Մանրամասն որոնում (արխիվ)
18.04.2024
 
Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 
Նորություններ » «Քա­ղա­քա­կան դաշ­տը, ա­յո, ձգում է պա­տա­հա­կա­նու­թ­յուն­նե­րին և պրո­վո­կա­տոր­նե­րին»

«Քա­ղա­քա­կան դաշ­տը, ա­յո, ձգում է պա­տա­հա­կա­նու­թ­յուն­նե­րին և պրո­վո­կա­տոր­նե­րին»

«Քա­ղա­քա­կան դաշ­տը, ա­յո, ձգում է պա­տա­հա­կա­նու­թ­յուն­նե­րին և պրո­վո­կա­տոր­նե­րին»
13.12.2019 | 00:08

Նա­խընտ­րա­կան Ար­ցա­խում քա­ղա­քա­կան զար­գա­ցում­ներն օր օ­րի ակ­տիվ ըն­թացք են ստա­նում։ Հս­տակ ուր­վագծ­վում է, թե ով­քեր են ցան­կա­նում դառ­նալ Ար­ցա­խի ա­պա­գա նա­խա­գահ։ Քա­ղա­քա­կան տար­բեր ու­ժեր այս ըն­թաց­քում վե­րա­կազ­մա­վոր­ման բուռն գոր­ծըն­թաց­նե­րի մեջ են, Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյունն էլ ա­մեն կերպ փոր­ձում է ներգ­րավ­ված լի­նել դրան­ցում և իր սե­փա­կան թեկ­նա­ծուն ու­նե­նալ։ Նա­խընտ­րա­կան ի­րա­վի­ճա­կի և ար­ցա­խյան հիմ­նախ­նդ­րի վեր­ջին զար­գա­ցում­նե­րի շուրջ զրու­ցե­ցինք Ար­ցա­խի պահ­պա­նո­ղա­կան կու­սակ­ցու­թյան նա­խա­գահ ԴԱ­ՎԻԹ ԲԱ­ԲԱ­ՅԱ­ՆԻ հետ։

-Ինչ­պի­սի՞ն է նա­խընտ­րա­կան ի­րա­վի­ճակն Ար­ցա­խում։
-Դեռևս պաշ­տո­նա­կան քա­րո­զար­շա­վը չի մեկ­նար­կել, բայց բա­վա­կան ակ­տիվ գոր­ծըն­թաց­ներ են տե­ղի ու­նե­նում։ Սա բնա­կան է, քա­նի որ 2019-2020 թթ ընտ­րու­թյուն­նե­րի շր­ջան էր, տե­ղի ու­նե­ցան ՏԻՄ ընտ­րու­թյուն­ներ։ Բա­ցի այդ, 2017-ի սահ­մա­նադ­րա­կան բա­րե­փո­խում­նե­րից հե­տո ստեղծ­վեց մի ի­րա­վի­ճակ, երբ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րում այլևս չի գոր­ծե­լու մե­ծա­մաս­նա­կան ընտ­րա­հա­մա­կար­գը, ո­րին, կար­ծում եմ, Ար­ցա­խը դեռ պատ­րաստ չէ։ Սա հան­գեց­րեց մի վի­ճա­կի, երբ ի­րենց որևէ կու­սակ­ցու­թյու­նում չտես­նող մար­դիկ զրկ­վե­ցին քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րում ներգ­րավ­ված լի­նե­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նից, դրան զու­գա­հեռ ստեղծ­վե­ցին նոր կու­սակ­ցու­թյուն­ներ։ Այս հան­գա­ման­քով է պայ­մա­նա­վոր­ված նաև ներ­քա­ղա­քա­կան կյան­քի այ­սօր­վա ակ­տի­վու­թյու­նը։ Ար­դեն 26-ից ա­վե­լի կու­սակ­ցու­թյուն կա Ար­ցա­խում։ Ի­հար­կե, պարզ է, որ ոչ բո­լորն են ժա­մա­նա­կի քն­նու­թյու­նը բռ­նե­լու։
-Այ­սօր­վա քա­ղա­քա­կան ակ­տի­վու­թյու­նը պայ­մա­նա­վոր­ված չէ՞ նաև այն հան­գա­ման­քով, որ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյուն­ներն էլ մեծ շա­հագ­րգ­ռու­թյուն­ներ ու­նեն Ար­ցա­խի ընտ­րու­թյուն­նե­րում։
-Չեմ կար­ծում, բայց ժա­մա­նա­կի ներ­քա­ղա­քա­կան տրանս­ֆոր­մա­ցիա­նե­րը, բնա­կա­նա­բար, ի­րենց ազ­դե­ցու­թյունն ու­նե­ցել են։ Ընդ­հա­նուր մթ­նո­լորտն է փոխ­վել, նոր փուլ ենք թևա­կո­խել։
-Ձեր կու­սակ­ցու­թյունն ի՞նչ ձևա­չա­փով է ընտ­րու­թյուն­նե­րին մաս­նակ­ցե­լու, ար­դեն կա՞ ո­րո­շա­կիու­թյուն։
-Գրե­թե 50 տո­կո­սով ո­րո­շել ենք, որ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րին ա­ռան­ձին ենք մաս­նակ­ցե­լու։ Նա­խա­գա­հա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րի վե­րա­բե­րյալ էլ շու­տով կհայ­տա­րա­րենք մեր տես­լա­կա­նի մա­սին։
-Այ­սօր ար­դեն մա­մու­լում շր­ջա­նառ­վում են նա­խա­գա­հի թեկ­նա­ծու­նե­րի ա­նուն­ներ՝ Մա­սիս Մա­յի­լյան, Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյան։ Ի՞նչ կար­ծիք ու­նեք նրանց մա­սին և ինչ­պի­սի՞ն պի­տի լի­նի Ար­ցա­խի ա­պա­գա նա­խա­գա­հը։ Օ­րի­նակ, Ռո­բերտ Քո­չա­րյա­նը հայ­տա­րա­րել է. «Ա­նըն­դու­նե­լի է Ղա­րա­բա­ղում ու­նե­նալ քծ­նող նա­խա­գահ, ով հնա­զան­դո­րեն տուրք է տա­լիս որևէ մե­կի, նե­րա­ռյալ Հա­յաս­տա­նի վար­չա­պե­տի քմա­հա­ճույք­նե­րին: Այդ ո­րակ­նե­րը հա­տուկ են տկար և թույլ ան­ձե­րին, իսկ այդ­պի­սի «ա­ռաջ­նոր­դու­թյու­նը» կա­րող է ա­ղե­տա­լի հետևանք­ներ ու­նե­նալ Ար­ցա­խի հա­մար: Այն­տեղ պետք են պա­տե­րազ­մով կոփ­ված խի­զախ ա­ռաջ­նորդ­ներ: Հու­սամ՝ ղա­րա­բաղ­ցի­նե­րի ընտ­րու­թյու­նը հենց այդ­պի­սին կլի­նի»:
-Նախ` չեմ ցան­կա­նա այդ թեկ­նա­ծու­նե­րին որևէ ո­րա­կում տալ։ Եր­կու­սին էլ վա­ղուց լավ ճա­նա­չում եմ, ու­նեն ան­ցած ճա­նա­պարհ, և՛ ու­ժեղ, և՛ թույլ կող­մեր։ Մեր կու­սակ­ցու­թյան դիր­քո­րո­շումն է՝ մենք որևէ մե­կին թշ­նա­մի չենք դի­տար­կում, բայց նաև ոչ մե­կի կցոր­դը չենք, չենք ե­ղել եր­բեք ու չենք լի­նե­լու։ Մեր կու­սա­կից­ներն ի­րենց ճա­նա­պար­հը հար­թել են աշ­խա­տան­քի, մտա­վոր նե­րու­ժի, բա­րո­յա­կան նկա­րագ­րի շնոր­հիվ։ Մեզ այս կամ այն պաշ­տոն չեն վս­տա­հել սի­րուն աչ­քե­րի կամ ծա­նոթ-բա­րե­կամ սկզ­բուն­քով, դրա հա­մար էլ վաս­տա­կել ենք մեր ժո­ղովր­դին ճշ­մար­տու­թյունն ա­սե­լու, նրանց աչ­քե­րին ու­ղիղ նա­յե­լու ի­րա­վուն­քը։ Իշ­խա­նա­կան հա­մա­կար­գը պետք է հա­մալր­ված լի­նի ազ­նիվ, ան­բիծ մարդ­կան­ցով։ Ցան­կա­ցած ան­մա­քուր երևույթ թու­լաց­նե­լու է ոչ միայն գոր­ծող իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին, այլև պե­տու­թյու­նը։ Պաշ­տո­նյան պի­տի նաև բարձր պրո­ֆե­սիո­նալ ո­րակ­ներ ու­նե­նա. ե­թե մար­դը լի­նի ազ­նիվ, մա­քուր, պրո­ֆե­սիո­նալ, վա­րե­լու է ճիշտ ու ար­դյու­նա­վետ քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն։
-Որ­տե­ղի՞ց կա­րե­լի է պե­ղել այդ­պի­սի մարդ­կանց։
-Ես այն կար­ծի­քին չեմ, որ քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը կեղ­տոտ բան է։ Կեղ­տոտ մար­դիկ են քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը կեղ­տո­տում։ Ե՛վ Հա­յաս­տա­նում, և՛ Ար­ցա­խում կա նոր­մալ սե­րուցք։ Ե­թե այդ­պի­սի մար­դիկ չու­նե­նա­յինք, չէինք կա­րող պա­տե­րազ­մում հաղ­թել, ծանր ար­հա­վիրք­նե­րից ա­պա­քին­վել, ան­կախ այն հան­գա­ման­քից, որ քա­ղա­քա­կան դաշ­տը, ա­յո, ձգում է պա­տա­հա­կա­նու­թյուն­նե­րին և պրո­վո­կա­տոր­նե­րին։ Բայց միան­շա­նակ է, որ քա­ղա­քա­կան դաշ­տում կա ա­ռողջ կո­րիզ։ Ե­թե այս տե­սա­կի մար­դիկ լի­նեն Ար­ցա­խի իշ­խա­նու­թյու­նում, ա­մեն ինչ շատ լավ կլի­նի։ Մենք չպետք է մեկս մյու­սի նկատ­մամբ թշ­նա­մա­նանք, մենք մր­ցա­կից­ներ ենք, բայց թշ­նա­մի­ներ չենք։ Մայր Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խյան Հա­յաս­տա­նի միջև չեն կա­րող լի­նել հա­կա­մար­տու­թյուն ու հա­կա­սու­թյուն։ Մենք մի եր­կիր ենք՝ եր­կու պե­տու­թյուն։ Սա մեր «հոր տու­նը» չէ, որ քմա­հա­ճույք­նե­րով ա­ռաջ­նորդ­վենք, պի­տի լի­նենք միաս­նա­կան, ստեղ­ծենք եղ­բայ­րա­կան մթ­նո­լորտ։ Ան­շուշտ, կա­րող են լի­նել տա­րա­կար­ծու­թյուն­ներ, բայց չպի­տի լի­նի թշ­նա­մանք։
-Այս շր­ջա­նում բա­վա­կան հե­տաքր­քիր է Ար­ցա­խի նա­խա­գահ Բա­կո Սա­հա­կյա­նի դիր­քո­րո­շու­մը, նա ոչ մի թեկ­նա­ծուի դեռ նա­խա­պատ­վու­թյուն չի տվել։ Ին­չու՞ է լռում Բա­կո Սա­հա­կյա­նը։
-Ե­թե Ար­ցա­խի նա­խա­գա­հը չի վե­րըն­տր­վում, ու­րեմն նա, ըստ Սահ­մա­նադ­րու­թյան, պար­տա­վոր է լի­նել թա­փան­ցիկ, ար­դար ընտ­րու­թյուն­նե­րի ե­րաշ­խա­վոր՝ որևէ մե­կին ա­ռա­վե­լու­թյուն չտա­լով։ Ճիշտ չէ վա­ղօ­րոք այս կամ այն թեկ­նա­ծուին հա­վա­նու­թյուն տա­լը, նա իր դիր­քո­րո­շու­մը կհայտ­նի քվեախ­ցում։ Սա օ­րեն­քի պա­հանջ է, ոչ թե քմա­հա­ճույք։ Թա­գա­վո­րու­թյուն չէ, որ նա­խա­գահն ա­սի, թե իր իշ­խա­նու­թյու­նը ժա­ռան­գում է այս կամ այն մար­դուն։
-Անդ­րա­դառ­նանք նաև ար­ցա­խյան հիմ­նախ­նդ­րին, Բրա­տիս­լա­վիա­յում Հա­յաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի արտ­գործ­նա­խա­րար­նե­րի 3-ժա­մա­նոց հան­դի­պու­մից հե­տո, այդ­պես էլ հան­րու­թյա­նը չներ­կա­յաց­վեց, թե ին­չի մա­սին էին բա­նակ­ցել։ Փո­խա­րենն օ­րերս «Իմ քայ­լը» խմ­բակ­ցու­թյան ան­դամ Հով­հան­նես Ի­գի­թյա­նը հայ­տա­րա­րել է, թե Փա­շի­նյա­նը դեմ չէ, որ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րին մաս­նակ­ցի նաև Ղա­րա­բա­ղի, այս­պես կոչ­ված, «ադր­բե­ջա­նա­կան հա­մայն­քը»։ Սա մտա­հո­գու­թյուն­նե­րի ա­ռիթ չի՞ տա­լիս։
-Մենք հս­տակ պի­տի տա­րան­ջա­տենք Ղա­րա­բա­ղի «ադր­բե­ջա­նա­կան հա­մայն­քի» մաս­նակ­ցու­թյու­նը բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րին և այդ հա­մայն­քը որ­պես կողմ դի­տար­կե­լը։ Բա­նակ­ցա­յին կողմ դառ­նա­լուն բո­լորս դեմ ենք, դա հնա­րա­վոր չէ, ո­րով­հետև այդ հա­մայն­քը «ֆեյք» հաս­կա­ցու­թյուն է, պար­զա­պես հա­սա­րա­կա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյուն է, ո­րի ղե­կա­վա­րու­թյու­նը, ի դեպ, ոչ մի առն­չու­թյուն չու­նի տե­ղա­հան­ված մարդ­կանց հետ։ Իսկ Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը կա­յա­ցած պե­տու­թյուն է, ո­րի կար­գա­վի­ճա­կը ար­ձա­նագր­վել է մի­ջազ­գա­յին բազ­մա­թիվ փաս­տաթղ­թե­րով։ Այս եր­կու­սը հա­վա­սա­րեց­նելն ու մի տո­ղի մեջ դնելն անհ­նա­րին է, ան­թույ­լատ­րե­լի, ու որևէ մե­կը դա չի կա­րող ա­նել։ Սա կն­շա­նա­կի հա­յոց պե­տա­կա­նու­թյան ար­ցա­խյան հատ­վա­ծի ա­պա­մոն­տա­ժում։ Չեմ կար­ծում, որ Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վա­րու­թյու­նը դրան կգ­նա։ Ադր­բե­ջանն ա­նընդ­հատ այս գոր­ծո­նը շա­հար­կում է, բայց այդ հա­մայն­քը չի կա­րող ա­ռան­ձին կողմ ներ­կա­յա­նալ, նրանք ա­ռա­վե­լա­գույ­նը կա­րող են լի­նել Ադր­բե­ջա­նի պատ­վի­րա­կու­թյան ան­դամ, ինչ­պես, օ­րի­նակ, այդ եր­կի­րը կա­րող է իր պատ­վի­րա­կու­թյու­նում նե­րա­ռել Տան­զա­նիա­յից 4 հո­գու։ Ի՞նչ է, սրան պի­տի դե՞մ լի­նենք, ու­զում են, թող նե­րա­ռեն, դա ի­րենց գործն է, բայց նրանք եր­բեք չեն կա­րող հա­վա­սար­վել Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան հետ։ Չեմ պատ­կե­րաց­նում ան­գամ, որ հնա­րա­վոր է բա­նակ­ցա­յին նման սցե­նար, չենք էլ ու­զում դրան հա­վա­տալ։
-Հա­յաս­տա­նում ո­րոշ շր­ջա­նակ­ներ կար­ծում են, որ այ­սօր Փա­շի­նյա­նը Տեր-Պետ­րո­սյա­նի «փու­լա­յին» տար­բե­րա­կով է փոր­ձում հիմ­նախն­դի­րը լու­ծել։ Դուք այդ տպա­վո­րու­թյունն ու­նե՞ք։
-Այդ­պի­սի նմա­նու­թյուն չեմ տես­նում, փու­լա­յին տար­բե­րակն առ­հա­սա­րակ փակ հարց է ար­դեն։ Ե­ղել է մի քա­նի տար­բե­րակ՝ փու­լա­յին, փա­թե­թա­յին, ո­րոնք, ըստ էու­թյան, տա­պալ­վել են Ադր­բե­ջա­նի կող­մից։
-Այ­սօր «Լավ­րո­վի պլանն» է, կար­ծես, շա­հարկ­վում։
-Չեմ կար­ծում, որ կա ա­ռան­ձին «Լավ­րո­վի պլան»։ Փու­լա­յին տար­բե­րա­կը կա­րող է միայն մեկ դեպ­քում մեզ հա­մար ըն­դու­նե­լի լի­նել. ե­թե ա­ռա­ջին փու­լում Ադր­բե­ջա­նը և Ար­ցա­խը մի­մյանց ճա­նա­չեն, հս­տա­կեց­նեն սահ­ման­նե­րը, ո­րից հե­տո անց­նեն այլ հար­ցե­րի։ Սա` որ­պես ա­ռա­ջին քայլ։ Սա կա­րե­լի է ան­գամ կո­չել «քայ­լա­յին», ոչ թե «փու­լա­յին» տար­բե­րակ։ Սրա­նից հե­տո միայն պի­տի սկ­սել բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը։ Բայց Ադր­բե­ջա­նը «փու­լա­յինն» այլ կերպ է պատ­կե­րաց­նում, ի­մա՝ ար­ցա­խյան պե­տա­կա­նու­թյան աս­տի­ճա­նա­բար ա­պա­մոն­տա­ժում և Ադր­բե­ջա­նի գե­րիշ­խա­նու­թյան հաս­տա­տում։ Սա ա­նըն­դու­նե­լի է, ին­չի մա­սին բազ­միցս ենք խո­սել։ Քայլ առ քայլ պի­տի լուծ­ման գնալ, ոչ թե փու­լա­յին տար­բե­րա­կով, ին­չը Ադր­բե­ջա­նի տե­սան­կյու­նից նշա­նա­կում է Ար­ցա­խի կոր­ծա­նում։
-Եր­բեք էլ Ադր­բե­ջա­նը հայ­կա­կան կող­մի որևէ տար­բե­րա­կի, քայ­լի հետ եզ­րեր չի գտել, միշտ իր նկր­տում­ներն է ա­ռաջ քա­շել։ Այ­սօր Նի­կոլ Փա­շի­նյանն այս ի­րա­վի­ճա­կում հայ­տա­րա­րում է, թե հիմ­նախ­նդ­րի լու­ծու­մը պի­տի Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի, Ադր­բե­ջա­նի ժո­ղո­վուրդ­նե­րին ըն­դու­նե­լի լի­նի։ Սա ի­րա­կա­նու­թյան մեջ հնա­րա­վո՞ր է պատ­կե­րաց­նել։
-Փոխ­հա­մա­ձայ­նու­թյա­նը հաս­նում են տար­բեր ձևե­րով։ Ա­ռա­ջին տար­բե­րա­կում մե­կը պարտ­վում է, և նրան չեն էլ հարց­նում` դրան հա­մա­ձա՞յն է, թե՞ ոչ։ Իսկ ցան­կա­լի տար­բե­րակն այն է, որ ժո­ղո­վուրդ­նե­րի միջև պատ­մա­կան հաշ­տու­թյուն կնք­վի, ո­րը տա­րի­ներ, տաս­նա­մյակ­ներ է պա­հան­ջում։ Ա­ռանց սրա հնա­րա­վոր չէ կար­գա­վո­րու­մը։ Բայց թե ինչ­պի­սի կար­գա­վո­րում կլի­նի, այս պա­հին դժ­վար է ա­սել, քա­նի որ Ադր­բե­ջա­նի կող­մից ոչ մի քայլ չենք տես­նում։ Այդ եր­կիրն ամ­բող­ջո­վին ներ­ծծ­ված է հա­յա­տյա­ցու­թյամբ։
Զրույ­ցը՝
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 9030

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Մերձավոր Արևելքում էսկալացիայի խորացումը կարող է էապես փոխել տարածաշրջանային (ներառյալ Հարավային Կովկասը) տրանսպորտային-լոգիստիկ համակարգը...

Սոցցանցային գրառումներ

Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ
Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը
Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.
տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.