2023 թվականի ֆիզիկական անձանց հայտարարագրի ներկայացման վերջնաժամկետը փոփոխվեց և 2024 թվականի մայիսի մեկի փոխարեն սահմանվեց նոր ժամկետ` 2024 թվականի հուլիսի 22-ը։ Ժամկետի փոփոխության հիմնական պատճառ է հանդիսացել այն տապալելու իրական վտանգը և նման պարտականություն ունեցող խմբերում ներառված 120 հազար անձանցից միայն 9 հազարն է 2024 թվականի ապրիլի 20-ի վիճակով ներկայացրել պահանջվող փաստաթուղթը։ Ընդհանրապես ինչ է ներկայացնում իրենից այդ հայտարարագիրը, ինչպիսի տեխնիկական հմտությունների և բազային գիտելիքների պետք ունի ֆիզիկական անձը, և ինչու՞, և ու՞մ մեղքով եղավ համընդհանուր խուսափում:

Ինձ թվում է` հակիրճ վերլուծեցի ու նաև պարզեցի վերոհիշյալ ստեղծագործությունների միջև եղած ընդհանրությունը։ Թվալով չէ, սակայն, կա մեկ այլ իրականություն, մեկ այլ բան, որ ծածուկ է։

Հիմա անընդհատ վախ-վուխ ենք լսելու՝ սա քանդեցին, սա ավիրեցին: Բայց համարյա ոչ մեկը մատը մատին չտվեց, որ որոշակի երաշխիքներ լինեն այնտեղի հայկական ժառանգության պահպանման համար:

Նոամ Չոմսկու 10-րդ և վերջին մեթոդը վերաբերում է` իշխանության կողմից իր քաղաքացիների էությունը ավելի լավ հասկանալուն:

Մաշտոցի այգու խորքում մի մեծ խնձորենի կար. կարող ա հիմա էլ կա, վաղուց չեմ եղել։ Խնձորի սեզոնին, երբ առավոտ շուտ Տոմիկիս հետ այգի էինք գնում՝ զբոսնելու, դեռ այգին դատարկ-դատարկ էր լինում, բայց միշտ մի հոգի կամ երկու հոգի տեսնում էինք խնձորի ծառի տակ՝ ճյուղերից խնձոր էին պոկում, գետնին թափածներն էին հավաքում։

Գողգոթայի վրա մի Խաչ կա, որի վրա կախված է միայնակ մեկը. ոչ ոք ուշադրություն չի դարձնում նրան, ոչ իսկ իր մոտ ու սիրելի ծանոթները:

Փրկի՛ր ինձ, Տե՛ր, մարդկային գովեստից, փառքից ու մեծարանքից, [քանզի], ինձ՝ խավարիս, լույս կարծելով՝ բարին են համբավում. եղկելիիս՝ երանելի և ողորմելիիս առաքինի են հռչակում, այնինչ ողբալի եմ ես ու անթիվ մեղքերով լի:

Իսկ միջանցքի հա՞րցը: Դե, դա «կարմիր գիծ» է ՀՀ իշխանությունների համար, մոտավորապես, ինչպես անկլավների պատմությունը 2021 թվականի մարտ-ապրիլ ամիսներին։ Լավ, ինչպես Արցախի էթնիկ զտումը մինչև 2021 թվականի մայիս-հունիս ամիսները։ Այսինքն, «կարմիր գիծ» եթե խախտելու լինի թշնամին, ի՞նչ են անելու ՀՀ իշխանությունները...

Փաստորեն, էդ գյուղերի բնակիչներին եթե համոզեց, ուրեմն վե՞րջ, հա՞, Էլ ուրիշ ոչ մեկին հարցնելու չկա՞...

Թվում է, թե մեր հարցերի վերաբերյալ կիսահայհոյախառն լեզվով անվերջ քննարկումները վաղուց արդեն դարձել են կոնտրպրոդուկտիվ, քանի որ մեր էության, հնարավորությունների ու նպատակասլաց գործել չկարողանալու հետ կապված ամեն ինչը պարզ ու հայտնի է, և այլևս այս ուղղությամբ խորանալու տեղ չկա...