Ինչու՞ Դամասկոսը ճանաչեց Ցխինվալն ու Սուխումը

Անդրկովկասում բազմապլան իրադարձություն է եղել` Դամասկոսը պաշտոնապես ճանաչել է Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի հանրապետությունները` հաղորդել է Սիրիայի ԱԳՆ-ն: Լուրը հաստատում են և հանրապետությունների ԱԳՆ-ները: Հիմա երեք երկրները պատրաստ են դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել դեսպանատների մակարդակով` հղում անելով 1961-ի ապրիլի 18-ի դիվանագիտական հարաբերությունների մասին Վիեննայի կոնվենցիային և 1963-ի ապրիլի 23-ի հյուպատոսական ծառայության մասին Վիեննայի կոնվենցիային: Պետք է սպասել դեսպանատների փոխանակմանը, որ կլինի, հավանաբար, աշնանը:

2008-ի օգոստոսի կովկասյան պատերազմից հետո Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի անկախությունը ճանաչել են Ռուսաստանը, Նիկարագուան, Վենեսուելան, Նաուրուն, Վանուատուն ու Տուվալուն: Սիրիան դարձավ հերթական պետությունը: Հասկանալի է, որ Դամասկոսի որոշումը հարուցեց Թբիլիսիի բուռն դժգոհությունը: ՄԱԿ-ում Վրաստանի մշտական ներկայացուցիչ Վիկտոր Դոլիձեն Սիրիայի քայլն անվանեց «շատ վատ նորություն» և կոչ արեց «միջազգային հանրությանը արձագանքել ու դատապարտել»: Համանման էր Վրաստանի ԱԳ նախարար Միխայիլ Ջանելիձեի արձագանքը: Թբիլիսին նախաձեռնեց Դամասկոսի հետ դիվանագիտական հարաբերությունների խզման գործընթաց: Այդ ամենը կանխատեսելի էր: Բայց չկա ակնհայտ պատասխան, թե ինչու՞ Վրաստանի հետ հարաբերություններում նման շրջադարձ Սիրիայի իշխանությունները նախաձեռնեցին հենց հիմա: Ինչպես և` որո՞նք են Ռուսաստանի շահերը` առանց Մոսկվայի հետ համաձայնեցնելու Սիրիան հազիվ թե նման քայլ աներ: Դա ոչ միայն ամրապնդում է Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի իբրև անկախ հանրապետությունների կարգավիճակը տարածաշրջանում, այլև իմաստազրկում է ռուս-վրացական երկխոսությունն այդ ուղղությամբ: Անդրկովկասում նոր քաղաքական ու աշխարհաքաղաքական որակով Դամասկոսի հայտնվելը կարող է փոխել իրավիճակը տարածաշրջանում: Դաշնության խորհրդի միջազգային հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Կոնստանտին Կոսաչովը կարծում է, որ Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի անկախության ճանաչումը Դամասկոսի կողմից և դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատումը կարող է դառնալ ճանաչման գործընթացի սկիզբ այլ պետությունների համար: Որոշ փորձագետներ կանխատեսում են, որ Դամասկոսին կարող է հետևել Իրանը` արտահայտելով Վրաստանին իր դժգոհությունը Արևմուտքի ու ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցումից: Եթե այդպես լինի, ոչ միայն կամրապնդվեն Ռուսաստան-Սիրիա-Իրան դաշնակցային հարաբերությունները, այլև լուրջ ազդեցություն կունենա Անդրկովկասում ու Մերձավոր Արևելքում իրադարձությունների հետագա ընթացքի վրա: Պարադոքս է, որ հենց Վաշինգտոնն ու Մեծ Մերձավոր Արևելքում նրա դաշնակիցներն են վարում ամբողջական պետությունների մասնատման քաղաքականություն, սակայն հայտարարում են Վրաստանի տարածքային ամբողջականության պահպանման անհրաժեշտության մասին: Կդառնա՞ հիմա Թբիլիսին սիրիական կոնֆլիկտի կողմ` քչերին է հուզում: Շատ փորձագետների գնահատականով` «սիրիական կողմի քայլը ցուցադրում է ոչ միայն համերաշխությունը Մոսկվայի հետ կովկասյան երկու պետությունների հարցում, այլև զսպիչ ազդեցություն ունի» նրանց համար, ովքեր փորձում են սրել իրավիճակը Մերձդնեստրում, ՈՒկրաինայի արևելքում կամ Արցախի Հանրապետության շուրջ: Ստացվում է` Մոսկվան իր դաշնակիցների հետ Մերձավոր Արևելքում սկսում է ցույց տալ սիմվոլիկ ժեստերի քաղաքականությունից հեռանալը և անցնում է ստեղծված օբյեկտիվ քաղաքական ռեալությունների ճանաչմանը: Դա ազդանշան է, որ Ռուսաստանն ուղարկում է արտաքին աշխարհին: ՈՒմ դուր կգա, ում` ոչ, այլ հարց է:
Ստանիսլավ ՏԱՐԱՍՈՎ, REGNUM

Հ.Գ. Հարց` իսկ եթե վաղը Սիրիան ճանաչի Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախությու՞նը: Լա՞վ է, թե՞ վատ: Դա կդառնա՞ այլ պետությունների ճանաչման սկիզբ, թե՞ կկանխի: ՈՒ ընդհանրապես` ի՞նչ է կատարվում տարածաշրջանում: Կճանաչի՞ Դամասկոսը Ցխինվալին ու Սուխումին, Նաուրուից, Վանուատուից ու Տուվալուից հետո` պետություններ, որոնց գոյությունն իսկ քչերը գիտեն, թե՞ չի ճանաչի` ի՞նչ է փոխվում: Իրո՞ք այդքան հզոր պետություն է Սիրիան, որ նրա ճանաչումը իրավիճակ փոխի, թե՞ արագ պետք էր կանխել ռուս-վրացական երկխոսությունը, բայց ոչ Ռուսաստանի ձեռքով:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ