«Ես շատ կայուն հանճար եմ»

Երկուշաբթի, հուլիսի 16-ին, Հելսինկիիում կհանդիպեն ԱՄՆ և ՌԴ նախագահները: Դոնալդ Թամփը Վլադիմիր Պուտինի հետ տետ ա տետ կհանդիպի առաջին անգամ: Ինչի՞ մասին են խոսելու նախագահները և ի՞նչ սպասումներ կան հանդիպումից: Միջազգային սամմիթների կուլուարներում նրանք երկու անգամ են հանդիպել: Նվազագույնը 8 անգամ հեռախոսել են: Հանդիպման վայրը պատահաբար չի ընտրվել: Ֆինլանդիան չեզոք երկիր է, ՆԱՏՕ-ի անդամ չէ, Հելսինկին արդեն եղել է երկու երկրների նախագահների հանդիպման վայր` 1997-ին հանդիպել են Բիլ Քլինթոնն ու Բորիս Ելցինը, 1990-ին` Ջորջ Բուշն ու Միխայիլ Գորբաչովը:

Հանդիպումներն անցել են նախագահի նստավայրում, որտեղ կհանդիպեն և Պուտինն ու Թրամփը: Մինչև հոկտեմբերյան հեղափոխությունը նստավայրը եղել է ռուս ցարերի պալատը, որ հեգնանքի առիթ տվեց մեկնաբաններին հանդիպման վայրի «չեզոքության» վերաբերյալ:
Հելսինկիում երկու նախագահները կքննարկեն երկկողմ հարաբերությունների զարգացման հեռանկարները, միջազգային օրակարգի ակտուալ հարցերը: Հիմնական թեմաները կլինեն կոնֆլիկտը Սիրիայում և ՈՒկրաինայի արևելքում, նաև Ռուսաստանի միջամտության հարցն ԱՄՆ նախագահական ընտրարշավին: Ֆինլանդիայի նախագահ Սաուլի Նինիստեն ՆԱՏՕ-ի Բրյուսելի սամմիթում ասաց, որ լավատեսորեն է տրամադրված, բայց զգուշորեն է վեաբերվում հանդիպմանը: Նա հավելեց, որ ՆԱՏՕ-ն հաջողության հույս ունի: Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հայտարարեց, որ Բրյուսելում հնարավորություն է ունեցել զրուցել Դոնալդ Թրամփի հետ Վլադիմիր Պուտինի հետ նրա առաջիկա հանդիպման մասին: Նա ընդգծեց, որ Ֆրանսիայի համար կարևոր է Հելսինկիում սպառազինության հարցի և բանակցությունների վերսկսումը СНВ-ի շուրջ։ Նույն կարծիքին էր Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը: Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ այդ հանդիպմանը «պատրաստվել է ամբողջ կյանքում», իսկ հետո հավելել է, որ Պուտինին իր թշնամին չի համարում և նրան վերաբերվում է իբրև մրցակցի: «Հույս ունեմ` ինչ-որ ժամանակ նա կկարողանա բարեկամ դառնալ: Ես պարզապես դեռ նրան լավ չեմ ճանաչում»` ասել է նա Բրյուսելում մամլո ասուլիսում` հույս հայտնելով, որ կհաջողվի Ռուսաստանի հետ պայմանավորվել: Թրամփը ասել է, որ բանակցությունների է գնում «առանց գերակնկալիքների»: Կրեմլում հանդիպումն անվանել են բարդ` հաշվի առնելով երկու երկրների տարաձայնությունների ծավալը: Հելսինկիի հանդիպումը ՆԱՏՕ-ի սամմիթից 4 օր անց է տեղի ունենում, որտեղ ԱՄՆ նախագահը կտրուկ հայտարարություններ արեց եվրոպացի գործընկերների հասցեին: Նա պահանջեց կրկնապատկել պաշտպանական ծախսերը, իսկ Գերմանիային անվանեց «Ռուսաստանի գերի»` «Հյուսիսային հոսք-2» գազատարի շինարարության նախագծով Մոսկվայի հետ համագործակցության համար:

Չնայած որոշ տարաձայնությունների, գագաթնաժողովի ամփոփիչ հռչակագիրը, որտեղ դատապարտեցին Ղրիմի անեքսիան ու հավաքական անվտանգության համար ավելին վճարելու պատրաստակամություն հայտնեցին, ցուցադրեց ալյանսի միասնությունն ու համախմբվածությունը: Այնուամենայնիվ, Եվրոպայում զգուշանում են, որ Թրամփը կարող է Ռուսաստանի հետ գործարքի գնալ: Ռուսական ու ամերիկյան ԶԼՄ-ներում տեղեկություններ եղան Ղրիմը ռուսական տարածք ճանաչման մասին, երբ ԱՄՆ նախագահը լրագրողի հարցին` կճանաչի՞ թերակղզու նոր կարգավիճակը, պատասխանեց` «Տեսնենք»: Դրանից հետո Սպիտակ տան մամլո քարտուղար Սառա Սանդերսը և նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջոն Բոլտոնը շտապեցին ճշտել, որ ԱՄՆ-ը չի ճանաչում Ղրիմի անեքսիան: Հելսինկիի հանդիպման տագնապները առաջին հերթին այն պատճառով են, որ ոչ ոք իրականում չգիտի (ու չի կարող իմանալ)` ինչ են խոսելու Թրամփն ու Պուտինը: Կպատմի՞ Թրամփը Պուտինի հետ խոսակցությունը Ջոն Բոլտոնին կամ Մայք Փոմփեոյին, հայտնի չէ` ԱՄՆ նախագահի իր ենթակաների նկատմամբ վստահության ցածր մակարդակի մասին խոսում են ամերիկյան իստեբլիշմենտում: Բացի վստահության պակասից` Թրամփն անկանխատեսելի ու իմպուլսիվ է: Բրյուսելում մամլո ասուլիսում նրան հարցրին` ինքնաթիռ նստելով նախկին ասածներից տարբերվող թվիթ չի՞ գրի: Խորվաթ լրագրողն ակնարկում էր` ինչպես ԱՄՆ նախագահը ստորագրությունը հետ վերցրեց Մեծ յոթնյակի հռչակագրից, որ վերջին պահին համաձայնեցվել էր, Թրամփը պատասխանեց, «Ոչ, այդպես անում են ուրիշները, ոչ ես: Ես հետևողական եմ: Ես շատ կայուն հանճար եմ»:
RFI

Հ.Գ. Թրամփն իսկապես կայուն հանճար է և լրագրողների համար` իսկական տոն: Ոչ ոք չի կարող կանխատեսել նրա պատասխանը, բայց արտաքին անկանխատեսելիության խորքում ԱՄՆ նախագահը վարում է հստակ ու պարզ քաղաքականություն` «Ամերիկան նախ և առաջ», խանգարողները թող հեռանան:
Կքննարկվի՞ Հելսինկիում Լեռնային Ղարաբաղի կոնֆլիկտը: Դատելով Իլհամ Ալիևի համարյա սիրային նամակագրությունից Թրամփի ու հուլիսի 20-ին էլ Մակրոնի հետ պաշտոնական հանդիպումից` Ադրբեջանն իր լոբբիստներով ամեն ինչ արել է, որ հարցը հանդիպման օրակարգում լինի, քննարկման արդյունքը, սակայն, ոչ մի լոբբիստ չի կարող կանխորոշել: Համընկնելու՞ է ռուսական շահը ամերիկյանին` հարցի լուծման որևէ տարբերակում` սա է խնդիրը: Համընկնումների տարբերակների մասին ՀՀ ԱԳՆ-ն պիտի մտածի:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ