Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Պետք է գնա­հա­տել, սի­րել մեր կող­քին ապ­րող կոմ­պո­զի­տո­րին»

«Պետք է գնա­հա­տել, սի­րել մեր կող­քին ապ­րող կոմ­պո­զի­տո­րին»
13.12.2019 | 01:09
Հայ ժա­մա­նա­կա­կից ե­րաժշ­տու­թյան 5-րդ փա­ռա­տոնն ա­վարտ­վեց: Այս տա­րի այն նվիր­ված էր Կո­մի­տա­սի 150-ա­մյա­կին: Փա­ռա­տո­նի շր­ջա­նա­կում հն­չել են կա­մե­րա­յին, երգ­չախմ­բա­յին մի շարք ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­ներ: Եզ­րա­փա­կիչ հա­մեր­գը տե­ղի ու­նե­ցավ Կո­մի­տա­սի ան­վան կա­մե­րա­յին ե­րաժշ­տու­թյան տա­նը. Հա­յաս­տա­նի պե­տա­կան կա­մե­րա­յին նվա­գա­խում­բը, դի­րի­ժոր Ռու­բեն Ա­սատ­րյա­նի ղե­կա­վա­րու­թյամբ, կա­տա­րեց Մի­խա­յիլ Կոկ­ժաևի, Կա­րեն Ա­նա­նյա­նի, Նա­րի­նե Զա­րի­ֆյա­նի, Ա­նա­հիտ Կոս­տա­նյա­նի և Ար­փի­նե Կա­լի­նի­նա­յի, ինչ­պես նաև տար­վա հո­բե­լյար կոմ­պո­զի­տոր­ներ Սեր­գեյ Ա­ղա­ջա­նյա­նի և Ա­վետ Տեր­տե­րյա­նի կա­մե­րա­յին ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը:
Ընդ­միջ­ման ժա­մա­նակ «Ի­րա­տե­սի» ճե­պազ­րուց­նե­րը՝ ստորև:
«ՃԱ­ՆԱ­ՊԱՐՀ Է ՀԱՐԹ­ՎՈՒՄ ԴԵ­ՊԻ ՆՈՐ ԿԱ­ՏԱ­ՐՈՒՄ­ՆԵՐ»
Ա­ՐԱՄ ՍԱ­ԹՅԱՆ (կոմ­պո­զի­տոր­նե­րի միու­թյան նա­խա­գահ, ՀՀ ար­վես­տի վաս­տա­կա­վոր գոր­ծիչ)
-Փա­ռա­տոնն անց­կաց­վում է հին­գե­րորդ ան­գամ, այս տա­րի­նե­րին ի՞նչ զար­գա­ցում­ներ եք նկա­տում, մե­ծա­ցե՞լ է հե­տաք­րք­րու­թյու­նը ե­րաժշ­տա­սեր­նե­րի շր­ջա­նում, ի՞նչ գոր­ծեր են ստեղծ­վում այ­սօր, և ի՞նչն է ա­մե­նա­կարևորն այս փա­ռա­տո­նում:
-Այն մար­դը, որ պետք է լսի, լսում է. ես տես­նում եմ ունկ­նդ­րի ու­շադ­րու­թյու­նը դե­պի մեր փա­ռա­տո­նը, ա­վե­լի շուտ՝ փա­ռա­տո­նե­րը: Ա­մե­նա­կարևո­րը՝ կա­տար­վում է նոր գր­ված ե­րաժշ­տու­թյուն, և ճա­նա­պարհ է հարթ­վում դե­պի նոր կա­տա­րում­ներ: Օ­րի­նակ, այս բաժ­նում հն­չե­ցին ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­ներ, ո­րոնք հե­տա­գա­յում ա­վե­լի ըն­դար­ձակ դահ­լիճ­նե­րում հան­դի­սա­տես կհա­վա­քեն:
-Հն­չում են և՛ հայտ­նի, և՛ ե­րի­տա­սարդ կոմ­պո­զի­տոր­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­ներ: Ընտ­րու­թյունն ինչ­պե՞ս է կա­տար­վում:
- Մենք ու­զում ենք ա­մեն ինչ տես­նել ի­րար կող­քի, և՛ հին կոմ­պո­զի­տոր­նե­րին, ո­րոնք ար­դեն չկան (քիչ ա­ռաջ հն­չե­ցին Սեր­գեյ Ա­ղա­ջա­նյան, Ա­վետ Տեր­տե­րյան), և՛ կա­յա­ցած ա­վագ սերն­դի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին, և՛ ե­րի­տա­սարդ­նե­րին, միա­ժա­մա­նակ ե­րի­տա­սարդ­նե­րին հնա­րա­վո­րու­թյուն ենք տա­լիս լսե­լու ի­րենց գոր­ծե­րը: Չէ՞ որ ե­րի­տա­սարդ­նե­րը մեր ա­պա­գան են, վա­ղը, մյուս օ­րը նրանք են ներ­կա­յաց­նե­լու մեր եր­կի­րը: Այն, ինչ մենք ա­նում ենք՝ այս բա­վա­կա­նին ծանր աշ­խա­տան­քը, նպաս­տում է մեր հան­րա­պե­տու­թյու­նում նոր ա­նուն­նե­րի ի հայտ գա­լուն: Իսկ առ­հա­սա­րակ, ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը ներ­կա­յաց­վում են ՀԿՄ հանձ­նա­ժո­ղով­նե­րին, ո­րոնց աշ­խա­տան­քի ար­դյուն­քում էլ ձևա­վոր­վում է ծրա­գի­րը:
-Կա՞ նա­խատ­րա­մադր­վա­ծու­թյուն մեր կող­քին ապ­րող հե­ղի­նա­կին չլ­սե­լու, չարժևո­րե­լու:
-Գի­տեք, միշտ էլ մենք խո­սում ենք այն մարդ­կանց մա­սին, ո­րոնք չկան, բայց պետք է գնա­հա­տել, սի­րել նաև մեր կող­քին ապ­րող կոմ­պո­զի­տո­րին, ո­րով­հետև, ի վեր­ջո, ե­րաժշ­տու­թյան պատ­մու­թյու­նը կեր­տում են թե՛ ա­վագ, թե՛ մի­ջին և թե՛ ե­րի­տա­սարդ սերն­դի ե­րա­ժիշտ­նե­րը:
-Խոս­վում է այն մա­սին, որ հետ­խոր­հր­դա­յին շր­ջա­նում խզ­վել է կոմ­պո­զի­տոր-հան­դի­սա­տես կա­պը: Այդ կա­պը ամ­րաց­նե­լու, ժա­մա­նա­կա­կից ե­րաժշ­տու­թյու­նը արժևո­րե­լու հա­մար բա­վա­կա՞ն է այն, ինչ ա­նում է կոմ­պո­զի­տոր­նե­րի միու­թյու­նը, կամ այն, ինչ տես­նում ենք այ­սօր բե­մա­հար­թա­կում՝ այս փա­ռա­տո­նի շր­ջա­նա­կում: Հա­յաս­տա­նյան նվա­գախմ­բերն ի­րենց հեր­թին բա­վա­րար չա­փով ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նու՞մ են հայ ժա­մա­նա­կա­կից ե­րաժշ­տու­թյա­նը:
-Պետք է բա­րյա­ցա­կա­մո­րեն վե­րա­բեր­վել մեր ստեղ­ծա­գոր­ծո­ղին, ոչ միայն դր­սից բե­րել ան­վա­նի ե­րա­ժիշտ­նե­րի, այլև այս­տեղ օգ­նել զար­գա­նա­լու հե­ղի­նակ­նե­րին ու ներ­կա­յաց­նել աշ­խար­հին:
-Բայց ար­վու՞մ է:
-Շատ դժ­վա­րու­թյամբ, երևի հիմ­նա­կա­նում դրա­նով զբաղ­վում է հենց կոմ­պո­զի­տոր­նե­րի միու­թյու­նը. հնա­րա­վո­րու­թյան սահ­ման­նե­րում մենք հն­չեց­նում ենք հայ կոմ­պո­զի­տոր­նե­րին Միա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րում, Ռու­սաս­տա­նում, Չի­նաս­տա­նում և այլ եր­կր­նե­րում: Բայց նվա­գախմ­բե­րը շատ ա­վե­լի մեծ հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներ ու­նեն: Ցա­վոք, նրանք ա­վե­լի շատ անդ­րա­դառ­նում են ճա­նաչ­ված հե­ղի­նակ­նե­րին: Պետք է լի­նի կամ էքս­պե­րե­մին­տալ նվա­գա­խումբ, կամ պե­տա­կան մո­տե­ցում՝ պար­բե­րա­բար հն­չեց­նե­լու նոր ե­րաժշ­տու­թյուն:
-Ինք­նու­րույն ա­ռաջ գնա­լու հա­մար ե­րա­ժիշ­տը պետք է գու­մա՞ր ներդ­նի, որ իր գոր­ծը կա­տա­րեն:
-Ա­մեն ինչ գու­մա­րի հետ է կապ­ված, դրա հա­մար այ­սօր ԿՄ-ն նաև մե­նե­ջե­րա­կան գոր­ծու­նեու­թյուն է ծա­վա­լում՝ ո­րոշ չա­փով թեթևաց­նե­լով հե­ղի­նա­կի՝ այդ ուղղ­վա­ծու­թյամբ մտ­քե­րը, որ­պես­զի կենտ­րո­նա­նա ա­վե­լի շատ ստեղ­ծա­գոր­ծե­լու վրա: Բայց այդ ա­մե­նը պետք է ար­վի ա­վե­լի մեծ ծա­վա­լով: Կրկ­նում եմ. գոր­ծե­րից շա­տե­րը, ո­րոնք հն­չում են մեր փա­ռա­տո­նե­րում, կա­րող էին հա­ջո­ղու­թյուն ու­նե­նալ ցան­կա­ցած մեծ բե­մա­հար­թա­կում:
«ՏԱ­ՐԻ­ՆԵ­ՐԻ ՔՐՏ­ՆԱ­ՋԱՆ ԱՇ­ԽԱ­ՏԱՆՔ Է ՊԵՏՔ, ՈՐ ՈՒ­ՆԵ­ՆԱՍ ՔՈ ՈՒՆ­ԿՆ­ԴԻ­ՐԸ»
ՆԱ­ՐԻ­ՆԵ ԶԱ­ՐԻ­ՖՅԱՆ (կոմ­պո­զի­տոր, Երևա­նի Կո­մի­տա­սի ան­վան պե­տա­կան կոն­սեր­վա­տո­րիա­յի պրո­ֆե­սոր)
-Ի՞նչ է տա­լիս հայ ժա­մա­նա­կա­կից ե­րաժշ­տու­թյան փա­ռա­տո­նը կոմ­պո­զի­տոր­նե­րին:
-Նախ՝ հնա­րա­վո­րու­թյուն է տա­լիս նոր գոր­ծեր ներ­կա­յաց­նե­լու, ին­չը շատ դժ­վար է մեր օ­րե­րում: Նկա­տել եմ նաև, որ հան­դի­սա­տե­սի մեջ այդ­քան շատ չեն ե­րա­ժիշտ­նե­րը, փա­ռա­տո­նի հա­մերգ­նե­րին գա­լիս են մար­դիկ տար­բեր ո­լորտ­նե­րից: Կար­ծում եմ՝ նրանց հե­տաք­րք­րում է հայ կոմ­պո­զի­տոր­նե­րի նո­րաս­տեղծ ե­րաժշ­տու­թյու­նը: Տա­րեցտա­րի ա­վե­լա­նում է հան­դի­սա­տե­սի թի­վը:
-Այս դեպ­քու՞մ էլ հան­դի­սա­տե­սին գրա­վում են հայտ­նի կամ գո­նե ծա­նոթ ա­նուն­նե­րը:
-Ա­յո, ուն­կն­դի­րը գա­լիս է լսե­լու ա­վե­լի շատ այն կոմ­պո­զի­տո­րին, ում գի­տի, հա­վա­նում է և ու­զում է լսել: Կա նման բան:
-Բայց դրան պետք է հաս­նել:
-Ա­յո, դրան պետք է հաս­նել, ու դա միան­գա­մից չի լի­նում: Տա­րի­նե­րի քրտ­նա­ջան աշ­խա­տանք է պետք, որ ու­նե­նաս քո ուն­կն­դի­րը, ով հա­վա­նում է քո ե­րաժշ­տու­թյու­նը ու ներ­կա է լի­նում բո­լոր ա­ռաջ­նա­խա­ղե­րին: Իմ դեպ­քում այդ­պես է: Իմ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը չեն մնում դա­րակ­նե­րում, սի­րով կա­տա­րում են, պատ­վեր­ներ տա­լիս: Այդ ա­ռու­մով ես ինձ կա­րող եմ եր­ջա­նիկ կոմ­պո­զի­տոր հա­մա­րել:
-Փաս­տո­րեն, լավ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը հար­թում է իր ու­ղին:
-Ի­հար­կե, և ա­սեմ, որ ե­թե գրե­լու ըն­թաց­քում ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը հա­վա­նում եմ, ար­դեն հա­սատ գի­տեմ, որ ուն­կն­դիրն էլ կհա­վա­նի:
-Իսկ դր­սում ներ­կա­յա­նա­լու ա­ռու­մով ի՞նչ կա­սեք:
-Դր­սում էլ է կա­տար­վում իմ ե­րաժշ­տու­թյու­նը, մր­ցա­նա­կա­կիր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­ներ ու­նեմ, մաս­նակ­ցել եմ նաև մի­ջազ­գա­յին տար­բեր փա­ռա­տո­նե­րի՝ կա­մե­րա­յին, ջա­զա­յին, փոփ:
-Կա՞ մի բան, որ կու­զեիք փոխ­վեր-շտկ­վեր մեր ե­րաժշ­տար­վես­տում:
-Մեր կոմ­պո­զի­տոր­նե­րը պետք է մի քիչ ճկուն լի­նեն, ժա­մա­նա­կին հա­մըն­թաց քայ­լեն: Մար­դիկ դա չեն ըն­դու­նում, հե­տո ա­սում են՝ իմ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը չի կա­տար­վում, չի սիր­վում: Պետք է ճկուն լի­նել:
Ճե­պազ­րույց­նե­րը՝
Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­ՆԻ
Դիտվել է՝ 5776

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ