Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Եվ­րո­պան` այդ Դի­վա­նա­գետ պոռ­նի­կը, Ոս­կի կցա­նե, որ­պես­զի Բո­զու­թ­յուն հն­ձե»

«Եվ­րո­պան` այդ Դի­վա­նա­գետ պոռ­նի­կը, Ոս­կի կցա­նե, որ­պես­զի Բո­զու­թ­յուն հն­ձե»
06.11.2020 | 09:37
Երբ ա­սում ենք պոռ­նիկ Եվ­րո­պա, նկա­տի չու­նենք Եվ­րո­պա­յի յու­րա­քան­չյուր քա­ղա­քա­ցու, քա­ղա­քա­կան գործ­չի, յու­րա­քան­չյուր պե­տու­թյան: Նկա­տի ու­նենք Եվ­րո­պան իր ամ­բող­ջու­թյան մեջ` որ­պես հա­մաշ­խար­հա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան դե­րա­կա­տար, նկա­տի ու­նենք եվ­րո­պա­կան հա­մա­պա­տաս­խան կա­ռույց­նե­րը, ո­րոնք մի­ջազ­գա­յին ա­հա­բե­կիչ­նե­րի ընդգրկմամբ Ար­ցա­խում Ադր­բե­ջա­նի և Թուր­քիա­յի սան­ձա­զեր­ծած պա­տե­րազ­մի, ինչ­պես նաև Հա­յաս­տա­նի նկատ­մամբ Թուր­քիա­յի ա­ջակ­ցու­թյամբ Ադր­բե­ջա­նի ագ­րե­սիա­յի շա­րու­նա­կա­կան դրսևո­րում­նե­րի նկատ­մամբ վե­րա­բեր­մուն­քով ի­րենց քա­ղա­քա­կան պոռն­կու­թյունն ա­ռա­վել ակ­ներև դարձ­րին:
Նո­յեմ­բե­րի 4-ին Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի Նա­խա­րար­նե­րի կո­մի­տեի 130-րդ առ­ցանց նս­տաշր­ջա­նում ՀՀ ար­տա­քին գոր­ծե­րի նա­խա­րար Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նի ե­լույ­թի ար­դյու­նա­վե­տու­թյանն այժմ գնա­հա­տա­կան չենք տա, ո­րոշ ժա­մա­նակ անց ար­դեն կար­ձա­նագ­րենք փաս­տը, այ­սինքն` ար­դյուն­քը կամ ար­դյուն­քի բա­ցա­կա­յու­թյու­նը: Այ­նու­հան­դերձ, հարկ ենք հա­մա­րում ըն­թեր­ցող­նե­րին ներ­կա­յաց­նել հի­շյալ ե­լույ­թի հետ կապ­ված ո­րոշ դի­տար­կում­ներ, մեկ­նա­բա­նու­թյուն­ներ ու հար­ցեր:
Կա­րո՞ղ է որևէ մեկն ան­կեղ­ծո­րեն ա­սել, վս­տա­հեց­նել` Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դից կա­րո՞ղ ենք ստա­նալ այն ար­դյուն­քը, ո­րը նրա­նից ակն­կա­լում են Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նը ու, նրա հետ, աշ­խար­հի բազ­մա­թիվ հա­յեր: Ե­թե ա­յո, շատ ու­րախ կլի­նենք, բայց, ինչ­պես ա­սում են, կապ­րենք` կտես­նենք:
Ար­դյոք ճի՞շտ է ա­րել ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րը, որ Ադր­բե­ջա­նի կող­մից Թուր­քիա­յի մաս­նակ­ցու­թյամբ և օ­տա­րերկ­րյա զի­նյալ ա­հա­բե­կիչ­նե­րի ան­մի­ջա­կան ներգ­րավ­մամբ Ար­ցա­խում մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի և ա­զա­տու­թյուն­նե­րի զանգ­վա­ծա­յին խախ­տում­նե­րի առն­չու­թյամբ իր ե­լույ­թով դի­մել է Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի Նա­խա­րար­նե­րի կո­մի­տեին, Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դին:
Ա­յո՛, ճիշտ է ա­րել, հա­կա­ռակ պա­րա­գա­յում վաղն ա­սե­լու էին` չեք դի­մել, մի­ջոց­ներ չենք ձեռ­նար­կել, մե­զա­նից ի՞նչ եք ու­զում, մինչ­դեռ երբ ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րի այս ե­լույթն առ­կա է, ան­գոր­ծու­թյուն ցու­ցա­բե­րե­լով` Ադր­բե­ջա­նին չսան­ձե­լով, նրա նկատ­մամբ հա­մա­պա­տաս­խան պատ­ժա­մի­ջոց­ներ չկի­րա­ռե­լով, նշ­ված կա­ռույց­ներն ի­րենց քա­ղա­քա­կան պոռն­կու­թյու­նը այդ հար­ցում հա­յու­թյան դեռ չհա­մոզ­ված մա­սի հա­մար դարձ­նե­լու են ակն­հայտ:
Ան­շուշտ, գնա­հա­տե­լի է ու դր­վա­տան­քի ար­ժա­նի, որ Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նը թե­կուզ շատ մեղ­մո­րեն (կար­ծում ենք, կա­րող էր ա­վե­լի խիստ ար­տա­հայտ­վել), բայց իր ե­լույ­թի հենց սկզ­բում, ըստ էու­թյան, ար­ձա­նագ­րել է, որ Եվ­րո­պա­յի խոր­հուրդն առ տվյալ պա­հը եր­կա­կի ստան­դարտ­նե­րով է ա­ռաջ­նորդ­վել, այդ մա­սին դի­վա­նա­գի­տո­րեն հայտ­նել է նիս­տը նա­խա­գա­հո­ղին ու նս­տաշր­ջա­նի մյուս մաս­նա­կից­նե­րին: Ա­հա­վա­սիկ.
«Պա­րոն նա­խա­գա­հող,
Ես միա­նում եմ Մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի եվ­րո­պա­կան կոն­վեն­ցիա­յի ստո­րագր­ման 70-ա­մյա­կի հի­շա­տակ­մա­նը, ո­րը հա­րյուր մի­լիո­նա­վոր եվ­րո­պա­ցի­նե­րի ի­րա­վունք­նե­րի և ա­զա­տու­թյուն­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյան գոր­ծում ան­կյու­նա­քա­րա­յին փաս­տա­թուղթ է։ Մենք կի­սում ենք Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի տես­լա­կա­նը, որ Կոն­վեն­ցիան պետք է պաշտ­պա­նի բո­լոր եվ­րո­պա­ցի­նե­րին՝ ան­կախ նրանց բնա­կու­թյան տա­րած­քի կար­գա­վի­ճա­կից: Սա­կայն, ցա­վոք, դա այդ­պես չէ»։
Հաս­կա­նա­լի է, որ Կոն­վեն­ցիա­յի մեղ­քը չէ, որ այն բո­լոր եվ­րո­պա­ցի­նե­րի ի­րա­վունք­նե­րը և ա­զա­տու­թյուն­նե­րը չի պաշտ­պա­նում, այլ Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի­նը, ո­րը պետք է հետևեր Կոն­վեն­ցիա­յով նա­խա­տես­վա­ծի կա­տար­մա­նը, իսկ որ այդ մար­մի­նը ո­րոշ դեպ­քե­րում, ինչ­պես, օ­րի­նակ, ար­ցախ­ցի­նե­րի ոտ­նա­հար­ված ի­րա­վունք­նե­րի և ա­զա­տու­թյուն­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյան հար­ցում գործ­նա­կա­նում ան­տար­բե­րու­թյուն և ան­գոր­ծու­թյուն է դրսևո­րել ու դրսևո­րում, փաստ է ու վկա­յու­թյունն է հենց նրա, որ Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը եր­կա­կի ստան­դարտ­նե­րով է ա­ռաջ­նորդ­վում:
«Սեպ­տեմ­բե­րի վեր­ջին Ադր­բե­ջա­նը լայ­նա­մասշ­տաբ ագ­րե­սիա սան­ձա­զեր­ծեց Ար­ցա­խի դեմ` Թուր­քիա­յի և օ­տա­րերկ­րյա զի­նյալ ա­հա­բե­կիչ­նե­րի ան­մի­ջա­կան ներգ­րավ­մամբ, որն ու­ղեկց­վում է մի­ջազ­գա­յին հու­մա­նի­տար ի­րա­վուն­քի խախ­տում­նե­րով` ուղղ­ված Ար­ցա­խի բնիկ ժո­ղովր­դի բնաջ­նջ­մա­նը,- իր ե­լույ­թում նշել է ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րը:- Թուր­քիա­յի կող­մից Ադր­բե­ջա­նում զի­նյալ ա­հա­բե­կիչ­նե­րի տե­ղա­կա­յումն այդ եր­կու եր­կր­նե­րի կող­մից ստո­րագր­ված ԵԽ առն­վազն ե­րեք կոն­վեն­ցիա­նե­րի խախ­տում է:
Տաս­նյակ հա­զա­րա­վոր մար­դիկ` ե­րե­խա­ներ, կա­նայք, տա­րեց­ներ, հաշ­ման­դա­մու­թյուն ու­նե­ցող ան­ձինք, այժմ տե­ղա­հան­ված են, նրանց տնե­րը, են­թա­կա­ռուց­վածք­նե­րը, կրո­նա­կան հաս­տա­տու­թյուն­ներն՝ ա­վեր­ված:
Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րի և իր ա­հա­բե­կիչ դաշ­նա­կից­նե­րի կող­մից ռազ­մա­գե­րի­նե­րի նկատ­մամբ դա­ժան վե­րա­բեր­մուն­քը և սպա­նու­թյու­նը պա­տե­րազ­մա­կան լուրջ հան­ցա­գոր­ծու­թյուն­ներ են։ Այդ փաստն ըն­դու­նել է ՄԱԿ-ի Մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի հար­ցե­րով գե­րա­գույն հանձ­նա­կա­տա­րը, որը խոր մտա­հո­գու­թյուն է հայտ­նել Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րի կող­մից հայ ռազ­մա­գե­րի­նե­րի ար­տա­դա­տա­կան մա­հա­պատ­ժի առն­չու­թյամբ։
Ա­վե­լին, Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րը սպի­տակ ֆոս­ֆո­րի կի­րառ­մամբ հր­դե­հում են ան­տառ­նե­րը, ին­չը հա­կա­սում է շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րի պահ­պան­ման և մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյան ուղ­ղու­թյամբ վեր­ջին շր­ջա­նում մեր գոր­ծադ­րած ջան­քե­րին։ Ար­ցա­խում առ­կա է հու­մա­նի­տար ճգ­նա­ժամ, ինչ­պես ա­հա­զան­գել է Գլ­խա­վոր քար­տու­ղա­րը»։
Նշե­լով, որ Հա­յաս­տանն ի­րա­պես կի­սում է Գլ­խա­վոր քար­տու­ղա­րի (հա­վա­նա­բար նկա­տի ու­նի ՄԱԿ-ի Գլ­խա­վոր քար­տու­ղա­րին), նաև Մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի հանձ­նա­կա­տա­րի և ԵԽԽՎ դիր­քո­րո­շում­նե­րը, գնա­հա­տա­կան­նե­րը, հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյանն ա­սել է.
«Սա­կայն հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներն այլևս բա­վա­րար չեն:
Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը պետք է վճ­ռա­կա­նու­թյուն ցու­ցա­բե­րի և պաշտ­պա­նի Ար­ցա­խի հա­սա­րակ քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ապ­րե­լու ի­րա­վուն­քը:
Մի­ջոց­ներ պետք է կի­րառ­վեն՝ պար­տադ­րե­լու Թուր­քիա­յին զերծ մնալ ցան­կա­ցած գոր­ծո­ղու­թյու­նից, ո­րը հան­գեց­նում է Ար­ցա­խի քա­ղա­քա­ցիա­կան բնակ­չու­թյան` Կոն­վեն­ցիա­յով նա­խա­տես­ված ի­րա­վունք­նե­րի խախտ­մա­նը, ին­չը նույն­պես մատ­նան­շել է Եվ­րո­պա­կան դա­տա­րա­նը: Արևե­լյան Մի­ջերկ­րա­կա­նում, Հյու­սի­սա­յին Աֆ­րի­կա­յում, Մեր­ձա­վոր Արևել­քում, իսկ այժմ էլ՝ Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սում Թուր­քիա­յի ա­պա­կա­յու­նաց­նող դե­րը պետք է հաս­ցեագր­վի»։
Նկա­տենք, որ եվ­րո­պա­կան կա­ռույց­նե­րի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը նախ­կի­նում էլ բա­վա­րար չէին։ Եվ հա­ջոր­դը` նա­խա­րա­րի այս խոս­քից կարճ ժա­մա­նակ հե­տո պարզ կդառ­նա (տո­ղե­րիս հե­ղի­նա­կի և շատ ու­րիշ­նե­րի հա­մար պարզ է), թե Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը, ԵԽ Նա­խա­րար­նե­րի կո­մի­տեն, ԵԽԽՎ-ն ու մյուս­նե­րը հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից այն կողմ կանց­նե՞ն, թե՞ ոչ, և ե­թե չանց­նեն` ՀՀ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի առջև հա­յերս պետք է հարց բարձ­րաց­նենք` մեր ին­չի՞ն են պետք այդ­պի­սի եվ­րո­պա­կան կա­ռույց­նե­րը։
Կարևոր է նաև այն, որ ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րը հենց ինքն է ար­ձա­նագ­րել եվ­րո­պա­կան կա­ռույց­նե­րում խոր ճգ­նա­ժա­մի առ­կա­յու­թյու­նը.
«Հոր­դո­րում եմ անհ­րա­ժեշտ մի­ջոց­ներ ձեռ­նար­կել` հա­կա­մար­տու­թյան գո­տի­ներ ա­նար­գել մուտք ա­պա­հո­վե­լու հա­մար: Նա­խա­րար­նե­րի կո­մի­տեին հոր­դո­րում եմ վճ­ռո­րոշ քայ­լեր ձեռ­նար­կել և ար­ժա­նի լի­նել ԵԽ հիմ­նա­դիր հայ­րե­րի ժա­ռան­գու­թյա­նը: Խա­ղա­ղու­թյան ու բար­գա­վաճ­ման, Եվ­րո­պա­յում ա­ռա­վել լայն միաս­նու­թյան ժա­ռան­գու­թյա­նը: Սա­կայն այս շա­րու­նակ­վող պա­տե­րազ­մի վե­րա­բե­րյալ դիր­քո­րո­շում ար­տա­հայ­տե­լու կամ նույ­նիսկ հա­կա­մար­տու­թյան գո­տի­նե­րում բնակ­վող մարդ­կանց սա­նի­տա­րա­կան կա­րիք­ներն ըն­կա­լե­լու ան­կա­րո­ղու­թյու­նը վկա­յում է առ­կա խոր ճգ­նա­ժա­մի մա­սին: Կո­մի­տեն պետք է գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ ձեռ­նար­կի, այ­լա­պես կա­րող է ա­ռե­րես­վել ժա­մա­նա­կավ­րեպ դի­տարկ­վե­լու վտան­գին»։
«Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դին ան­դա­մակ­ցե­լիս Ադր­բե­ջա­նը, ինչ­պես և Հա­յաս­տա­նը, պար­տա­վո­րու­թյուն է ստանձ­նել Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թյու­նը կար­գա­վո­րել խա­ղաղ ճա­նա­պար­հով,- իր ե­լույ­թի եզ­րա­փա­կիչ մա­սում ա­սել է Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նը:- Ադր­բե­ջանն այժմ խախ­տում է այդ հանձ­նա­ռու­թյու­նը և բա­ցա­հայտ կեր­պով ըն­դու­նում, որ մտա­դիր է հա­կա­մար­տու­թյու­նը լու­ծել ու­ժի մի­ջո­ցով: Կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը պետք է հաս­ցեագ­րի այս խախ­տու­մը:
Սա հա­մաշ­խար­հա­յին կար­գի հա­մար վճ­ռո­րոշ պահ է: Բազ­մա­կող­մա­նիու­թյու­նը կոչ­ված է ե­ղել ա­պա­հո­վե­լու գլո­բալ խա­ղա­ղու­թյու­նը։ Այ­սօր բազ­մա­կող­մա­նիու­թյու­նը ճգ­նա­ժա­մի մեջ է: Դրա ա­պա­գան կախ­ված է յու­րա­քան­չյուր պե­տու­թյան ա­վե­լի լայն միաս­նու­թյու­նից, և դա է Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի նպա­տա­կը: Այս հար­ցում մենք բո­լորս ու­նենք պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան մեր բա­ժի­նը և պետք է ա­րագ գոր­ծենք: Հա­կա­ռա­կը՝ ճգ­նա­ժամն է, Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի բա­րո­յա­կան ճգ­նա­ժա­մը և ար­ժե­հա­մա­կար­գի ճգ­նա­ժա­մը»:
ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րը «բազ­մա­կող­մա­նիու­թյու­նը ճգ­նա­ժա­մի մեջ է» ա­սե­լով, հա­վա­նա­բար նկա­տի ու­նի այն, որ «հա­մաշ­խար­հա­յին հան­րու­թյուն» կոչ­վա­ծը պա­տե­րազ­մի սկզ­բից ի վեր աչք է փա­կում ազ­գե­րի ինք­նո­րոշ­ման և ու­ժի չկի­րառ­ման սկզ­բունք­նե­րի նկատ­մամբ: Ե­թե այլ բան նկա­տի ու­նի, ԱԳՆ-ից ակն­կա­լում ենք հա­մա­պա­տաս­խան պար­զա­բա­նում:
Ինչ վե­րա­բե­րում է նրան, որ հա­կա­ռա­կը ճգ­նա­ժամն է, Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի բա­րո­յա­կան ճգ­նա­ժա­մը և ար­ժե­հա­մա­կար­գի ճգ­նա­ժա­մը, ա­պա ըն­դգ­ծենք, որ հա­կա­ռա­կը ոչ թե ճգ­նա­ժամն է, այլ այդ ճգ­նա­ժա­մի խո­րա­ցու­մը և ակն­հայտ դառ­նա­լը նրանց հա­մար, ով­քեր այդ ճգ­նա­ժա­մը մինչ այժմ դեռ չեն տե­սել: Եվ երկ­րորդ` հե­տաքր­քիր է, թե Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նը Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի այդ ի՞նչ ար­ժե­հա­մա­կար­գի մա­սին է նշել։
Ա­նա­ռար­կե­լի փաստ է, որ Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը և եվ­րո­պա­կան այլ կա­ռույց­ներ, Եվ­րո­պան ին­քը վա­ղուց բա­րո­յա­կան և ար­ժե­հա­մա­կար­գա­յին ճգ­նա­ժա­մի մեջ են, ին­չի վկա­յու­թյուն­նե­րից են նաև Եվ­րո­պա­յի խոր­հր­դի ցնկ­նած Ստամ­բու­լյան կոն­վեն­ցիան, եվ­րո­պա­կան բազ­մա­թիվ եր­կր­նե­րի կող­մից նշ­ված կոն­վեն­ցիա­յի ստո­րագ­րումն ու վա­վե­րա­ցու­մը, դրա­նով ԼԳԲՏ ան­ձանց այ­լա­սեր­ման քա­րո­զի և ան­թույ­լատ­րե­լի այլ ի­րա­վունք­ներ տա­լը և այլն, և այլն: Քա­ղա­քա­կան պոռն­կու­թյու­նը հա­վա­նա­բար մարմ­նա­կան պոռն­կու­թյու­նից և այ­լա­սե­րու­մից է սկս­վում։
Բանն ար­դեն հա­սել է այն­տեղ, որ Եվ­րո­պա­յի քրիս­տո­նյա­նե­րի մե­ծա­մաս­նու­թյան և աշ­խար­հի կա­թո­լիկ­նե­րի հոգևոր ա­ռաջ­նորդ Հռո­մի պա­պը հրա­պա­րա­կավ հայ­տա­րա­րել է, որ միա­սե­ռա­կան­ներն էլ ըն­տա­նիք ու­նե­նա­լու ի­րա­վունք ու­նեն, այ­սինքն` մարդ­կու­թյան մի ահ­ռե­լի մա­սը դե­պի հոգևոր կոր­ծա­նում ու դե­պի աստ­վա­ծա­յին պա­տիժ` սո­դոմ­գո­մոր տա­նող ճա­նա­պար­հին կա­նաչ լույս է վա­ռել: Մնում է միայն, որ կա­թո­լիկ ե­կե­ղե­ցում ան­ձամբ միա­սե­ռա­կան­նե­րի պսա­կադ­րու­թյան կարգ կա­տա­րի կամ թույ­լատ­րի նրանց ա­մուս­նու­թյու­նը ե­կե­ղե­ցու մի­ջո­ցով, քա­հա­նա­յի օրհ­նու­թյամբ:
Մարդ­կանց աչ­քե­րը գնա­լով բաց­վում են, ու շա­տերն ար­դեն գի­տեն եվ­րո­պա­կան հա­մա­պա­տաս­խան կա­ռույց­նե­րի պոռ­նիկ էու­թյու­նը: Երբ դրանց մա­սին խոսք է լի­նում, միշտ հի­շում եմ լու­սա­հո­գի հայ գրող, բժիշկ, ազ­գա­յին գոր­ծիչ Ռու­բեն Սևա­կի հան­ճա­րեղ բնո­րո­շու­մը.
«Եվ­րո­պան` այդ
Դի­վա­նա­գետ պոռ­նի­կը,
Ոս­կի կցա­նե, որ­պես­զի
Բո­զու­թյուն հն­ձե»:
2020 թ. ա­ռա­ջին 9 ամս­վա ըն­թաց­քում Թուր­քիան, թուր­քա­կան «Yeni Mesaj» կայ­քի տե­ղե­կաց­մամբ, պաշ­տո­նա­պես Ադր­բե­ջան է ար­տա­հա­նել 123 մի­լիոն դո­լա­րի զենք և ռազ­մա­կան տեխ­նի­կա, ընդ ո­րում, նշ­ված գու­մա­րից 77 մի­լիո­նը (65 տո­կո­սը)` սեպ­տեմ­բե­րին: Այ­սինքն` այն ժա­մա­նակ, երբ Ադր­բե­ջա­նի հետ նա­խա­պատ­րաս­տե­ցին ու հա­յե­րիս դեմ սկ­սե­ցին պա­տե­րազ­մը: Կայ­քը նշել է նաև, որ Թուր­քիան օ­գոս­տոս-սեպ­տեմ­բե­րին մեծ քա­նա­կու­թյամբ հար­վա­ծա­յին ԱԹՍ-ներ (Bayraktar TB2) է վա­ճա­ռել Ադր­բե­ջա­նին։
Վե­րոն­շյա­լի մա­սին հրա­շա­լի ի­մա­նա­լով, մինչ այժմ ի՞նչ են ա­րել Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը և Եվ­րա­միու­թյու­նը։ ԵՄ ան­դամ առն­վազն հինգ եր­կիր, նրանց թվում նաև` Գեր­մա­նիան, դեմ են ար­տա­հայտ­վել Հու­նաս­տա­նի վար­չա­պետ Կի­րիա­կոս Մի­ցո­տա­կի­սի՝ Թուր­քիա­յին զեն­քի մա­տա­կա­րար­ման ար­գելք սահ­մա­նե­լու վե­րա­բե­րյալ սեպ­տեմ­բե­րին ա­րած ա­ռա­ջար­կին: Լավ, սեպ­տեմ­բե­րին դեռ չգի­տեին, թե Ար­ցա­խում ինչ է կա­տար­վե­լու ամ­սա­վեր­ջին, բայց Ադր­բե­ջա­նի մտադ­րու­թյուն­նե­րին և Թուր­քիա­յի կող­մից նրան 123 մի­լիոն դո­լա­րի (սա զուտ` պաշ­տո­նա­պես) զենք, զի­նամ­թերք, հար­վա­ծա­յին ԱԹՍ-ներ ա­ռա­քե­լու փաս­տին հո տե­ղյա՞կ էին։ Իսկ հոկ­տեմ­բե­րին ի՞նչ են ա­րել, երբ դա­ժան պա­տե­րազմն ար­դեն ի­րա­կա­նու­թյուն էր, Թուր­քիա­յին զեն­քի մա­տա­կա­րար­ման ար­գելք սահ­մա­նե՞լ են։ Ի­հար­կե՛ ոչ: Ախր ինչ­պե՜ս կա­րե­լի է։
Եվ­րո­պա­կան հի­շյալ կա­ռույց­նե­րի և այդ պե­տու­թյուն­նե­րի հա­մար ի­րենց աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան, քա­ղա­քա­կան ու տն­տե­սա­կան շա­հե­րը շատ վեր են մարդ­կա­յի­նից, բա­րո­յա­կա­նից, ար­ժե­հա­մա­կար­գից։ Եվ­րո­պա­յի խոր­հուր­դը և Եվ­րա­միու­թյու­նը եր­բեք քրիս­տո­նեա­կան բա­րո­յա­կան ար­ժե­հա­մա­կար­գի կրո­ղը չեն ե­ղել ու չեն, նրանց ար­ժե­հա­մա­կար­գը հա­կաար­ժե­հա­մա­կարգ է կամ, ե­թե ա­վե­լի պարզ ա­սենք, Սա­տա­նա­յի ար­ժե­հա­մա­կար­գը: Նույ­նը` ամ­բող­ջու­թյամբ կամ մաս­նա­կի, կա­րե­լի է ա­սել Եվ­րա­միու­թյան ան­դամ բո­լոր պե­տու­թյուն­նե­րի մա­սին:
Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 17609

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ