Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Մի Նի­կո­լով Ռու­սաս­տա­նը հա­կա­հայ­կա­կան հարց չի բարձ­րաց­նի»

«Մի Նի­կո­լով Ռու­սաս­տա­նը հա­կա­հայ­կա­կան հարց չի բարձ­րաց­նի»
13.09.2019 | 00:32

Դեռ ա­միս­ներ ա­ռաջ քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ ԳՈՒՐ­ԳԵՆ ԵՂԻԱԶԱ­ՐՅԱ­ՆԸ մեզ հետ զրույ­ցում ա­սաց, որ չորս նպա­տա­կի հա­մար է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը իշ­խա­նու­թյան ե­կել։ Այ­սօր նրա հետ զրույ­ցում փոր­ձե­ցինք պար­զել, թե նրա հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից որն է ի­րա­կա­նա­ցել և ինչ­պես։

-Պա­րոն Ե­ղիա­զա­րյան, ա­միս­ներ ա­ռաջ Դուք հայ­տա­րա­րե­ցիք, որ Փա­շի­նյա­նին իշ­խա­նու­թյան բե­րե­լը 4 նպա­տակ ու­նի՝ Ար­ցա­խի հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ոչն­չա­ցում, ԼԳԲՏ-ի, մա­րի­խուա­նա­յի վե­րա­բե­րյալ օ­րենք­նե­րի ըն­դու­նում և Ռու­սաս­տա­նի հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի խզում։ Ըստ Ձեզ, ո­րո՞նք են ի­րա­կա­նա­ցել։
-Ար­ցա­խի հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն ար­դեն պայ­թեց­ված են։ Ար­ցախն այ­սօր ա­նո­րո­շու­թյան մեջ է։
-Ի՞նչ ա­սել է՝ ա­նո­րո­շու­թյուն։
-Խն­դիր­ներ իշ­խա­նա­կան մա­կար­դա­կում, հա­սա­րա­կու­թյան մեջ, պա­տե­րազ­մի վտանգ։ Մի ան­հաս­կա­նա­լի բան ևս. Նի­կոլն Ար­ցա­խում հար­թա­կից գո­ռաց՝ միա­ցում, հե­տո էլ՝ «Ար­ցա­խը Հա­յաս­տան է, և վերջ»։ Հա­ջորդ իսկ օ­րը Հա­յաս­տա­նի ԱԳՆ-ն հայ­տա­րա­րու­թյուն տա­րա­ծեց, որ իշ­խա­նու­թյու­նը մնում է իր որ­դեգ­րած քա­ղա­քա­կա­նու­թյան շր­ջա­նա­կում, այ­սինքն, ոչ մի ծպ­տուն «Ար­ցա­խը Հա­յաս­տան է և վերջ» հայ­տա­րա­րու­թյու­նից։ Այս տղան մի բա­նից է խո­սում, ո­րից գա­ղա­փար ան­գամ չու­նի, մի տեղ մի բան է ա­սում, հա­ջորդ պա­հին մո­ռա­նում է։
-Գու­ցե դա ներ­քին օգ­տա­գործ­ման հա­մար ար­ված հայ­տա­րա­րու­թյու՞ն էր, ինչ­պես նկա­տել էր նաև ՌԴ ԱԳՆ-ի խոս­նա­կը։
-Ա­յո, մի­միայն ներ­քին օգ­տա­գործ­ման հա­մար, ո­րով­հետև «ժող ջանն» ար­դեն չկա, հպարտ քա­ղա­քա­ցու հետ­քը` ևս։ Դա վեր­ջին ճիչն էր, ո­րը բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը դարձ­րեց փա­կու­ղի։
-Ձեր հա­ջորդ դի­տար­կումն առ­նչ­վում էր Ստամ­բու­լյան կոն­վեն­ցիա­յին, այս հար­ցը կար­ծես օ­րա­կար­գից փոր­ձում են ա­ռայժմ հա­նել։
-Հար­ցը հե­տաձ­գեց, քա­նի որ տե­սավ, որ թույլ է, չի կա­րող դրա տակ մտ­նել, վա­վե­րաց­նել։ Ես հի­շում եմ նաև, թե ըն­տա­նե­կան բռ­նու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ նի­կո­լա­կան­ներն ինչ­պես էին ի­րենց պա­հում` եր­կու ձեռ­քով ԼԳԲՏ-ի կող­քին էին։ Ի­հար­կե, այն ժա­մա­նակ՝ փո­ղոց փա­կելիս, չէր երևում, որ ԼԳԲՏ-ն լի­նե­լու էր ա­ռա­ջին օգ­նա­կա­նը։ Նա այդ օ­րե­րին ու­ներ եր­կու օգ­նող ձեռք՝ սո­րո­սա­կան թի­մը և ԼԳԲՏ-ն։ Իսկ այս եր­կու­սը տա­կից հա­մա­ձայ­նեց­ված են գոր­ծում, քա­նի որ ֆի­նան­սա­վոր­վում են նույն աղ­բյու­րից։ Այ­սօր նրանց բա­ցա­հայտ միա­ցան նաև «Սաս­նա ծռե­րը», ո­րը Սո­րո­սի զին­վո­րա­կան թևն է՝ սկ­սած Գա­րե­գին Չու­գաս­զյա­նից, ո­րը Հա­յաս­տա­նում ա­ռա­ջին պաշ­տո­նա­կան սո­րո­սա­կանն է և նրանց ղե­կա­վա­րը։ Իսկ երբ սո­րո­սա­կան­նե­րը ռազ­մա­կան թև են ու­նե­նում, ա­մեն ինչ ա­վարտ­վում է Սի­րիա­յի, Ի­րա­քի, Լի­բիա­յի օ­րի­նա­կով։
-Դուք օ­դում քա­ղա­քա­ցիա­կան բախ­ման հո՞տ եք զգում։
-Ըստ օ­դում կախ­ված լու­րե­րի, երբ ռե­սուրս­նե­րը սպա­ռած կլի­նի Նի­կո­լը (ռե­սուրս­նե­րից մե­կը Ա­մուլ­սարն է, ո­րի շա­հա­գործ­ման ներ­քին հա­մա­ձայ­նու­թյու­նը տվել է) և իշ­խա­նու­թյու­նը կհանձ­նի, հույ­սը լի­նե­լու է հան­ցա­գործ աշ­խար­հը։ Նի­կո­լի հետ Գա­րե­գին Չու­գաս­զյան-Ժի­րայր Սե­ֆի­լյան հան­դի­պու­մը հան­գեց­րեց նրան, որ ստեղծ­վեց ռազ­մա­կան թև, ո­րը կա­րող է գոր­ծի դր­վել պլան «բ-ի» դեպ­քում, երբ տար­բեր քա­ղա­քա­կան, հա­սա­րա­կա­կան գոր­ծիչ­նե­րի հան­դեպ ոտ­նձ­գու­թյուն­ներ կլի­նեն։ Ստեղծ­վեց իշ­խա­նու­թյան զին­վո­րա­կան թևը, և Աստ­ված ոչ ա­նի, որ Հա­յաս­տա­նը հայ­տն­վի Լի­բիա­յի վի­ճա­կում։
-«Սաս­նա ծռե­րը» կան­խե­լու են ռևան­շիստ­նե­րի վե­րա­դար­ձը, ի­րենք ա­սա­ցին։
-Ով ձեռք տա Նի­կո­լի ա­թո­ռին, ան­մի­ջա­պես կդառ­նա ռևան­շիստ, 5-րդ շա­րա­սյուն, ու մնա­ցած­նե­րին կկո­չեն ի զեն։ Վեր­ջին մի­տինգ­նե­րը ցույց տվե­ցին, որ հպարտ քա­ղա­քա­ցին այլևս նրա կող­քին չէ, հան­րու­թյան զահ­լան տա­րել էր՝ Հան­րա­պե­տու­թյան հրա­պա­րա­կում շա­բա­թը 3-4 հան­րա­հա­վաք ա­նե­լով։ Հե­տո էլ` ճղճ­ղա­լու բան չու­նի, ո­րով­հետև պարզ­վեց` Սա­շի­կը ճիշտ էր, ին­քը՝ ծայ­րից ծայր սխալ։ Բաղ­րա­մյան ճա­նա­պարհ­վող ճամպ­րու­կով փո­ղերն էլ չբա­ցա­հայ­տեց. կա­րո՞ղ է այն­տեղ մի քա­նի ճամպ­րուկ ար­դեն դր­ված էր, ու գր­պա­նել է։ Կա­րող է, հա­կա­ռակ դեպ­քում կբա­ցա­հայ­տեր։ Այ­սօր Նի­կո­լը մեկ խն­դիր ու­նի՝ ա­մեն գնով պայ­քա­րել իր ա­թո­ռի հա­մար։ Նրան ոչ ներ­քին, ոչ էլ ար­տա­քին հար­ցե­րը չեն հե­տաք­րք­րում։ Ա­թոռն ա­տամ­նե­րով է պա­հե­լու։
-Բայց հայ­տա­րա­րել է, որ ե­թե ժո­ղո­վուր­դը չու­զեց, մեկ օր էլ չի մնա։
-Ժո­ղո­վուր­դը 20 հա­զար մա՞րդն է, ո­րոնց կա­րող է մի տեղ հա­վա­քել ու հայ­տա­րա­րել, թե ժո­ղո­վուր­դը չի ու­զում հե­ռա­նամ։ Սա է իր հույսն ու հա­վա­տը։ Մեկ այլ հայ­տա­րա­րու­թյուն էլ է ա­րել, թե մե­զա­նից յու­րա­քան­չյու­րը վար­չա­պետ է։ Բայց վեր­ջերս այդ հպարտ վար­չա­պետ­նե­րից մե­կին Գյում­րիում թևից բռ­նած շպր­տե­ցին, ինչ է, թե Նի­կո­լը կնոջ հետ պա­րի։ Իսկ այդ «վար­չա­պե­տը» գնա­ցել էր Նի­կո­լին ա­սե­լու, որ որ­դին պա­տե­րազ­մի մաս­նա­կից է ու այ­սօր աշ­խա­տանք չու­նի։ Իսկ իր պար գա­լու հա­մար պետք էր, որ այդ հպարտ «վար­չա­պետ­նե­րից» մե­կին ոս­տի­կան­նե­րը մե­կու­սաց­նեին։ Այն­պես որ, այդ 3 մլն «վար­չա­պետ­նե­րին» նա է­լի խա­բեց, ստեց։
-Կար­ծես թե մա­րի­խուա­նա­յի օ­րի­նա­կա­նաց­ման մա­սին ոչ մի խոս­քուզ­րույց չկա։
-Մա­րի­խուա­նա­յի օ­րի­նա­կա­նաց­ման հար­ցը ա­միս­ներ ա­ռաջ բարձ­րաց­րին այս իշ­խա­նու­թյան ան­դամ­նե­րը, հայ­տա­րա­րե­լով, թե դա նոր­մալ բան է, ի­րենք էլ դրա­նից օգ­տա­գոր­ծել են։ Միայն մի բան կա­րող եմ ա­սել. 1954-ին Թի­մեր­սոնն օ­րենք ըն­դու­նեց՝ թույ­լատ­րե­լով մա­րի­խուա­նա­յի օգ­տա­գոր­ծու­մը Հյու­սի­սա­յին Կո­րեա­յում։ Թմ­բի­րի տակ պատ­կեր­նե­րը նյու­թա­կան չեն, ան­հաս­կա­նա­լի վի­ճակ է, բո­ղո­քի ա­լիք նման հա­սա­րա­կու­թյուն­նե­րում չեն կա­րող լի­նել։
-Ձեր օ­րի­նակն ի՞նչ է ցու­ցա­նում։
-Նի­կո­լը նպա­տակ ու­նի հա­սա­րա­կու­թյա­նը պա­հե­լու թմ­բի­րի մեջ, թմ­րա­նյու­թի ազ­դե­ցու­թյան տակ՝ թքած ու­նե­նա­լով, թե ինչ սե­րունդ հե­տո կլի­նի։ Գլ­խա­վորն այն է, որ ին­քը մնա իր ա­թո­ռին կպած։
-Անց­նենք հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի խզ­մանն առ­նչ­վող Ձեր դի­տարկ­մա­նը. կար­ծում եք` Փա­շի­նյանն իր այդ խզումն ի­րա­գոր­ծե՞լ է, ո՞րն է դրա նպա­տա­կը։
-Ըն­դա­մե­նը եր­կու ա­պա­ցույց ներ­կա­յաց­նեմ՝ փաս­տե­լով, որ այս հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը փչաց­նե­լու հս­տակ հրա­հանգ է ստա­ցել` ա­ռանց հաշ­վի առ­նե­լու, որ Ռու­սաս­տա­նում չհաշ­վառ­ված 3 մլն հայ կա, ո­րոնք պա­հում են Հա­յաս­տա­նում ապ­րող 2,5 մի­լիո­նին։ Սկզ­բում Հան­րա­յին հե­ռուս­տա­տե­սու­թյու­նը փոր­ձում էր հան­րա­յին կար­ծիք ձևա­վո­րել, թե հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը երբևէ ե­ղած ա­մե­նա­փա­յուն հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն են։ Ի դեպ, Հ1-ը շատ ա­րագ Սեր­ժի ա­լի­քից վե­րած­վեց Նի­կո­լի ա­լի­քի։ Ե­թե Սեր­ժի ժա­մա­նակ մե­կու­մեջ «ստից» ընդ­դի­մա­դիր գործ­չի էին ե­թեր տա­լիս, օ­րի­նակ` Նի­կո­լին, հի­մա դա էլ չի թույ­լատր­վում։ Տո­տալ վե­րահս­կո­ղու­թյուն է և գո­վերգ­վում է մի բան, ո­րը գո­վեր­գե­լու չէ։ Սրա հի­վանդ երևա­կա­յու­թյան ցան­կա­ցած ար­գա­սիք գո­վերգ­վում է և խմ­բագր­վում հենց ա­ռա­ջին ա­լի­քով։ Ժո­ղովր­դին պի­տի ցույց տան, որ իր թի­մով նվիր­ված են Կրեմ­լին, բայց ով­քե՞ր են այդ նվի­րյալ­նե­րը։ Նի­կո­լը 102-րդ ռու­սա­կան ռազ­մա­բա­զա­յի դի­մաց ճղում էր կո­կոր­դը, թե պի­տի հա­նել այն, Դա­վիթ Սանա­սա­րյա­նը կո­շի­կը հա­նել, ա­սում էր, թե դրա մի­ջի ա­րյու­նը պի­տի թա­փի ՌԴ դես­պա­նա­տան պա­տին, ԱԱԽ քար­տու­ղա­րը և ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րը, որ բա­նա­կում էլ չեն ծա­ռա­յել, ՌԴ դես­պա­նա­տան դի­մաց հա­կա­ռու­սա­կան մի­տինգ­նե­րում կո­կորդ էին պատ­ռում։ Մեկ էլ հան­կարծ այս հա­կա­ռու­սիզ­մով վա­րակ­ված երևույթ­նե­րը ջեր­մա­գին ըն­դու­նում են Պատ­րուշևին, նույ­նիսկ գր­կա­խառն­վում են։ Ի՞նչ է սա, քա­ղա­քա­կա­նու­թյու՞ն, թե՞ ստո­րու­թյուն։ Եր­կու­սի սիմ­բիո­զը։ Ար­տա­քի­նից ցույց տալ մի բան, տա­կից պայ­քա­րել Ռու­սաս­տա­նի դեմ։
-Ինչ­պե՞ս են պայ­քա­րում։
-Ի­րենց լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րով կարճ հա­ղոր­դում են տա­լիս, թե ով­քեր դեմ են խո­սում Նի­կո­լին, Կրեմ­լի մար­դիկ են։ Ով­քեր ա­սում են, թե Նի­կո­լի գոր­ծո­ղու­թյուն­ներն ա­դեկ­վատ չեն, ան­մեղ­սու­նակ վար­քագ­ծի դրսևո­րում­ներ են, ու­րեմն Պու­տի­նի հետ­ևորդ­ներն են։ Բո­լոր սրի­կա­նե­րին ու բան­սար­կու­նե­րին ա­սում եմ՝ գործ չու­նեք Վլա­դի­միր Պու­տի­նի հետ։ Երկ­րոր­դեմ, ՌԴ-ում ապ­րող 3 մլն մար­դիկ են այս­տեղ ապ­րող հա­յե­րին պա­հում։ Տխ­մար­ներ, հաս­կա­նու՞մ եք, թե ին­չի է հան­գեց­նե­լու մեր հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի վա­տա­ցու­մը, ի՞նչ կլի­նի հայ-թուր­քա­կան սահ­մա­նին, Նա­խիջևա­նի հատ­վա­ծում։ Մեր ի­րա­կան թշ­նա­մի­նե­րին կա­վե­լա­նա Եվ­րո­պա­յի ա­մե­նահ­զոր բա­նակ ու­նե­ցող եր­կի­րը, նույն վայր­կյա­նին մեզ կգ­ցեն Կիպ­րո­սի օ­րը։ Խել­քի ե­կեք։
-Ռու­սաս­տա­նի ար­ձա­գան­քը, ըստ Ձեզ, ինչ­պի­սի՞ն է լի­նե­լու։
-ՌԴ-ն երկ­րագն­դի ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան խո­շո­րա­գույն կենտ­րոն­նե­րից մեկն է, այն­տեղ ո­րո­շում­նե­րը չեն կա­րող լի­նել ստր­կամ­տի, պար­զամ­տի մո­տեց­մամբ, ա­մեն ինչ ա­նում են կշ­ռա­դատ­ված, հան­պատ­րաս­տից ո­րո­շում­ներ երբևի­ցե չեն կա­յաց­վում։ Զո­րօ­րի­նակ, 2014-ից մինչ այ­սօր ՌԴ-ի հան­դեպ կի­րառ­վող պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րով հան­դերձ, այ­սօր Ռու­սաս­տա­նին հրա­վի­րում են G7-ին մաս­նակ­ցե­լու։ Մի Նի­կո­լով Ռու­սաս­տա­նը հա­կա­հայ­կա­կան հարց չի բարձ­րաց­նի։ Նի­կոլն այն դեմ­քը չէ, որ նման հարց բարձ­րաց­նի։ Հայ ժո­ղո­վուր­դը ռուս ժո­ղովր­դի բա­րե­կամն է, 2-3 տաս­նյակ ա­պի­կա­րով հարց չի ո­րոշ­վում։ Նրանց հա­մար Նի­կո­լը ե­ղած-չե­ղած մի հա­շիվ է։
Զրույ­ցը՝
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 4516

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ