Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Հան­դի­սա­տեսն ի­րա­վունք ու­նի դի­տե­լու պատ­շաճ ո­րա­կի ներ­կա­յա­ցում­ներ»

«Հան­դի­սա­տեսն ի­րա­վունք ու­նի դի­տե­լու պատ­շաճ ո­րա­կի ներ­կա­յա­ցում­ներ»
17.03.2020 | 01:11

Կո­րո­նա­վի­րու­սի տա­րած­ման կան­խար­գել­ման հա­մար մեր հան­րա­պե­տու­թյու­նում առ­ժա­մա­նակ փակ են ՀՀ ԿԳՄՍ են­թա­կա­յու­թյամբ գոր­ծող թա­տե­րա­կան և հա­մեր­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րը՝ թատ­րոն­ներ, հա­մեր­գաս­րահ­ներ, թան­գա­րան­ներ և գրա­դա­րան­ներ։ Այս ըն­թաց­քում հե­տաձգ­վեց նաև օ­պե­րա­յին թատ­րո­նում սպաս­վող մաս­նա­գի­տա­կան ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թա­ցը (ա­տես­տա­ցիա): Ա­նո­րոշ ժա­մա­նա­կով կդա­դա­րեն նաև նոր թափ ստա­ցած անս­տո­րա­գիր նա­մակ­նե­րը: Ա­տես­տա­ցիան, ինչ­պես կա­րե­լի էր են­թադ­րել, միան­շա­նակ չի ըն­դուն­վել՝ նոր կր­քե­րի տե­ղիք տա­լով: «Ի­րա­տե­սը» թե­մա­յի առն­չու­թյամբ հար­ցեր է ուղ­ղել Ա­լեք­սանդր Սպեն­դիա­րյա­նի ան­վան օ­պե­րա­յի և բա­լե­տի ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­կան թատ­րո­նի գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար և տնօ­րեն ԿՈՆՍ­ՏԱՆ­ՏԻՆ ՕՐ­ԲԵ­ԼՅԱ­ՆԻՆ։

-Օ­պե­րա­յին թատ­րո­նում սպաս­վող ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թացն ար­դյո՞ք ճիշտ ժա­մա­նա­կին է ար­վում և ըստ կար­գի՞, թե՞ ար­տա­հերթ է, ինչ­պես վկա­յում են ո­րոշ աղ­բյուր­ներ:
-Թատ­րո­նի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան աշ­խա­տող­նե­րի ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թացն ի­րա­կա­նաց­վում է` հիմք ըն­դու­նե­լով ՀՀ մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րի 2009 թ. հուն­վա­րի 29-ի թիվ 707-Ա ան­հա­տա­կան հրա­մա­նը, ո­րով հաս­տատ­վել է մաս­նա­գի­տա­կան ո­րա­կա­վար­ման քն­նու­թյուն­նե­րի օ­րի­նա­կե­լի կա­նո­նա­կարգ, ո­րի հա­մա­ձայն` ըն­դուն­վել է թատ­րո­նի տնօ­րե­նի 2014 թվա­կա­նի ապ­րի­լի 30-ի թիվ 134-Ա հա­մա­պա­տաս­խան հրա­մա­նը։ Ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թա­ցի կազ­մա­կերպ­ման հրա­ման­նե­րով էլ թատ­րո­նին ի­րա­վունք է վե­րա­պահ­ված ցան­կա­ցած ժա­մա­նակ անց­կաց­նե­լու ար­տա­հերթ ո­րա­կա­վոր­ման քն­նու­թյուն­ներ։ Բա­ցի այդ, թատ­րո­նի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան աշ­խա­տող­նե­րի ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թա­ցի ի­րա­վա­կան հիմք է հան­դի­սա­նում նաև ՀՀ աշ­խա­տան­քա­յին օ­րենս­գր­քի 120-րդ հոդ­վա­ծի 3-րդ մա­սը, ո­րի հա­մա­ձայն, աշ­խա­տո­ղի մաս­նա­գի­տա­կան ու­նա­կու­թյուն­նե­րի հա­մա­պա­տաս­խա­նու­թյու­նը զբա­ղեց­րած պաշ­տո­նին կամ կա­տար­վող աշ­խա­տան­քին գնա­հա­տում է գոր­ծա­տուն։ Գոր­ծա­տուն ինքն է ո­րո­շում, թե երբ ու ինչ կար­գով է ի­րա­կա­նաց­վե­լու նշ­ված գոր­ծըն­թա­ցը։ Ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման նպա­տա­կը աշ­խա­տող­նե­րին ա­զա­տե­լը չէ։ Բա­ցի այդ, ո­րա­կա­վոր­ման ստու­գում­նե­րը ի­րա­կա­նաց­վե­լու են ար­տա­սահ­մա­նից հրա­վիր­ված ա­նա­չառ մաս­նա­գետ­նե­րի մաս­նակ­ցու­թյամբ։ Կար­ծում ենք՝ հան­դի­սա­տեսն ի­րա­վունք ու­նի դի­տե­լու պատ­շաճ ո­րա­կի ներ­կա­յա­ցում­ներ, իսկ այդ ո­րա­կի ա­պա­հով­ման հիմ­նա­կան գոր­ծո­նը ար­տիս­տի ո­րա­կա­վոր­ման ստու­գումն է։
-Խո­սակ­ցու­թյուն­ներ կան, որ ա­տես­տա­ցիան ճա­նա­պարհ է հար­թում «Օ­պե­րա­յին ե­րի­տա­սար­դա­կան ծրագ­րի» ար­տիստ­նե­րի հա­մար. նրան­ցից շա­տե­րը, հնա­րա­վոր է, փո­խա­րի­նեն թատ­րո­նի վաս­տա­կա­շատ մե­ներ­գիչ­նե­րին:
-Թատ­րո­նի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան աշ­խա­տող­նե­րի ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման հիմ­նա­կան նպա­տա­կը սահ­ման­ված է ՀՀ մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րի 2009 թվա­կա­նի հուն­վա­րի 29-ի թիվ 707-Ա ան­հա­տա­կան հրա­մա­նով հաս­տատ­ված օ­րի­նա­կե­լի կա­նո­նա­կար­գի 2-րդ կե­տով, ո­րի հա­մա­ձայն ո­րա­կա­վոր­ման ստու­գու­մը ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան գոր­ծու­նեու­թյան շա­րու­նա­կա­կան կա­տա­րե­լա­գործ­ման գոր­ծըն­թաց է, ին­չը նպաս­տում է խմ­բե­րի մաս­նա­գի­տա­կան ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան խն­դիր­նե­րի ար­դյու­նա­վետ լուծ­մա­նը, ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան անձ­նա­կազ­մի ո­րա­կա­կան մա­կար­դա­կի բարձ­րաց­մա­նը և կադ­րա­յին հո­սու­նու­թյան կա­ռա­վար­մա­նը։ Ինչ­պես հս­տակ երևում է կա­նո­նա­կար­գից, ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման նպա­տա­կը ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան աշ­խա­տող­նե­րին աշ­խա­տան­քից ա­զա­տե­լը կամ թատ­րո­նը նոր կադ­րե­րով հա­մալ­րե­լը չէ։ Թատ­րո­նում ա­տես­տա­ցիա­յի ար­դյուն­քում կամ այլ պատ­ճառ­նե­րով ե­թե ա­ռա­ջա­նում է թա­փուր հաս­տիք, հայ­տա­րար­վում է բաց մր­ցույթ, ո­րին կա­րող են մաս­նակ­ցել բո­լոր ցան­կա­ցող­նե­րը, ով­քեր հա­մա­պա­տաս­խա­նում են ա­ռա­ջադր­ված չա­փա­նիշ­նե­րին:
-ՀՀ վաս­տա­կա­վոր և ժո­ղովր­դա­կան ար­տիս­տի կո­չում ու­նե­ցող­նե­րը մաս­նակ­ցե­լու՞ են ո­րա­կա­վոր­ման ստուգ­ման գոր­ծըն­թա­ցին, թե՞ ար­տո­նու­թյուն­ներ կու­նե­նան:
-Ան­ձի պաշ­տոն­նե­րը, կո­չում­ներն ու պարգևնե­րը չեն կա­րող մշ­տա­պես ա­պա­հո­վել ան­ձի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան բարձր ո­րա­կը, ուս­տի նշ­ված ըն­թա­ցա­կար­գե­րում որևէ բա­ցա­ռու­թյուն չի ար­ված ՀՀ մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րի 2009 թվա­կա­նի հուն­վա­րի 29-ի թիվ 707-Ա ան­հա­տա­կան հրա­մա­նով։
-Որ­քա­նո՞վ է նպա­տա­կա­հար­մար «Օ­պե­րա­յին ե­րի­տա­սար­դա­կան ծրագ­րի» գոր­ծու­նեու­թյու­նը, երբ ԵՊԿ-ում կա օ­պե­րա­յին ստու­դիա, ո­րը լիո­վին կա­տա­րում է այդ գոր­ծա­ռույ­թը: Առ­հա­սա­րակ, ե­րի­տա­սարդ ար­տիստ­ներն ինչ­պե՞ս են ընդգրկվում օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան կազ­մում:
-Օ­պե­րա­յին ար­վես­տը հա­մար­վում է սինկ­րե­տիկ ար­վեստ, որն իր մեջ խտաց­նում է մի քա­նի դժ­վա­րա­գույն մաս­նա­գի­տու­թյուն­ներ, իսկ օ­պե­րա­յին բե­մը, որ­պես դա­սա­կան ար­վես­տը ներ­կա­յաց­նող կարևո­րա­գույն հար­թակ, ակն­հայ­տո­րեն չի կա­րող լի­նել փոր­ձա­դաշտ, որ­տեղ ու­սա­նող­նե­րը կփոր­ձեն ի­րենց կա­րո­ղու­թյուն­նե­րը։ Օ­պե­րա­յին բեմն ար­տիստ­նե­րից պա­հան­ջում է մինչև բեմ բարձ­րա­նա­լը լի­նել հղկ­ված՝ և՛ ար­տիս­տա­կան, և՛ երգ­չա­կան հմ­տու­թյուն­նե­րով լիար­ժե­քո­րեն պատ­րաստ՝ կրե­լու բեմ բարձ­րա­նա­լու մեծ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը, ու­նե­նալ թե՛ երգ­չա­կան, թե՛ կր­թա­կան և թե՛ ար­տիս­տա­կան մեծ ու­նա­կու­թյուն­ներ։ ՈՒս­տի ե­րի­տա­սարդ ար­տիստ­նե­րի օ­պե­րա­յին ծրա­գի­րը դառ­նում է այն ա­ռանց­քը, ո­րի մի­ջո­ցով ու­սա­նո­ղը, որն ար­դեն ստա­ցել է բա­զա­յին կր­թու­թյուն, հնա­րա­վո­րու­թյուն կու­նե­նա կա­տա­րե­լա­գործ­վե­լու և ձեռք բե­րե­լու բե­մի հա­մար անհ­րա­ժեշտ բո­լոր հմ­տու­թյուն­նե­րը։ Պետք է նշել, որ գրե­թե բո­լոր մաս­նա­գի­տու­թյուն­նե­րը, ո­րոնք պա­հան­ջում են մեծ հմ­տու­թյուն­ներ, ինչ­պի­սին է օ­պե­րա­յին երգ­չի մաս­նա­գի­տու­թյու­նը, բա­զա­յին կր­թու­թյու­նից հե­տո անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն ու­նեն լրա­ցու­ցիչ կա­տա­րե­լա­գործ­ման (որ­պես օ­րի­նակ կա­րե­լի է բե­րել ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան կլի­նի­կա­կան օր­դի­նա­տու­րա­յի ինս­տի­տու­տը, դի­վա­նա­գի­տա­կան դպ­րո­ցը, փաս­տա­բա­նա­կան դպ­րո­ցը և այլն)։
«Young artist opera program» ծրագ­րե­րը գոր­ծում են եվ­րո­պա­կան, ա­մե­րի­կյան, ռու­սա­կան և արևե­լյան ա­մե­նա­հե­ղի­նա­կա­վոր օ­պե­րա­յին թատ­րոն­նե­րում, հիմ­նա­կա­նում նույն ան­վան­մամբ, և նրանց գոր­ծու­նեու­թյունն ու ա­ռա­քե­լու­թյու­նը լիո­վին հա­մա­պա­տաս­խա­նում են Հա­յաս­տա­նի նույ­նա­նուն ծրագ­րի ա­ռաջ­նա­յին նպա­տակ­նե­րին ու խն­դիր­նե­րին։ Որ­պես օ­րի­նակ կա­րե­լի է բե­րել հա­մաշ­խար­հա­յին մե­ծու­թյան օ­պե­րա­յին հետևյալ թատ­րոն­նե­րը, ո­րոնք, որ­պես բնա­կա­նոն գոր­ծու­նեու­թյան հիմ­նա­կան անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն, ու­նեն ե­րի­տա­սար­դա­կան ծրագ­րեր։ Հի­շա­տակ­ման են ար­ժա­նի Նյու Յոր­քի «Մետ­րո­պո­լի­տան» օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Լոն­դո­նի «Ռո­յալ» օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Մոսկ­վա­յի «Մեծ թատ­րո­նի», Սիդ­նե­յի օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Ավ­ստ­րա­լիա­յի «Փալմ Բիչ» օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Հոն­կոն­գի օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Ե­րու­սա­ղե­մի օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Լոս Ան­ջե­լե­սի օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Տե­խա­սի Թայ­լե­րի օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Չե­դար Ռա­փիդս օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի, Սա­րա­տո­գա­յի, Չի­կա­գո­յի օ­պե­րա­յին թատ­րոն­նե­րի ե­րի­տա­սար­դա­կան օ­պե­րա­յին ծրագ­րերը։
Զրույցը՝ Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 6731

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ