Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Ներքաղաքական պայքարի նույնիսկ կարևոր գործընթացները չպետք է ստվերեն բանակի հեղինակությունը»

«Ներքաղաքական պայքարի նույնիսկ կարևոր գործընթացները չպետք է ստվերեն բանակի հեղինակությունը»
03.07.2018 | 12:23

«Իրատեսի» հարցերին պատասխանում է քաղաքացիական հատուկ ծառայության 1-ին դասի խորհրդական ԱՐԱ ԳԱՍՊԱՐՅԱՆԸ:

-Վերջերս տարբեր ԶԼՄ-ներում կարծիքներ են հնչում, թե Արցախի հարցում Ադրբեջանի դիրքորոշման կոշտացումը պայմանավորված է ՀՀ ներքաղաքական փոփոխություններով:
-Հայաստանում ընթացող թավշյա հեղափոխությունից անկախ, Ադրբեջանի նպատակների տրամաբանությունը չի փոխվել, այն է` իրենց կարծիքով հարմար պահին պատերազմի միջոցով լուծել հայերի հետ հակամարտությունը: Այլ խնդիր է, որ այսօր մեր երկրում հայտնի քաղաքական փոփոխություններից հետո առաջացած հսկայական դրական լիցքը էապես ավելացնում է հնարավոր պատերազմում մեր հաղթանակի հավանականությունը, բայց դա, այնուամենայնիվ, չի նշանակում, որ Ադրբեջանը հրաժարվելու է իր մտադրությունից: Մեզ համար Ադրբեջանի հավակնությունները նորություն չեն, այդ պատճառով էլ իշխանությունը պետք է միշտ պատրաստ լինի ու հասարակությանն էլ պատրաստ պահի հնարավոր պատերազմին: Թերևս սա է պատերազմից խուսափելու միակ եղանակը:
-Հայաստանի հետ սահմանի նախիջևանյան հատվածում ադրբեջանական զորքերի ակտիվացում է սկսվել: Գուցե Ադրբեջանը հո՞ղ է նախապատրաստում մարտական գործողությունների վերսկսման համար:
-Ադրբեջանը Թուրքիայի օգնությամբ սկսել է Նախիջևանի ինտենսիվ ռազմականացումը դեռևս 2012 թվականից, երբ մի շարք կադրային և կառուցվածքային փոփոխություններից հետո կազմավորվեց առանձին համազորային բանակ: Ներկայումս Նախիջևանում, ըստ տարբեր ԶԼՄ-ներում հրապարակված տվյալների, տեղակայված են մոտ 20 000 զինվոր, 400 զրահամեքենա, ինքնաթիռներ, հակաօդային պաշտպանության միջոցներ և հրետանային համակարգեր: Եթե Նախիջևանը նախորդ պատերազմում ռազմավարական տեսակետից փոքր դերակատարում ուներ, ապա այժմ, փոփոխվող աշխարհաքաղաքական միջավայրում, կարող է դառնալ ընդհանուր ռազմաճակատի մաս: Ապագա հնարավոր հակամարտության մեջ՝ նույնիսկ առանց Նախիջևանի ներքաշման, վերջինս կարևոր դեր է խաղալու այն իմաստով, որ այդ հատվածում Հայաստանը ստիպված է լինելու հավելյալ զորամիավորումներ պահել: Միաժամանակ, հակամարտության վերսկսման դեպքում Ադրբեջանը կարող է օգտագործել Նախիջևանի տարածքը Հայաստանի խորքում ռազմավարական թիրախներ խոցելու, Երևանին համազարկային կրակի համալիրներով հարվածներ հասցնելու, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետությունն Արցախի Հանրապետության հետ կապող մայրուղին թիրախավորելու և այլ նպատակներով: Պետք չէ բացառել նաև համապատասխան աշխարհաքաղաքական հանգամանքների առկայության պարագայում Թուրքիայի անմիջական միջամտությունը ռազմական գործողություններին:
-Այս իրավիճակում ինչպիսի՞ն պետք է լինեն Հայաստանի գործողությունները:
-Կարծում եմ՝ մեր քայլերը պետք է ներառեն տվյալ ուղղությամբ սպառնալիքների հավանականության ճշգրտումը, համարժեք հակազդման քաղաքականության մշակումը, համապատասխան ռեսուրսների ապահովումը և այլն: Պետք է նաև դիտարկել ՀԱՊԿ-ի ստանձնած պարտավորությունների կատարման խնդիրը: Հարկ է նշել, որ վերջին շրջանում Նախիջևանի ուղղությամբ Ադրբեջանի կողմից միջդիրքային տարածության նվազեցումը կամ դիրքերի առաջ տալը կարող է լինել նաև ՀԱՊԿ-ում մեր նկատմամբ իրական վերաբերմունքի ստուգման միջոց, ուստի շատ կարևոր է ուժեղացնել ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում, ինչպես նաև դրանից դուրս մեր երկկողմ ու բազմակողմ քաղաքական և դիվանագիտական աշխատանքը:
Իրավիճակի հետ կապված ևս մեկ դիտարկում կցանկանայի անել. պատմականորեն ստացվել է այնպես, որ հայկական բանակը նորից կարող է հայտնվել մեր ազգային խնդիրների լուծման կիզակետում: Այն պետության և հասարակության աջակցության կարիքն ունի, և ներքաղաքական պայքարի նույնիսկ կարևոր գործընթացները չպետք է ստվերեն բանակի հեղինակությունը:
-Ներկայումս Հայաստանն առերեսվում է բազմաթիվ ներքին և արտաքին մարտահրավերների: Հետևաբար անվտանգության ոլորտում ինչպե՞ս պետք է որոշեն, թե դրանցից որոնք են առաջնայինները:
-Անվտանգության ռազմավարական մակարդակի պատասխանատուների դիրքորոշումներում հստակորեն պետք է շեշտադրվեն անվտանգային առաջնայնությունները, որոշակիորեն տարանջատվեն պատերազմի գոյութենական մարտահրավերները կոռուպցիայի, ժողովրդավարության, ազատ և արդար ընտրությունների խնդիրներից: Մինչդեռ պատերազմի վերսկսման վտանգի պայմաններում գտնվող երկրում երբեմն ականատես ենք լինում անվտանգության խնդիրների վերաբերյալ ծայրահեղ-ազատական տրամախոսության, ինչն ինքնին արդեն վտանգավոր է, քանի որ հանրության համար պարունակում է ուտոպիստական հաղորդագրություններ և կարող է անհարկի ոգևորել հակառակորդին: ՈՒստի, անվտանգության պատասխանատուներին ընտրելիս պետք է հաշվի առնել ոչ այնքան նրանց քաղաքական նախասիրությունները, որքան արհեստավարժությունը, աշխատանքային երկարատև փորձը, այդ թվում՝ դրսի գործընկերների հետ արդյունավետ աշխատելու ունակությունը:

Զրույցը՝ Սերգեյ ՍԱՂՈՒՄՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 1759

Մեկնաբանություններ