Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

ԱՄՆ-ը կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քի մշակ­ման ա­ռա­ջա­տար­նե­րից է

ԱՄՆ-ը կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քի մշակ­ման ա­ռա­ջա­տար­նե­րից է
04.03.2020 | 20:45
Ռու­սաս­տա­նի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը դեռ 2018 թ. հոկ­տեմ­բե­րի սկզ­բին հայ­տա­րա­րեց, որ ԱՄՆ-ն ա­վե­լի քան 30 կեն­սա­բա­նա­կան լա­բո­րա­տո­րիա­ներ ու­նի աշ­խար­հում և շա­րու­նա­կում է մե­ծաց­նել Ռու­սաս­տա­նի ու Չի­նաս­տա­նի սահ­ման­նե­րի մեր­ձա­կայ­քում դրանց քա­նա­կը:
«Սպուտ­նիկ» լրատ­վա­կան գոր­ծա­կա­լու­թյան հա­ղորդ­ման հա­մա­ձայն, Ռու­սաս­տա­նի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը հոկ­տեմ­բե­րի 4-ին մի հա­ղոր­դագ­րու­թյամբ նշել է. «ԱՄՆ-ը ոչ միայն նախ­կին խոր­հր­դա­յին հան­րա­պե­տու­թյուն­նե­րում, այլև ամ­բողջ աշ­խար­հում շա­րու­նա­կում է մե­ծաց­նել իր կեն­սա­բա­նա­կան լա­բո­րա­տո­րիա­նե­րի տա­րո­ղու­թյու­նը, դրանք ար­դիա­կա­նաց­նում է և վե­րահս­կում միկ­րոօր­գա­նիզմ­նե­րի նմուշ­նե­րի ազ­գա­յին հա­վա­քա­ծու­նե­րը»:
Ռու­սաս­տա­նի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյունն ա­վե­լի վաղ հայտ­նել էր Վրաս­տա­նում, Ռու­սաս­տա­նի հետ սահ­մա­նին մեր­ձա­կա տա­րածք­նե­րում կեն­սա­բա­նա­կան բնա­գա­վա­ռում ԱՄՆ-ի ծա­վա­լած ռազ­մա­կան գոր­ծու­նեու­թյան մա­սին: Ռու­սաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան գնա­հա­տում­նե­րի հա­մա­ձայն, ԱՄՆ-ն կեն­սա­բա­նա­կան փոր­ձար­կում­ներ է ի­րա­կա­նաց­նում Վրաս­տա­նում:
Վրաս­տա­նի անվ­տան­գու­թյան նախ­կին նա­խա­րար Ի­գոր Գիոր­գա­ձեն 2018 թ. սեպ­տեմ­բե­րի կե­սե­րին Մոսկ­վա կա­տա­րած ուղևո­րու­թյան ըն­թաց­քում ա­սել էր. «Փաս­տեր կան այն մա­սին, որ Վրաս­տա­նում գտն­վող լա­բո­րա­տո­րիա­նե­րում ԱՄՆ-ը մարդ­կանց վրա գաղտ­նի փոր­ձար­կում­ներ է ի­րա­կա­նաց­նում»:
Ռու­սաս­տա­նի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան 2018 թ. հոկ­տեմ­բե­րի 4-ի հա­ղոր­դագ­րու­թյան մեջ նշ­ված է, որ կեն­սա­բա­նա­կան փոր­ձար­կում­նե­րի փաս­տը ար­ձա­նագր­ված է նաև ՄԱԿ-ի պաշ­տո­նա­կան զե­կույց­նե­րում: Մի շարք հրա­պա­րա­կում­նե­րի հա­մա­ձայն, Պեն­տա­գո­նի նման կեն­սա­լա­բո­րա­տո­րիա­ներ են գոր­ծում նաև Աֆ­ղանս­տա­նում, Ի­րա­քում և այլ եր­կր­նե­րում:
Չի­նաս­տա­նում նոր կո­րո­նա­վի­րու­սի (COVID-19) հա­մա­ճա­րա­կի բռն­կու­մը, ո­րը վե­րած­վում կամ ար­դեն վե­րած­վել է պան­դե­միա­յի (հա­մաշ­խար­հա­յին հա­մա­ճա­րա­կի), մեզ դր­դեց հի­շել 2 տա­րի ա­ռաջ հրա­պա­րակ­ված այս տե­ղե­կու­թյուն­նե­րը` չնա­յած նրան, որ ԱՄՆ-ի իշ­խա­նու­թյուն­ներն օ­րերս, «Ֆրանս Պրես» գոր­ծա­կա­լու­թյան (AFP) փո­խանց­մամբ, հայ­տա­րա­րել են, թե սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում Ռու­սաս­տա­նի հետ կապ­ված հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­ներ չի­նա­կան կո­րո­նա­վի­րու­սի վե­րա­բե­րյալ տագ­նա­պա­լի ու կեղծ հա­ղոր­դագ­րու­թյուն­ներ են տա­րա­ծում: Սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում Ռու­սաս­տա­նի հետ կապ­ված հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­նե՞ր… Եվս մեկ հի­շե­ցում.
Դեռ 2018 թ. հոկ­տեմ­բե­րի 5-ին բրի­տա­նա­կան «Ին­դի­փեն­դենթ» օ­րա­թեր­թը բա­ցա­հայ­տել է կեն­սա­բա­նա­կան նոր զեն­քեր ար­տադ­րե­լու ԱՄՆ-ի բա­նա­կի ծրա­գի­րը. «Գիտ­նա­կան­նե­րը զգու­շաց­րել են, որ մի­ջատ­նե­րի օգ­նու­թյամբ վի­րուս­նե­րի տա­րած­ման ԱՄՆ-ի բա­նա­կի ծրա­գի­րը կա­րող է հան­գեց­նել միկ­րո­կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քե­րի նոր տե­սա­կի ար­տադ­րու­թյան»:
«ԱՄՆ-ի բա­նա­կի այս նա­խագ­ծի բա­ցա­հայտ­մամբ հնա­րա­վոր է, որ աշ­խար­հի այլ եր­կր­ներն էլ, որ­պես վի­րու­սա­յին հար­ձա­կում­նե­րի դի­մաց կան­խար­գե­լիչ մի­ջոց, նման քայ­լեր ձեռ­նար­կեն»,-հա­վե­լել է «Ին­դի­փեն­դեն­թը»:
Օ­րա­թեր­թը գրել է, որ այս մր­ցակ­ցու­թյու­նը բարձ­րաց­նե­լու է աշ­խար­հի տար­բեր կե­տե­րում կեն­սա­բա­նա­կան պա­տե­րազ­մի ծագ­ման հա­վա­նա­կա­նու­թյու­նը:
«Ֆրանս Պրես» գոր­ծա­կա­լու­թյան տե­ղե­կաց­մամբ, ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղա­րի Եվ­րո­պա­յի և Ա­սիա­յի հար­ցե­րով օգ­նա­կան Ֆի­լիպ Ռի­կե­րը հայ­տա­րա­րել է, որ ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյան ռու­սա­կան քա­րո­զար­շա­վը տա­րա­ծում է դա­վադ­րու­թյան ան­հիմն տե­սու­թյուն­ներ կո­րո­նա­վի­րու­սի բռնկ­ման գոր­ծում ԱՄՆ-ի մաս­նակ­ցու­թյան վե­րա­բե­րյալ: Մաս­նա­վո­րա­պես, խոսքն այն պն­դում­նե­րի մա­սին է, որ COVID-19-ը ԿՀՎ-ի կող­մից ար­տադր­ված կեն­սա­բա­նա­կան զենք է, և վի­րու­սի տա­րա­ծու­մը Միա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րի կող­մից «Չի­նաս­տա­նի դեմ տն­տե­սա­կան պա­տե­րազմ վա­րե­լու փորձ է»:
Ճշ­տենք` ոչ թե փորձ, այլ մի­ջոց է, քա­նի որ Չի­նաս­տա­նի ար­դեն իսկ կրած վնաս­ներն ահ­ռե­լի են, իսկ ա­ռա­ջի­կա­յում դրանք կա­րող են հաս­նել մի քա­նի տաս­նյակ կամ մի քա­նի հա­րյուր մի­լիարդ դո­լա­րի, գու­ցե և ա­վե­լի։
Ռի­կե­րի խոս­քե­րով, Ռու­սաս­տա­նը մտա­դիր է «տա­րա­ձայ­նու­թյուն սեր­մա­նել ու ներ­սից ոչն­չաց­նել ա­մե­րի­կյան ինս­տի­տուտ­ներն ու միու­թյուն­նե­րը»:
«Տա­րա­ծե­լով կո­րո­նա­վի­րու­սի մա­սին ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյուն, ռու­սա­կան չա­րա­միտ­նե­րը դար­ձյալ ո­րո­շել են սպառ­նա­լի­քի տակ դնել հան­րա­յին անվ­տան­գու­թյու­նը, շե­ղել ու­շադ­րու­թյու­նը գլո­բալ բժշ­կա-սա­նի­տա­րա­կան օգ­նու­թյու­նից»,- ա­սել է նա:
Ըստ Ռի­կե­րի, ռու­սա­կան քա­րո­զար­շավն ա­ռաջ մղե­լու հա­մար կեղծ հա­շիվ­ներ են հայ­տն­վել Twitter-ում, Facebook-ում, Instagram- ում, ընդ ո­րում, մի քա­նի օ­տար լե­զու­նե­րով:
Թե ԱՄՆ-ի պետ­դե­պար­տա­մեն­տի աշ­խա­տա­կի­ցը «սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րի ռու­սա­կան տի­րույ­թում առ­կա հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­ներ» ա­սե­լու փո­խա­րեն, «սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում Ռու­սաս­տա­նի հետ կապ­ված հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­ներ» ա­սե­լով, ի՞նչ է նկա­տի ու­նե­ցել, որևէ կերպ պար­զա­բան­ված չէ ու մնում է ան­հաս­կա­նա­լի:
Ի հե­ճուկս Ռի­կե­րի, նախ ըն­դգ­ծենք, որ վե­րոն­շյալ տագ­նա­պա­լի տե­ղե­կու­թյուն­նե­րի կեղծ լի­նելն ա­պա­ցուց­ված չէ, դրանք փաս­տա­ցի հերք­ված չեն, առ­կա է ըն­դա­մե­նը մեր­կա­պա­րա­նոց հեր­քում, ինչ­պի­սին հենց իր վե­րոն­շյալ հեր­քումն է: Ճիշտ է, ոչ ոք ԱՄՆ-ի Կենտ­րո­նա­կան հե­տա­խու­զա­կան վար­չու­թյան կամ Միա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րի մեկ այլ հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյան որևէ աշ­խա­տակ­ցի գոր­ծի վրա չի բռ­նել, և հան­գիստ կա­րե­լի է ա­սել` «ձեռ­քիս չես բռ­նել, գող չեմ»:
Երկ­րորդ. նոր կո­րո­նա­վի­րու­սը (թերևս, փորձ­նա­կան տար­բե­րակ հան­դի­սա­ցած ու հե­տա­գա­յում կա­տա­րե­լա­գործ­ված կո­րո­նա­վի­րուսն ընդ­հան­րա­պես) ար­դյոք հենց ԿՀՎ-ի՞ կող­մից ար­տադր­ված կեն­սա­բա­նա­կան զենք է, թե՞ մեկ այլ հա­տուկ, գաղտ­նի ծա­ռա­յու­թյան, էա­կան չէ: Կարևորն այն է, որ ԱՄՆ-ում այդ­պի­սի վի­րուս ստեղ­ծե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն ու­նեն ինչ­պես ԿՀՎ-ն, այն­պես էլ մի շարք այլ հա­տուկ, փակ կամ գաղտ­նի ծա­ռա­յու­թյուն­ներ, ԱՄՆ-ում և այդ երկ­րից դուրս գոր­ծող ա­մե­րի­կյան կեն­սա­լա­բո­րա­տո­րիա­ներ, ընդ ո­րում, նաև Պեն­տա­գո­նի են­թա­կա­յու­թյան ներ­քո գտն­վող:
Խն­դի­րը, ա­հա, հենց վե­րը նշ­վա­ծի տե­սան­կյու­նից պետք է դի­տար­կել, ինչ­պես նաև այն, որ ԿՀՎ-ն կամ 2019 թ. նո­յեմ­բեր-դեկ­տեմ­բե­րին Չի­նաս­տա­նի դեմ տն­տե­սա­կան պա­տե­րազմ վա­րող ԱՄՆ-ը լիո­վին ու­նեին ՉԺՀ-ին ծն­կի բե­րե­լու, առն­վազն ահ­ռե­լի վնաս պատ­ճա­ռե­լու և թու­լաց­նե­լու շար­ժա­ռիթ, թե­կուզ, կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քի կի­րառ­մամբ: Ա՛յն, որ ԱՄՆ-ը, ի դեպ, ինչ­պես և Իս­րա­յե­լը, աշ­խար­հի այն պե­տու­թյուն­նե­րից են, ո­րոնք ի­րենց այս կամ նպա­տա­կին հաս­նե­լու հա­մար մի­ջոց­նե­րի միջև խտ­րու­թյուն չեն դնում, հայտ­նի է գրե­թե ողջ աշ­խար­հին: Հի­շենք, թե­կուզ, ԱՄՆ-ի կող­մից զանգ­վա­ծա­յին բնաջ­նջ­ման մեկ այլ զի­նա­տե­սա­կի կի­րա­ռու­մը` 1945 թ. Ճա­պո­նիա­յի Հի­րո­սի­մա և Նա­գա­սա­կի քա­ղաք­նե­րի ռմ­բա­կո­ծու­թյունն ա­տո­մա­յին ռում­բե­րով:
Նշենք նաև, որ Չի­նաս­տա­նին թու­լաց­նե­լու, խեղ­ճաց­նե­լու, նրա տն­տե­սա­կան և ռազ­մա­կան ա­րագ զար­գա­ցումն առն­վազն զս­պե­լու ԱՄՆ-ի վե­րոն­շյալ շա­հագ­րգ­ռու­թյու­նը ԱՄՆ-Չի­նաս­տան տն­տե­սա­կան պա­տե­րազ­մի դա­դա­րեց­ման (կար­ծում եմ, ժա­մա­նա­կա­վոր) հա­մա­ձայ­նագ­րի ստո­րագ­րու­մից հե­տո էլ պահ­պան­վում է:
Եր­րորդ. ան­հիմ­նը հենց Ֆի­լիպ Ռի­կե­րի այն հայ­տա­րա­րու­թյունն է, թե Ռու­սաս­տա­նը մտա­դիր է «տա­րա­ձայ­նու­թյուն սեր­մա­նել ու ներ­սից ոչն­չաց­նել ա­մե­րի­կյան ինս­տի­տուտ­ներն ու միու­թյուն­նե­րը», ո­րով­հետև մի բան է սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րի ռու­սա­կան տի­րույ­թում առ­կա հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­նե­րի կող­մից ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյան տա­րա­ծու­մը (ե­թե նույ­նիսկ հա­մա­րենք, թե այն ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյուն է), և բո­լո­րո­վին այլ բան նույն ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյան տա­րա­ծու­մը Ռու­սաս­տա­նի կող­մից:
Բա­ցի վե­րը նշ­վա­ծից, ան­պատ­կե­րաց­նե­լի է, թե Ռու­սաս­տա­նը կամ այդ հա­զա­րա­վոր հա­շիվ­նե­րի օգ­տա­տե­րերն ինչ­պե՞ս կա­րող են տա­րա­ձայ­նու­թյուն սեր­մա­նե­լու և ա­մե­րի­կյան ինս­տի­տուտ­ներն ու միու­թյուն­նե­րը ներ­սից ոչն­չաց­նե­լու ա­նի­րա­կա­նա­նա­լի մտադ­րու­թյունն ու­նե­նալ, չի կա­րե­լի ա­ռաջ­նորդ­վել նրանց խե­լաց­նո­րու­թյան կան­խա­վար­կա­ծով: Նույն­պես ան­հիմն և ան­հե­թեթ է Ռի­կե­րի կող­մից «ռու­սա­կան չա­րա­միտ­նե­րին» հան­րա­յին անվ­տան­գու­թյու­նը սպառ­նա­լի­քի տակ դնե­լու, գլո­բալ բժշ­կա-սա­նի­տա­րա­կան օգ­նու­թյու­նից ու­շադ­րու­թյու­նը շե­ղե­լու ո­րո­շում վե­րագ­րե­լը:
Ռու­սաս­տա­նում ար­դեն պա­տաս­խա­նել են կո­րո­նա­վի­րու­սի մա­սին կեղծ լու­րե­րի վե­րա­բե­րյալ պետ­դե­պար­տա­մեն­տի մե­ղադ­րան­քին:
«РИА Новости»-ի տե­ղե­կաց­մամբ, Ռու­սաս­տա­նի Պետ­դու­մա­յի մի­ջազ­գա­յին գոր­ծե­րի կո­մի­տեի նա­խա­գա­հի ա­ռա­ջին տե­ղա­կալ Դմիտ­րի Նո­վի­կո­վը մեկ­նա­բա­նել է կո­րո­նա­վի­րու­սի մա­սին կեղծ լու­րե­րի տա­րած­ման մեջ Ռու­սաս­տա­նին կաս­կա­ծե­լու վե­րա­բե­րյալ (ի­րա­կա­նում` մե­ղադ­րող.- Ա. Հ.) ԱՄՆ-ի պետ­դե­պար­տա­մեն­տի հայ­տա­րա­րու­թյու­նը::
«Տար­բեր հա­շիվ­ներ կան, նե­րա­ռյալ նրանց, ով­քեր ա­մեն գնով բա­ժա­նորդ­ներ են ձեռք բե­րում և տա­րա­ծում տե­ղե­կատ­վու­թյուն, ո­րը պա­հան­ջարկ­ված է, իսկ կո­րո­նա­վի­րու­սի մա­սին տե­ղե­կատ­վու­թյունն ա­ռա­վել քան պա­հան­ջարկ ու­նի»,- ա­սել է նա:
Նո­վի­կո­վը նաև ու­շադ­րու­թյուն է հրա­վի­րել այն փաս­տի վրա, որ կեն­սա­բա­նա­կան զենք մշա­կում են մի շարք պե­տու­թյուն­ներ, և ԱՄՆ-ն այս հար­ցում ա­ռա­ջա­տար­նե­րից է:
«Կա շա­հագր­գիռ կող­մե­րի մի զանգ­ված` այդ մշա­կում­նե­րին մաս­նակ­ցող այն ա­ռու­մով, որ­պես­զի ի­րենց հե­տա­զո­տու­թյուն­նե­րը կյան­քի կո­չեն ու տես­նեն, թե դրան­ցից ինչ է ստաց­վում»- ա­սել է պատ­գա­մա­վո­րը:
Դմիտ­րի Նո­վի­կովն այս­պի­սով ա­նուղ­ղա­կիո­րեն հնա­րա­վոր է հա­մա­րել COVID-2019-ի ար­հես­տա­կան ծա­գու­մը, կեն­սա­բա­նա­կան զենք լի­նե­լը, ինչ­պես նաև կեն­սա­բա­նա­կան զենք մշա­կող շա­հագր­գիռ կող­մե­րի կամ, թե­կուզ, դրան­ցից մե­կի կող­մից կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քի կի­րա­ռու­մը դրա ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը փոր­ձար­կե­լու (հա­վե­լենք` նաև հե­տա­գա կա­տա­րե­լա­գործ­ման) նպա­տա­կով: Նոր կո­րո­նա­վի­րու­սի պա­րա­գա­յում, Չի­նաս­տա­նին ահ­ռե­լի վնաս պատ­ճա­ռե­լուն զու­գա­հեռ, ա­յո, կա­րող են լի­նել նաև կեն­սա­բա­նա­կան զեն­քի ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը փոր­ձար­կե­լու, ինչ­պես նաև այդ զեն­քի հե­տա­գա կա­տա­րե­լա­գործ­ման հա­մար անհ­րա­ժեշտ տե­ղե­կու­թյուն­նե­րի ստաց­ման նպա­տակ­նե­րը, բա­ցառ­ված չէ, որ ա­միս­ներ կամ տա­րի­ներ հե­տո ի հայտ գա COVID-2019-ից ո­րոշ չա­փով տար­բեր­վող մի նոր կո­րո­նա­վի­րուս` ար­դեն ոչ միայն վա­րա­կե­լիու­թյան, այլև մա­հա­ցու­թյան բարձր ցու­ցա­նի­շով:
ՈՒ­շագ­րավ ևս մեկ փաստ. վեր­ջին տե­ղե­կու­թյուն­նե­րի հա­մա­ձայն, Միա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րում նոր կո­րո­նա­վի­րու­սի տա­րած­ման ռիս­կը շա­րու­նա­կում է մնալ շատ ցածր: Այդ մա­սին հայ­տա­րա­րել է նաև ԱՄՆ-ի նա­խա­գահ Դո­նալդ Թրամ­փը: Փետր­վա­րի 26-ին Սպի­տակ տա­նը հրա­վիր­ված մա­մու­լի ա­սու­լի­սում նա միա­ժա­մա­նակ ա­սել է, որ նոր կո­րո­նա­վի­րու­սի դեմ պատ­վաս­տա­նյու­թի մշա­կումն ըն­թա­նում է «ա­րագ» և «շատ լավ»…
Այժմ ձեռ­քի տակ բա­վա­րար ա­պա­ցույց­ներ չու­նե­նա­լով, դեռ չենք հայ­տա­րա­րի, թե նոր կո­րո­նա­վի­րու­սը Չի­նաս­տա­նի դեմ հենց ԿՀՎ-ի կամ ԱՄՆ-ի կող­մից է կի­րառ­վել, կա­րող ենք ըն­դա­մե­նը են­թադ­րել, կաս­կա­ծել… Մա­նա­վա՛նդ, որ COVID-2019-ը, թե­կուզ ա­մե­րի­կյան ինչ-որ կեն­սա­լա­բո­րա­տո­րիա­յում կամ ու­րիշ տեղ մշակ­ված, կա­րող էր գոր­ծի դր­վել շա­հագր­գիռ մեկ այլ պե­տու­թյան կամ կազ­մա­կեր­պու­թյան, օ­րի­նակ, Իս­րա­յե­լի «Մո­սադ»-ի, Մեծ Բրի­տա­նիա­յի MI6-ի, մա­սո­նա­կան կամ Սո­րո­սին են­թա­կա ինչ-որ կազ­մա­կեր­պու­թյան կող­մից:
Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 9695

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ