուգվելու է ՊԵԿ նախագահ Վարդան Հարությունյանին տված հանձնարարականը՝ ներմուծել անխտիր բոլոր ապրանքները, իսկ մաքսազերծումը կատարել առավել արագ, որ կառավարությունը միջոցներ կձեռնարկի իշխանությունը հավասարակշռելու համար` նախագահի, կառավարության, վարչապետի և Ազգային ժողովի միջև, գուցե վերանա առաջին փոխվարչապետի պաշտոնը, որ վերանայվելու է դեսպանների, հյուպատոսների նշանակման սկզբունքը` հօգուտ կադրային դիվանագետների, և այլն, և այլն: Դա կոչվում է պետական կառավարում, որտեղ ամեն պահ պիտի պատրաստ լինես որոշում ընդունել:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ