2017-ի անգթորեն շոգ սեպտեմբերը ծաղրում է մեզ։ Այնինչ վեց օր և նույնքան գիշեր էլ անց 3-րդ հանրապետության տարեդարձն է, իշխանության տրնդեզը և, ինչ խոսք, ընդդիմության տարելիցը։

Հանրահայտ փաստ է. Արցախի այն մասը, որն այժմ գտնվում է արցախահայության վերահսկողության տակ, բուն հայկական տարածք է, հայրենիքի մի հատված, որ պատմության տարբեր ժամանակահատվածներում եղել է թե՛ ազատ, որպես Արևելյան Հայաստանի մի հատված, թե՛ տարբեր հարևանների՝ Ռուսաստանի, Պարսկաստանի, ազդեցության տակ:

Քաղաքական նոր «թատերաշրջանի» առաջին օրերն իսկ հաստատեցին այն կանխատեսումները, որ մինչև 2018-ի ապրիլը ներառյալ բոլորի ուշադրության կենտրոնում է լինելու նոր վարչապետի հնարավոր թեկնածուի հարցը։ Ընդ որում՝ այս թեման քննարկվելու է հիմնականում ՀՀ գործող նախագահ Սերժ Սարգսյանի և գործող վարչապետ Կարեն Կարապետյանի հետագա ճակատագրի համատեքստում։ Բնականաբար, քաղաքական, փորձագիտական, լրագրողական շրջանակներում այս երկու անձանց նկատմամբ բավականին մեծ ուշադրություն կա։

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրներում իրար են անցել, թե ռուսները «պատրաստվում են պատերազմի»: Որպես ռուսատյացությամբ համակված հերթական փիար-քարոզչության հիմք վերցված են Ռուսաստանի ու Բելառուսի վաղուց պլանավորված «Արևմուտք-2017» զորավարժությունները, որոնք բելառուսական հողում սկսվեցին սեպտեմբերի 14-ին:

Ռուսաստանյան լրատվամիջոցներում օգոստոսին կրկին վերհիշվեց ու քննարկումների և մեկնաբանությունների առարկա դարձավ Խորհրդային Միության փրկության վերջին փորձը՝ անմոռանալի ԽՍՀՄ արտակարգ իրավիճակի պետական կոմիտեի (ГКЧП) եռօրյա հայտնությունն ու անփառունակ տապալումը:

Սեպտեմբերի 13-ին լրացավ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի պաշտոնավարման մեկ տարին: Տոնախմբություն կամ, ինչպես ասում էր վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանը` տոնախնդություն, չեղավ: Կարմիր գորգ նրա ոտքերի տակ չփռվեց, նվագախումբը քայլերգ չնվագեց, յուրայիններից ոչ ոք ԱԺ-ում հրապարակավ չշնորհավորեց պաշտոնավարման մեկ տարին սեփական վարչապետի ու կառավարության:

2018 թվականն ինքնին մեծ հետաքրքրություն չի ներկայացնում իրենից, որովհետև գրեթե պարզ է` որտեղ են «ձմեռելու խեցգետիններն» այդ օրերին, ումով և ինչու, անգամ աշխարհաքաղաքական այս բարդ պայմաններում: Ֆորս մաժորի համար փոքրիկ սողանցք թողնելով` մնացյալ քաղաքական զարգացումների համար արձանագրենք` «Վարչապետ-18» նախագիծը վաղուց գծված է, խաղացողներն էլ խելոք շարված են խաղատախտակին:

ՈՒղիղ մեկ տարի առաջ Կարեն Կարապետյանը նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրամանագրով նշանակվեց Հայաստանի վարչապետ: Առաջին իսկ օրերին Կարեն Կարապետյանը հայտարարեց, որ Հայաստանի տնտեսությունը գտնվում է ծայրահեղ ծանր վիճակում:

ՀՀԿ-ի նոր ոգիներից ևս մեկը` Արմեն Ամիրյանը, հաստատեց իր կուսակցության հաստատուն ու անբացատրելի պահպանողականությունը: Հովհաննես Թումանյանի թանգարանում օգոստոսին բացված «Խավարում» ցուցադրությունը` նվիրված բոլշևիկյան բռնաճնշումների հայ զոհերի հիշատակին, մշակույթի նախարարության հրահանգով փակվեց: 22 օր անց: Նախարարությունից եկել են, լուսանկարել, զեկուցել, որ ոչինչ արտառոց չկա, նախարար Արմեն Ամիրյանը հրահանգել է փակել ցուցահանդեսը: Ինչու՞:

Օդեսայի նախկին նահանգապետ և Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին երկուշաբթի օրը Լվովում հայտարարել է, որ պատրաստ է «պայքարել իշխանության փոփոխության համար Կիևում»` գրում է Պաուլ Ֆլյուկիգերը շվեյցարական Neue Zuercher Zeitung-ում: