«Մենք խրախուսում ենք կողմերի միջև խաղաղության գործընթացը և հուսով ենք հասնել կայուն խաղաղության Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև: Հարավային Կովկասում խաղաղությունը կարևոր է տարածաշրջանի բնակիչների, սևծովյան տարածաշրջանի և ընդհանրապես անդրատլանտյան անվտանգության համար»,- Բաքվում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ մամուլի ասուլիսում ասել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Սթոլտենբերգը:                
 

Հա­յաս­տա­նի ու հա­յութ­յան թշ­նա­մի­նե­րը շա­րու­նա­կում են ստո­րու­թ­յուն­ներ պատ­րաս­տել

Հա­յաս­տա­նի ու հա­յութ­յան թշ­նա­մի­նե­րը շա­րու­նա­կում են ստո­րու­թ­յուն­ներ պատ­րաս­տել
11.09.2020 | 01:24

(Նախորդ մասը)

Այժմ տե­ղա­փոխ­վենք դե­պի Մի­ջերկ­րա­կան ծով։ Լի­բա­նա­նի ող­բեր­գու­թյու­նը ցն­ցեց ամ­բողջ աշ­խար­հը։ Հա­զիվ թե որևէ մե­կը կա­րող է ինչ-որ բան հաս­տա­տել, բայց թե ով է պայ­թեց­րել Խա­բա­րովս­կում ծն­ված ոմն գոր­ծա­րա­րի սե­լիտ­րա­յով լի նա­վը, շատ մեծ հարց է։ Դեռ պետք է պար­զել, թե այդ «գոր­ծա­րա­րը» (ազ­գա­յին պատ­կա­նե­լու­թյու­նը չի նշ­վում) դի­տա­վո­րու­թյա՞մբ, թե՞ իր բթամ­տու­թյան պատ­ճա­ռով է 9 տա­րի ա­ռաջ Բեյ­րու­թի նա­վա­հան­գս­տում թո­ղել այդ նա­վը՝ նա­խա­պես հայ­տա­րա­րե­լով իր սնան­կաց­ման մա­սին։ Պայ­թյու­նը կա­րո՞ղ էր ան­փու­թու­թյան կամ ան­բա­րեխղ­ճու­թյան հետևանք լի­նել։ Ա­մեն ինչ կա­րող էր լի­նել, ի­հար­կե։ Բայց մենք կան­խազ­գում ենք, որ Բեյ­րու­թում յու­րա­տե­սակ վրեժ է լուծ­վել ա­մե­րի­կյան «USS Bonhomme Richard» ա­վիակ­րի հու­լի­սի 12-ին ԱՄՆ-ում տե­ղի ու­նե­ցած պայ­թյու­նի հա­մար։ Այ­սինքն, դա նա­խա­պատ­րաստ­ված ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն էր։ Իսկ «խա­բա­րով­սկ­ցի գոր­ծա­րա­րը» պար­զա­պես հար­կա­վոր պա­հին հայտ­նել է ճշգ­րիտ տվյալ­նե­րը, թե որ­տեղ և ինչ է գտն­վում։
Երկ­րա­շար­ժի ու­ժով հզոր պայ­թյու­նը ցն­ցել է Բեյ­րու­թը, դրան հետևել է հար­վա­ծա­յին ա­լի­քը, որն ա­վե­րել է քա­ղա­քի մեծ մա­սը։ Հա­վա­նա­բար պայ­թյու­նին նա­խոր­դել է հր­դե­հը, ո­րը բռնկ­վել է քա­ղա­քի նա­վա­հան­գս­տի շր­ջա­նում՝ դա­տե­լով պա­տա­հա­րի վայ­րից ար­ված տե­սագ­րու­թյու­նից։ Պայ­թյու­նի պատ­ճառն ան­հայտ է ե­ղել։ Պայ­թյու­նից ցնց­վել են շեն­քե­րը, հե­տո կր­կին խոց­վել են հար­վա­ծա­յին ա­լի­քից, ո­րը կոտ­րել է լու­սա­մուտ­նե­րը՝ մարդ­կանց վի­րա­վո­րե­լով ա­պա­կու բե­կոր­նե­րով։ Ե­ղել են հա­րյու­րա­վոր զո­հեր, հա­զա­րա­վոր վի­րա­վոր­ներ, ա­վե­լի քան 300 հազ. բեյ­րութ­ցի մնա­ցել է ա­ռանց կա­ցա­րա­նի։ Բեյ­րու­թի քա­ղա­քա­պետ Մար­վան Ա­բու­դը դա ան­վա­նել է «ազ­գա­յին ա­ղետ», իսկ երկ­րի վար­չա­պետ Հա­սան Դիա­բը սգո օր է հայ­տա­րա­րել։
Ի­րա­նի արտ­գործ­նա­խա­րար Ջա­վադ Զա­րի­ֆը հայ­տա­րա­րել է Բեյ­րու­թի ող­բեր­գու­թյու­նից հե­տո Լի­բա­նա­նին ցան­կա­ցած անհ­րա­ժեշտ օգ­նու­թյու­նը ցույց տա­լու՝ իր երկ­րի լիա­կա­տար պատ­րաս­տու­թյան մա­սին։


Ող­բեր­գու­թյան վար­կած­ներ դեռ շատ կլի­նեն, սա­կայն օ­գոս­տո­սի 4-ին Ի­րա­նից հա­ղոր­դե­ցին տագ­նա­պա­լից ու շատ բան ա­սող նո­րու­թյուն­ներ։ Պայ­թյու­նից հե­տո Բեյ­րու­թում հրա­պա­րակ­վել են Լի­բա­նան-Սի­րիա ա­փագ­ծում ԱՄՆ ՌԾՈՒ-ի չորս լր­տես ինք­նա­թիռ­նե­րի «ան­սո­վոր պա­րեկ­նե­րի և հե­տա­խու­զա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի» ռա­դիո­տե­ղո­րոշ­ման նկար­ներ։ Այդ առ­թիվ անվ­տան­գու­թյան գծով ո­րոշ փոր­ձա­գետ­ներ հայ­տա­րա­րել են, որ կա ԱՄՆ-ի սա­բո­տա­ժի հնա­րա­վո­րու­թյուն, հա­վե­լե­լով, որ ա­մե­րի­կյան ու­ժե­րը կա­րող էին դի­վեր­սիոն գոր­ծո­ղու­թյուն ծրագ­րել վեր­ջին օ­րե­րին։ Անվ­տան­գու­թյան վեր­լու­ծա­բան­նե­րը հա­մա­րում են, որ դա ան­նա­խա­դեպ է։ Այդ պա­հի և ռա­դիո­տե­ղո­րոշ­ման պատ­կեր­նե­րի կարևո­րու­թյունն այն է, որ ա­մե­րի­կյան հե­տա­խու­զու­թյան աղ­բյուր­նե­րը գի­տեին այդ նա­վա­հան­գս­տում մոտ 9 տա­րի պահ­վող 50 տոն­նա նիտ­րատ­նե­րի գո­յու­թյան մա­սին։ Հայ ըն­թեր­ցող­նե­րին մենք ցույց կտանք այդ հրա­պա­րա­կում­նե­րը. ա­մեն ոք կա­րող է հարց­նել մաս­նա­գետ­նե­րին, թե ինչ կա­րող են ա­սել այդ ռա­դիո­տե­ղո­րոշ­ման նկար­նե­րը, և ին­չու էին ա­մե­րի­կյան օ­դա­նա­վե­րը պայ­թյու­նից ան­մի­ջա­պես ա­ռաջ «հե­տա­զո­տում» լի­բա­նա­նա-սի­րիա­կան ա­փը։ Իսկ Ի­րա­նում հա­մոզ­ված են, որ դա հենց ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն է կամ նույ­նիսկ ռազ­մա­կան հար­ձա­կում, ու հենց ԱՄՆ-ը և Իս­րա­յելն ա­մե­նա­մեծ օ­գու­տը կքա­ղեն Բեյ­րու­թի պայ­թյու­նից և ա­վե­րա­ծու­թյուն­նե­րից։ Իս­րա­յե­լը և Արևմուտքն ար­դեն պն­դում են, թե իբր պայ­թյու­նը ե­ղել է նա­վա­հան­գս­տի այն շի­նու­թյուն­նե­րում, ո­րոնք վե­րահ­սկ­վում էին շիա­կան «Հզ­բո­լահ» կու­սակ­ցու­թյան կող­մից։ Բայց դեռ օ­գոս­տո­սի 4-ին «Հզ­բո­լա­հը» հեր­քել է այդ պն­դում­նե­րը։


Ի՞նչ է տես­նում աշ­խար­հը։ Այն, որ հիմ­նա­կա­նում տու­ժել են Բեյ­րու­թի շիա­կան ու հայ­կա­կան թա­ղա­մա­սե­րը, պայ­թյու­նից անն­շան վնաս­վածք­ներ է ստա­ցել Բեյ­րու­թում ՌԴ դես­պա­նա­տու­նը։ Հե­տաքն­նու­թյուն կլի­նի, և երբ հայ­տն­վեն ա­ռա­ջին պաշ­տո­նա­կան տվյալ­նե­րը, կա­րող ենք հաս­կա­նալ, թե պա­տա­հա­կա՞ն է, որ Բեյ­րու­թում տու­ժել են հիմ­նա­կա­նում շիա­ներն ու հա­յե­րը։ Բայց այդ ժա­մա­նակ... պայ­թյու­նի ժա­մա­նակ ԱՄՆ-ին և Իս­րա­յե­լին ակն­հայ­տո­րեն օգ­նել են Թուր­քիա­յի հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի գոր­ծա­կալ­նե­րը։ Լի­բա­նա­նում Ան­կա­րան բա­վա­կան ճյու­ղա­վոր­ված գոր­ծա­կա­լա­կան ցանց ու­նի։ Եվ երբ հու­նի­սի վեր­ջին Բեյ­րու­թում հա­կա­հայ­կա­կան սադ­րիչ հան­րա­հա­վաք­ներ ու եր­թեր ե­ղան, դա Թուր­քիա­յի ու նրա գոր­ծա­կալ­նե­րի ձեռ­քի գործն էր։ Այդ դեպ­քում ա­մեն ինչ իր տեղն է ընկ­նում։ Հա­յե­րը թուր­քե­րի թշ­նա­մի­ներն են, շիա­նե­րը՝ Իս­րա­յե­լի։ Լի­բա­նա­նի շիա­նե­րի ու քրիս­տո­նյա­նե­րի (այդ թվում՝ հա­յե­րի) միջև 2014 թ. աշ­նա­նից գոր­ծում է հա­մա­ձայ­նա­գիր հա­մա­տեղ պաշտ­պա­նու­թյան մա­սին սուն­նի ա­հա­բե­կիչ­նե­րից, ո­րոնց հո­վա­նա­վո­րել և հո­վա­նա­վո­րում են... ով­քե՞ր։ Ճիշտ է, ԱՄՆ-ը, Իս­րա­յե­լը և Թուր­քիան։ Եվ ոչ մե­կը չպետք է մտա­ծի, թե իբր «ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը տե­ղյակ չեն», թե ով է պայ­թեց­րել Բեյ­րու­թի նա­վա­հան­գիս­տը, և ար­դյուն­քում ով­քեր են Լի­բա­նա­նի մայ­րա­քա­ղա­քում սպա­նել հա­յե­րին ու շիա­նե­րին։ Ի­րա­նը տվյալ­ներ է տրա­մադ­րել, որ պայ­թյու­նից քիչ ա­ռաջ ԱՄՆ-ի լր­տե­սա­կան ինք­նա­թիռ­նե­րը կաս­կա­ծե­լիո­րեն թռել են Սի­րիա­յի և Լի­բա­նա­նի մի­ջերկ­րա­ծո­վյան ա­փի վերևով։


Բայց, չգի­տես ին­չու, Բեյ­րու­թի ող­բեր­գու­թյու­նից հե­տո սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում հայ ռու­սա­տյաց­նե­րը կր­կին վե­րա­կանգ­նել են քա­րոզ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը Ռու­սաս­տա­նի և նրա նա­խա­գա­հի դեմ։ Դա հն­չում է մո­տա­վո­րա­պես այս­պես. «Նրանք (Ռու­սաս­տանն ու Պու­տի­նը) Հա­յաս­տա­նի եր­կու կող­մում զի­նում են մեր թշ­նա­մի­նե­րին»։ Հե­տաքր­քիր է, թե ինչ­քան են վճա­րում Հա­յաս­տա­նի այդ­պի­սի քա­ղա­քա­ցի­նե­րին (կամ այլ եր­կր­նե­րի քա­ղա­քա­ցի հա­յե­րին) այն կենտ­րոն­նե­րը, ո­րոնք նրանց կար­գադ­րել են վե­րա­կանգ­նել այդ քա­րոզ­չու­թյու­նը։ Ո՞ր տա­րադ­րա­մով են վճա­րում. մի՞­թե ա­մե­րի­կյան դո­լար­նե­րով, ո­րոնք օ­րե­ցօր կորց­նում են ի­րենց ու­ժը։ Իսկ ո՞ր տա­րադ­րա­մով են վճա­րում այդ հա­յե­րին այն բա­նի հա­մար, որ նրանք ջա­նադ­րա­բար լռում են Իս­րա­յե­լի մաս­նակ­ցու­թյան մա­սին ոչ միայն Թուր­քիա­յին ու Ադր­բե­ջա­նին զենք մա­տա­կա­րա­րե­լու մեջ. իս­րա­յե­լա­կան շե­կել­նե­րո՞վ կամ նույն­պես ԱՄՆ դո­լար­նե­րո՞վ։ Ի դեպ, մեր խն­դի­րը չէ ու­րիշ­նե­րի փո­ղե­րը հաշ­վե­լը. կան մար­դիկ, ո­րոնք չեն ա­մա­չում դա­վա­ճա­նու­թյամբ փող վաս­տա­կե­լուց։ Մենք այդ մա­կար­դա­կի «քա­րո­զիչ­նե­րին» կա­ռա­ջար­կեինք ի­րենց «մե­ղադ­րանք­նե­րի» շար­քում գո­նե հի­շա­տա­կեին, որ ՌԴ-ն ու­ժեղ կեր­պով զի­նում է (այս կամ այն ձևով) նաև Ի­րա­նին ու Չի­նաս­տա­նին՝ «Հա­յաս­տա­նի եր­կու կող­մում մեր թշ­նա­մի­նե­րի» բա­ցա­հայտ հա­կոտ­նյա­նե­րին ու մր­ցա­կից­նե­րին։


Մեր ու­շադ­րու­թյու­նը գրա­վեց Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գա­հի մա­մու­լի ծա­ռա­յու­թյան 2020 թ. օ­գոս­տո­սի 13-ի պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյու­նը. «Նա­խա­գահ Ի. Ա­լիևը օ­գոս­տո­սի 12-ին զան­գա­հա­րել է ՌԴ նա­խա­գահ Վ. Պու­տի­նին, ին­չի ըն­թաց­քում նրան տե­ղե­կաց­րել է հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նում հու­լի­սի 12-16-ի հայ­կա­կան սադ­րան­քի մա­սին։ Ի. Ա­լիևը նշել է, որ այդ սադ­րան­քի հետևան­քով զոհ­վել են ադր­բե­ջան­ցի զին­ծա­ռա­յող­ներ և մեկ քա­ղա­քա­ցիա­կան անձ, բա­ցի դրա­նից սահ­մա­նա­մերձ գյու­ղե­րում տու­ժել են բնա­կե­լի տներ»։ Հե­տո գա­լիս է բաք­վե­ցի­նե­րի ա­մե­նաիս­կա­կան գան­գա­տը... Ռու­սաս­տա­նից. «Հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նում ընդ­հա­րում­նե­րից հե­տո Ռու­սաս­տա­նից Ղա­զախս­տա­նի, Թուրք­մենս­տա­նի և Ի­րա­նի օ­դա­յին տա­րա­ծու­թյամբ Հա­յաս­տան է հասց­վել ա­վե­լի քան 400 տոն­նա ռազ­մա­կան բեռ, և հե­ռա­խո­սա­զան­գի հիմ­նա­կան նպա­տակն այդ խնդ­րի պար­զա­բա­նումն է»։ Մաս­նա­վո­րա­պես Ա­լիևը հայ­տա­րա­րել է, որ, սկ­սած հու­լի­սի 17-ից տե­ղի են ու­նե­նում ռազ­մա­կան նշա­նա­կու­թյամբ բեռ­նե­րի փո­խադ­րում­ներ ՌԴ-ից Հա­յաս­տան, և այդ հար­ցը լուրջ ան­հան­գս­տու­թյուն է ա­ռա­ջաց­նում Ադր­բե­ջա­նում։ Այժմ Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րը հաս­կա­նու՞մ են, թե ում օգ­տին են գոր­ծում հայ ռու­սա­տյաց­ներն ու քա­րո­զիչ­նե­րը։ Ճիշտ է, ոչ միայն ԱՄՆ-ի և Իս­րա­յե­լի, այլև թուր­քե­րի և կով­կա­սյան թա­թար­նե­րի։
Հաս­կա­նա­լի է, որ ռու­սա­տյաց հա­յե­րի հա­մար ա­ռաջ­նա­յի­նը ԱՄՆ-ին հա­վա­տար­մո­րեն ծա­ռա­յելն է, և դա մենք պն­դում ենք՝ հեն­վե­լով ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղա­րի օգ­նա­կա­նի տե­ղա­կալ Սթի­վեն Բի­գա­նի օ­գոս­տո­սի 13-ի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի վրա՝ ար­ված «Վրաս­տա­նը և հարևա­նու­թյու­նը» ա­մե­նա­մյա կոն­ֆե­րան­սի ժա­մա­նակ։ Սկզ­բում նա կար­ծես սո­վո­րա­կա­նի պես խո­սում էր Վրաս­տա­նի մա­սին. «Մենք ստիպ­ված ենք կրկ­նա­պատ­կե­լու մեր փոր­ձե­րը, ճն­շու­մը Ռու­սաս­տա­նի վրա՝ նպա­տակ ու­նե­նա­լով ամ­բող­ջո­վին կա­տա­րե­լու 2008 թ. հրա­դա­դա­րի հա­մա­ձայ­նա­գի­րը, հրա­ժար­վե­լու Հա­րա­վա­յին Օ­սիա­յի և Աբ­խա­զիա­յի ան­կա­խու­թյու­նը ճա­նա­չե­լուց և վրա­ցա­կան տա­րածք­նե­րի օ­կու­պա­ցու­մից»։ Իսկ հե­տո նա անդ­րա­դար­ձավ նաև հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան ռազ­մա­կան բա­խում­նե­րի թե­մա­յին. «Ադր­բե­ջա­նի և Հա­յաս­տա­նի միջև հու­լի­սին բռնկ­ված բա­խում­ներն ըն­դգ­ծում են տա­րա­ծաշր­ջա­նում հա­կա­մար­տու­թյան կար­գա­վոր­ման և այդ ուղ­ղու­թյամբ աշ­խա­տանք­նե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը»։ Բի­գա­նը «մեր հար­ցում», այ­նուա­մե­նայ­նիվ, զգույշ էր. «Լի­նե­լով ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բի հա­մա­նա­խա­գահ՝ ԱՄՆ-ը բո­լոր կող­մե­րին կոչ է ա­նում պահ­պա­նե­լու հրա­դա­դա­րի հա­մա­ձայ­նա­գի­րը և զերծ մնա­լու սադ­րանք­նե­րից»։ Սա­կայն խո­րա­մուխ լի­նենք, թե նա ինչ ա­սաց վեր­ջում. «ԱՄՆ-ը գոր­ծում է և Վրաս­տա­նի հետ շա­րու­նա­կե­լու է Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սի և Կենտ­րո­նա­կան Ա­սիա­յի անվ­տան­գու­թյան ընդ­հա­նուր տես­լա­կա­նի մշա­կու­մը, որ­պես­զի տա­րա­ծաշր­ջանն ա­զատ լի­նի հա­կա­մար­տու­թյուն­նե­րից և ազ­դե­ցու­թյու­նից։ ԱՄՆ-ը շեշ­տը դնե­լու է ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան կա­ռա­վար­ման և տն­տե­սա­կան զար­գաց­ման վրա»։ Թե որն է մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նում անվ­տան­գու­թյան «ընդ­հա­նուր (Վրաս­տա­նի հե՞տ...) տես­լա­կա­նը», Բի­գա­նը ձևա­կեր­պել է հս­տակ. ա­ռա­ջար­կում է կրկ­նա­պատ­կել ճն­շու­մը Ռու­սաս­տա­նի վրա Այ­սր­կով­կա­սում, ողջ Այ­սր­կով­կա­սում, ոչ թե միայն ինք­նիշ­խան Աբ­խա­զիա­յում ու Հա­րա­վա­յին Օ­սիա­յում։ Բայց մենք այն տպա­վո­րու­թյունն ու­նենք, թե Բի­գա­նը խո­սում էր «Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սի և Կենտ­րո­նա­կան Ա­սիա­յի անվ­տան­գու­թյան ընդ­հա­նուր տես­լա­կա­նի» մա­սին ոչ այն ի­մաս­տով, թե կա ինչ-որ ընդ­հա­նուր ա­մե­րի­կա-վրա­ցա­կան տես­լա­կան։ Ոչ, ի­րա­կա­նում ԱՄՆ-ը մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նի անվ­տան­գու­թյան խն­դիր­նե­րի վե­րա­բե­րյալ ընդ­հա­նուր տես­լա­կան ու­նի միայն Անգ­լիա­յի, Թուր­քիա­յի և Իս­րա­յե­լի հետ։ Իսկ դա ինք­նա­բե­րա­բար նշա­նա­կում է՝ նաև Ադր­բե­ջա­նի հետ։ Մտա­ծեք ու եզ­րա­կաց­րեք, Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­ներ։ Ա­լիևը «դժ­գոհ է» Ռու­սաս­տա­նից Հա­յաս­տան 400 տոն­նա ռազ­մա­կան մա­տա­կա­րա­րում­նե­րից, իսկ ա­մե­րի­կա­ցի Բի­գանն ա­ռա­ջար­կում է «կրկ­նա­պատ­կել ճն­շու­մը Ռու­սաս­տա­նի վրա»։ Հա­յե­րից ու՞մ և կոնկ­րետ ի՞ն­չը հաս­կա­նա­լի չէ։


Ինչ­պես տես­նում ենք, բաք­վե­ցի­նե­րը, ոչ ա­ռանց Թուր­քիա­յի հետ հա­մա­ձայ­նեց­նե­լու, բա­ցա­հայ­տո­րեն գնում են Ռու­սաս­տա­նի ու Սեր­բիա­յի դեմ, ո­րոնք չեն էլ թաքց­նում, որ զենք ու զի­նամ­թերք են տրա­մադ­րում Հա­յաս­տա­նին։ Բայց Սթի­վեն Բի­գա­նի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից ակն­հայտ է, որ Թուր­քիա­յի ու կով­կա­սյան թա­թար­նե­րի ղե­կա­վա­րու­թյունն ընդ­հա­նուր է՝ ԱՄՆ-ը։ Չենք սխալ­վի, ե­թե ա­վե­լաց­նենք՝ Իս­րա­յե­լը։ Սույն նյու­թի հե­ղի­նա­կի մեջ այդ կար­ծի­քը հա­սու­նա­ցել է դեռ 1992 թ., երբ ա­ռա­ջին ան­գամ հայտ­նի դար­ձավ կով­կա­սյան թա­թար­նե­րի հան­րա­պե­տու­թյուն Իս­րա­յե­լի թա­փանց­ման մա­սին, իսկ հե­տո բազ­միցս ամ­րապ­նդ­վեց 2000-ա­կան­նե­րի սկզ­բում, երբ Ի­րա­նը մի քա­նի ան­գամ իս­րա­յել­ցի­նե­րին ու կով­կա­սյան թա­թար­նե­րին «բռ­նեց» այն բա­նում, որ «Ապ­շե­րո­նի խա­նու­թյու­նում» գոր­ծում են Իս­րա­յե­լի դի­վեր­սիոն-հե­տա­խու­զա­կան և քայ­քա­յիչ բա­զա­ներ։ Ի դեպ, կաս­կած­ներ կան, որ նաև 2016 թ. Ար­ցա­խի մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի գո­տում. իս­րա­յել­ցի­ներն ի­րենք են խոս­տո­վա­նել, որ ի­րենց մաս­նա­գետ­նե­րը մաս­նակ­ցել են կով­կա­սյան թա­թար­նե­րի և Թուր­քիա­յի ապ­րի­լյան ագ­րե­սիա­յին։
(շա­րու­նա­կե­լի)

Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ

Դիտվել է՝ 8373

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ