Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Նի­կոլ Փա­շի­ն­յա­նը պրո­ֆե­սիո­նալ քան­դա­րար է, մեծ աղմ­կա­րար ու նույն­քան մեծ խառ­նա­կիչ»

«Նի­կոլ Փա­շի­ն­յա­նը պրո­ֆե­սիո­նալ քան­դա­րար է, մեծ աղմ­կա­րար ու նույն­քան մեծ խառ­նա­կիչ»
26.05.2020 | 00:15

«Ի­րա­տե­սի» հյուրն է ԱԺ նախ­կին պատ­գա­մա­վոր ՍԱՄ­ՎԵԼ ՖԱՐ­ՄԱՆ­ՅԱ­ՆԸ։

-Հա­մա­վա­րա­կի պատ­ճա­ռով ստեղծ­ված ճգ­նա­ժա­մա­յին ի­րա­վի­ճա­կը, ըստ Ձեզ, կա­ռա­վա­րե­լի՞ է։ Հաշ­վի առ­նե­լով վա­րա­կի տա­րած­ման այ­սօր­վա տեմ­պե­րը, ին­չի՞ առջև կա­րող է եր­կի­րը կանգ­նել։
-Հա­յաս­տա­նը կանգ­նած է մո­տա­լուտ ազ­գա­յին ա­ղե­տի շե­մին։ ՈՒ այս ա­մե­նը մի մար­դու իշ­խա­նու­թյան ար­դյուն­քում, ո­րը խոս­տա­ցել էր վե­րաց­նել ա­ղե­տի գո­տին։ Ար­դյուն­քում Նի­կոլ Փա­շի­նյանն այ­սօր ողջ Հա­յաս­տանն է վե­րա­ծում ա­ղե­տի գո­տու։ Թշ­նա­մին ու օ­տար նվա­ճո­ղը երևի մեր երկ­րի հետ այս­պես օ­տա­րա­վա­րի ու ան­պա­տաս­խա­նա­տու կեր­պով չէին վար­վի։ Այ­սօր գնում ենք հենց այս ուղ­ղու­թյամբ։ Վա­րա­կի տա­րած­ման վի­ճա­կագ­րու­թյու­նը և իշ­խա­նու­թյան կա­ռա­վար­չա­կան ա­պաշ­նոր­հու­թյունն այդ մա­սին են խո­սում։ Նա­յե՛ք վա­րա­կի տա­րած­ման վի­ճա­կագ­րու­թյա­նը, մահ­վան ցու­ցա­նիշ­նե­րին, այս ա­մե­նի օ­րա­կան դի­նա­մի­կա­յին։ Ի­րա­վի­ճա­կը ոչ միայն բա­ցար­ձակ վե­րահս­կե­լի չէ իշ­խա­նու­թյան կող­մից, այլև ար­դեն ա­նի­րա­տե­սա­կան էլ է սպա­սել, որ գոր­ծող կա­ռա­վա­րու­թյու­նը կա­րող է ինչ-որ հրաշ­քով այն վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ առ­նել։ Բար­ձի­թո­ղի ու կա­տա­րյալ քաո­տիկ ի­րա­վի­ճակ։ Տպա­վո­րու­թյունն այն­պի­սին է, որ ժո­ղո­վուրդն իր ինք­նա­պահ­պան­ման ան­խախտ բնազ­դով շատ ա­վե­լի ար­դյու­նա­վետ կկա­րո­ղա­նար պայ­քա­րել հա­մա­վա­րա­կի դեմ, ե­թե ընդ­հան­րա­պես չլի­նեին կա­ռա­վա­րու­թյունն ու նրա հա­կա­սա­կան և ման­կա­միտ պահ­ված­քը։ Ա­վե­լին, ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը, գրանց­ված ու դեռ գրանց­վող մա­հե­րը բա­ցա­ռա­պես գոր­ծող իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի խղ­ճին են։ ՈՒ դեռ գա­լու է ժա­մա­նա­կը, երբ այս ա­մե­նը փաս­տարկ­ված կեր­պով, թղ­թա­պա­նակ­նե­րի վե­րած­ված, դառ­նա­լու է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թյունն ա­պա­ցու­ցող քրեա­կան գոր­ծե­րի նյութ և խոր­հր­դա­րա­նա­կան ու այլ հանձ­նա­ժո­ղով­նե­րի ու­սում­նա­սի­րու­թյան ա­ռար­կա։
-Չնա­յած ար­տա­կարգ դրու­թյու­նը պահ­պան­վում է, բայց դա վա­րա­կի տա­րած­ման վրա ոչ մի ազ­դե­ցու­թյուն չի ու­նե­նում։ Դուք քա­ղա­քա­կան շահ տես­նու՞մ եք ար­տա­կարգ ռե­ժի­մի պահ­պան­ման հա­մար։
-Ծա­նոթ եմ այդ տե­սա­կե­տին, որ իշ­խա­նու­թյուն­ներն ար­տա­կարգ դրու­թյան ի­րա­վա­կան ռե­ժի­մը, ըստ էու­թյան, իր այս բո­վան­դա­կու­թյամբ, սահ­մա­նել են՝ մտ­քում ու­նե­նա­լով բա­ցա­ռա­պես քա­ղա­քա­կան նպա­տակ­ներ ու հաշ­վարկ­ներ, որ այդ կերպ կա­րո­ղա­նան զս­պել մարդ­կանց ա­ճող դժ­գո­հու­թյու­նը հան­րա­հա­վաք­նե­րի ու բո­ղո­քի զանգ­վա­ծա­յին այլ մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի վե­րա­ծե­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նը։ Ան­կեղծ ա­սած, ես չեմ հա­վա­տում դրան։ Այս կա­ռա­վա­րու­թյունն ու­նակ չէ որևէ մտած­ված բան ա­նե­լու։ Ան­գամ այն, ինչ Դուք եք ակ­նար­կում։ Ա­վե­լի շուտ գործ ու­նենք իր ա­նե­լի­քը չի­մա­ցող, ա­պաշ­նորհ, գլուխն ու ի­րա­կա­նու­թյան զգա­ցու­մը ամ­բող­ջո­վին կորց­րած, ինքն իր հա­մար գծած երևա­կա­յա­կան աշ­խար­հում ապ­րող իշ­խա­նու­թյան հետ, ո­րի աջ ձեռ­քը չգի­տի, թե ինչ է ա­նում ձա­խը։ Ան­նա­խա­դեպ մի ա­պի­կա­րու­թյուն, որ այ­սօր մարդ­կա­յին տաս­նյակ կյան­քեր է ար­ժե­նում։ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի ձեռ­քերն այ­սօր ա­րյու­նոտ­ված են այն տաս­նյակ մարդ­կանց ա­րյու­նով, ո­րոնք Փա­շի­նյա­նի կա­ռա­վար­չա­կան ա­պաշ­նոր­հու­թյան ար­դյուն­քում զոհ են դառ­նում ու, ցա­վոք, դեռ դառ­նա­լու են այս հա­մա­վա­րա­կին։ Իսկ այ­սօր ոչ ոք չգի­տի, թե ով կա­րող է դառ­նալ հա­ջորդ զո­հը։
-Վար­չա­պե­տը խոս­տո­վա­նեց, որ կո­րո­նա­վի­րու­սի հար­ցում «մեր գոր­ծե­րը լավ չեն»։ Բա­ցի փաստն ար­ձա­նագ­րե­լուց, ի՞նչ պի­տի հետևեր դրան։
-Մա­մուլն ու պա­րե­տա­տան գրա­սե­նյակ­նե­րը հեղ­եղ­ված են տար­բեր մաս­նա­գի­տա­կան ա­ռա­ջարկ­նե­րով, առ­կա է հա­ջող­ված հա­մաշ­խար­հա­յին փորձ, կա կու­տակ­ված գի­տե­լիք։ Պետք էր ի սկզ­բա­նե չդրսևո­րել նման հան­ցա­վոր ամ­բար­տա­վա­նու­թյուն և լսել մարդ­կանց, ո­րոնք ի­րե­նից խե­լոք են։ Այ­սօր­վա կա­ռա­վա­րու­թյան կազ­մում ևս նման մար­դիկ կան։ Ողջ տա­րա­ծաշր­ջանն այ­սօր ար­դեն խո­սում է «վրա­ցա­կան հրաշ­քից», թե ինչ­պես մեր հարևան երկ­րին հա­ջող­վեց նման դրա­կան ար­դյունք գրան­ցել։ Ե­րեկ ար­դեն այդ երկ­րում, ո­րի բնակ­չու­թյունն ու չափ­սե­րը մո­տա­վո­րա­պես հա­մադ­րե­լի են Հա­յաս­տա­նի հետ, ար­ձա­նագր­վել է վա­րա­կի ըն­դա­մե­նը մեկ դեպք։ Թե չէ, քա­նի՞ կո­պեկ ար­ժի Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի նման ար­ձա­նագ­րու­մը, թե մեր գոր­ծե­րը լավ չեն։ Դա ա­մեն մի քա­ղա­քա­ցի ա­ռանց նրա ա­սե­լու էլ շատ լավ հաս­կա­նում է։ Բայց հա­նուն ճշ­մար­տու­թյան մի բան էլ ար­ձա­նագ­րենք. Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը վա­ղուց ա­պա­ցու­ցել է, որ ին­քը ու­նակ չէ որևէ հար­ցում, որևէ ուղ­ղու­թյամբ հա­ջո­ղու­թյան հաս­նե­լու։ Նա պրո­ֆե­սիո­նալ քան­դա­րար է, մեծ աղմ­կա­րար ու նույն­քան մեծ խառ­նա­կիչ։ Իսկ հա­մա­վա­րա­կի դեմ պայ­քա­րում հա­ջո­ղու­թյան չես հաս­նի ո՛չ քան­դե­լով, ո՛չ աղմ­կե­լով ու ո՛չ էլ մեծ խառ­նակ­չու­թյամբ։ Սա է ի­րա­կա­նու­թյու­նը։ ՈՒ ե­թե վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նում միա­միտ հայ­տն­ված մար­դը մեկ բան կա­րող է ա­նել (ի­րա­կա­նում օգ­նե­լու երկ­րին, գո­նե փոր­ձե­լու խու­սա­փել վե­րա­հաս ազ­գա­յին ա­ղե­տից), դա րո­պե ա­ռաջ հրա­ժա­րա­կա­նի դի­մում գրելն է, ո­րով հնա­րա­վո­րու­թյուն կտա երկ­րին` փոր­ձել դուրս գալ ստեղծ­ված ա­ղե­տա­լի ի­րա­վի­ճա­կի ճի­րան­նե­րից։
-Մի կող­մից ա­ռող­ջա­պա­հա­կան, սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան բա­զում խն­դիր­նե­րը, մյուս կող­մից ա­տե­լու­թյան, բռ­նու­թյան քա­րոզ, հար­ձա­կում ըն­տա­նիք­նե­րի վրա։ Եր­կու տա­րի ա­ռաջ հան­դուր­ժո­ղա­կա­նու­թյան լո­զուն­գով իշ­խա­նու­թյան ե­կած ուժն ին­չու՞ հան­րու­թյան շր­ջա­նում բա­ժա­նա­րար գծեր քա­շեց, մարդ­կանց «սոր­տա­վո­րեց» ու մի­մյանց դեմ տրա­մադ­րեց, Հա­յաս­տա­նը ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան «բաս­տիոն» ո­րա­կեց, բայց ընդ­դի­մու­թյա­նը բռուն­ցք­նե­րով լռեց­րեց։ ՈՒ՞ր կա­րող է մեզ տա­նել այս մթ­նո­լոր­տը։
-Երկ­րոր­դեմ՝ ազ­գա­յին ա­ղե­տի։ Մի այն­պի­սի ա­ղե­տի, ո­րի մա­սին մենք միայն մեր պատ­մու­թյու­նից գի­տենք։ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը հետևո­ղա­կա­նո­րեն թու­լաց­րել է մեր երկ­րի ու ժո­ղովր­դի հա­վա­քա­կան ի­մու­նի­տե­տը։ Հա­յաս­տա­նը 1921-1922 թվա­կան­նե­րից ի վեր եր­բեք հնա­րա­վոր ար­տա­քին վտանգ­նե­րի հա­մա­տեքս­տում այս­քան խո­ցե­լի չի ե­ղել, որ­քան այ­սօր է։ Պա­տա­հա­կան չօգ­տա­գոր­ծե­ցի «մեծ խառ­նա­կիչ» բնո­րո­շու­մը։ Նման ներ­քին ա­տե­լու­թյուն, նման ներ­քին թշ­նա­մանք ու պե­տա­կան ինս­տի­տուտ­նե­րի, ար­ժեք­նե­րի նման հետևո­ղա­կան կազ­մա­քան­դում, նման մա­հա­բեր քաոս ան­գամ ա­մե­նաան­մեղ­սու­նակ կա­ռա­վա­րի­չը չէր կա­րող ստեղ­ծել այս­քան կարճ ժա­մա­նա­կում։ Ես չգի­տեմ՝ որ­տեղ փնտ­րել այս ա­մե­նի պատ­ճառն ու Փա­շի­նյա­նի ա­ղե­տա­բեր «ո­գեշ­նչ­ման» ի­րա­կան աղ­բյու­րը։ Ան­գամ չգի­տեմ` ար­դյոք այն Հա­յաս­տա­նու՞մ է պետք փնտ­րել։ Ի՞նչ է ա­րել կամ ի՞նչ է ա­նում Փա­շի­նյա­նը։ Նա բռ­նա­բա­րում է մեր հա­սա­րա­կու­թյան ան­բա­վա­րար տե­ղե­կաց­ված շեր­տե­րի է­մո­ցիա­նե­րը, իշ­խում այդ է­մո­ցիա­նե­րին ու եր­կի­րը, այդ մարդ­կանց էլ հե­տը տա­նում կոր­ծան­ման ու ա­ղե­տի։ Մեկ ա­ռի­թով ա­սել եմ, հի­մա էլ կրկ­նեմ։ Դա նույնն է, երբ հաշ­ման­դա­մու­թյուն ու­նե­ցող ե­րե­խա­յին սե­փա­կան ծնո­ղը հա­նում է փո­ղոց, սե­փա­կան ե­րե­խա­յի հաշ­ման­դա­մու­թյունն ի ցույց դնում ան­ցորդ­նե­րին, որ այ­լոց մոտ խղ­ճա­հա­րու­թյուն ա­ռա­ջաց­նի ու փող հա­վա­քի, իսկ ե­րե­կո­յան այդ փո­ղով իր ստա­մոք­սը լց­նի։ Ի՞նչ ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյուն։ ՈՒ՞մ ա­կանջ­նե­րի հա­մար են նա­խա­տես­ված այդ լո­լո­նե­րը։ Հա­յաս­տա­նը ԵԽ-ի ան­դամ պե­տու­թյուն է, ո­րը եր­կու տա­րի ա­ռաջ քն­նար­կում էր մեր եր­կի­րը մո­նի­տո­րին­գի տակ գտն­վող եր­կր­նե­րի ցան­կից հա­նե­լու օ­րա­կար­գը և Հա­յաս­տա­նը դա­սա­կար­գե­լու որ­պես հետ­մո­նի­տո­րին­գա­յին երկ­րի կար­գա­վի­ճակ ու­նե­ցող պե­տու­թյուն։ Ե­թե փա­շի­նյա­նա­կան երևա­կա­յու­թյան մեջ մենք ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան բաս­տիոն ենք, ա­պա ին­չու՞ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան այդ կա­ռույ­ցում նման ո­րո­շում չի կա­յաց­վել, որն ի դեպ, ար­դեն հա­սու­նա­ցած էր դեռ եր­կու տա­րի ա­ռաջ։ Այլ օ­րի­նակ­ներ չբե­րեմ։ Փա­շի­նյանն ու ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյու­նը ուղ­ղա­կիո­րեն ան­հա­մադ­րե­լի հաս­կա­ցու­թյուն­ներ են, ու դա շատ լավ հաս­կա­նում են նաև Հա­յաս­տա­նի մի­ջազ­գա­յին գոր­ծըն­կեր­նե­րը, ան­գամ ե­թե այդ մա­սին այ­սօր գե­րա­դա­սում են ար­տա­հայտ­վել կի­սա­ձայն։ Ինձ սա­կայն Փա­շի­նյա­նի ճա­կա­տա­գի­րը չէ, որ հե­տաք­րք­րում է, այլ այն, որ նման ա­պի­կար կա­ռա­վա­րու­մը կա­րող է մեզ հասց­նել, ե­թե ար­դեն իսկ չի հասց­րել, ան­դառ­նա­լիու­թյան այն կե­տին, ո­րից հե­տո, ինչ­պես բժշ­կա­կան աշ­խար­հում է աս­վում, հնա­րա­վոր չի լի­նում փր­կել հի­վան­դի կյան­քը։ Իսկ այդ դե­րում այ­սօր մեր ողջ եր­կիրն ու մեր ժո­ղո­վուրդն է։ Այդ­քա՜ն տա­ռա­պանք­ներ կրած ու իր հա­վա­քա­կան ոգևո­րու­թյու­նը վեր­ջերս վե­րագ­տած ու հիաս­թափ­ված ժո­ղո­վուր­դը։
-Ե­թե Փա­շի­նյա­նին և նրա ըն­տա­նի­քին առ­նչ­վող վեր­ջին բա­ցա­հայ­տում­նե­րը հաշ­վի առ­նենք (խոս­քը Մի­քա­յել Մի­նա­սյա­նի բարձ­րա­ձայ­նում­նե­րի մա­սին է), ո­րոնք վար­չա­պե­տը չցան­կա­ցավ հեր­քել, կա­րո՞ղ ենք ա­սել, որ ազն­վու­թյան ա­ռու­մով ևս այս իշ­խա­նու­թյու­նը մեծ կաս­կած­նե­րի տե­ղիք է տա­լիս։
-Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին լավ ճա­նա­չող­նե­րը մի բան գի­տեն. այն, ինչ ա­սում է, որ­պես ի­րա­կա­նու­թյուն ըն­դու­նեք դրա ճիշտ հա­կա­ռա­կը։ Բայց ի՞ն­չը հեր­քի։ Հեր­քի այն, որ ի­րեն, ու­սե­րի վրա դրած, իշ­խա­նու­թյան բե­րած ժո­ղովր­դի թի­կուն­քում ինքն ու իր հա­րա­զատ-բա­րե­կամ­նե­րը զբաղ­ված են փող աշ­խա­տե­լո՞վ։ Բայց դա ու՞մ հա­մար է գաղտ­նիք։ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին Հա­յաս­տանն ար­դեն երևում է իր զրա­հա­պատ մեր­սե­դես­նե­րի պա­տու­հա­նից, կա­ռա­վա­րա­կան ա­մա­ռա­նո­ցի պա­րիսպ­նե­րից ու շր­ջա­պա­տող թիկ­նա­պահ­նե­րի ստ­վե­րում։ Ար­դեն իր հա­մար քա­ղա­քա­ցին տու­գան­քի են­թա­կա սու­բյեկտ է, ար­դեն խոր­հր­դա­րա­նում ճիշտ է, որ լի­նի ա­նե­րոր­դի ու եղ­բո­րոր­դի, ար­դեն ճիշտ է, որ քա­վորդ լի­նի քա­ղա­քա­պետ ու այս­պես շա­րու­նակ։ Ա­րա­գա­չա­փե­րի, կար­միր գծե­րի ու մնա­ցա­ծի մա­սին էլ չեմ խո­սում։ Բայց, ախր, խն­դի­րը Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը չէ։ Այդ մար­դը իր կյան­քում եր­բեք չի էլ թաքց­րել օ­լի­գարխ դառ­նա­լու իր ձգ­տու­մը։ Նրա հա­մար այ­սօր ար­դեն այդ նույն նախ­կին ա­տե­լի օ­լի­գարխ­նե­րը եր­կու տե­սա­կի են. նրանք, ով­քեր խո­նար­հու­մով մուծ­վում են հայտ­նի հիմ­նադ­րամ­նե­րին ու վաս­տա­կում խո­շոր գոր­ծա­րա­րի պատ­վա­բեր տիտ­ղո­սը, և նրանք, ով­քեր մեր­ժում են իր այդ հան­ցա­վոր ա­ռա­ջարկն ու հայ­տն­վում քրեա­կան հե­տապն­դում­նե­րի մեջ։ ՈՒ՞մ հայտ­նի չեն այս բա­նե­րը։ Գնա­ցեք, Հա­յաս­տա­նի ա­մե­նա­հե­ռա­վոր գյու­ղերն ու մարդ­կանց հարց ու փորձ ա­րեք։ Նրանք ձեզ կպատ­մեն ի­րա­կա­նու­թյու­նը ինչ­պես որ է։ Բո­լո­րիցս էլ լավ կմեր­կաց­նեն այն լո­լո­նե­րը, որ իր մեծ աղ­մու­կով փոր­ձում է հան­րու­թյա­նը մա­տու­ցել Փա­շի­նյա­նը։ Մարդ, որ լի­նե­լով թեր­թի խմ­բա­գիր, իր գրե­թե բո­լոր «ա­տե­լի» օ­լի­գարխ­նե­րից ու քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­նե­րից տա­րի­նե­րով ան­խա­փան սն­վել է, նրանց մա­սին վար­կա­բե­կող հոդ­ված­ներ գրե­լու կամ չգ­րե­լու հա­մար, բա­րո­յա­կան ի­րա­վունք ու­նի՞ խո­սե­լու ազն­վու­թյու­նից։ Կամ զար­մա­նա­լի՞ է, որ այ­սօր, ար­դեն հայ­տն­վե­լով վար­չա­պե­տի ա­թո­ռին, ա­մեն ինչ ա­նում է, օ­րի­նա­կան ու ա­պօ­րի­նի ե­ղա­նա­կով, որ ինքն ու իր բա­րե­կամ­նե­րը դառ­նան մի­լիո­նա­տե­րեր։ Ա­մեն ինչ օ­րի­նա­չափ է։ Ցա­վոք, այս ա­մենն ի հե­ճուկս մեր հան­րու­թյան մի մեծ շեր­տի հիաս­թա­փու­թյան ու ափ­սո­սան­քի, խաբ­ված ու լք­ված լի­նե­լու զգա­ցու­մի։
-Ընդ­դի­մա­դիր ու­ժերն այս վի­ճա­կից դուրս գա­լու ել­քեր են ար­դեն նա­խան­շում։ Սուրբ Ա­թո­ռում նախ­կին դես­պան Մի­քա­յել Մի­նա­սյանն իմ­քայ­լա­կան­նե­րին ա­ռա­ջար­կեց ի­րենց ներ­սից նոր վար­չա­պետ ընտ­րել, ԱԱԾ նախ­կին տնօ­րեն Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նը հա­կաճգ­նա­ժա­մա­յին կա­ռա­վա­րու­թյուն է ա­ռա­ջար­կում ձևա­վո­րել, ՀՀԿ-ն էլ մշ­տա­պես նշում է, որ պետք է ար­տա­հերթ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թյուն­ներ լի­նեն։ Բո­լո­րի ցան­կու­թյու­նը նույնն է՝ Փա­շի­նյա­նին իշ­խա­նու­թյու­նից հե­ռաց­նել, ու­րեմն ին­չու՞ այս ու­ժե­րը չեն հա­մախ­մբ­վում և Ձեր կար­ծի­քով, Փա­շի­նյա­նին հե­ռաց­նե­լու ո՞ր տար­բե­րակն է ա­մե­նա­հա­վա­նա­կա­նը։
-Երկ­րում ստեղծ­վել է նոր քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճակ։ Տե­ղի է ու­նե­ցել քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճա­կի փո­փո­խու­թյուն։ Նի­կոլ Փա­շի­նյանն ար­դեն չի վա­յե­լում մեր ժո­ղովր­դի մե­ծա­մաս­նու­թյան վս­տա­հու­թյու­նը, զրկ­վել է մե­ծա­մաս­նու­թյան ա­ջակ­ցու­թյու­նից։ Սա լրիվ նոր քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճակ է ստեղ­ծել երկ­րում։ Հի­շու՞մ եք, հենց ինքն էր ժա­մա­նա­կին ա­սում. «Ես հրա­ժա­րա­կա­նի մա­սին մտա­ծե­լու կա­րիք չու­նեմ այն­քան ժա­մա­նակ, քա­նի ու­նեմ ՀՀ ժո­ղովր­դի վս­տա­հու­թյու­նը։ Իսկ երբ որ չու­նե­նամ ժո­ղովր­դի վս­տա­հու­թյու­նը, որևէ մե­կին չեմ թող­նի, որ նույ­նիսկ ակ­նար­կի դրա մա­սին։ Րո­պե ա­ռաջ, րո­պե ա­ռաջ...»։ Հի­մա ժա­մա­նակն է, որ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ա­պա­ցու­ցի, որ գո­նե այս մի հար­ցում ինքն ի­րեն ու մեզ բո­լո­րիս է­լի չի խա­բել, իր բնա­վո­րու­թյան հա­մա­ձայն։ Իր հե­ռա­ցու­մը վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նից բխում է որ­քան Հա­յաս­տա­նի ու հայ ժո­ղովր­դի շա­հե­րից, ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կում փորձ ա­նե­լու փրկ­վել մո­տա­լուտ ազ­գա­յին ա­ղե­տից, նույն­քան էլ բխում է ան­ձամբ իր ու իր քա­ղա­քա­կան թի­մի շա­հե­րից։ Այս հար­ցում բո­լո­րի շա­հե­րը հա­մընկ­նում են։ Ին­քը, ըստ էու­թյան, ա­վար­տել է իր քա­ղա­քա­կան ա­ռա­քե­լու­թյու­նը։ Ան­գամ կա­րե­լի է դրա­կան բան ար­ձա­նագ­րել այդ ա­ռա­քե­լու­թյան մեջ. մեր եր­կիրն ու­ներ ար­մա­տա­կան վե­րա­փո­խում­նե­րի կա­րիք և նաև իր ջան­քե­րով ար­ձա­նագր­վեց այդ անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը, հան­րա­յին այդ հա­մա­ձայ­նու­թյու­նը, որ այս­պես շա­րու­նա­կել չի կա­րե­լի, եր­կի­րը ար­մա­տա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի կա­րիք ու­նի։ Վերջ։ ՈՒ­րիշ ա­ռա­քե­լու­թյուն Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը եր­բեք չի էլ ու­նե­ցել։ ՈՒղ­ղա­կի ինքն այդ պարզ ճշ­մար­տու­թյու­նը չի էլ հաս­կա­ցել։ Վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նում գտն­վե­լու իր ա­մեն մի լրա­ցու­ցիչ օ­րը նրան ար­դեն ներ­քա­շում է նո­րա­նոր ա­պօ­րի­նու­թյուն­նե­րի, սկան­դալ­նե­րի ու օ­րի­նա­զան­ցու­թյուն­նե­րի հոր­ձա­նուտ։ Այն­պես որ, վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նից հե­ռաց­ման կամ հրա­ժա­րա­կա­նի հե­ռան­կա­րը թող որևէ մե­կին չթ­վա, թե չի բխում հենց Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի շա­հե­րից։ Նույն կերպ դա բխում է իր քա­ղա­քա­կան թի­մի շա­հե­րից։ Ի վեր­ջո, բո­լորս հաս­կա­նում ենք, որ այդ թի­մը՝ «Իմ քայ­լը» խոր­հր­դա­րա­նա­կան խմ­բակ­ցու­թյու­նը, այ­սօր հայ­տն­վել է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի քա­ղա­քա­կան պա­տան­դի կար­գա­վի­ճա­կում։ Նրանք բո­լո­րիցս լավ են հաս­կա­նում ու տես­նում ի­րա­կա­նու­թյու­նը։ Այն ի­րա­կա­նու­թյու­նը, ո­րը եր­կի­րը հասց­նում է ազ­գա­յին ա­ղե­տի, իսկ ի­րենք, սե­փա­կան կամ­քից ան­կախ, դառ­նում են Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին հան­ցա­կից։ Ես չգի­տեմ, թե դեպ­քերն ինչ ուղ­ղու­թյամբ կզար­գա­նան ա­ռա­ջի­կա­յում։ Զար­գաց­ման մի քա­նի սցե­նար­ներ կան, որ հնա­րա­վոր են։ Բայց այդ բո­լոր սցե­նար­նե­րում չկա Նի­կոլ Փա­շի­նյան վար­չա­պե­տը։ Խն­դիրն այն է, թե ար­դյոք Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին, որն իր ան­ցած ողջ կյան­քում գո­նե մեկ բան ա­պա­ցու­ցել է, որ կա­րո­ղա­նում է, այ­դու­հան­դերձ, ճիշտ պա­հին «թռ­նել», կբա­վա­րա­րի՞ ի­րա­կա­նու­թյան զգա­ցու­մը այս ան­գամ ևս ճիշտ պա­հին «թռ­նե­լու», թե չի բա­վա­րա­րի։ Նաև դրա­նից պարզ կդառ­նա զար­գա­ցում­նե­րի հե­տա­գա ըն­թաց­քը։ Այ­դու­հան­դերձ, հնա­րա­վոր բո­լոր զար­գա­ցում­ներն ա­ռա­ջի­կա­յում պետք է տե­ղի ու­նե­նան բա­ցա­ռա­պես մեր երկ­րի սահ­մանադ­րու­թյան ու օ­րենք­նե­րի տա­ռին հա­մա­պա­տաս­խան։ Սա պի­տի աք­սիո­մա­տիկ լի­նի բո­լոր կող­մե­րի հա­մար։ Մենք ստեղծ­ված ա­ղե­տա­լի ի­րա­վի­ճա­կում հա­կա­ռա­կի ռե­սուրսն ուղ­ղա­կի չու­նենք։ Կա­րող ենք եր­կիր ու պե­տու­թյուն կորց­նել։
Զրույ­ցը՝ Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 10956

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ