Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Մեր պոե­զիան և ար­ձա­կը նո­րից լսե­լի դար­ձան Գեր­մա­նիա­յում

Մեր պոե­զիան և ար­ձա­կը նո­րից լսե­լի դար­ձան Գեր­մա­նիա­յում
10.12.2019 | 02:43

Բա­նաս­տեղծ ԲԵ­ՆԻԿ ՍՏԵ­ՓԱ­ՆՅԱ­ՆԸ օ­րերս է վե­րա­դար­ձել գեր­մա­նա­կան Մագ­դե­բուրգ քա­ղա­քում կա­յա­ցած գրա­կան փա­ռա­տո­նից: Բա­նաս­տեղ­ծը պատ­մեց իր տպա­վո­րու­թյուն­նե­րի մա­սին, նաև պա­տաս­խա­նեց մեր մի շարք հար­ցե­րին:

-Փա­ռա­տոնն ին­չո՞վ է ա­ռանձ­նա­նում, ո՞ր եր­կր­ներն էին մաս­նակ­ցում, ի՞նչ աշ­խա­տանք­նե­րով եք ներ­կա­յա­ցել, և ինչ­պի­սի՞ն էր ար­ձա­գան­քը:
-Մագ­դե­բուրգ քա­ղա­քի գրա­կան փա­ռա­տո­նը մի­ջազ­գա­յին է, որն անց­կաց­վում է ա­մեն տա­րի: Այս տա­րի Հա­յաս­տա­նը ներ­կա­յաց­նում էինք ես, Ա­գա­պի Մկրտ­չյա­նը և Ա­նուշ Աս­լի­բե­կյա­նը: Ներ­կա­յաց­ված էին նաև Մա­կե­դո­նիան, Սլո­վա­կիան, Բոս­նիան, Ավ­ստ­րիան և Շվեյ­ցա­րիան: Սո­վո­րա­բար փա­ռա­տո­նին մաս­նա­կից են դառ­նում տար­բեր եր­կր­նե­րից այն գրող­նե­րը, ո­րոնց ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը թարգ­ման­վել են գեր­մա­նե­րեն: Փա­ռա­տո­նի անց­կաց­ման հիմ­նա­կան ձևա­չա­փը գրա­կան ըն­թեր­ցում­ներն են. գրող­նե­րը բնագ­րե­րով կար­դում են ի­րենց ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը, թարգ­մա­նիչ­նե­րը՝ գեր­մա­նե­րեն թարգ­մա­նու­թյուն­նե­րը: Ես ըն­թեր­ցե­ցի «Որ­պես տան­ջող հուշ» և «Հա­զա­րա­մյակ­ներ անց» բա­նաս­տեղ­ծու­թյուն­ներս, ո­րոնք ընդգրկվել էին 2017 թվա­կա­նին Գեր­մա­նիա­յում՝ Մայ­նի Ֆրանկ­ֆուր­տում, «Գրո­սեն­վահն» հրա­տա­րակ­չու­թյու­նում լույս տե­սած ժա­մա­նա­կա­կից հայ բա­նաս­տեղծ­նե­րի ան­թո­լո­գիա­յում (թարգ­մա­նիչ­ներ՝ Ա­գա­պի Մկրտ­չյան, Հել­մուտ Մա­լո­նեկ): Նույն բա­նաս­տեղ­ծու­թյուն­ներս այս տա­րի էլ տպագր­վե­ցին Գեր­մա­նիա­յի Զաք­սեն-Ան­հալթ երկ­րա­մա­սի գեր­մա­նա­ցի հայտ­նի գրող­նե­րի ան­թո­լո­գիա­յում (նաև՝ Ա­նուշ Աս­լի­բե­կյա­նի և Ա­գա­պի Մկրտ­չյա­նի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը):
Բո­լոր ըն­թեր­ցում­նե­րի ժա­մա­նակ նա­խա­պես ուն­կն­դիր­նե­րին բա­ժան­վել էին մեր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի գեր­մա­նե­րեն թարգ­մա­նու­թյուն­նե­րի տեքս­տե­րը: Գեր­մա­նա­ցի­նե­րի ու­շադ­րու­թյու­նը գրա­վեց, շա­տե­րին հու­զեց հատ­կա­պես «Որ­պես տան­ջող հուշ» բա­նաս­տեղ­ծու­թյունս:
-Գեր­մա­նիա­յում հա­սա­րա­կու­թյու­նը հե­տաքր­քր­վո՞ւմ է նման մի­ջո­ցա­ռում­նե­րով, թե՞ ա­վե­լի շատ նեղ շր­ջա­նա­կի հա­մար էր փա­ռա­տո­նը:
-Բնակ­չու­թյան տար­բեր խա­վե­րի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ էին ուն­կն­դիր­նե­րը: Ինձ ու­րա­խաց­րեց, որ ներ­կա էին նաև այն­պի­սի գեր­մա­նա­ցի­ներ, ո­րոնք ե­ղել էին Հա­յաս­տա­նում: Նրանք շատ բան գի­տեին Հա­յաս­տա­նի, մեր պատ­մու­թյան, քա­ղա­քա­կան ան­ցու­դար­ձի մա­սին, նույ­նիսկ կա­րո­տա­գին հի­շո­ղու­թյուն­ներ ու­նեին Հա­յաս­տա­նից:
-Փա­ռա­տո­նի շր­ջա­նա­կում ե­ղել եք նաև գեր­մա­նա­կան դպ­րոց­նե­րից մե­կում, ի՞նչ թե­մա­ներ են հե­տաք­րք­րում նոր սերն­դին գրա­կա­նու­թյան մեջ և առ­հա­սա­րակ:
-Մեր գրա­կան ըն­թեր­ցում­նե­րից մե­կը տե­ղի ու­նե­ցավ Բար­լե­բե­նի «Pierre Trudeau» մի­ջազ­գա­յին գիմ­նա­զիա­յում: Ա­վագ դա­սա­րան­նե­րի ա­շա­կերտ­նե­րը նա­խա­պես կար­դա­ցել էին մեր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը գեր­մա­նե­րեն թարգ­ման­ված և ինձ ուղղ­ված հար­ցե­րի մի մա­սը վե­րա­բե­րում էր «Որ­պես տան­ջող հուշ» բա­նաս­տեղ­ծու­թյանս, ո­րը մեծ ու­շադ­րու­թյան ար­ժա­նա­ցավ: Նրանց հե­տաք­րք­րում էր ա­մեն ինչ մեր երկ­րի մա­սին՝ պատ­մու­թյուն, մշա­կույթ, գրա­կա­նու­թյուն, թատ­րոն։ Հան­դի­պու­մից հե­տո 5-րդ դա­սա­րա­նի ա­շա­կերտ­նե­րը՝ ու­սուց­չու­հու հետ, մեզ ծա­նո­թաց­րին ի­րենց դպ­րո­ցին: Խե­լա­ցի և ու­շիմ ա­շա­կերտ­ներ էին: Այդ տա­րի­քում ար­դեն գի­տեին՝ ար­վես­տից ինչ են սպա­սում:
-Գրա­կան 2 մի­ջո­ցառ­ման էլ մաս­նակ­ցել եք գեր­մա­նա­կան Վիս­բա­դեն և Դյու­սել­դորֆ քա­ղաք­նե­րում, ո­րոնց ներ­կա էին նաև գեր­մա­նաբ­նակ հա­յեր: Ի՞նչ տպա­վո­րու­թյուն­ներ ու­նեք, կա­րո­տո՞ւմ են հայ մշա­կույ­թին, հե­ռա­ցե՞լ են, օ­տա­րա­ցե՞լ:
-«InterLese-2019» գրա­կան մի­ջազ­գա­յին փա­ռա­տո­նի փակ­ման մի­ջո­ցա­ռու­մից հե­տո՝ հա­ջորդ օ­րը, Մագ­դե­բուր­գից ուղևոր­վե­ցինք Վիս­բա­դեն, որ­տեղ ար­դեն եր­կար տա­րի­ներ ապ­րում և ու­սուց­չու­թյամբ է զբաղ­վում ման­կա­վարժ, գրող, թարգ­մա­նիչ և ան­չափ հյու­րըն­կալ Ա­գա­պի Մկրտ­չյա­նը: Նա Վիս­բա­դե­նի քա­ղա­քա­յին գրա­դա­րա­նում կազ­մա­կեր­պել էր գրա­կան հան­դի­պում ե­րե­քիս՝ իր, Ա­նուշ Աս­լի­բե­կյա­նի և իմ մաս­նակ­ցու­թյամբ, ո­րին ներ­կա էին նաև գեր­մա­նաբ­նակ հա­յեր: Հան­դի­պումն ան­ցավ ջերմ մթ­նո­լոր­տում: Ա­գա­պի Մկրտ­չյա­նին ի­րա­վամբ կա­րե­լի է ան­վա­նել հայ գրա­կա­նու­թյան դես­պան Գեր­մա­նիա­յում: Նա թարգ­մա­նել, կազ­մել և գեր­մա­նե­րեն է հրա­տա­րա­կել ոչ միայն ժա­մա­նա­կա­կից հայ բա­նաս­տեղծ­նե­րի ան­թո­լո­գիան, այլ նաև Պա­րույր Սևա­կի բա­նաս­տեղ­ծու­թյուն­նե­րի ժո­ղո­վա­ծուն, Հով­հան­նես Թու­մա­նյա­նի հե­քիաթ­նե­րը, ո­րոնց գեր­մա­նե­րեն թարգ­մա­նու­թյուն­նե­րի ըն­թեր­ցում­նե­րը մեծ ոգևո­րու­թյամբ ըն­դուն­վե­ցին և սիր­վե­ցին:
Մեր վեր­ջին գրա­կան հան­դի­պու­մը տե­ղի ու­նե­ցավ Դյու­սել­դոր­ֆում, ո­րը կազ­մա­կեր­պել էր Ա­նա­հիտ Կա­րա­պե­տյա­նը: Այն ինձ հա­մար արժևոր­վեց Դյու­սել­դոր­ֆում բնակ­վող հա­յե­րի ակ­տիվ մաս­նակ­ցու­թյամբ: Գեր­մա­նաբ­նակ հա­յե­րի մոտ կա­րոտն էր ա­մե­նաար­տա­հայ­տի­չը։
-Ի՞նչ տվեց փա­ռա­տո­նը շփում­նե­րի, հե­ռան­կար­նե­րի, հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան ա­ռու­մով:
-Ա­մե­նից ա­ռաջ՝ մեր պոե­զիան և ար­ձա­կը նո­րից լսե­լի դար­ձան Գեր­մա­նիա­յում: Մեկ ան­գամ ևս հա­մոզ­վե­ցինք, որ Ա­գա­պի Մկրտ­չյա­նը հրա­շա­լի է գեր­մա­նե­րեն թարգ­մա­նել մեր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը (թարգ­մա­նու­թյան ո­րա­կը շատ կարևոր է), այդ պատ­ճա­ռով է, որ սիր­վե­ցին դրանք: Ծա­նո­թա­ցանք օ­տա­րազ­գի գրող­նե­րի հետ, իսկ հե­տա­գա հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան հո­րի­զոն­ներ եր­կուս­տեք նշ­մա­րե­ցինք:
Զրույ­ցը՝
Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­ՆԻ

Լուսանկարներ

. .
Դիտվել է՝ 5302

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ