«Ազգային արժեքների պաշտպանություն» նախաձեռնության համակարգող խմբի անդամ ՀԱՅԿ ՆԱՀԱՊԵՏՅԱՆԸ մեզ հետ զրույցում մարդկանց հորդորեց այս օրերին տեղեկություններ հրապարակելիս շատ զգույշ լինել և ավելորդ զգայականություն չցուցաբերել։ Այս պահին բոլորիս ուշադրությունն ուղղված է Շուշիին, որն առանցքային դերակատարում ունի այս պատերազմում։
-Ի՞նչ հնարավոր զարգացումներ կարող են լինել բերդաքաղաքում։
-Որոշ փակագծեր չբացելով, պիտի ասել, որ պատերազմը նաև ռազմական խորագիտություն է, ոմանք ասում են՝ խորամանկություն, որի ժամանակ հաճախ նաև ծուղակներ են ստեղծվում։ Այդ ծուղակներում հայտնվում է մեծ զինուժ, հետո պարկը փակվում է, ու նրանք ոչնչացվում են։ Սա տեսությունն է։ Շուշիից պարբերաբար հակասական լուրեր են գալիս։ ՈՒմ խոսքը կշիռ ունի հանրության շրջանում` հորդորում եմ, որ չճշտված, միջնորդավորված, իրականությունից հեռու տեղեկություններ, ասեկոսեներ չտարածեն։ Եթե անգամ կան այնպիսի տեղեկություններ, որ ինչ-որ տարածքներ տրվել են, երկրորդեմ, պատերազմը ռազմական խորագիտություն է, կարող ես տարածքներ տալ, ծուղակ ստեղծել, թշնամուն ներքաշել ծուղակի մեջ և ոչնչացնել։ Հուսալքությունը, թե ժողովուրդը քաղաքից դուրս է եկել, այո, դուրս է եկել, բայց դա հուսահատվելու առիթ չէ։ Այսօր ողջ Արցախն է թատերաբեմ, Հայաստանի սահմաններում ևս կրակոցներ, զոհեր, վիրավորներ կան։ Պատերազմի ժամանակ ամենակարևորը սառնասրտությունն է՝ շարքային զինվորից սկսած, գեներալներով վերջացրած։ Նույն տիպի վարք պիտի նաև քաղաքացիները դրսևորեն թիկունքում։ Երբ կորչում է սառնասրտությունը, առաջանում է խուճապ։ Այդ պարագայում թշնամին արդեն 50 տոկոսով քեզ հաղթել է։ Կարող ես ունենալ մեծ թվով զենք, մարդուժ, բայց թողնես ու փախչես։ Դրա համար սառնասրտությունը չպետք է կորցնել։ Եթե անգամ տեսնես, որ ինչ-որ դիրքեր տրվել են, սկզբունքորեն չպետք է բացառել, որ դրանք նաև կանխամտածված են տրվել, որ ծուղակ ստեղծեն։ Այսուհանդերձ, պիտի արձանագրել նաև այն փաստը, որ այո, Շուշիի ներսում և հարակից շրջաններում ընթանում են համառ մարտեր։
-Շուշիի՞ց է սկսվելու պատերազմի բեկումը, այս մարտերը վճռորո՞շ են լինելու։
-Երբ Ադրբեջանի ղեկավարն ասում է, թե Շուշին վերցրել են, այդ երկրի քաղաքացիները մեծ ոգևորություն են ապրում։ Հիմա դուք պատկերացնու՞մ եք, որ վաղը հակառակը պարզվի, որ Շուշին հայկական ուժերի վերահսկողության տակ է, իսկ այն իբր վերցնողներն ամբողջությամբ ոչնչացված են, դրա հետևանքն ակնհայտ է, չէ՞։ Ադրբեջանի և Թուրքիայի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանն իրենց ծուղակն են քշել, և այդ ծուղակի անունը Շուշի է։ Եթե 1-2 օրից Շուշին ամբողջովին հայկական դառնա, ի՞նչ եք կարծում, Ալիևը քանի՞ օր կմնա իր աթոռին։ Ադրբեջանի զինուժը, որը պատրաստ է միայն հարձակման, հարվածներ հասցնելու, եթե ստանա պատասխան, հակահարձակում, հոգեբանորեն քանի՞ օր պատրաստ կլինի պաշտպանվելու, հարվածներ ընդունելու։ Հայկական կողմը ցույց տվեց, որ 40 օրից ավելի հարվածներ ընդունում է, ընկնում է, ոտքի է կանգնում, պատասխանում, նահանջում է։ Այսինքն, մենք հարված ընդունելու հոգեբանական պատրաստվածություն ունենք։ Սկզբունքորեն չի բացառվում, որ լայնամասշտաբ հարձակում լինի Շուշիի վերատիրման գործողությունից հետո։
-Ռազմական գործողություններին զուգահեռ ռուս-թուրքական բանակցությունները շատ ինտենսիվ են ընթանում։ Էրդողան-Պուտին հեռախոսազրույցների պարբերականությունն ավելացել է, այս անգամ Թուրքիայի նախագահն առաջարկել է ձևավորել աշխատանքային խումբ, որը կզբաղվի արցախյան խնդրով։ Այս առումով ի՞նչ սպասել։
-Ռուսաստանը հասկանում է, որ և՛ գաղափարական, և՛ ռազմական առումով այս պատերազմի կուրատորը Թուրքիան է։ Էրդողանը Մինսկի խմբում կարգավիճակ չունի, բայց փաստացի Ալիևը կատարում է Թուրքիայի նախագահի հրահանգները։ Հումանիտար հրադադարի առաջին արձագանքողը Թուրքիայի նախագահն էր՝ հաստատելով, որ այս տարածաշրջանում «ասողն» ինքն է, ոչ թե Ալիևը։ Թուրքիան վաղը կարող է լուրջ խնդրի առաջ կանգնել, եթե տարածաշրջանի երկրները սկսեն հակաահաբեկչական գործողություններ իրականացնել, ինչի քարոզչական և իրական բոլոր նախադրյալները կան։ Ահաբեկիչների առկայության և Թուրքիայի միջոցով դրանց բերելու փաստն ապացուցելու անհրաժեշտություն չկա։ Արդեն տևական ժամանակ Ռուսաստանի տարբեր պաշտոնյաներ այս թեման պարբերաբար բարձրաձայնում են։
-Սակայն դա չի խանգարում, որ Թուրքիան շարունակի նույն քաղաքականությունն ու վարձկանների հերթական խումբ տեղափոխի Ադրբեջան։
-Ռուսաստանը Սիրիայում տասնյակ հազարավոր ահաբեկիչների է ոչնչացրել։ Չկասկածեք` որ պահին Ռուսաստանն այստեղ էլ ահաբեկիչներին ոչնչացնի, ոչ մի քաղաքական, ռազմական խնդիր չի առաջանա այլ պետությունների հետ։ Այսինքն, Ռուսաստանը բերում է մի վիճակի, երբ որևիցե երկիր կամ կառույց չի կարող նրա քայլն իրավական, բարոյական առումով քննադատել։ Հասունացնում է այնքան, որ միակ այլընտրանքը դա համարվի։ Այստեղ էլ Ռուսաստանն ունի բավարար հիմքեր նման քայլ անելու։
-Սակայն նախ պետք է, որ հայկական կողմը Ռուսաստանին դիմի հակաահաբեկչական գործողություն կատարելու խնդրանքով, ինչը չի արվում։
-Այո, պիտի դիմեր, ինչի մասին բազմիցս բարձրաձայնել եմ, իսկ թե ինչու չի դիմում, պիտի հարցնել Հայաստանի իշխանություններին։
Ճեպազրույցը՝
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ