Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ճշմար­տու­թ­յան պատ­մու­ճա­նը հագ­նե­լու հա­մար պետք է հա­նել հպար­տու­թ­յան թիկ­նո­ցը

Ճշմար­տու­թ­յան պատ­մու­ճա­նը հագ­նե­լու հա­մար պետք է հա­նել հպար­տու­թ­յան թիկ­նո­ցը
09.10.2020 | 00:03

Ոչ ոք ի­րա­վունք չու­նի Սուրբ Գիր­քը դի­տար­կե­լու որ­պես ցի­տատ­նե­րի կամ կե­նաց­նե­րի ժո­ղո­վա­ծու: Այն ու­նի միայն մեկ պատ­գամ:


Այդ պատ­գա­մը հաս­կա­նա­լու և ար­դա­րու­թյուն փնտ­րե­լու ջան­քի փո­խա­րեն մար­դը միշտ փոր­ձել է խու­սա­փել ճշ­մար­տու­թյան հան­դի­մա­նու­թյու­նից և ար­դա­րա­ցում­ներ փնտ­րել:
Ճշ­մար­տու­թյան ամ­բող­ջա­կա­նու­թյու­նը մաս­նա­տելն ու ա­մեն մի մա­սը յու­րո­վի աղ­ճա­տե­լը մար­դու հա­մար անն­կա­տե­լիո­րեն վե­րած­վել է նրա սի­րե­լի զբաղ­մուն­քին: Ա­վե­լի հեշտ է Սուրբ Գր­քից մի երկ­տող հպան­ցիկ աչ­քի տա­կով անց­կաց­նել և դրա շուրջ, միա­միտ հա­վա­տա­ցյալ լի­նե­լու դեպ­քում, սե­փա­կան տրա­մա­բա­նու­թյան հարս­նյա­կը հյու­սել (թքած, թե այդ հարս­նյա­կից վեր­ջում ինչ դուրս կգա), նենգ հո­գեորս լի­նե­լու դեպ­քում` սե­փա­կան ոս­տայ­նը (և թքած, թե այն­տեղ ով կբռն­վի), քան ջա­նալ կար­դալ ողջ Գիր­քը և հաս­կա­նալ ա­սե­լի­քը, որն այն­քան ան­պա­ճույճ է: Սե­փա­կան ոսպ­նյա­կը Ա­մե­նա­տես Աստ­ծո ա­նա­չառ հա­յաց­քի հետ նույ­նաց­նե­լով` մար­դիկ կա­ռու­ցում են ոչ թե ա­րար­չա­կան սի­րով, այլ սե­փա­կան ար­դա­րա­ցիու­թյան բիրտ ու ան­հող­դողդ պար­տադ­րան­քով: Այս ա­մե­նի հետևան­քը այ­սօր ա­մեն մի հերձ­վա­ծո­ղի, հե­րե­տի­կո­սի, աստ­վա­ծա­նար­գի ճա­շա­կը բա­վա­րա­րող «սուրբ» գր­քե­րի ա­ռա­տու­թյունն է: Մարդ­կա­յին ա­զատ խոս­քի լե­զուն փա­թաթ­վել ու կաշ­կան­դում է Ճշ­մար­տու­թյան Խոս­քը: Այդ Խոս­քը ո­մանց հա­մար հույս, գո­տեպն­դում ու մխի­թա­րու­թյուն է, ո­մանց հա­մար` նա­խազ­գու­շա­ցում, խրատ, հոր­դոր, ո­մանց հա­մար` հան­դի­մա­նու­թյուն, նա­խա­տինք ու դա­տա­պար­տու­թյուն:


Աստ­ծո Խոս­քը դիպ­չում է ա­մեն­քին ու ա­մեն մե­կին. կամ գգ­վում է ու շո­յում, կամ ցն­ցում է ու ապ­տա­կում, սա­կայն եր­բեք ան­տար­բեր չի մնում և ան­տար­բեր չի թող­նում: Խոս­քը կան­չում է, սա­կայն ար­ձա­գան­քը մեր ընտ­րու­թյունն է: Խոս­քը փնտ­րում է մո­լոր­ված հո­գի­նե­րի, ո­րոնց կտա չա­փա­հաս հա­վատք և մա­նուկ սր­տեր:
Իս­կա­պես մտա­հոգ ու բա­րի հո­գի­նե­րը մե­ղան­չում են` ի­րենց բա­րու­թյան աղ­բյու­րը սե­փա­կան ան­ձը հա­մա­րե­լով, չզ­գա­լով, թե ինչ­պես են չա­րա­նում, և ի­րենց բա­րու­թյու­նը հօդս է ցն­դում, երբ սոսկ մերժ­վում է, երբ ի­րենց ի­մա­ցած ճշ­մար­տու­թյու­նը հերք­վում է, երբ ի­րենց ան­ձը ար­հա­մարհ­վում կամ ան­տես­վում է: Ա­ռանց խո­նար­հու­թյամբ ըն­դու­նե­լու, որ ոչ ոք բա­րի չէ, այլ միայն Աստ­ված, չի կա­րող լի­նել ի­րա­կան բա­րու­թյուն: Ա­հա թե ին­չու որևէ ա­թեիստ չի կա­րող բա­րի լի­նել կամ կա­րող է բա­րի լի­նել, քա­նի դեռ չա­րի պո­տեն­ցիալ բա­ժինն է և նրա ու­շադ­րու­թյու­նից դուրս: Ո­րով­հետև ոչ մե­կը չի պայ­քա­րի ար­դեն գեր­վա­ծի ու շղ­թայ­վա­ծի կամ ինք­նա­կամ հան­ձն­վո­ղի դեմ, այլ կպայ­քա­րի ա­զա­տագ­րա­կան պայ­քար մղո­ղի կամ ինք­նա­պաշտ­պան­վո­ղի դեմ, ո­րոնց կա­րող է և վնա­սել ու մա­հա­ցու վի­րա­վո­րել:


Ե­թե միայն կար­դանք, որ Աստ­ված է Միակ Բա­րին, սա­կայն չկար­դանք, որ Աստ­ված խո­նարհ­վեց, որ­պես­զի մար­դուն բարձ­րաց­նի, մենք բա­րու­թյու­նը չենք հաս­կա­նա ու բա­րու­թյա­նը չենք հաս­նի: Ե­թե միայն կար­դանք, որ Աստ­ված սի­րում է մե­ղա­վո­րին, սա­կայն չկար­դանք, որ Նա ա­տում է մեղ­քը, մենք ա­մեն մեր քայ­լով կխա­չենք Ճշ­մար­տու­թյու­նը: Ե­թե մենք կար­դանք, թե չի կա­րե­լի եղ­բո­րը ա­սել ա­պուշ կամ հի­մար և խոս­քը վե­րագ­րենք միայն ա­րյու­նա­կից­նե­րին և միայն տղա­մարդ­կանց, ա­պա գլ­խի վրա կշր­ջենք Ա­վե­տա­րա­նը` վե­րա­ծե­լով հու­դա­յա­կա­նու­թյան հերձ­վա­ծի, ինչ­պես և պն­դում են շատ ա­նաստ­ված­ներ: Ե­թե մենք ա­ռաջ­նորդ­վենք Ճշ­մար­տու­թյան միայն մի մա­սով և ար­հա­մար­հենք մեկ այլ մա­սը կամ հիմ­նա­կան մա­սը, մենք կմո­լոր­վենք ու կսայ­թա­քենք, քա­նի որ քար­տե­զի կե­սը, որ­քան էլ վա­վե­րա­կան ու ճշգ­րիտ լի­նի, չի կա­րող ճիշտ նպա­տա­կի հասց­նել: Ե­թե չի­մա­նանք Ճշ­մար­տու­թյու­նը, մեր փաս­տա­ցի սե­փա­կա­նու­թյան հետ ան­գամ կվար­վենք գո­ղի կամ մու­րաց­կա­նի տրա­մա­բա­նու­թյամբ:
Ե­կե­ղե­ցու մեջ հերձ­ված ներ­մու­ծե­լը, զա­նա­զան ա­ղանդ­ներ բու­ծե­լը չա­րին չգո­հաց­րեց: Այդ պատ­ճա­ռով նա մար­դուն իս­պառ կտ­րեց Ե­կե­ղե­ցու ան­խար­դախ կա­թից և սկ­սեց նե­րար­կել իր թույ­նը: Ճշ­մար­տու­թյու­նը դար­ձավ ան­հա­սա­նե­լի ու ան­հաս­կա­նա­լի մի բան: Մարդ­կու­թյու­նը խե­լա­գար­վեց, բայց ճշ­մար­տու­թյա­նը հա­վա­տա­րիմ մնա­ցոր­դը` որ­պես թթխ­մոր, որ­պես ան­հա­մա­ցած ու աղ­տե­ղի աշ­խար­հի աղ, Աստ­ված միշտ պա­հում է: Ճշ­մար­տու­թյու­նը հաս­կա­նա­լու հա­մար այն պետք է ըն­դու­նել ա­ռանց նա­խա­պայ­մա­նի, ան­կան­խա­կալ մտ­քով և ան­կաս­կած սր­տով: Ճշ­մար­տու­թյան պատ­մու­ճա­նը հագ­նե­լու հա­մար մեր բա­նա­կա­նու­թյու­նից պետք է հա­նել հպար­տու­թյան և ինք­նա­բա­վու­թյան թիկ­նո­ցը:


Ճշ­մար­տու­թյան չա­փո­րո­շի­չը մեր սե­փա­կան գի­տե­լի­քը և փոր­ձը չեն, չնա­յած դրան` շատ շա­տե­րը որևէ բա­նի ճշ­մար­տա­ցիու­թյան չա­փա­նիշ միայն ի­րենց են հա­մա­րում: Այդ պատ­ճա­ռով էլ ի­րա­կան Միակ Ճշ­մար­տու­թյունն ըն­դու­նել հա­պա­ղում են ու հա­մա­ռում: Դա­տարկ կաթ­սա­ներն ու ծնծ­ղա­նե­րը գի­տա­կան թե­զեր են հն­չեց­նում և փոր­ձում ի­րենց աղ­մու­կով խլաց­նել Ճշ­մար­տու­թյան կան­չը և նրան ունկ­նդ­րել ակն­կա­լո­ղի պատ­րաս­տա­կամ ա­կանջ­նե­րը:

Լի­լիթ ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Գո­րիս

Դիտվել է՝ 1938

Մեկնաբանություններ