Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Իշխա­նու­թ­յան ի­րա­կա­նաց­ման տրա­մա­բա­նու­թ­յան փո­փո­խու­թ­յուն տե­ղի չի ու­նե­նա

Իշխա­նու­թ­յան ի­րա­կա­նաց­ման տրա­մա­բա­նու­թ­յան փո­փո­խու­թ­յուն տե­ղի չի ու­նե­նա
03.04.2020 | 01:37
«Ինձ հա­մար մեծ հար­ցա­կան է‚ թե ինչ­պես է հնա­րա­վոր Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում սահ­մա­նել ար­տա­կարգ դրու­թյուն‚ սա­կայն Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում անց­կաց­նել ընտ­րու­թյուն­ներ։ Հատ­կա­պես այն դեպ­քում‚ երբ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը Ար­ցա­խի անվ­տան­գու­թյան ե­րաշ­խա­վորն է»‚- Ար­ցա­խի հա­մա­պե­տա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րին նվիր­ված զրույ­ցը մեզ հետ այս­պես սկ­սեց քա­ղա­քա­գետ ՍՈՒ­ՐԵՆ ՊԵՏ­ՐՈ­ՍՅԱ­ՆԸ։ Ըստ նրա՝ հայ­կա­կան երկ­րորդ հան­րա­պե­տու­թյու­նում ընտ­րու­թյուն­ներ անց­կաց­նելն ա­մեն տե­սակի տրա­մա­բա­նու­թյու­նից դուրս է։ Նա նաև տրա­մա­բա­նու­թյու­նից դուրս է հա­մա­րում 14 օր անց նա­խա­գա­հի ընտ­րու­թյուն­նե­րի երկ­րորդ փու­լի անց­կա­ցու­մը։
«Պատ­կե­րաց­նո՞ւմ եք‚ Աստ­ված մի ա­րաս­ցե‚ ե­թե մար­տի 31-ի ընտ­րու­թյուն­նե­րում կու­տա­կում­նե­րի պատ­ճա­ռով ար­ձա­նագր­վեն վա­րա­կա­կիր­նե­ր և վա­րա­կա­կիր­նե­րի թվի ա­վե­լա­ցում։ 14 օր­վա կա­րան­տի­նա­յին ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը դեռ չի ան­ցել‚ և պատ­կե­րը մենք դեռ չու­նենք։ Բայց չի բա­ցառ­վում‚ որ կո­րո­նա­վի­րու­սով վա­րակ­ված­նե­րի մեծ թիվ վա­րա­կա­կիր­ներ ու­նե­նանք։ Սա քա­ղա­քա­կան և անվ­տան­գու­թյան հա­մա­տեքս­տից ամ­բող­ջու­թյամբ դուրս է։ Հետևա­բար հարց է ա­ռա­ջա­նում՝ ին­չու է անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն ա­ռա­ջա­ցել Ար­ցա­խում այս­պես հապ­ճեպ անց­կաց­նել ընտ­րու­թյուն­ներ։ Թեկ­նա­ծու­նե­րից մեկ-եր­կու­սը ասում էին‚ թե սահ­մա­նադ­րա­կան ճգ­նա­ժամ կա­րող էր լի­նել‚ բայց չէին նշում‚ թե ինչ ճգ­նա­ժա­մի մա­սին է խոս­քը։ Նա­խա­գա­հի թեկ­նա­ծու Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյանն իր խոս­քում նշեց‚ թե կան ծրագ­րեր‚ ներդ­րում­ներ‚ ո­րոնք պետք է ի­րա­կա­նաց­վեն‚ և ե­թե դրանք չլի­նեն‚ մեծ ճգ­նա­ժա­մի առջև կկանգ­նենք։ Այս­պի­սով՝ կա­րո՞ղ ենք են­թադ­րել‚ որ նա­խա­գա­հի թեկ­նա­ծու­նե­րից մե­կը կամ մի քա­նիսն ան­պայ­ման ու­զում էին գալ իշ­խա­նու­թյան և ոչ մի կերպ չէին ցան­կա­նում իշ­խա­նու­թյան ստանձ­նու­մը հե­տաձ­գել»‚- ա­սում է Սու­րեն Պետ­րո­սյա­նը։
Ըստ էու­թյան‚ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը նույն­պես կողմ էին‚ որ­պես­զի ընտ­րու­թյուն­նե­րը կա­յա­նան‚ սա­կայն ըստ մեր զրու­ցակ­ցի՝ քա­ղա­քա­կա­նու­թյան մեջ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը կար­գա­վոր­վում են ինչ­պես ֆոր­մալ‚ այն­պես էլ ոչ ֆոր­մալ հար­թու­թյուն­նե­րում. «Ե­թե մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյա­նը կա­րող ենք ցույց տալ‚ որ պաշ­տո­նա­կան հար­թա­կում չենք խառն­վում ան­կախ հան­րա­պե­տու­թյան գոր­ծե­րին‚ բայց ոչ ֆոր­մալ մա­կար­դա­կում կա­րող էինք ընտ­րու­թյուն­նե­րի վրա ու­նե­նալ ազ­դե­ցու­թյուն‚ հատ­կա­պես հե­տաձգ­ման ա­ռու­մով»։ Քա­ղա­քա­գե­տի հա­մոզ­մամբ‚ ե­թե ցան­կա­նում ենք Ար­ցա­խի հար­ցում գնալ մի­ջազ­գա­յին ճա­նաչ­ման և մեծ կա­րևո­րու­թյուն ենք տա­լիս մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյան կար­ծի­քին‚ ա­պա ե­թե 38 պե­տու­թյուն­նե­րից 140 մի­ջազ­գա­յին դի­տորդ­ներ չե­ղար­կում են ի­րենց մաս­նակ­ցու­թյու­նը այս վա­րա­կի տա­րած­ման պատ­ճա­ռով‚ այդ ի՞նչն էր մեզ հա­մար այդ­քան գե­րա­կա‚ որ ու­նե­նա­լով մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյան ներգ­րավ­վա­ծու­թյու­նը ա­պա­հո­վե­լու խն­դիր` չհե­տաձ­գե­ցինք ընտ­րու­թյուն­նե­րը՝ ել­նե­լով նույ­նիսկ մեր անվ­տան­գու­թյան խն­դիր­նե­րից ու մի­ջազ­գա­յին մար­տահ­րա­վեր­նե­րից։
«Պատ­կե­րաց­նում եք՝ Ար­ցա­խում զին­վո­րա­կան ծա­ռա­յու­թյան մեջ ներգ­րավ­ված­նե­րի քա­նա­կը հա­մա­մաս­նու­թյամբ մի քա­նի ան­գամ ա­վե­լի է‚ քան Հա­յաս­տա­նում։ Այ­սինքն՝ կու­տա­կում­նե­րի հետ կապ­ված վտան­գը Ար­ցա­խում մի քա­նի ան­գամ մեծ է‚ և կա վտանգ‚ որ վա­րա­կը կարող է տա­րած­վել նաև բա­նա­կում։ Հետևա­բար այս գոր­ծըն­թաց­ներն ինձ հա­մար խիստ կաս­կա­ծե­լի են և դուրս են բո­լոր քա­ղա­քա­կան զարգացումնե­րի տրա­մա­բա­նու­թյու­նից։ Մենք ի­րա­կա­նում չենք ու­նե­ցել քա­ղա­քա­կա­նու­թյան տրա­մա­բա­նու­թյան փո­փո­խու­թյուն։ Մեզ մոտ ա­ռա­ջի­նը մնա­ցել է իշ­խա­նու­թյան ստանձ­նու­մը‚ ոչ թե հան­րա­յին շա­հի գե­րա­կա­յու­թյու­նը»‚- նկա­տում է Սու­րեն Պետ­րո­սյա­նը։
Ինչ վե­րա­բե­րում է Ար­ցա­խի ընտ­րու­թյուն­նե­րի ար­դյունք­նե­րին‚ ա­պա ըստ մեր զրու­ցակ­ցի‚ եր­կու կազ­մա­կեր­պու­թյուն է ՀՀ-ից մաս­նակ­ցել դի­տոր­դա­կան ա­ռա­քե­լու­թյա­նը‚ որ ար­ձա­նագ­րել են 4-5 խախ­տում‚ ինչն էա­կան ազ­դե­ցու­թյուն չի ու­նե­ցել ընտ­րու­թյուն­նե­րի ար­դյունք­նե­րի վրա. «Ե­թե հաշ­վի ենք առ­նում‚ որ թեկ­նա­ծու­նե­րից ա­ռա­ջա­տա­րը Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյանն է‚ և ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ նա էլ կդառ­նա Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան նա­խա­գահ‚ ա­պա կա­րող ենք փաստել‚ որ Ար­ցա­խում‚ ըստ էու­թյան‚ իշ­խա­նու­թյան փո­փո­խու­թյուն չի ար­ձա­նագր­վում, և ընդ­հան­րա­պես իշ­խա­նու­թյան ի­րա­կա­նաց­ման տրա­մա­բա­նու­թյան փո­փո­խու­թյուն ևս չի կա­տար­վում։ Հետևա­բար ընտ­րու­թյուն­նե­րը կա­րե­լի է հա­մա­րել որ­պես ա­րա­րո­ղա­կարգ‚ ին­չը ինս­տի­տու­ցիո­նա­լաց­նե­լու էր այն‚ ինչ պետք է լի­նի‚ և ոչ թե տե­ղի է ու­նե­նում քա­ղա­քա­կան ընտ­րա­նու փո­փո­խու­թյուն»։
Լի­լիթ ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 4494

Մեկնաբանություններ