Մանրամասն որոնում (արխիվ)
19.04.2024
 
Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 
Նորություններ » Ինչու՞ են Նոր կտա­կա­րա­նից դուրս թողն­վել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը

Ինչու՞ են Նոր կտա­կա­րա­նից դուրս թողն­վել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը

Ինչու՞ են Նոր կտա­կա­րա­նից դուրս թողն­վել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը
12.05.2020 | 00:25
Նոր կտա­կա­րա­նում չեն նե­րառ­վել, դուրս են թողն­վել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը, ո­րոնք, ըն­դգ­ծում ենք, պա­րա­կա­նոն չեն: Ին­չու՞։
Ինձ և շատ ու­րիշ­նե­րի վա­ղուց է հե­տաք­րք­րում` Աստ­վա­ծա­շունչն ար­դյոք ա՞յն է, ինչ պետք է լի­ներ, թե՞ հրեա­նե­րի կամ մա­սոն­նե­րի մի­ջամ­տու­թյամբ նրա­նից դուրս են թողն­վել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը: Գի­տեմ` հոգևո­րա­կան­նե­րը, գու­ցե չն­չին բա­ցա­ռու­թյամբ, կա­սեն` ա­յո՛, հենց այն է, ինչ պետք է լի­ներ, դրա­նում ո­չինչ ա­վե­լի կամ ո­չինչ պա­կաս չկա: Թերևս նաև ա­սեն` այդ հար­ցը նոր չէ, որ տր­վում է, ձե­զա­նից ա­ռաջ շատ ու­րիշ­ներն են տվել և ստա­ցել պա­տաս­խան, դուք ի­զուր եք նո­րից բարձ­րաց­նում վա­ղուց ծեծ­ված հար­ցը:
Ա­յո՛, տր­վել է այդ հար­ցը, բայց բո­լո­րո­վին այլ հա­մա­տեքս­տում: Պա­կա­սի առն­չու­թյամբ հար­ցը կապ­ված է ե­ղել պա­րա­կա­նոն ա­վե­տա­րան­նե­րի հետ, հա­մե­նայն դեպս, որևէ կա­նո­նա­կան գր­ված­քի առն­չու­թյամբ այդ­պի­սի հարց չի տր­վել, հա­մար­վել է, որ բո­լոր կա­նո­նա­կան հա­մար­ված­ներն Աստ­վա­ծաշն­չում կան, նե­րառ­ված են Սուրբ Գր­քում: Մի՞ թե… Իսկ Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե՞­րը։ Ո՞վ կա­րող է ա­սել, թե Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը կա­նո­նա­կան չեն, և ոչ միայն ա­սել, այլև հիմ­նա­վո­րել:
Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը նե­րառ­ված են Ա­մե­նայն Հա­յոց Կա­թո­ղի­կոս (717 թվա­կա­նից առ 728 թ.), աստ­վա­ծա­բան, ի­մաս­տա­սեր, Հայ Ա­ռա­քե­լա­կան Ե­կե­ղե­ցու կող­մից սր­բե­րի շար­քը դաս­ված Հով­հան­նես Գ Օձ­նե­ցու «Կա­նո­նա­գիրք հա­յոց» ժո­ղո­վա­ծուում: Գրա­բա­րից Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րի աշ­խար­հա­բար արևե­լա­հա­յե­րեն փո­խադ­րու­թյու­նը` «Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­ներ» վեր­տա­ռու­թյամբ ա­ռան­ձին գր­քույ­կով Երևա­նում 1995 թ. հրա­տա­րակ­վել է Ե­րու­սա­ղե­մի միա­բան, բա­նա­սի­րու­թյան և փի­լի­սո­փա­յու­թյան դոկ­տոր, պրո­ֆե­սոր, Ե­կե­ղե­ցի­նե­րի հա­մաշ­խար­հա­յին խոր­հր­դում Մայր Ա­թո­ռի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ (1975-1986), Երևա­նի պետ­հա­մալ­սա­րա­նի աստ­վա­ծա­բա­նու­թյան ֆա­կուլ­տե­տի հիմ­նա­դիր-դե­կան (1995 թվա­կա­նից), լու­սա­հո­գի Շա­հե ար­քե­պիս­կո­պոս Ա­ճե­մյա­նի հո­վա­նա­վո­րու­թյամբ: Ըն­թեր­ցե­լով Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը, զգում ես նրա­նից բխող ա­ռա­քե­լա­կան շունչն ու ո­գին:
Հի­շյալ գր­քույ­կի «Գր­քույկ հա­վա­տա­ցյալ հա­յոր­դի­նե­րի հա­մար» վեր­տա­ռու­թյամբ նա­խա­բա­նում գր­ված է.
«Հա­ճախ հա­վա­տա­ցյալ­նե­րը, տա­րի­ներ շա­րու­նակ ե­կե­ղե­ցի մտ­նել-ել­նե­լով ան­գամ, ան­տե­ղյակ են մնում այն­պի­սի կարևոր կար­գե­րի ու կա­նոն­նե­րի, ինչ­պի­սիք են ա­ղոթ­քի կանգ­նե­լու, մկր­տու­թյան, պա­հե­ցո­ղու­թյան, ա­մուս­նու­թյան, պա­տա­րա­գի, Ա­վե­տա­րան ըն­թեր­ցե­լու, ան­հա­վատ­նե­րի հետ հա­վա­տա­ցյալ­նե­րի վե­րա­բեր­մուն­քի, հրեա­նե­րի հետ առն­չու­թյան և նման այլ անհ­րա­ժեշտ կար­գե­րին ու կա­նոն­նե­րին: Այս բա­ցը փոքր-ինչ լրաց­նե­լու հա­մար գր­պա­նի գր­քույ­կով տպագ­րում ենք Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի «Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը», ո­րոնք նաև Հա­յոց մայր ե­կե­ղե­ցու հիմ­նադ­րույթ կա­նոն­ներն են: Բա­րի կլի­ներ` այս գր­քույ­կը ու­նե­նար յու­րա­քան­չյուր քրիս­տո­նյա ըն­տա­նիք»:
Ան­ցած ժա­մա­նա­կաըն­թաց­քում հա­մոզ­վե­ցի, որ շատ հա­վա­տա­ցյալ­ներ ոչ միայն չեն կար­դա­ցել Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը, այլև նույ­նիսկ չեն լսել Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի հե­ղի­նա­կած նշ­ված Կա­նոն­նե­րի գո­յու­թյան մա­սին: Պատ­ճա­ռը շատ պարզ է` Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը Աստ­վա­ծաշն­չում, ա­վե­լի ճիշտ, Նոր կտա­կա­րա­նում չկան:
Մե­զա­նում քչե­րը գրա­բար գի­տեն ու քչերն են կար­դում գրա­բա­րով: Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը գրող, թարգ­մա­նիչ, հրա­պա­րա­կա­խոս Մաք­սիմ Ոս­կա­նյա­նը տա­րի­ներ ա­ռաջ գրա­բա­րից փո­խադ­րել է աշ­խար­հա­բար արևե­լա­հա­յե­րե­նի, թարգ­ման­չի ջան­քե­րի շնոր­հիվ 1995 թ. հրա­տա­րակ­վել հա­մեստ գր­քույ­կի տես­քով, սա­կա­վա­թիվ տպա­քա­նա­կով, հե­տա­գա­յում հրա­տա­րակ­վել նաև մա­մու­լով, բայց քա­նի որ և՛ գր­քույ­կի, և՛ թեր­թի տպա­քա­նակ­նե­րը մեծ չեն ե­ղել, այն շա­տե­րին, ցա­վոք, մնա­ցել է ան­հայտ:
Ո­րոշ հիմ­քեր տե­ղիք են տա­լիս ա­ռաջ քա­շե­լու այն վար­կա­ծը, որ Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը Նոր կտա­կա­րա­նից մի­տում­նա­վոր դուրս են թողն­վել, չեն նե­րառ­վել Նոր կտա­կա­րա­նում Քրիս­տո­սա­մերժ հրեա­նե­րի կամ մա­սոն­նե­րի մի­ջամ­տու­թյամբ, քա­նի որ դրա­նում Քրիս­տո­սա­մերժ հրեա­նե­րին, այս­պես ա­սած, դիպ­չող բա­ներ կան: Օ­րի­նակ, 16-րդ գլ­խում («Հրեա­նե­րի հետ հա­ղորդ­վող­նե­րի մա­սին») գր­ված է.
«Կար­գե­ցին ա­ռա­քյալ­նե­րը և դրե­ցին Ե­կե­ղե­ցու հաս­տա­տու­թյան մեջ, թե` նա, ով սի­րում է Քրիս­տո­սա­մերժ հրեա­նե­րին և հա­ղոր­դակց­վում նրանց հետ, նա լի­նի կցոր­դը Հու­դա Իս­կա­րիով­տա­ցու, ով սի­րեց այն հրեա­նե­րին ու հե­թա­նոս­նե­րին, ո­րոնք եր­կր­պա­գում են ա­րա­րած­նե­րին և ոչ Ա­րար­չին: Այդ­պի­սիին չթող­նել ե­կե­ղե­ցի և թույլ չտալ բնակ­վել հա­վա­տա­ցյալ­նե­րի մեջ: Այլ այդ­պի­սի­նե­րի հա­մար ո­րո­շում հան­վի և, ձե­զա­նից դուրս բեր­վե­լով՝ ի­րենց հա­տու­ցումն ստա­նան: Եվ այդ­պի­սի­նե­րի մեջ մի՛ մնա, ո­րով­հետև դառ­նու­թյան ար­մա­տը երևա­լիս շա­տերն են պղծ­վում դրա­նով»:
17-րդ գլ­խում («Հա­վա­տա­լուց հե­տո ու­րա­ցող հե­թա­նոս­նե­րին ու հրեա­նե­րին կր­կին հետ չըն­դու­նե­լու մա­սին») կար­դում ենք.
«Կար­գե­ցին ա­ռա­քյալ­նե­րը և դրե­ցին Ե­կե­ղե­ցու հաս­տա­տու­թյան մեջ, թե՝ ե­թե հրեա­նե­րից կամ հե­թա­նոս­նե­րից մեկն ու մե­կը գա ու խառն­վի ե­կե­ղե­ցուն և նո­րից թող­նի ու գնա իր բնու­թյա­նը և դար­ձյալ նույն բա­նը կրկ­նի ու գա նույն պաշ­տո­նին, որն ա­նար­գեց, մի՛ ըն­դու­նեք և մի՛ խառ­նեք ձեզ, այլ թող ո­րոշ­մամբ ա­մեն­քի ստա­նա իր հա­տու­ցու­մը: Եվ մի՛ հա­ղոր­դակց­վեք նրա ու նրանց հետ, ով­քեր առ­նչ­վում են նրան»:
Հի­շենք նաև, թե տար­բեր եր­կր­նե­րի հրեա­կան հա­մայ­նք­նե­րի շր­ջա­նում, հատ­կա­պես այդ նույն Քրիս­տո­սա­մերժ հրեա­նե­րի մե­րօ­րյա ժա­ռանգ­նե­րի կող­մից ինչ­պի­սի աղ­մուկ բարձ­րաց­վեց հայտ­նի ռե­ժի­սոր Մել Գիբ­սո­նի «Քրիս­տո­սի չար­չա­րանք­նե­րը» ֆիլ­մի (2004 թ.) առն­չու­թյամբ: Նրանք «Քրիս­տո­սի չար­չա­րանք­նե­րը» ան­վա­նե­ցին հա­կա­սե­մի­տա­կան` չնա­յած այն հան­գա­ման­քին, որ ֆիլ­մը հիմն­ված է Ա­վե­տա­րան­նե­րի բո­վան­դա­կու­թյան վրա, և թերևս բո­լո­րին է հայտ­նի, որ Քրիս­տո­սին խա­չել են հրեա­նե­րը` հռո­մեա­ցի­նե­րի ձեռ­քով: Այդ նույն հրեա­նե­րը Մել Գիբ­սո­նի նկատ­մամբ սկ­սե­ցին ան­նա­խա­դեպ վար­կա­բեկ­ման գոր­ծըն­թաց` նպա­տա­կաուղղ­ված նրան բա­րո­յա­պես ոչն­չաց­նե­լուն, և մի­գու­ցե նույ­նիսկ ինք­նա­դա­տաս­տա­նի են­թար­կեին, ե­թե Գիբ­սոնն աշ­խար­հում շատ հայտ­նի մե­կը չլի­ներ, և նրա մահ­վան դեպ­քում կաս­կած­նե­րը չընկ­նեին հենց ի­րենց վրա:
Հրեա­նե­րի և մա­սոն­նե­րի ձեռ­քերն աշ­խար­հում ընդ­հան­րա­պես շատ եր­կար են, եր­կար են ե­ղել նաև նախ­կի­նում: Բնավ չու­նեմ հրեա­նե­րի, մա­սոն­նե­րի գովքն ա­նե­լու կամ գո­վազ­դե­լու ցան­կու­թյուն, բայց նրանք կա­րո­ղա­ցել են ա­նել և այ­սօր էլ կա­րո­ղա­նում են ա­նել բա­ներ, ո­րոնք այ­լոց հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րից դուրս են: Այն­պես որ, ան­հա­վա­նա­կան մի հա­մա­րեք այն, որ նրանք կա­րող էին հաս­նել Նոր կտա­կա­րա­նից Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան Կա­նոն­նե­րը դուրս թող­նե­լուն:
Հնա­րա­վոր է, որ ո­մանք նկա­տի ու­նե­նա­լով վերևում մա­սոն­նե­րի վե­րա­բե­րյալ գր­վա­ծը, փոր­ձեն այս հոդ­վա­ծը հա­մա­րել հա­կա­գի­տա­կան` այն հար­ցադր­մամբ, թե ի՞նչ կապ ու­նեն մա­սոն­նե­րը, չէ՞ որ նրանք, երբ ձևա­վոր­վել է Նոր կտա­կա­րանն իր ներ­կա­յիս տես­քով, չեն ե­ղել, ծա­գել են 15-րդ դա­րում, Անգ­լիա­յում, կազ­մա­վոր­վել 18-րդ դա­րում` 1717 թ., Լոն­դո­նում:
Ե­թե վե­րը շա­րադր­վա­ծը նույ­նիսկ հա­մա­րենք ճշ­մար­տու­թյուն, ա­պա մա­սո­նու­թյան վե­րա­բե­րյալ նույ­նիսկ լայն հան­րու­թյա­նը հա­սա­նե­լի գրա­կա­նու­թյան մեջ նշ­ված է, որ Ա­զատ որմ­նադ­րու­թյու­նը կամ Եղ­բայ­րա­կան միա­բա­նու­թյու­նը թեև ձևա­վոր­վել է մի­ջին դա­րե­րում, սա­կայն նրա ա­կունք­նե­րը ձգ­վում են դե­պի դա­րե­րի խոր­քը: Իսկ ճշ­մար­տու­թյունն այն է, որ մա­սո­նու­թյան ու մա­սոն­նե­րի ի­րա­կան պատ­մու­թյու­նը շատ քչե­րին է հայտ­նի, նրանց վե­րա­բե­րյալ ի­րա­կա­նու­թյու­նը հիմ­նա­կա­նում թաքց­ված է, ճշ­մար­տու­թյունն ու կեղ­ծի­քը մի­տում­նա­վոր խառն­ված են ի­րար, որ­պես­զի պատ­մու­թյու­նը հե­տա­զո­տող­նե­րը մո­լոր­վեն, մար­դիկ ու մարդ­կու­թյու­նը չի­մա­նան ի­րա­կա­նու­թյու­նը: Հա­կիրճ` մա­սո­նա­կան բուն կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը և մա­սոն­նե­րը գո­յու­թյուն են ու­նե­ցել նաև Քրիս­տո­սից ա­ռաջ, և բնավ էա­կան չէ` ա՞յդ, թե՞ մեկ այլ ան­վան­մամբ, կարևորն այն է, որ նրանց նպա­տակ­նե­րը, գոր­ծը, ա­ռա­քե­լու­թյու­նը` հա­կաաստ­վա­ծա­յին, հա­կաք­րիս­տո­նեա­կան, հա­կա­մարդ­կա­յին, այ­սօր էլ նույնն են, ինչ նախ­կի­նում` Քրիս­տո­սից ա­ռաջ ու նույ­նիսկ շա՜տ ա­ռաջ։
Ինձ քաջ ծա­նոթ են ո­մանց բա­ցատ­րու­թյուն­նե­րը, ա­վե­լի ճիշտ, են­թադ­րու­թյուն­ներն առ այն, որ Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը Նոր կտա­կա­րա­նում չեն նե­րառ­վել հա­վա­նա­բար այն պատ­ճա­ռով, որ դրանք ա­ռա­քյալ­նե­րի կա­նոն­ներ են, վե­րա­բե­րում են ա­ռա­քյալ­նե­րին ու նրանց գոր­ծի շա­րու­նա­կող հոգևո­րա­կան­նե­րին: Ի­րա­կա­նում բո­լո­րո­վին էլ այդ­պես չէ, քա­նի որ Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­ներն ըն­թեր­ցե­լով, դժ­վար չէ հա­մոզ­վել, որ դրանց մի մա­սը վե­րա­բե­րում է Ե­կե­ղե­ցուն` լայն ի­մաս­տով, այ­սինքն նաև` յու­րա­քան­չյուր քրիս­տո­նյա­յի, Ե­կե­ղե­ցու յու­րա­քան­չյուր շար­քա­յին ան­դա­մի, ինչ­պես Ա­վե­տա­րան­նե­րը չեն վե­րա­բե­րում միայն հոգևո­րա­կան­նե­րին: Անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում հա­մա­պա­տաս­խան մեջ­բե­րում­նե­րով կամ ըն­դգ­ծում­նե­րով ա­ռա­ջի­կա­յում կփաս­տենք Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րի` Ե­կե­ղե­ցու բո­լոր ան­դամ­նե­րին ուղղ­ված լի­նե­լու վե­րա­բե­րյալ վե­րը նշ­վա­ծը:
Ծա­նոթ եմ նաև այն «բա­ցատ­րու­թյա­նը», թե Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը Նոր կտա­կա­րա­նում չեն նե­րառ­վել այն պատ­ճա­ռով, որ դրանք Ա­վե­տա­րան­նե­րի մեկ­նու­թյուն­ներ չեն, բայց մի՞­թե Ա­վե­տա­րան­նե­րի մեկ­նու­թյուն­ներ են Գործք Ա­ռա­քե­լո­ցը, Հայտ­նու­թյու­նը…
ՈՒ­շադ­րու­թյամբ կծա­նո­թա­նանք Նոր կտա­կա­րա­նում Ղու­կաս Ա­վե­տա­րան­չի Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը չընդ­գր­կե­լու վե­րա­բե­րյալ հնա­րա­վոր ցան­կա­ցած այլ բա­ցատ­րու­թյան, շնոր­հա­կալ կլի­նենք, ե­թե ներ­կա­յաց­վի որևէ հիմ­նա­վոր բա­ցատ­րու­թյուն, ին­չը կն­շա­նա­կի, որ վե­րոն­շյալ հար­ցադր­ման պա­տաս­խա­նը կա­րե­լի է հա­մա­րել գտն­ված:
«Երբ Փրկ­չի ա­ռա­քյալ­նե­րը մեկ­նե­լու էին տար­բեր աշ­խարհ­ներ` քա­րո­զե­լու, նա­խօ­րոք ժո­ղով ա­րե­ցին, որ­պես­զի միա­բա­նու­թյամբ սահ­մա­նեն այն­պի­սի կա­նոն­ներ, ո­րոն­ցով մարդ­կու­թյան բո­լոր ե­կե­ղե­ցի­նե­րը, ըստ քա­րոզ­վող Սուրբ Ա­վե­տա­րա­նի, միան­ման լի­նեն բո­լոր աշ­խարհ­նե­րում: Ժո­ղո­վի ար­դյունք­նե­րը հանձ­նա­րա­րե­ցին, որ գրի առ­նի Ղու­կա­սը: Կա­նոն­ներն ըն­դա­մե­նը 33-ն են՝ մեր Փրկ­չի այս աշ­խար­հում ապ­րած տա­րի­նե­րի թվի հա­մե­մատ: 34-րդ գլու­խը պատ­մում է, թե ա­ռա­քյալ­նե­րը որ եր­կր­նե­րը հանձ­նա­ռու­թյուն ու­նե­ցան գնա­լու և ինչ գոր­ծեր ա­րե­ցին»,- «Ի­րա­տես» թեր­թի 2017 թ. հուն­վա­րի 20-ի հա­մա­րում հրա­պա­րակ­ված իր «Ա­ռա­քյալ­նե­րի կա­նոն­նե­րը» վեր­տա­ռու­թյամբ հոդ­վա­ծում գրել է Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րը գրա­բա­րից աշ­խար­հա­բար փո­խադ­րած Մաք­սիմ Ոս­կա­նյա­նը և ներ­կա­յաց­րել «Սուրբ ե­կե­ղե­ցու այն կա­նոն­ներն ու սահ­ման­նե­րը, որ, Տի­րոջ եր­կինք համ­բառ­նա­լուց հե­տո վեր­նա­տան մեջ ժո­ղով­վե­լով, հանձ­նա­րա­րե­ցին Քրիս­տո­սի ա­շա­կերտ­նե­րը»:
Մաք­սիմ Ոս­կա­նյա­նը ներ­կա­յաց­րել է նաև Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րի և Ռա­ֆա­յել Իշ­խա­նյա­նի հետ կապ­ված մի ու­շագ­րավ պատ­մու­թյուն: Հայտ­նի մտա­վո­րա­կա­նը Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­ներն այն­քան է կարևո­րել, որ Մաք­սիմ Ոս­կա­նյա­նի հետ զրույ­ցում նույ­նիսկ հա­մա­րել կամ ան­վա­նել է հին­գե­րորդ Ա­վե­տա­րան: Թարգ­մա­նիչն իր հոդ­վա­ծա­շա­րի ա­վար­տին ներ­կա­յաց­րել է, թե ով էր Ղու­կաս Ա­վե­տա­րա­նի­չը: Նա Ան­տիո­քից էր, ար­հես­տով՝ բժիշկ: Պո­ղոս Ա­ռա­քյա­լի հրա­մա­նով Ղու­կա­սը գրել է իր ա­նու­նով Ա­վե­տա­րա­նը, գրել է ա­սո­րե­րե­նով: Ա­ռա­քե­լա­կան կա­նոն­նե­րի վեր­ջա­բա­նից տե­ղե­կա­նում ենք, որ Ղու­կա­սը հրա­ման է ստա­ցել գրի առ­նե­լու նաև Ե­կե­ղե­ցու Ընդ­հան­րա­կան կա­նոն­նե­րը, ո­րոնք ա­ռա­քյալ­նե­րը Սուրբ Հո­գու ա­ռաջ­նոր­դու­թյամբ միա­բան կազ­մե­ցին ա­ռա­քե­լու­թյան մեկ­նե­լուց ա­ռաջ, Վեր­նա­տան ժո­ղո­վում: Սուրբ Ղու­կա­սը նաև ճար­տար նկա­րիչ է ե­ղել: Ա­ռա­ջին ան­գամ նա է նկա­րել Սուրբ Աստ­վա­ծա­մո­րը՝ Հի­սուս ման­կա­նը գր­կին: Ղու­կասն իր հո­գին ա­վան­դել է, երբ ար­դեն ութ­սունն անց է ե­ղել: Մար­մի­նը գտն­վում է Կ. Պոլ­սում և, ինչ­պես դար­ձյալ Մաք­սիմ Ոս­կա­նյանն է գրել, մինչև այ­սօր էլ նրա դամ­բա­րա­նի վրա բազ­մա­թիվ հրաշք­ներ են կա­տար­վում:
Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 7512

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Մեծ խաղը շարունակվելու է՝ առանց հայկական գործոնը հաշվի առնելու

Մեծ խաղը շարունակվելու է՝ առանց հայկական գործոնը հաշվի առնելու

Դեռևս վաղ է համակողմանիորեն գնահատել ռուս խաղաղապահների ելքը Արցախից՝ տեղեկատվության սղության պատճառով: Վարկածները, հիփոթեզները շատ են...

Սոցցանցային գրառումներ

Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ
Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը
Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.